[Bnomics] ผลกระทบทางเศรษฐกิจจากวิกฤตยูเครน-รัสเซีย 📌 เกิดอะไรขึ้นระหว่างรัสเซียและยูเครน?

สำรวจ
ลงทุน
คำถาม

มีบัญชีอยู่แล้ว?หรือ

•

15 ก.พ. 2022 เวลา 01:08 • หุ้น & เศรษฐกิจ

ผลกระทบทางเศรษฐกิจจากวิกฤตยูเครน-รัสเซีย

📌 เกิดอะไรขึ้นระหว่างรัสเซียและยูเครน?

ความตึงเครียดระหว่างยูเครนและรัสเซียเพิ่มสูงขึ้นสูงสุดในรอบหลายปี โดยกองกำลังของรัสเซียที่เข้าใกล้พรมแดนของทั้งสองประเทศทำให้เกิดความกังวลเกี่ยวกับการรุกรานของมอสโก ตามรายงานของเจ้าหน้าที่สหรัฐฯ รัสเซียได้รวบรวมกำลังทหารแล้วกว่า 70% ของจำนวนทั้งหมดสำหรับการรุกรานยูเครนอย่างเต็มรูปแบบ แม้ว่ารัสเซียจะปฏิเสธว่าไม่ได้มีแผนโจมตียูเครนแต่อย่างใด

ชาติตะวันตกเตือนว่าหากรัสเซียบุกยูเครน ชาติตะวันตกก็พร้อมที่จะออกมาตรการคว่ำบาตรที่รุนแรง ซึ่งอาจส่งผลกระทบหนักต่อเศรษฐกิจรัสเซีย ประธานาธิบดีไบเดนกล่าวว่าการบุกยูเครนจะเป็น “หายนะ” สำหรับรัสเซีย เนื่องจากการคว่ำบาตรอาจรวมถึงการคว่ำบาตรทางการเงินต่อธนาคารและสถาบันการเงินของรัสเซีย และการจำกัดการส่งออกอุปกรณ์ไฮเทคของสหรัฐฯ ไปยังรัสเซีย

การรุกรานของรัสเซียอย่างเต็มรูปแบบจะเป็นสงครามครั้งใหญ่ที่สุดของยุโรป นับตั้งแต่ทศวรรษที่ 1940 เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ระบุว่า ทหารยูเครนอาจบาดเจ็บหรือเสียชีวิตราว 5,000 ถึง 25,000 นาย ในขณะที่มอสโก ทหารอาจได้รับบาดเจ็บหรือเสียชีวิตราว 3,000 ถึง 10,000 นาย และพลเรือนที่ได้รับผลกระทบจะอยู่ที่ประมาณ 25,000 ถึง 50,000 คน

📌 ทำไมสถานการณ์ถึงเป็นเช่นนี้ ?

รัสเซียคัดค้านการที่ยูเครนจะไปเข้าร่วมกับสถาบันต่างๆ ของ EU มาเป็นเวลานาน โดยเฉพาะ NATO ซึ่งเป็นพันธมิตรทางทหารของ 30 ประเทศ ยูเครนเคยเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิรัสเซียเป็นเวลาหลายศตวรรษก่อนที่จะกลายเป็นสาธารณรัฐโซเวียต และได้รับเอกราชเมื่อสหภาพโซเวียตล่มสลายในปี 1991 หลังจากนั้นยูเครนต้องการพัฒนาความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับชาติตะวันตกและเริ่มถอยห่างจากรัสเซีย

การตัดสินใจของ Viktor Yanukovych อดีตประธานาธิบดียูเครน ที่จะเข้าร่วมข้อตกลงทางเศรษฐกิจกับฝ่ายรัสเซียแทนฝ่ายสหภาพยุโรป ทำให้เกิดการประท้วงครั้งใหญ่ในปี 2014 รัสเซียตอบโต้ด้วยการผนวกกับคาบสมุทรไครเมียทางตอนใต้ของยูเครน (ซึ่งชาวไครเมียส่วนใหญ่เป็นคนเชื้อสายรัสเซีย) และสนับสนุนกลุ่มแบ่งแยกดินแดนทางด้านตะวันออกของยูเครน เป็นผลทำให้กบฏต่อสู้กับกองทหารยูเครนส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 14,000 คน

ในช่วงต้นปี 2022 การรายงานข่าวของสื่อรัสเซียที่เป็นปฏิปักษ์ต่อยูเครนเริ่มค่อยๆ เพิ่มมากขึ้น คล้ายกับที่เกิดขึ้นระหว่างข้อพิพาทรัสเซีย-ยูเครน ในปี 2014 ซึ่งเป็นสัญญาณที่น่ากังวล เนื่องจากรัฐบาลรัสเซียมักใช้สื่อเพื่อเตรียมประชาชนให้พร้อมรับมือกับความขัดแย้งระหว่างประเทศ

อย่างไรก็ตาม การรายงานข่าวเป็นเพียงหนึ่งในตัวชี้วัดที่หน่วยข่าวกรองใช้เพื่อประเมินเป้าหมายและความตั้งใจเบื้องต้นของรัสเซีย และยังมีปัจจัยอื่นๆ อีกมากที่ต้องพิจารณา

รูปที่ 1: สื่อรัสเซียรายงานข่าวเกี่ยวกับยูเครนและนาโต้เพิ่มขึ้น

📌 เศรษฐกิจโลกจะเป็นอย่างไรหากมีสงคราม?

David Roche นักยุทธศาสตร์ด้านพลังงานกล่าวว่า หากรัสเซียบุกยูเครน ราคาน้ำมันจะพุ่งขึ้นแตะระดับ 120 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลอย่างแน่นอน และเศรษฐกิจโลกจะได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง เมื่อวันศุกร์ที่แล้ว น้ำมันดิบ Brent และ WTI ซื้อขายกันที่ประมาณ 91 ดอลลาร์และ 90 ดอลลาร์ต่อบาร์เรลตามลำดับ ในขณะที่ราคาน้ำมันได้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ต้นปี

ด้วยกำลังการผลิตที่มีไม่เพียงพอในประเทศอื่น ๆ การหยุดชะงักใด ๆ ในการส่งออกน้ำมันของรัสเซียอาจทำให้ราคาพุ่งสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยทางด้านนักวิเคราะห์ของ JPMorgan ให้ความเห็นว่าราคาน้ำมันอาจเพิ่มขึ้นเป็น 150 ดอลลาร์ต่อบาร์เรล

รูปที่ 2: รัสเซียเป็นผู้ส่งออกหลักสำหรับสินค้าโภคภัณฑ์ต่างๆ

นอกจากนี้ ตลาดก๊าซธรรมชาติของยุโรปอาจได้รับผลกระทบรุนแรงหากมีสงครามเกิดขึ้น เนื่องจากยุโรปพึ่งพาก๊าซจากรัสเซียเป็นจำนวนมาก หากมีการคว่ำบาตรเกิดขึ้น รัสเซียอาจตอบโต้โดยการไม่ส่งก๊าซไปยังยุโรปดันราคาก๊าซให้พุ่งสูงขึ้นอีก โดยราคาก๊าซธรรมชาติเพิ่มขึ้นเกือบเท่าตัวแล้วในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา

ท่อส่งก๊าซ Nord Stream 2 ที่เพิ่งสร้างเสร็จใหม่ ซึ่งเป็นท่อส่งก๊าซมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์ที่เชื่อมระหว่างรัสเซียและเยอรมนี อาจเป็นหนึ่งในโครงการแรก ๆ ที่อาจได้รับผลกระทบหากเกิดการบุกรุก โดยประธานาธิบดีสหรัฐฯ โจ ไบเดนสนับสนุนการคว่ำบาตร Nord Stream 2 ในขณะที่รัฐบาลของนายกรัฐมนตรีเยอรมัน Olaf Scholz ได้เตือนว่าหากปัญหารรัสเซีย-ยูเครนแย่ลง ท่อส่งอาจถูกปิดลง

รูปที่ 3: ท่อส่งก๊าซจะช่วยให้รัสเซียยุติการพึ่งพาประเทศทางผ่านสำหรับการส่งออกก๊าซไปยังยุโรป

ยุโรปในตอนนี้กำลังเผชิญกับค่าครองชีพที่พุ่งสูงขึ้น เนื่องจากเศรษฐกิจเริ่มฟื้นตัวได้จากการระบาดของโควิด-19 ความเสี่ยงที่รัสเซียจะรุกรานยูเครน อาจส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจยุโรปได้ โดยข้อมูลจาก Bloomberg ระบุว่ารัสเซียเป็นผู้ส่งออกพลังงานหลักให้กับยุโรป และการหยุดส่งก๊าซจะส่งผลกระทบต่อผู้ผลิตรายใหญ่จำนวนมาก เช่น บริษัท Volkswagen และ Siemens

รูปที่ 4: ความขัดแย้งอาจส่งผลกระทบต่ออัตราเงินเฟ้อในยุโรป

📌 วิกฤตยูเครนจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจไทยอย่างไร?

ผลกระทบของความขัดแย้งต่อราคาน้ำมันจะส่งผลกระทบต่อต้นทุนด้านพลังงานและการขนส่งในห่วงโซ่อุปทานทั่วโลก รวมถึงประเทศไทย การคว่ำบาตรจะส่งผลต่อค่าเงิน และอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวในประเทศไทยที่ยังไม่ฟื้นตัวเต็มที่

อัตราเงินเฟ้อของประเทศไทยเพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ระดับสูงสุดในรอบ 9 เดือนที่ 3.23% ในเดือนมกราคม 2565 เพิ่มขึ้นจาก 2.17% ในเดือนก่อนหน้าและสูงกว่าที่ตลาดคาดการณ์ไว้ที่ 2.4% หากต้นทุนพลังงานสูงขึ้น อัตราเงินเฟ้อของไทยก็อาจพุ่งสูงขึ้นตามเช่นกัน และอาจส่งผลให้นโยบายการเงินมีการเปลี่ยนแปลง