น้าปวดเข่า เป็นอะไรจ๊ะ หมอ 🥺 ตอนที่ 2
ต่อจากโพสก่อน เรากำลังพูดถึง secondary osteoarthritis of knee หรือ การเกิดข้อเข่าเสื่อมที่มีสาเหตุอื่นชักนำ หากจะแบ่งโดยทั่วไป เพื่อให้จำง่ายขึ้น จะประกอบด้วย
📌congenital
📌trauma
📌infection
📌inflammation e.g., rheumatoid arthritis (RA)
📌endocrine disorders e.g., acromegaly
📌metabolic disorders e.g., hemochromatosis, CPPD crystals
📌miscellaneous e.g., avascular necrosis
จากการซักประวัติ และตรวจร่างกาย พบว่า คนไข้มีอาการปวดมาก ลุกไม่ไหว เป็นมาประมาณ 3 ปี ตรวจร่างกาย พบ signs of inflammation ชัดเจน ไม่มีประวัติอุบัติเหตุก่อนหน้า ไม่มีโรคประจำตัว มีประวัติใช้ยาชุดมาก่อน เนื่องจากปวดมาก จากตรงนี้ พอจะทำให้เราแยกโรคออกไปได้บางส่วน สิ่งที่จะช่วย หรือยืนยันสิ่งที่เราคิดไว้ คือ ฟิล์ม และการเจาะตรวจน้ำในเข่า
คร่าวนี้ มาพูดถึงฟิล์มว่า primary และ secondary OA of knee ต่างกันอย่างไร เมื่อไรจะนึกถึง secondary OA of knee
🎯primary OA of knee (ตามภาพประกอบจาก NEJM)
✨medial joint space narrowing
✨horizontal directed osteophyte
✨subchondral sclerosis
ข้อเข่าทำหน้าที่รับน้ำหนัก (weight bearing joints) ส่วน cartilage (กระดูกอ่อน) บริเวณด้านในจะสึกก่อน พอมีการทำลายไประยะหนึ่งทำให้เกิดกระดูกงอกออกตามแนวนอนเพื่อช่วยรองรับน้ำหนัก สักพักจะมีการหนาตัวเปลี่ยนแปลงของกระดูกใต้ต่อ cartilage จึงเห็นภาพของรังสีดังแสดง ความรุนแรงของโรคอาจแบ่งตาม Kellgren and Lawrence classification เพื่อช่วยประเมินคนไข้ก่อนการผ่าตัด
🌟🌟จำภาพ primary OA ให้แม่น อะไรที่ไม่เหมือน หรือต่างออกไปมักมีสาเหตุ 🌟🌟
🎯secondary OA of knee ลักษณะฟิล์มขึ้นกับสาเหตุที่ทำให้เกิด จากเคสตัวอย่าง
💡ในปี 2017 ลักษณะฟิล์ม เห็น generalized osteopenia มองดีๆตรง tibial spine (ลูกศรสีเหลือง) มี erosion และส่วน medial femoral condyle มี radiolucent oval shadow (ลูกศรสีเขียว) เข้าได้กับ osteonecrosis stage II
💡ในปี 2018 tibial spine สั้นลง ในขณะ medial femoral condyle มี subchondral bone collapses และมี calcified plate เกิดขึ้น (osteonecrosis stage III)
💡 ในปี 2020 พบลักษณะ medial joint space narrowing และ subchondral sclerosis แต่กลับไม่พบ osteophyte ที่ชัดเจน ส่วน medial femoral condyle พบการเกิด osteosclerosis ตามมา (ON stage IV)
🚧จากโพสก่อนหน้านี้ กล่าวว่า ต้องตรวจข้ออื่นร่วมด้วยเสมอ เพราะคนไข้จะให้ความสนใจเฉพาะข้อที่ตนเองปวดที่สุด 🚦 พบว่า ข้อมือ ติด สิ่งที่พบจากฟิล์ม คือ severely symmetrical destruction of carpal bones
เมื่อตรวจ rheumatoid factor และ anti-CCP พบว่า high titer ทั้งคู่ จึงวินิจฉัยผู้ป่วยรายนี้เป็น elderly-onset RA 😊
แล้ว elderly-onset RA ต่างกับ RA ทั่วไปอย่างไร ครั้งหน้าเรามาหาคำตอบกันนะคะ 🥰
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
