"มานุษยวิทยาศึกษาอะไรบ้าง" (ฉบับพูดมาก)
หากจะตอบคำถามนี้ให้เข้าใจ ก่อนอื่นคงต้องไปทำความรู้จักคำว่ากับมานุษยวิทยาว่าคืออะไรกันก่อน
ภาพ Vitruvian Man โดยศิลปิน Leonardo da Vinci วาดขึ้นเพื่อศึกษาสัดส่วนของมนุษย์ซึ่งวิชามานุษยวิทยาก็มีสาขาย่อยที่ศึกษาเกี่ยวกับเรื่องนี้เช่นกัน คือ มานุษยวิทยากายภาพ
มานุษยวิทยาคืออะไร(what is anthropology)
หากพิจารณาจากรากศัพท์แล้ว คำว่า anthropology มีรากศัพท์มาจากภาษากรีก 2 คำ คือ anthropos ซึ่งแปลว่า มนุษย์ และ logos ซึ่งแปลว่าการค้นคว้าทำความเข้าใจ ดังนั้น หากแปลความหมายกว้างๆตามรากศัพท์ มานุษยวิทยา คือ ศาสตร์หรือวิชาที่ว่าด้วยการศึกษาทำความเข้าใจมนุษย์ ซึ่งมานุษยวิทยานั้นก็ทำความเข้าใจมนุษย์ในทุกๆมิติตั้งแต่การศึกษาวิวัฒนาการทางกายภาพของมนุษย์ การศึกษาวิถีชีวิตของมนุษย์ตั้งแต่โบราณจนถึงปัจจุบัน หรือการศึกษาเกี่ยวกับสังคมสมัยใหม่เช่นโลกในเกมออนไลน์ รวมถึงศึกษามนุษย์ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของสังคม เป็นต้น ซึ่งสิ่งที่ จะเห็นว่ามีขอบเขตการศึกษาที่กว้างขวางซึ่งในการศึกษามานุษยวิทยาในประเทศสหรัฐอเมริกาได้มีการจัดแบ่งหมวดหมู่ของมานุษยวิทยาออกเป็น 4 สาขาย่อย ได้แก่
- 1.มานุษยวิทยากายภาพ
- 2.โบราณคดี
- 3.มานุษยวิทยาสังคมวัฒนธรรม
- 4.มานุษยวิทยาภาษา
- ■มานุษยวิทยากายภาพ จะมีขอบเขตการศึกษาเกี่ยวกับ จุดกำเนิดของมนุษย์ในทางวิวัฒนาการด้านร่างกาย สรีระ เพื่อทราบว่ามนุษย์มีที่มาอย่างไร การเปลี่ยนแปลงทางร่างกายส่งผลต่อพฤติกรรมอย่างไร รูปแบบ/ลักษณะการดำเนินชีวิตเป็นอย่างไร รวมถึงโรค หรือสาเหตุการตาย ผ่านการศึกษาจาก ซากบรรพชีวิน โครงกระดูก หรือสิ่งต่างๆที่มีความเกี่ยวข้องทางชีวภาพของมนุษย์ ซึ่งมานุษยวิทยากายภาพเป็นสาขาย่อยของมานุษยวิทยาที่มีความเกี่ยวข้องกับความรู้สาขาอื่นหลายๆแขนงเช่นกัน เนื่องจากมีการศึกษาเกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์,โครงกระดูกมนุษย์ ทำให้ไปเกี่ยวเนื่องกับทางโบราณคดี หรือ ทางนิติวิทยาศาสตร์ ที่มีการตรวจสอบร่างกายมนุษย์ กระดูก หรือปฏิกิริยาเคมีในร่างกาย เป็นต้น
Katharine Chapman Pope นักมานุษยวิทยานิติวิทยาศาสตร์ ทำงานเกี่ยวกับการชันสูตรการเสียชีวิต
จากคลิป captivating and curious career of anthropology (https://www.youtube.com/watch?v=U1Cm3MgpQ14) นี่คือมุมมองของมานุษยวิทยาที่ชี้ให้เห็นว่าเป็นการทำความเข้าใจมนุษย์ นักมานุษยวิทยานิติวิทยาศาสตร์ไม่ใช่แค่ทำหน้าที่พิสูจน์การเสียชีวิตอย่างเดียวว่าเสียชีวิตที่ไหนเมื่อไรอย่างไร แต่ คุณ Katherine C. Pope เห็นว่าครอบครัวของผู้วายชนนั้นได้เสียหนึ่งในคนที่เป็นที่รักไป ดังนั้นในขั้นตอนการสอบสวนต้องมีการเปลี่ยนน้ำเสียง และการใช้ภาษาให้นุ่มนวลและแสดงความเห็นใจ แสดงให้เห็นถึงความเข้าใจในมนุษย์ของนักมานุษยวิทยา และเธอยังกล่าวว่า ผู้คนกลัวความตาย และทำท่าทีเฉยเมยกับมันแต่ว่าทุกๆคนต้องตาย เมื่อมีการตายเกิดขึ้น เธอจึงเห็นว่าเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องรู้ว่าทำไมและเกิดอะไรขึ้น
- ■อย่างที่ทราบกันว่า มานุษยวิทยามีการศึกษาเกี่ยวกับมนุษย์ในทุกๆมิติ ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน การศึกษาอดีตจะทำให้เราจักตัวเราในปัจจุบันรวมถึงการาเชื่อมโยงถึงอนาคต โบราณคดี คือการศึกษาวิถีชีวิต สังคม และวัฒนธรรมของมนุษย์ในอดีต ในการศึกษาโบราณคดีจะมีหลากหลายรูปแบบ แต่รูปแบบที่มีความเป็นมานุษยวิทยามากที่สุด คือ "โบราณคดีหลังกระบวนการ" ที่มีการพยายามทำความเข้าใจความคิดของผู้คนในอดีต ให้ความสำคัญกับธรรมชาติของมนุษย์ และมองเรื่องความแตกต่างหลากหลายของบริบท และเอกลักษณ์ของแต่ละสังคม และเชื่อในว่าไม่ได้มีการตีความใดถูกต้องเพียงหนึ่งเดียว
การค้นพบหลักฐานทางโบราณคดีทำให้ทราบถึงวิถีชีวิต/สภาพสังคมของผู้คนในยุคโบราณ
- ■นอกจากนี้ยังมีมานุษยวิทยาสังคมวัฒนธรรมที่มีขอบเขตการศึกษาที่กว้างขวางมากๆเพราะเป็นการศึกษาเกี่ยวกับชีวิตของมนุษย์ที่มีความสัมพันธ์ทางสังคม เช่น ด้านการเมือง เพศภาวะ ศาสนา เศรษฐกิจ การศึกษา ดิจิทัล ไปจนถึงโลกาภิวัฒน์ ซึ่งส่วนใหญ่จะมุ่งสนใจที่ตัวของมนุษย์มากกว่า เช่นเรื่องเพศภาวะที่มีการเสนอแนวคิดเรื่องเพศภาวะโดยไม่มองเรื่องของลักษณะทางชีวภาพ หรือด้านเศรษฐกิจ จะไม่ได้สนใจเรื่องของกลไกทางการตลาด แต่จะมองในเรื่องของอำนาจต่อรองทางเศรษฐกิจที่เกิดจากกิจกรรมของมนุษย์
Browlisnow Malinowski นักมานุษยวิทยาที่มีงานศึกษาเกี่ยวกับมานุษยวิทยาเศรษฐกิจ
งานของ Browlisnow Malinowski มีชื่อว่า the Kula ring มีการแลกเปลือกหอยโดยคู่การค้าจำนวนมากโดยชนเผ่าต่างๆบริเวณหมู่เกาะโทรเบี้ยน ซึ่งมูลค่าของเปลือกหอยเป็นสิ่งที่มีค่าน้อยหรือแทบไม่มีค่าเลยแต่ว่าเป็นสิ่งที่ชาวเผ่าในเกาะใช้แลกเปลี่ยนกันเพื่อรักษาสถานะทางอำนาจและแสดงความเป็นมิตรกันกับชนเผ่าอื่นๆนั่นเอง
- ■มานุษยวิทยาภาษาจะสนใจที่เรื่องของตัวอักษร คำ ไวกรณ์ การสื่อสารรวมถึงสัญญะต่างๆที่ใช้เพื่อการสื่อสาร ซึ่งเน้นไปที่การทำความเข้าใจมนุษย์ผ่านการศึกษาภาษา เช่น ในประเทศไทย จะมองว่าเสือโคร่ง เสือดาว เสือชีต้า เป็นเสือเหมือนกันและมีคำว่าเสือในชื่อเหมือนกันและไม่ใช่แมว แต่ชาวต่างชาติในบางประเทศมองว่า tiger leopard cheetah ต่างเป็นคนละแบบกันไม่มีคำว่าtigerผสมในชื่อเหมือนกัน และมองว่าว่าพวกนี้ก็คือแมวที่ตัวใหญ่ ซึ่งแสดงให้เห็นว่าภาษาแสดงวิธีคิดของมนุษย์ในแต่ละวัฒนธรรมที่ต่างกัน
การศึกษามนุษย์ในทุกๆมิติ ตั้งแต่โบราณ เช่นโบราณคดี เชื่อมโยงไปถึงอนาคต เช่นการศึกษาสังคมออนไลน์ในมานุษยวิทยาสังคมวัฒนธรรม ตั้งแต่เกิด เช่นเพศภาวะ จนตาย ในนิติวิทยา และมีการทำงานภาคสนามเพื่อให้เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของสิ่งที่กำลังศึกษา เป็นการมองจากภายใน เช่น การศึกษาในเรื่องของชาติพันธุ์ แสดงให้เห็นว่า เมื่อเป็นเรื่องของมนุษย์แล้ว จะมีขอบเขตและมีความหลากหลายในทุกๆมิติ ทั้งเรื่องสังคม วิถีชีวิต รูปลักษณ์ เป็นต้น ซึ่งการที่มนุษย์มีความหลากหลายทำให้การศึกษามานุษยวิทยาในสาขาต่างๆมีจุดร่วมกันอย่างหนึ่งที่เป็นลักษณะของวิชามานุษยวิทยาและทำให้วิชานี้แตกต่างจากศาสตร์อื่น นั่นก็คือมานุษยวิทยา เน้นการศึกษาและทำความเข้าใจมนุษย์และไม่ตัดสินว่าสิ่งใดถูกหรือสิ่งใดผิด
ความรู้ทางมานุษยวิทยาทั้ง 4 สาขาต่างก็ครอบคลุมอยู่ในทุกๆที่ตั้งแต่ในระดับชีวิตประจำวันจนถึงระดับการทำความเข้าใจความเป็นมาของมนุษยชาติ และช่วยให้เราเข้าใจและยอมรับโลกที่มีความหลากหลายของมนุษย์ได้
ข้อมูลเพิ่มเติมจาก
https://guru.sanook.com/2342/#:~:text=%E0%B8%A1%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%20%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B8%AD%20%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%A9%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%A2%E0%B8%B2%20(anthropology,%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%86%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B8%B1%E0%B9%89%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%99
- 3
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
