soft power กับการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเกาหลีใต้และสหรัฐอเมริกา
ตอนที่ 2
Soft Power สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้สหรัฐอเมริกาและเกาหลีใต้อย่างไร
ในปี 2015 สหรัฐอเมริกาถูกจัดอันดับโดยนิตยสาร Monocle ให้เป็นอันดับหนึ่ง Soft Power ของโลก และด้วยอิทธิพลของ Soft Power นั้นได้สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจผ่านปรากฎการณ์แนวคิด American Dream ที่ให้โอกาสแก่ผู้คน รวมถึงการสร้างวัฒนธรรมผ่าน Hollywood ที่ทำให้คนทั่วโลกบริโภคป็อปคอร์นคู่กับน้ำอัดลม จนมาถึงในยุค Silicon Valley ที่สามารถสร้างนวัตกรรมที่มีอิทธิพลต่อโลกสูงมาก เช่น Facebook, Google และ Apple ผลลัพธ์ทั้งหมดนี้สามารถสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้สหรัฐอเมริกาได้อย่างมหาศาล
มูลค่าทางเศรษฐกิจอีกด้านที่ได้รับจากอิทธิพล Soft Power นั้นก็คือ รายได้เข้าประเทศจากนักท่องเที่ยว โดยปี 2015 สหรัฐอเมริกามีนักท่องเที่ยวต่างชาติ 77 ล้านคน สร้างรายได้เข้าประเทศกว่า 8,000,000 ล้านบาท ซึ่งเพิ่มขึ้น 48% จาก 5 ปีก่อนหน้านี้ แต่ในปี 2019 สร้างรายได้เข้าประเทศจากนักท่องเที่ยวได้ 8,200,000 ล้านบาท โดยจะสังเกตได้ว่าแทบไม่แตกต่างจากเดิมสักเท่าไร และปี 2019 สหรัฐฯยังถูกจัดอันดับ Soft Power ตกลงไปอยู่อันดับที่ห้าของโลก และนี่เป็นผลมาจากการที่มูลค่าทางเศรษฐกิจจาก Soft Power ที่ไม่ได้เพิ่มขึ้นมาก รวมถึงฝั่งตะวันออกของโลกมีอิทธิพลมากขึ้นในช่วงหลัง เช่น จีน และเกาหลี ซึ่งนี่อาจแสดงออกถึงจุดอิ่มตัวด้าน Soft Power ของสหรัฐอเมริกาในปัจจุบัน
ในส่วนของเกาหลีใต้นั้น ตลาดอุตสาหกรรมวัฒนธรรมของประเทศเกาหลีใต้ในระดับโลกนั้นมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 8 ของโลก โดยในช่วงปี ค.ศ.2014-2019 มีการเติบโตเฉลี่ยร้อยละ 4.2
แม้อุตสาหกรรมคอนเทนต์ของเกาหลีใต้มีขนาดเล็กเมื่อเทียบกับภาคการผลิต แต่ก็มีการเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยการส่งออกคอนเทนต์มีมูลค่ากว่า 1.08 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งสร้างรายได้มากกว่าการส่งออกเครื่องใช้ในครัวเรือนและเครื่องสำอางไปเรียบร้อยแล้ว โดยมูลค่าการส่งออกความบันเทิงเกาหลี ซึ่งรวมถึงสิ่งพิมพ์ เกม เพลง ภาพยนตร์ และรายการทีวี เพิ่มขึ้น 6.3% ในปี 2020 ซึ่งสวนทางกับการจัดส่งสินค้าโดยรวมที่ลดลง 5.4% เนื่องจากเกิดการระบาดใหญ่ของโควิด-19 ดังนั้นจะเห็นได้ว่าเกาหลีใต้ปรับใช้ soft power ให้มีประโยชน์ได้ในยุคโควิดนี้ โดยที่เห็นได้ชัดคือ
1. Squid game ซีรี่ย์ใหม่มาแรงจาก netflix ที่บอกเล่าเรื่องราวของเกมเอาชีวิตรอดซึ่งกำลังเป็นที่นิยมของคนทั่วโลก โดย netflix สามารถทำรายได้ทั้งหมดมากถึง 891.1ล้านดอลลาร์สหรัฐ มากกว่าเงินลงทุนถึง 40 เท่า
2. Parasite ภาพยนตร์ 4 รางวัลออสการ์สาขาหลักเรื่องแรกของเกาหลีใต้ ในปี 2020 Parasite ทำรายได้ในสหรัฐอเมริการาว 36 ล้านดอลลาร์สหรัฐ รายได้รวมทั่วโลก 168.1 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยเป็นภาพยนตร์ภาษาต่างประเทศที่ประสบความสำเร็จสูงสุดเป็นอันดับ 6 ในสหรัฐอเมริกา
3. BTS วงบอยแบนด์เกาหลีที่ประสบความสำเร็จในระดับโลก ในปี 2020 แม้การแพร่ระบาดของโควิด-19 จะทำให้ BTS ต้องยกเลิก World Tour แต่พวกเขาก็ยังจัดคอนเสิร์ตแบบออนไลน์ถึง 2 ครั้ง โดยทำยอดขายบัตรรวมกันได้เกือบ 1.75 ล้านใบ คิดเป็นจำนวนเงินกว่า 60 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 2,000 กว่าล้านบาท นอกจากนั้นยังสร้างรายได้ให้กับวงการเครื่องสำอาง อาหาร แฟชั่น หรือรถยนต์ ซึ่งเป็นสินค้าภายในประเทศเกาหลีใต้อีกด้วย
แนวคิดที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับประเทศไทย
ประเทศไทยเป็นประเทศที่มีความพร้อมด้านทรัพยากรศิลปวัฒนธรรมที่เป็นรู้จักอย่างแพร่หลาย รวมถึงมีสถานที่ท่องเที่ยวที่เป็นที่รู้จักไปทั่วโลกอยู่แล้ว ดังนั้นการที่จะสร้าง Soft Power นั้นไม่ใช่เรื่องยากของประเทศไทย และอาจใช้ระยะเวลาในการสร้างน้อยกว่าที่เกาหลีใต้เคยทำด้วยซ้ำ
แล้วไทยจะสร้าง Soft Power อย่างไร? ให้ประสบความสำเร็จเหมือนที่สหรัฐอเมริกาและเกาหลีใต้เคยทำ ดังนั้นการสังเกตการณ์จากผู้ที่ทำสำเร็จแล้วนำมาประยุกต์ใช้เป็นสิ่งสำคัญและสามารถทำได้ โดยจะมีแนวทางที่สามารถนำมาใช้ได้ดังนี้
1. การลดการพึ่งพาเทคโนโลยีจากภายนอก
แน่นอนว่าประเทศไทยในปัจจุบันมีการพึ่งพาเทคโนโลยีจากภายนอกสูง ดังนั้นการที่จะปรับตัวแล้วสร้างเทคโนโลยีของตนเองขึ้นมาเป็นเรื่องที่ค่อนข้างท้าทายสำหรับไทย แต่ไม่ได้แปลว่าไทยทำไม่ได้ เพราะอย่างกรณีที่โลกไม่คิดว่าจะเกิดขึ้น เช่น ปรากฎการณ์ของ Huawei Samsung Tiktok และ Alibaba ที่สั่นสะเทือนแนวโน้มของโลกมาแล้ว จึงเป็นจุดที่ไทยสามารถนำมาเรียนรู้และเสริมสร้างความกล้าที่จะสร้าง Soft Power ให้เกิดขึ้นอย่างชัดเจนและมีอิทธิพลมากขึ้นได้ในอนาคต
2. การสนับสนุนจากภาครัฐอย่างตรงจุด
บางสิ่งบางอย่างไม่สามารถเข้มแข็งและเติบโตได้หากขาดการสนับสนุน ในด้าน Soft Power ก็เช่นกัน รัฐสามารถช่วยเพิ่มแรงคลื่นอิทธิพลของ Soft Power ได้ด้วยการออกนโยบายที่ชัดเจนและมีส่วนร่วมสนับสนุนในแนวคิดของภาคเอกชน ดังเช่นที่เคยเกิดขึ้นในเกาหลีใต้ ที่รัฐบาลเกาหลีใต้มีนโยบายให้ซีรีย์เกาหลีทุกเรื่องต้องมีฉากที่รับประทานอาหารเกาหลีอยู่เพื่อแสดงออกถึงวัฒนธรรมทางด้านอาหารที่เป็นเอกลักษณ์ จนทุกวันนี้อาหารเกาหลีเป็นที่ยอมรับและรู้จักไปทั่วโลก ซึ่งจากที่ได้กล่าวไปจะเห็นได้ชัดว่าไทยเองก็มีวัฒนธรรมที่เข้มแข็งอยู่แล้ว เพียงแค่ทุกฝ่ายต้องร่วมกันผลักดันและสนับสนุนให้ตรงจุดตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ จะสามารถทำให้ไทยประสบความสำเร็จสู่เป้าหมาย Soft Power ที่ชัดเจนมากขึ้นจากปัจจุบัน
3. รู้จักจุดแข็ง
บนโลกนี้ไม่มีอะไรที่สมบูรณ์แบบแต่มักจะมีจุดที่ดีอยู่เสมอ อย่างที่ได้กล่าวไปว่าไทยเป็นประเทศที่มีความพร้อมด้านทรัพยากรศิลปวัฒนธรรมและสถานที่ท่องเที่ยว ดังนั้นประเทศไทยก็ควรที่จะทำให้จุดแข็งนั้นแข็งแกร่งขึ้นกว่าเดิมแล้วนำออกมาใช้ และอย่าหยุดเรียนรู้ที่จะพัฒนาจุดแข็งนี้ต่อไปในอนาคตเพื่อไม่ให้ข้อดีที่มีอยู่นั้นเสื่อมสลายไปตามกาลเวลา
4. เพิ่มความสร้างสรรค์
การเพิ่มความสร้างสรรค์ที่ไม่ได้ตรงตามแบบอนุรักษ์นิยมเสมอไป จะช่วยให้ Soft Power ของไทยสามารถเข้าถึงคนทั่วทุกมุมโลกได้ง่ายขึ้น โดยที่ภาษาและความแตกต่างด้านอื่นๆจะไม่เป็นอุปสรรคในการเผยแพร่อิทธิพลทาง Soft Power อีกต่อไป จากตัวอย่างที่เกิดขึ้นแล้วของเกาหลีใต้ที่สามารถสร้างซีรีย์และอุตสาหกรรมเพลงไปสู่สายตาคนทั่วโลกโดยใช้ภาษาเกาหลี เช่น ปรากฎการณ์จากซีรีย์เกาหลีเรื่อง Squid Game
อ้างอิง
จันกิเสน, ถ. (2564, ตุลาคม 8). จาก K-pop สู่'Squid game' เจาะวิธีที่อุตสาหกรรมบันเทิงของเกาหลีใต้ ใช้ soft power เข้ามาเป็นกลไกขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจ. Retrieved from The standard: https://thestandard.co/from-k-pop-to-squid-game-soft-power-strategy/
เจิมสิริ เหลืองศุภภรณ์. (2020). ตัวเลขรายได้และการเดินทางของ Parasite ในสหรัฐอเมริกา ดินแดนผู้สร้างรางวัลออสการ์. เข้าถึงได้จาก https://thestandard.co/parasite-income-and-journey-of-the-film-in-united-states
ธัม, ว. (2015, กุมภาพันธ์ 26). SOFT POWER. Settrade Blog, 1. Retrieved ตุลาคม 26, 2021, from https://blog.settrade.com/blog/10000Li/2015/02/26/1531
ธีร์จุฑา มาศประสิทธิ์. (2563). อุตสาหกรรมบันเทิงในประเทศเกาหลีใต้. เข้าถึงได้จาก https://www.ditp.go.th/contents_attach/583457/583457.pdf
ผู้จัดการออนไลน์. (2564, ตุลาคม 18). บันเทิงเทศ. Retrieved from mgronline.com: https://mgronline.com/entertainment/detail/9640000103020
ลงทุนแมน. (2020, พฤษภาคม 15). สหรัฐอเมริกา กำลังสูญเสีย Soft Power. ลงทุนแมน, 1. Retrieved ตุลาคม 26, 2021, from https://www.longtunman.com/23027
สาระมาน, น. (2020). ถึงเวลาแล้วหรือยังที่ “ไทย” จะจริงจังกับการสร้าง “soft power”. สถาบันดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งประเทศไทย, 1. Retrieved ตุลาคม 26, 2564, from https://dct.or.th/news/detail/92
Voice TV. (2020). วง BTS ทำรายได้ให้เศรษฐกิจเกาหลีใต้เท่าไหร่?. เข้าถึงได้จาก https://voicetv.co.th/read/es6OIgIhk?fbclid=IwAR1yDjbVBw0ZwaTug6wZNdINM9R4TgdYv2txelWIW5hILViRiB8qPSlWVM
- 18
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
