#เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา #พุทธทาสภิกขุ
ตอนที่ 62 , หน้าที่ 201-204
.อาจารย์ครับ ภาพฝันเกี่ยวกับสวนโมกข์เมื่อ ๕๐ ปีที่แล้ว กับสภาพความเป็นจริงของสวนโมกข์ทุกวันนี้ มันสอดคล้องใกล้เคียง หรือผิดแผกแตกต่างกันแค่ไหนครับ
-ไม่เคยฝัน ไม่เคยคิด ไม่เคยกะแผนการอะไรมากมาย ทํามาอย่างนี้ ทํามาตามสบาย ทําตามความคิดนึกชั่วขณะ มันเริ่มนิดเดียวเท่านั้น ต้องการหาที่ปฏิบัติธรรมเหมาะ ๆ อยู่เรียบ ๆ ง่าย ๆ เพื่อการปฏิบัติธรรม เรียกชื่อว่าสวนโมกข์
เดี๋ยวนี้ก็เปลี่ยนมาเป็นสถานที่กว้างขวางขึ้น ตอนแรกมันหวังอยู่กระต๊อบเล็ก ๆ มันไม่มีภาพตึกอะไรแบบนี้ แต่เหตุการณ์มันบังคับให้ต้องทํา ปรารภประโยชน์ของประชาชน เริ่มจากสวนโมกข์พุมเรียง แล้วย้ายมาที่นี่ ก็กว้างขวางขึ้น
เดินผ่านบ่อย ๆ ดังที่เล่าแล้ว คุยกันไปคุยกันมา ก็เอาแหละ ซื้อตรงนี้ไว้ ทั้งที่ยังวุ่นอยู่ที่วัดชยาราม ยังติดพันอยู่ทางนั้น คิดว่าไปตายเอาดาบหน้า ซื้อไว้ก่อน มันก็ซื้อ คิดซื้อจนได้ ตอนแรกก็ไม่ต้องการให้เป็นวัด กลัวจะไม่สะดวก ต้องเกี่ยวข้องกับคณะสงฆ์ ต้องมีบัญชีมีอะไร มันจะอยู่เป็นสํานักเถื่อนก็ไม่ได้ ตอนแรกก็มี ๒ อย่างควบคู่กันแบบที่เคยเล่าแล้ว เห็นไม่มีใครทําอะไร มันรู้สึกขึ้นเรื่อย ๆ ว่ามีวัดสะดวกกว่า ทางเจ้าคณะจังหวัดก็บอกว่าไม่ได้แล้ว อยู่กัน ๒๐-๓๐ องค์เป็นวัดเสียดีกว่า เขาก็อะลุ้มอล่วย ให้เป็นวัดได้ง่าย ขอวิสุงคามสีมาก็ง่าย มันก็ฟลุค ทํางานอะไร ๆ ได้เรื่อยมา
เดี๋ยวนี้มีรายจ่ายคิดเดือนละเกือบหมื่นบาท มันก็ฟลุคที่มันทําอยู่ได้ เมื่อแรกจ่ายเดือนละ ๕๐-๖๐ บาท เดี๋ยวนี้ค่ากับข้าวเดือนละ ๖,๐๐๐ บาท ค่าไฟฟ้าขึ้นเป็น ๒-๓ พันบาท เริ่มแรกใช้ไฟหลวงเดือนหนึ่งไม่เกิน ๑,๐๐๐ บาท ผมเคยขอร้อง อย่าใช้เลย เตาไฟฟ้า เตารีด หม้อหุงข้าว คงมีคนแอบใช้บ้าง ค่าข้าวสาร ค่านํ้าตาลอีกต่างหาก ค่าก่อสร้างไม่ได้คิดรวมในนี้ มันก็ฟลุคที่มันมีจ่ายเดือนละเกือบหมื่นบาท
มาจากไหนครับ
- คนนั้นคนนี้ให้ ส่วนมากเป็นคนที่คุ้นเคย เขาให้กันทุกคน ประจําก็มี ไม่ประจําก็มี ตามสบายใจก็มี แล้วคนที่มาทําบุญวัดนี้ ทั่ว ๆ ไปก็มี รวม ๆ กันมันก็อยู่ได้
อาจารย์ครับ ที่อาจารย์ใช้เงินชาวบ้านไปแล้วรู้สึกว่าไม่คุ้มค่ามีไหมครับ
- นึกไม่ออก ที่ใช้เงินอะไรแล้วไม่คุ้ม อ้อ แต่มีอยู่อันหนึ่งที่อาจจะเรียกได้ว่าใช้ยังไม่คุ้ม หอไตรที่อยู่ใกล้โบสถ์นั่นแหละ กลายเป็นที่อยู่เล็ก ๆ น้อย ๆ ตั้งใจจะใช้เป็นหอไตรไม่ได้ทํา คล้ายถ้าจะพิสูจน์ให้คุ้มค่า ก็ไม่คุ้ม จะต้องปรับปรุงให้มันคุ้มต่อไป
อาจารย์ครับ แล้วที่อาจารย์ฝัน ๆ ไว้แล้ว ไม่สําเร็จก็มีเหมือนกันใช่ไหมครับ
- โอ๊ะ เยอะแยะ ลืมหมดแล้ว เคยคิดว่ารูปภาพในโรงหนังควรจะมีปุ่มกดและมีเสียงพูดออกมาได้ทุกภาพ คือต้องมีเครื่องบันทึกเสียงเล็ก ๆ อยู่ที่ภาพนั้น ๆ ติดประจํารูป พอกดแล้วก็อธิบายออกมา พอสมควรก็หยุด ถ้าคิดจะทํามันก็ทําได้ แต่กลัวจะไม่คุ้ม ใช้เงินไม่คุ้มค่า เคยโฆษณากันขนาดนั้น พูดให้คุณสาลี่ฟัง แกก็เอาไปโฆษณา
แล้วที่จะสร้างอินเดียจําลองก็ไม่สําเร็จใช่ไหมครับ
- นั่นเป็นอีกอย่างที่ยังคาอยู่ ความคิดยังเหลืออยู่ พื้นที่ด้านนั้นแหละทั้งหมด ๖ ไร่ ทําเป็นสวนอินเดียย่อ สร้างสวนอินเดียจําลองเล็ก ๆ แสดงสังเวชนียสถานเกี่ยวกับพระพุทธเจ้า ดูจากข้างบน มองจากด้านที่สูงกว่า มองเห็นได้ว่า อยู่กันอย่างไร ทําเจดีย์ย่อม ๆ ๔-๕ องค์ ขนาดพอเหมาะเพื่อไม่ให้เสียประโยชน์ เป็นที่ทํากรรมฐาน ทําวิปัสสนาอะไรก็ได้ แล้วก็จะทําส่วนที่ตํ่าให้เป็นนํ้า เป็นมหาสมุทร เดินดูภาพพุทธประวัติได้ มีภาพพุทธประวัติติดอยู่รอบ ๆ แนวสวนอินเดีย เดี๋ยวนี้ยังคิดอยู่ ถ้าว่าสะดวกสบายเมื่อไร อาจจะทําต่อก็ได้
ความคิดนี้ไปได้มาจากพิพิธภัณฑ์กลางแจ้งที่อินเดีย โบราณวัตถุเป็นหินทั้งนั้นเลย เขาแสดงไว้กว้างขวาง เป็นสนาม ไม่มีหลังคา มีรั้วรอบขอบชิด จัดให้ได้เป็นทางเดินแผนก ๆ เป็นยุค ๆ ความคิดเกิดขึ้นเมื่อไปเห็นอันนั้น แต่เราทําไม่ได้แน่ ทําสังเวชนียสถานอย่างเดียวก็เยอะแยะแล้ว
เวลาอาจารย์จะสร้างอะไร ถ้าอาจารย์ดําริ แล้วพอมีคนมารับ จึงได้ทําใช่ไหมครับ
- ต้องพูดขึ้น แล้วก็มีคนมาขอรับช่วย ส่วนที่เหลือเป็นป่าถัดอินเดียขึ้นไป จะทําเป็นเขตวิปัสสนา ล้อมกําแพงรอบ แล้วบางทีจะคิดเป็นฝ่ายมหายาน ให้เป็นเขตมหายาน พวกมหายานเขาอยากมาอยู่
ความคิดนี้รู้ไปถึงท่านดาไลลามะ เมื่อตอนท่านมาเยี่ยมสวนโมกข์ ท่านให้พระของท่านมาถามว่า ถ้าท่านจะทํา โดยยกกรรมสิทธิ์ให้ท่านได้หรือไม่ เราตอบว่าไม่ได้ กฎหมายเมืองไทย ไม่อนุญาตให้ทําเช่นนั้น ถ้าเป็นเขตวิปัสสนา ก็ทํากุฏิเล็ก ๆ กําแพงล้อมรอบเลย บางยุค บางสมัย อาจจะไม่ต้องออกมาบิณฑบาต
เรื่องถํ้าเคยเล่าให้ฟังแล้วไม่ใช่หรือ กําลังจะลงมือทําอีกเรื่อง ก็สวนโมกข์สําหรับฝรั่ง ยังไม่รู้จะเรียกอะไรดี ท่านปัญญาเรียกสวนโมกข์นานาชาติ ผมอยากจะเรียกอาศรมนานาชาติ แต่ยังไม่เป็นที่ตกลง
ปรารภเหตุที่สวนโมกข์ปัจจุบันนี้ หมาทุกตัวไม่ยอมให้ฝรั่งอยู่ ไม่รู้เพราะอะไร ไม่ถูกกัน คงเป็นกลิ่นเนย กลิ่นอะไร หมามันได้กลิ่นแต่ไกล จึงไปซื้อสวนมะพร้าวไว้ ฝั่งข้างโน้นของถนน จะทําเป็นสวนวิปัสสนา มีที่พักพอสมควร และที่ปักกลด จะแนะนําให้ฝรั่งใช้กลด แต่ละคนมีกลด จิตใจโปร่งเบาสบายโดยอัตโนมัติ
แต่ตอนนี้ฤดูฝน ทํายาก ทําเล่น ๆ ไปก่อน พอถึงฤดูแล้งจะระดมเป็นการใหญ่ ปลูกบ้านเพียงพออาศัยอยู่ได้ ถ้าปลูกบ้านพักมากมันหมดธรรมชาติ ตอนนี้มันก็ร่มรื่น คนหลายคนชอบร่มมะพร้าว ต้องมีฝรั่งด้วยกัน เป็นตัวยืนโรง มีความรู้พอ ส่วนหลักวิชาลึก ๆ เราจะช่วย
จาก เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา หน้า 201-203
อ่าน เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา * ทุกตอน *
ในเว็บไซต์ สืบสานงานท่านพุทธทาส
.
สนใจหนังสือติดต่อ : มูลนิธิโกมลคีมทอง
โทร 02-412-0744 02-866-1557
สโมสรธรรมทาน,หอจดหมายเหตุพุทธทาสฯ
.
ฟังเสียงเล่าไว้ฯ ราวปี 2527-2528
.
อ่าน PDF
.
ความเดิมตอนแรก ที่มาของงานนี้
.
อัตชีวประวัติในวัยหนุ่มของพุทธทาสภิกขุ
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
