20 ธ.ค. 2021 เวลา 09:28 • การศึกษา
#เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา #พุทธทาสภิกขุ
ตอนที่ 99 ภาพหน้าที่ 307-308
*หนังสือที่ใช้ค้นคว้า *
ตอนต่อไปจะเกี่ยวกับหนังสือ และคัมภีร์ที่อาจารย์ได้ศึกษาค้นคว้านะครับ ตลอดชีวิตการเป็นนักศึกษา ของท่านอาจารย์ หนังสือชุดสําคัญ ๆ ที่ใช้ค้นคว้าศึกษามีอะไรบ้างอาจารย์จําได้ไหมครับ
- อันนี้เป็นหลักทั่วไป คือว่า พระไตรปิฎกเป็นหัวใจ เป็นชุดที่สําคัญที่สุด แล้วก็จําเป็นจะต้องมีชุดอธิบายพระไตรปิฎก คือ อรรถกถา ผมต้องมีอรรถกถาเท่าที่จะมีได้ แล้วก็มีพระไตรปิฎกที่ฝรั่งแปล เพื่อเอามาเทียบเคียงคําแปลของเรา ก็มีประโยชน์อยู่บ้าง
แต่ก็มีบางอย่างที่เห็นด้วยไม่ได้ ที่จะแปลอย่างฝรั่งแปล ยกตัวอย่าง คําสองคําที่ว่า สุวใจ มุท อนฺติมานี บทสวดที่ใช้สวดเจริญพุทธมนต์ สุวโจ ฝรั่งแปลว่า พูดดี ในเมืองไทยนี้ แปลว่า ว่าง่าย ว่าง่ายสอนง่าย คนละทิศคนละทางเลย แปลว่า พูดดี หมายถึงคนที่มีคําพูดดี แต่ตัวแท้ต้องแปลว่า เป็นคนว่าง่าย สุ แปลว่า ง่าย ในที่นี้ไม่ได้แปลว่า ดี อย่างนี้ก็มีอยู่บ่อย ๆ
แล้วก็ที่ว่า หลักธรรมปฏิบัติซึ่งถ้าไม่ใช่นักปฏิบัติ มันก็แปลได้ไม่ถูกต้อง เช่น คําว่า "สพฺพกายปฏิสํเวที" สพฺพ คํานี้ ฝรั่ง เขาแปลว่า whole แต่ที่ถูกนั้นต้องแปลว่า all เพราะมันมีหลายกาย ทุก ๆ กาย ถ้าคําว่า whole นั้นมัน หมายถึงทั้งหมดของสิ่งเดียว ถ้าใช้คําว่า all มันหมายถึง ทั้งหมดของทุกสิ่งหรือหลายสิ่ง คําบาลีมันมีอยู่ สําหรับคําว่า whole แต่ไม่ใช่ คําว่า สพฺพ ต้องใช้คําว่า สกล หรือ เกวล
ที่นี้คําแปลของฝรั่งโดยเฉพาะในอานาปานสติสูตรที่ว่านี้ เขาแปลว่า whole body ผมบอกให้ทุกคนที่พอจะบอกได้ว่าอย่างนี้มันไม่ถูก บางคนก็เชื่อ บางคนก็ไม่เชื่อ เราก็เอาความคิดของเรา ความรู้ที่เรามี ตัดสิน (หัวเราะ) ซึ่งมันก็มีเหตุผล ถ้าแปลว่า all มันก็หมายถึงทุก ๆ กาย ทั้ง ๒ กาย คือกายเนื้อและกายลม ถ้าใช้คําว่า whole ก็กายลมอันเดียว แต่ว่า ทั้งหมดทั้งสิ้นรอบกายเดียว แต่เราก็เชื่อว่า เราถูก ฉะนั้น เราจึงไม่เอาตามฝรั่งในเรื่องอย่างนี้ ในกรณีอย่างนี้
แต่ก็มีเหมือนกันที่ว่า ฝรั่งเขาแปลออกไปได้คมคายกว่า ดีกว่า ก็มีบ้างเหมือนกัน พระไตรปิฎกภาษาอังกฤษที่เป็นคัมภีร์สําคัญ ๆ เราก็มี ได้ซื้อเอาไว้ ชุดของ Pali Text Society นอกจากนั้นก็มีอีกชุดหนึ่ง The Sacred Books of the Buddhist มีทั้งบาลี ทั้งอรรถกถา อยู่ในชุด The Sacred Books of the East มหาวิทยาลัยฮาวาร์ดเขาจับให้นักศึกษา รวบรวมความรู้ สติปัญญา ของตะวันออกทั้งหมด
ที่นี้พวกฝรั่งที่เป็นชั้นอาจารย์ ๆ ที่ถนัดในเรื่องอะไรก็รับเขียนเรื่องนั้น ๆ เป็นเล่ม ๆ คนละเล่ม ๒ เล่ม ทั้งหมดตั้ง ๗๕ เล่ม มันก็ขาดคราว หาซื้อไม่ได้ครบ ซื้อได้ไม่กี่เล่ม ๒๐-๓๐ เล่ม มันเป็นหนังสือที่ทําขึ้นก่อนแต่ที่การศึกษาบูรพวิทยาของฝรั่งจะถูกต้องและแน่นอนมันจึงเพี้ยนเสียส่วนใหญ่ สูตรอะไรต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับพุทธศาสนาก็เพี้ยน แม้ที่เกี่ยวกับฮินดูนั้นก็เพี้ยน เช่น โยคสูตรเล่มที่อยู่ในชุด Sacred Books of the East ผิดกันอย่างลิบลับจากฉบับที่ สวามี สัตยานันทบุรีแปลเป็นภาษาไทย ซึ่งใช้ได้ดี แกรู้สันสกฤต แปลจากสันสกฤต ฝรั่งรู้สันสกฤตบ้าง งูๆ ปลา ๆ แปลจากสันสกฤต มันก็เลยมีแปลชนิดที่คาดคะเนสันนิษฐานอะไรมากจนไม่สําเร็จประโยชน์
ยังมีอีกหลายเล่มแม้แต่สูตรเต๋าเต้อกิงของเหลาจื๊อ ก็มีหลายคนแปลใช้ไม่ค่อยดี สู้ฉบับที่คนจีนรู้ภาษาไทยแล้วแปลเป็นภาษาไทยไม่ได้ จะดูเหมือนเป็นยุคแรกเริ่มของฝรั่งที่หันมาทางตะวันออก ยังงูๆ ปลา ๆ เรื่องของมันลึกเกินไป (หัวเราะ) เพียงแต่ทําออกมาให้ได้เป็นเล่ม ๆ เท่านั้น แต่เป็นหนังสือที่ ได้รับความยกย่องที่สุด เป็นเอกที่สุด ยุคหนึ่งเมื่อแรก ๆ ออกมา
จาก เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา หน้า 307-308
.
อ่านย่นความ เล่าไว้เมื่อวัยสนธยา * ทุกตอน *
ในเวปไซต์ #สืบสานงานท่านพุทธทาส
.
สนใจหนังสือติดต่อ : มูลนิธิโกมลคีมทอง
โทร 02-412-0744 02-866-1557
สโมสรธรรมทาน,หอจดหมายเหตุพุทธทาสฯ
.
ฟังเสียงเล่าไว้ฯ ราวปี 2527-2528
.
อ่าน PDF
.
ความเดิมตอนแรก ที่มาของงานนี้
.
อัตชีวประวัติในวัยหนุ่มของพุทธทาสภิกขุ
โฆษณา