กรณีศึกษา “Hello Tractor” แอปยืมรถแทรกเตอร์ จากทวีปแอฟริกา
นับตั้งแต่ปี 2009 ที่ Uber ได้บุกเบิกแอปพลิเคชันเรียกรถ หรือ Ride-sharing ขึ้นมา
หลังจากนั้น ก็ได้มีแพลตฟอร์มลักษณะเดียวกันนี้เกิดขึ้นอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น
Bolt ในสหรัฐอเมริกา, Grab ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หรือแม้แต่ Didi Chuxing ในจีน
รู้หรือไม่ว่าในทวีปแอฟริกา ก็มีแอปพลิเคชันที่มีโมเดลธุรกิจคล้ายกับ Uber เหมือนกัน
แต่เปลี่ยนจากรถยนต์ทั่วไปเป็นรถแทรกเตอร์
โดยแอปพลิเคชันนั้นมีชื่อว่า “Hello Tractor”
Hello Tractor คืออะไร
แล้วทำไม ต้องเป็นรถแทรกเตอร์ ?
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
ก่อนอื่นก็ต้องบอกว่าที่เป็น แทรกเตอร์ ก็เพราะว่ามันเป็นหัวใจสำคัญสำหรับเกษตรกรในทวีปแอฟริกา
หลายคนอาจจะยังไม่รู้ว่าทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่มีสัดส่วนเกษตรกรเยอะที่สุดในโลก โดยประชากรเฉลี่ยมากกว่า 60% ทำอาชีพเกษตรกรรม ในขณะที่บางประเทศในทวีปนี้อย่างบุรุนดีและโซมาเลีย มีสัดส่วนเกษตรกรมากถึง 80%
อย่างไรก็ตาม หากเรามาดูผลผลิตทางการเกษตรต่อเกษตรกร 1 คน
กลับกลายเป็นว่าทวีปแอฟริกากลับทำผลผลิตได้น้อยที่สุดในโลก
เฉลี่ยแล้ว คิดเป็นมูลค่าไม่ถึง 30,000 บาทต่อคนต่อปี
ซึ่งก็เรียกได้ว่าต่ำมาก เมื่อเทียบกับหลายประเทศในยุโรปที่ได้ผลผลิตเฉลี่ยราว 1,000,000 บาทต่อคนต่อปี
หรือพูดง่าย ๆ ก็คือเกษตรกรในยุโรปคนเดียว สร้างผลผลิตได้เท่ากับเกษตรกรจากแอฟริกา 33 คน
สำหรับคนที่กำลังสงสัยว่าเกษตรกรไทยสร้างผลผลิตได้เท่าไร คำตอบก็คือราว 100,000 บาทต่อคนต่อปี
ทีนี้เรามาดูกันว่าทำไมประเทศ ที่มีสัดส่วนเกษตรกรมากที่สุดในโลก กลับมีผลผลิตต่อคนต่ำที่สุดในโลก ?
หนึ่งในเหตุผลก็คือ “ความยากจน” ทำให้กลุ่มเกษตรกรขาดโอกาสในการเข้าถึงเครื่องมือเครื่องจักรที่จำเป็น
รู้หรือไม่ว่าเกษตรกรมากกว่า 220 ล้านคนในประเทศทางตอนใต้ของทะเลทรายสะฮารามีรายได้วันละไม่ถึง 60 บาท
นั่นจึงเป็นเหตุผลที่ว่ากลุ่มคนเหล่านี้ไม่มีเงินทุนเพียงพอสำหรับเครื่องมือเครื่องจักรที่จำเป็นสำหรับการเพาะปลูก เช่น รถแทรกเตอร์ แต่หากจะจ้างแรงงานคนก็มีค่าใช้จ่ายที่แพงมากและไม่คุ้มค่ากับผลผลิตที่ได้
โดยหากเปรียบเทียบพื้นที่ทางการเกษตร 1 ตารางกิโลเมตรกับประเทศอื่น ๆ ในโลก
ประเทศอินเดียจะมีรถแทรกเตอร์ 128 คัน
ประเทศบราซิลมี 116 คัน
ประเทศแอฟริกาใต้มี 43 คัน
ในขณะที่ประเทศยากจนอย่างรวันดา มีเพียงแค่ 1.3 คันเท่านั้น..
จะเห็นได้ว่าเกษตรกรในทวีปนี้เข้าไม่ถึงปัจจัยพื้นฐานในการทำธุรกิจ โดยที่บางรายแม้จะมีพื้นที่การเกษตรขนาดถึง 10 ไร่ แต่ก็ยังคงทำไร่ไถนาด้วยอุปกรณ์ที่ใช้มือ เช่น จอบหรือเสียมอยู่เลย แถมในจำนวนนี้ยังเป็นผู้หญิงมากถึง 70%
นอกจากจะไม่ค่อยมีใครมีรถแทรกเตอร์เป็นของตัวเองแล้ว เจ้าของรถส่วนใหญ่ถึง 80% ก็มักมีปัญหากับการใช้งานและซ่อมบำรุงรถแทรกเตอร์ของตัวเองด้วย ซึ่งกว่าจะซ่อมเสร็จก็ใช้เวลายาวนาน
บางคนมีที่ดินแต่ก็ทำการเกษตรไม่ได้ เพราะไม่มีแรงงานเพียงพอแม้แต่จะเคลียร์พื้นที่เพื่อเริ่มเพาะปลูก, การใช้แรงงานคนเพียงอย่างเดียวก็เพาะปลูกได้ไม่ทันฤดูกาลฟ้าฝน ผลผลิตที่ได้จึงน้อยและคุณภาพต่ำ
จากปัญหาในเรื่องของรถแทรกเตอร์นี้ จึงเป็นที่มาของ “Hello Tractor” แพลตฟอร์มที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อเชื่อมโยงเจ้าของรถแทรกเตอร์กับเกษตรกรตัวเล็กผ่านแอปพลิเคชัน
โดย Hello Tractor ได้ก่อตั้งขึ้นในประเทศไนจีเรียเมื่อปี 2014 โดย เจฮีล โอลิเวอร์ ซึ่งมีประสบการณ์การทำงานด้านการเงินและการเกษตรในองค์กรระดับโลก รวมทั้งแถบประเทศทางตอนใต้ของทะเลทรายสะฮารา ทำให้เขาเข้าใจปัญหาเหล่านี้เป็นอย่างดี
โอลิเวอร์ มีความคิดเพียงแค่ว่าหากเกษตรกรสามารถเข้าถึงรถแทรกเตอร์ได้มากเท่าไร
กลุ่มเกษตรกรก็จะยิ่งหลุดพ้นจากความยากจนได้เร็ว
ไปพร้อม ๆ กับเศรษฐกิจในทวีปแห่งนี้ ก็มีโอกาสเติบโตได้อีกมากเท่านั้น
แล้ว Hello Tractor เข้ามาช่วยเกษตรกรอย่างไร ?
สำหรับฟีเชอร์หลักของ Hello Tractor แบ่งเป็น 2 ส่วนคือ
- ส่วนของเกษตรกรที่ต้องการเช่ารถแทรกเตอร์
- ส่วนของเจ้าของรถที่ต้องการปล่อยเช่า
สำหรับส่วนของเกษตรกรนั้นไม่มีอะไรยาก เพียงแค่ใส่ตำแหน่งที่อยู่ของฟาร์มตัวเองเข้าไป
แล้วกดเลือกจองรถที่ต้องการ โดยที่ระบบก็มีตัวเลือกให้เราสามารถวางแผนจองล่วงหน้าก็ได้
และด้วยความที่ไม่ต้องลงทุนเป็นก้อน เป็นลักษณะการเช่าจึงทำให้เหล่าเกษตรกรเข้าถึงรถแทรกเตอร์ได้มากกว่า
นอกจากนี้ Hello Tractor ก็เข้าใจว่าเกษตรกรในชนบทหลายรายอาจจะยังไม่มีสมาร์ตโฟนหรือยังไม่มั่นใจในแอปพลิเคชัน
บริษัทจึงได้จัดตั้งทีมพนักงานและร่วมมือกับองค์กรต่าง ๆ เรียกว่า “Booking Agent”
ทำหน้าที่เป็นพนักงานขายที่จะคอยติดต่อโดยตรงกับเกษตรกรให้สามารถใช้งานแอปพลิเคชันได้
ซึ่งเมื่อเกษตรกรหลายคนได้ใช้ Hello Tractor ก็พบว่าประสิทธิภาพการเพาะปลูก
ทำได้เร็วขึ้นถึง 40 เท่า ในขณะที่ใช้ต้นทุนลดลง คิดเป็นเพียง 1 ใน 3 เมื่อเทียบกับแต่ก่อน
ในขณะเดียวกัน ในมุมของเจ้าของรถแทรกเตอร์ ก็จะยังติดตามและบริหารความเรียบร้อยของรถที่ปล่อยเช่าได้ตลอดเวลา
เพราะทางบริษัทได้ใช้ทั้งระบบการติดตามโดย GPS และซิมการ์ด เพื่อสร้างบริการให้กับผู้ปล่อยเช่าดูได้ว่าจำนวนชั่วโมงที่รถถูกใช้งานและไม่ถูกใช้งานเท่าไรแล้ว, ระดับน้ำมันในรถเป็นอย่างไร หรือในกรณีที่รู้สึกว่ามีอะไรผิดปกติ เจ้าของรถสามารถสั่งดับเครื่องฉุกเฉินได้เลย เช่นกัน
ทั้งนี้ ในแอปพลิเคชันยังมีตารางการซ่อมบำรุงอย่างละเอียด ซึ่งใช้ข้อมูลจากผู้ผลิตรถแทรกเตอร์โดยตรง และเมื่อถึงเวลาที่ต้องซ่อมบำรุงก็สามารถกดนัดหมายกับช่างที่ผ่านการรับรองที่อยู่ในพื้นที่ใกล้เคียงได้เลย
สุดท้ายคือสามารถสร้างรายงานสรุปทั้งหมดแล้วส่งออกมาเป็นไฟล์ก็ได้
นอกเหนือจากบริการจับผู้เช่าชนผู้ให้เช่าแทรกเตอร์นั้น Hello Tractor ก็ยังมีบริการสินเชื่อสำหรับคนที่อยากเป็นเจ้าของธุรกิจให้เช่ารถแทรกเตอร์ด้วย โดยหนึ่งในเงื่อนไขคือต้องมียอดจองเช่าล่วงหน้าให้ได้ถึง 3,125 ไร่ก่อน
ปัจจุบัน Hello tractor ได้รับเงินทุนสนับสนุนรวมกว่า 800 ล้านบาท จากทั้งบริษัทเอกชนและองค์กรที่มีนโยบายต่อสู้กับความยากจน เช่น “World Food Programme” หรือโครงการอาหารโลก ซึ่งเป็นหน่วยงานด้านมนุษยธรรมที่ใหญ่ที่สุดในโลก ภายใต้องค์การสหประชาชาติ หรือ UN
นอกจากนี้ Hello Tractor ก็ยังได้รับทุนจำนวน 500 ล้านบาท หลังจากชนะการประกวดในรายการ AYuTe ย่อมาจาก Agriculture, Youth and Technology ซึ่งจัดตั้งโดย Heifer International องค์กรไม่แสวงผลกำไรระดับโลกที่ทำงานเพื่อขจัดความยากจนและความหิวโหย
ปัจจุบัน Hello Tractor เปิดให้บริการแล้ว 17 ประเทศ ทั้งในทวีปแอฟริการวมถึงเอเชีย
ช่วยให้เกษตรกรเข้าถึงรถแทรกเตอร์ได้แล้วกว่า 500,000 ราย
สร้างรายได้ให้กับเจ้าของรถแทรกเตอร์รวมกว่า 12,600 ล้านบาท
ในขณะที่ตัวบริษัท Hello Tractor สร้างรายได้ตั้งแต่ก่อตั้งบริษัทไปได้แล้วกว่า 1,900 ล้านบาท
Hello Tractor ยังได้ร่วมมือกับภาครัฐ และ John Deere บริษัทผลิตเครื่องจักรทางการเกษตรรายใหญ่ของโลก โดยตั้งเป้าหมายว่าภายในปี 2023 จะมีรถแทรกเตอร์ในแพลตฟอร์มเพิ่มขึ้นอีก 10,000 คัน, ถูกใช้งานในพื้นที่ 56 ล้านไร่, สร้างอาหารให้กับชาวแอฟริกา 37 ล้านเมตริกตัน และสร้างงานทั้งทางตรงและทางอ้อมมากกว่า 2 ล้านตำแหน่ง
จากตัวเลขความสำเร็จของ Hello Tractor ที่ถูกส่งต่อไปยังเกษตรกรและผู้ประกอบการ
ถ้าหากประเทศไทยจะมีแอปพลิเคชันเพื่อช่วยเหลือการเกษตรบ้างจะเป็นไปได้หรือไม่ ?
มีตัวเลขเปรียบเทียบที่น่าสนใจคือ
สัดส่วนเกษตรกรต่อประชากร
ทวีปแอฟริกา มากกว่า 60%
ประเทศไนจีเรีย 35%
ประเทศไทย 31%
สัดส่วนประชากรที่เข้าถึงอินเทอร์เน็ต
ทวีปแอฟริกา 28.2%
ประเทศไนจีเรีย 69.5%
ประเทศไทย 52.6%
จากตรงนี้ จะเห็นได้ว่าประเทศไทยมีสัดส่วนเกษตรกรและสัดส่วนการเข้าถึงอินเทอร์เน็ตที่ใกล้เคียงกับประเทศไนจีเรียเลย ซึ่งก็เรียกได้ว่าหาก Hello Tractor สำเร็จและสามารถสร้างการเติบโตได้
เราก็สามารถสรุปได้ว่าประเทศไทย ก็น่าจะทำได้เหมือนกับ Hello Tractor
โดยปัจจุบันประเทศไทยก็มีแอปพลิเคชันชื่อว่า “Ricult” ที่นำเทคโนโลยี AI และ Machine Learning มาวิเคราะห์ร่วมกับข้อมูลสภาพอากาศ เพื่อช่วยให้เกษตรกรชาวไทยมีผลผลิตที่ดีขึ้น
ถึงตรงนี้ เราก็สามารถสรุปได้ว่า Hello Tractor เรียกได้ว่าเป็นการนำโมเดลธุรกิจ Sharing Economy มาประยุกต์ใช้กับสภาพสังคมและปัญหาของประเทศได้อย่างน่าสนใจ
เพราะนอกจากมันจะช่วยเปิดโอกาสให้ชาวแอฟริกาเข้าถึงเครื่องมือที่จำเป็นและช่วยเพิ่มผลผลิตให้กับเกษตรกรแล้ว มันก็ยังเป็นหนึ่งในแรงขับเคลื่อนที่มีโอกาสทำให้กลุ่มเกษตรกรที่ยากจน มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น นั่นเอง..
References
- ●
- ●
- ●
- ●
- ●
- ●
- ●
- ●
44ถูกใจ
10แชร์
6.8Kรับชม
แสดงความคิดเห็นของคุณ...
