วันวาน…กับนิตยสารไทย
คนไทยคุ้นชื่อกับคำว่า ‘โวค’ หรือ VOGUE มาอย่างยาวนาน ใครที่ชอบแต่งตัว ชอบแฟชั่น ก็จะรู้กันดีว่า ‘โวค’ คือนิตยสารแฟชั่นที่ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก มีมาตั้งแต่ปีค.ศ.1892 เป็นคัมภีร์แฟชั่นสำหรับผู้หญิงทั่วโลกมาอย่างยาวนาน
แต่นักอ่านรุ่นใหญ่ไฟกระพริบ อาจจะจำได้ว่าเมื่อประมาณ 43 ปีที่แล้ว หรือในช่วงราวๆปีพ.ศ 2521 เมืองไทยเรามีนิตยสาร 'โวค' ออกมาวางจำหน่ายเป็นครั้งแรกกับเขาเหมือนกัน แต่หาใช่ ‘โวค’ ที่มีลิขสิทธิ์จากต่างประเทศ แต่เป็น ‘โวค’ ของไทยแท้ๆที่ผลิตขึ้นเองในบ้านเรา ในยุคที่เรื่องของลิขสิทธิ์และตราสินค้ายังเป็นเรื่องไกลตัวที่ไม่มีใครในบ้านเราใส่ใจหรือรู้จักกัน
นิตยสาร ‘โวค’ เป็นนิตยสารผู้หญิงรายเดือน วางจำหน่ายในราคาเล่มละ 15 บาท มีสำนักพิมพ์โวคเป็นเจ้าของ สำนักงานอยู่ที่อาคารบีอาร์ ริมถนนเพชรบุรีตัดใหม่ และมีที่ปรึกษาคือคุณบุรินทร์ วงศ์สงวน บุคคลที่เป็นผู้ก่อตั้งนิตยสารชื่อดังหลายๆหัวของเมืองไทยในยุคนั้น อย่างบางกอก รีดเดอร์ส หรือนิตยสารบีอาร์ และเชื่อว่านอกจากจะมีตำแหน่งเป็นที่ปรึกษาแล้ว ยังเป็นเจ้าของนิตยสารฉบับนี้ด้วย หลังจากที่ยุติการผลิตนิตยสารผู้หญิงในเครือคือ ‘ลลนา’ โดยโอนให้บรรณาธิการที่ร่วมก่อตั้ง คือคุณสุวรรณี สุคนธ์เที่ยง นำไปบริหารจัดการต่อเองในปีพ.ศ.2517
'โวค' ในยุคนั้นมีรูปเล่มขนาดกะทัดรัด มีความหนาไม่เกิน 180 หน้า คำจำกัดความคือ 'นิตยสารรายเดือนเพื่อวงการแฟชั่น สาระ และบันเทิง' ภายในประกอบไปด้วยแฟชั่น นวนิยาย เรื่องสั้น เรื่องแปล คอลัมน์และบทความต่างๆครบเครื่องตามสูตรของนิตยสารผู้หญิง อย่างเช่น คอลัมน์ 'กฏหมายเพื่อผู้หญิง' โดยคุณวิชา มหาคุณ คอลัมน์งานฝีมือ 'สวยอย่างโวค' โดยคุณสมศรี สุกุมลนันท์ ที่ในสมัยนั้นเธอคือเจ้าแม่ในเรื่องของงานฝีมือและการบ้านการเรือน
นิตยสาร 'โวค' มีคุณผกาวดี อุตตโมทย์ รับตำแหน่งเป็นบรรณาธิการ คุณผกาวดี อุตตโมทย์คือหนึ่งในนักเขียนที่เป็นที่รู้จักกันดี คุณผกาวดีเป็นหลานของเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี อดีตเสนาบดีกระทรวงธรรมการ จบการศึกษาวิชาศิลปะจากประเทศอังกฤษ กลับมารับหน้าที่เป็นครูสอนวิชาวรรณคดีและภาษาอังกฤษ เคยเป็นผู้จัดรายการโทรทัศน์สำหรับเด็ก เป็นนักเขียน นักแปล คอลัมน์นิสต์ ใช้นามปากกาแต่งต่างกันไป อาทิ ผกาวดี อุตตโมทย์ เทพนัดดา และ มาลาวลี ผลงานการประพันธ์ที่คนรู้จักมากที่สุดน่าจะเป็นนวนิยายเรื่องยาว 'ครูไหวใจร้าย' และ 'สุดสายรุ้ง'
คุณผกาวดีเป็นบรรณาธิการในยุคที่นิตยสารผู้หญิงนิยมนำเอานักเขียนสตรีมาเป็นบรรณาธิการ อาทิ คุณสุภัทร สวัสดิรักษ์ บรรณาธิการนิตยสารสกุลไทย และคุณสุวรรณี สุคนธา บรรณาธิการนิตยสารลลนา เส้นทางการรับบทเป็นบรรณาธิการของคุณผกาวดี น่าจะเริ่มต้นตั้งแต่เมื่อครั้งเป็นบรรณาธิการให้กับนิตยสารรจนาในปีพ.ศ.2518 ก่อนที่จะมานั่งแท่นเป็นบรรณาธิการให้กับนิตยสาร ‘โวค’
ภายหลังด้วยเหตุผลบางประการ ซึ่งน่าจะเป็นในแง่ของธุรกิจ…นิตยสาร 'โวค' ได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น 'กะรัต' แทน โดยเปลี่ยนมือเจ้าของ ผู้บริหาร และมีการย้ายออฟฟิศจากอาคารบีอาร์ มาอยู่แถวสุขุมวิท แต่ยังคงอยู่ภายใต้การบริหารและดำเนินงานของบรรณาธิการท่านเดิม มีรูปแบบและเนื้อหาใกล้เคียงกับของเดิม วางแผงอยู่พักใหญ่ๆก่อนที่จะปิดตัวลงไปในที่สุด
ทิ้งไว้แต่ผลงานที่ยังคงปรากฏให้เห็นอยู่บ้างในโลกของนิตยสารเก่า ที่ไม่มีการบันทึกเรื่องราว หรือเส้นทางการกำเนิดนิตยสารทั้งสองเล่มนี้เอาไว้ในที่ไหนๆ เลยขอเรียบเรียงเท่าที่จะประติดประต่อเรื่องราวได้…มาให้อ่านกันในวันนี้
ถ้ามีความผิดพลาดใดๆ ก็ต้องขออภัยกันไว้ล่วงหน้าตรงนี้เลย
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
