🦋 เมื่อผีเสื้อไม่โบยบิน..ต่อมไทรอยด์ไม่สร้างฮอร์โมนตั้งแต่เกิด?
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
ขอแสดงความเห็นใจและให้กำลังใจครอบครัวคุณแป้ง อรจิรา
บทฯนี้ ฉันเขียนหลังจากอ่านข่าวเจอว่า คุณแป้ง อรจิรา ที่เพิ่งคลอดน้องเลอาไปไม่นาน พบว่าลูกสาวมีอาการผิดปกติจากต่อมไทรอยด์ไม่สร้างฮอร์โมน (อ่านข่าวจากเว็บกระปุก) โดยเนื้อข่าวพูดถึงอาการที่น่าสังเกต คือ ท้องผูกไม่ถ่ายนานเป็นสัปดาห์ และตัวเหลือง
ตรงนี้ในฐานะเพื่อนมนุษย์ ก็ขอแสดงความเห็นใจและหวังให้เข้าถึงการรักษาอย่างสม่ำเสมอและดีที่สุด ซึ่งก็เชื่อว่าคุณแป้งน่าจะทำได้ดีอยู่แล้วค่ะ
.
.
ส่วนในฐานะเภสัชคนนึง ก็จะขอนำจุดเริ่มประเด็นนี้มาบวกเพิ่มข้อมูลบางจุด ให้คุณ ๆ ได้รู้จักรู้ใจโรคบางโรคเพิ่มขึ้นมาอีกนิดนึง และเวลาจะพูดถึงโรคที่เกิดกับเราตั้งแต่แรกเกิดนี่ ก็จะรู้สึกขอบคุณคุณพ่อคุณแม่ที่เลี้ยงดูให้เราอยู่รอดปลอดภัยมาได้ตั้งแต่วัยที่ไม่รู้ความ จนเป็นเราได้ทุกวันนี้เสมอ
.
.
ความมหัศจรรย์ในระบบร่างกายเป็นสิ่งที่มีอยู่จริง เรามักไม่เห็นค่าเมื่อมันปกติ
แต่เมื่อ "ความไม่ปกติ" มาเยือน ระบบอวัยวะและฮอร์โมนต่าง ๆ ที่ทำงานอย่างเชื่อมโยงไปมายิ่งกว่ารางรถไฟฟ้าทับซ้อนมีอันถูกตัดวงจรหรือชะงักงันบางส่วน
ผลที่ตามมา คือ "ความไม่น่าจะเป็น" ที่ใคร ๆ ก็ไม่อยากให้เกิด หรือจะเรียกว่า พยาธิสภาพ อาการเจ็บป่วย ภาวะของโรค อะไรก็แล้วแต่ ที่รวม ๆ แล้วก็คือ ป่วย..
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
.
.
เมื่อผีเสื้อไม่โบยบิน
.
.
ต่อมไทรอยด์ หรือ Thyroid gland มีรูปลักษณ์เหมือนผีเสื้อกระพือปีกหน้าคว่ำ (อธิบายแบบ hardcore นิดนึง ) คลำตำแหน่งดูจะอยู่ใต้ลูกกระเดือกเรา ๆ ท่าน ๆ น้ำหนักเท่ากับ 1 ขีดหารห้าส่วน เอามาส่วนเดียว (ประมาณยี่สิบกรัมเบา ๆ)
เหมือนจะดูน้ำหนักเบาแค่นี้เอง แต่จริง ๆ แล้วในบรรดาคำว่า "ต่อมไร้ท่อ" ก็ถือว่า ต่อมไทรอยด์ เป็น "พี่ยักษ์" ใหญ่ล่ำที่สุด ที่สามารถสร้างฮอร์โมนได้จากตัวของตัวเองแล้วส่งไปดีลงานกับชาวบ้าน (อวัยวะอื่น ๆ) ได้ โดยสัญจรส่งไประบบ highway ทางระบบเลือดไปถึงบ้านเล็กบ้านน้อยต่าง ๆ (ส่งไปยังเซลล์เหนือสุดใต้สุด ซ้ายสุดขวาสุดทั่วสรรพร่างเรา)
คือ คำว่า ต่อมไร้ท่อ จะใช้กับ กลุ่มเนื้อเยื่อ รึ กลุ่มเซลล์ ที่เปรียบเสมือนหมู่บ้านที่มีความเป็นยูนิค unique ของตัวเอง สามารถสรรค์สร้างระบบการผลิตสารเคมีเล็ก ๆ แต่ โ ค ต ร สำ คั ญ สำหรับชีวิต ๆ นึง นั่นก็คือ ฮอร์โมน hormone สามารถควบคุมเปิดไลน์สายการผลิตเพิ่ม หรือสั่งให้ชะลอการสร้างได้ในแต่ละสเต็ปอย่างละเอียดยิบ ยิ่งกว่าไลน์การผลิตอะไหล่รถยนต์!
ทั้งนี้จะผลิตหรือไม่ ยังไงก็ขึ้นกับระบบการดีลงานร่วมกัน กับดีลเลอร์ระบบอื่น ๆ เพราะการเพิ่ม ๆ ลด ๆ ปรับระดับฮอร์โมนที่สร้าง ก็เพื่อรักษาบาลานซ์ของระบบร่างกายที่แต่ละวันเดือนปีแตกต่างกัน ในเมื่อชีวิตเป็น dynamic ไม่มีวันเวลานาทีไหนที่ร่างกายเราเหมือนเดิมซ้ำ ๆ กันเลย
เอาเป็นว่า ท้ายสุด การหลั่งฮอร์โมน เพื่อให้โดยรวมแล้วชีวิตหนึ่ง ๆ ของคนคนหนึ่งนั้น เจริญวัยจากทารก เป็นวัยรุ่น เป็นวัยทำงาน วัยเกษียณ ได้อย่างสมดุลลงตัวที่สุด เท่าที่ชีวิตจะเอื้อได้นั่นแหละ เอวัง (ว่าแล้ว ก็ขอขอบคุณพ่อแม่อีกครั้งเป็นเคารพสอง ที่เลี้ยงดูอุ้มชูด้วยความรักและข้าวปลาอาหารที่ให้สรรพประโยชน์ ให้ลูกโตมาจนถึงป่านนี้ )
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
แล้วถ้าต่อมไทรอยด์ไม่ผลิตฮอร์โมนตั้งแต่เกิด
จะเกิดอะไรขึ้น?
แบบนี้วงในฯ (ในวงการแพทย์) ศัพท์เขาเรียกว่า Congenital hypothyroidism
ถ้าเห็นคำว่า Congenital (adj) คือ เป็นการขยายความว่า ภาวะนี้เป็นมาตั้งแต่เกิด
hypo (ต่ำ) + thyroidism (ภาวะการทำงานของไทรอยด์ฮอร์โมน)
รวม ๆ ก็คือ ภาวะพร่องฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์ ซึ่งแยกเป็นประเภทที่ว่า ต่อมไทรอยด์ไม่ทำงานหรือทำงานขี้เกียจ (ผลิตฮอร์โมนน้อยกว่าที่ควรเป็น) หนึ่ง!กับ อีกแบบ คือ ต่อมไทรอยด์ ไม่มี หนึ่ง!
ต่อม ขี้เกียจ หรือ ต่อม ไม่มี !
ทีนี้ จะสำคัญยังไง ถ้าต่อมขี้เกียจ รึ ต่อมไม่มี?
มันก็ต้องรู้ หน้าที่ กันก่อน จริงมั้ย?
ถ้าไม่มีหน้าที่ จะขาดกันไปก็ไม่เห็นเป็นไร
เพราะมันก็ไม่จำเป็นต้องมีเธอตั้งแต่ต้น
(หมายถึง ต่อมไทรอยด์จริง ๆ ใช่ม้ายย )
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
ก็แวะมาดูกันหน่อย ว่าฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์นี่สำคัญยังไง ทำหน้าที่อะไรในสรรพร่างเราบ้าง?
อย่างแรก ไทรอยด์ มันเป็นแหล่งสร้างฮอร์โมนที่ช่วยให้ หัวใจและความรัก .. แอร๊ย ไม่ใช่... หัวใจและอารมณ์ ทำงานได้แบบสมูทราบรื่น ใครรักใคร ใช้หัวใจ ไม่ใช้สมอง ให้นึกถึง ไทรอยด์ฮอร์โมน แสดงว่าทำงานได้ดี (อันนี้แซววว) แล้วจะดีเยี่ยม ถ้าหัวใจทำงาน แล้วอารมณ์ก็ยังบาลานซ์ได้ดี แบบนี้ จะ "นก" จะ "อกหัก" ก็ไม่มีปัญหา ถ้าใจคิดจะรัก เพราะบาลานซ์อารมณ์ได้ (ว่าไปซั่น)
กลับม๊าา.. เข้าเรื่อง ก็คือ เจ้าฮอร์โมนที่มันเกี่ยวกับการควบคุมหัวใจและฟามรัก เห้ย.. หัวใจและอารมณ์เนี่ย (จริง ๆ ก็มีอื่น ๆ อีกนะ) ที่สำคัญ คือ ฮอร์โมนสามตัวจากไทรอยด์ ก็คือ ชื่อหล่อ ๆ ว่า ทรอกซีน Thyroxine หรือ นิคเนมว่า T4 หนึ่ง, ไตรไอโอโดไธโรนีน Triiodothyronine หรือ T3 หนึ่ง, และอีกหนึ่งหน่อสุดท้าย คือ แคลซิโทนิน Calcitonin
ถ้าระบบร่างกายมันพร่องฮอร์โมนพระเอกเรื่องนี้ ระบบการทำงานของหัวใจ ก็จะมีปัญหา .. คือถ้านึกดี ๆ ต้องร้องโอ้โหกันแหล่ะ เพราะตั้งแต่เกิดจนตายนับเป็นกี่หมื่นวินาที ที่เรา ๆ ท่าน ๆ มีอวัยวะเดียว ที่ทำงานเป็นลานนาฬิกาที่ไม่มีวันหยุด .. หัวใจ น้อย ๆ ดวงนี้... คุณ ๆ คิดว่าต้องใช้พลังงานเยอะขนาดไหน เพื่อการทำงานจุดนี้
นี่ ก็ทำให้จำง่าย ๆ ได้อีกว่า ฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์สำคัญต่อระบบพลังงานในระดับลึกกกกซึ้งถึงขั้นเซลล์ต่าง ๆ และเรื่องการบาลานซ์อุณหภูมิความอุ่นร้อนในร่างกายที่เหมาะสมด้วย เพราะร้อนไปเย็นไป ก็เหมือนเครื่องยนต์ น็อคเอาดื้อ ๆ ได้เหมือนกัน
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
ทีนี้ ฮอร์โมนจากไทรอยด์ มันไม่สำคัญเฉพาะหัวใจสิ มันเกี่ยวกับพัฒนาการในส่วนอื่น ๆ อย่าง สมอง (การเรียนรู้ในวัยเด็ก) พัฒนาการของช่องปาก (ฟัน) กระหม่อมปิดเร็วช้า ระบบลำไส้ (ท้องผูก) ฯลฯ ได้อีกด้วย ยิ่งนานก็จะทำให้เสี่ยงเป็น โรคเอ๋อ หรือ Cretinism ซึ่งมีภาวะเรียนรู้ช้า และกล้ามเนื้อต่าง ๆ มีปัญหาตามไปด้วย
นี่จึงเป็นจุดที่เขาให้แม่กินเกลือเสริมไอโอดีน รณรงค์กันมายี่สิบสามสิบปีมาแล้ว เพื่อลดปัญหาเด็กขาดสารไอโอดีน ซึ่งเป็นตัวแร่ธาตุวัตถุดิบตั้งต้น (ที่กินเสริมได้) เพื่อให้ต่อมไทรอยด์ดูดเก็บไว้ไปสร้างฮอร์โมน T3 T4 ได้อย่างเพียงพอแก่ลูกตั้งแต่ตั้งครรภ์
ในคนโต ๆ ถ้าไม่อยากเป็นคอพอก ก็ต้องได้เกลือเสริมไอโอดีนให้พอเหมือนกัน ถ้าไม่ค่อยได้ไอโอดีนจากอาหารทะเล หรือกินอาหารเดิม ๆ ซ้ำ ๆ ไม่ครบตามหลักโภชนาการเน้อ .. เตือนด้วยห่วงใย
ฉะนั้น อาการผิดปกติของร่างกาย เมื่อขาดหายสิ่งที่จำเป็นไป
ก็คือ อะไร ๆ ที่ว่ามามันจะพร่องหรือล่าช้าไปกว่าปกติ
อย่าง กระหม่อมที่กว้างและปิดช้า
ลิ้นใหญ่คับปาก ฟันงอกช้า
หน้าบวม
ซึม ตัวค่อนข้างเตี้ยแคระ
ตอนหลังคลอดจะมี ถ่าย ขี้เทา นานกว่าสองวัน
เดี๋ยวนะฮะ ..ก่อนจะงง คือ ขี้เทา Meconium มะช่าย ขี้เถ้า เน้อ
ขี้เทา คือ ขี้ หรือ อุจจาระครั้งแรก first time ของเด็กแรกเกิด สีจะออกเทา ๆ
เพราะเป็นซาก ๆ เซลล์และเส้นขนอ่อน ๆ น้ำคร่ำ น้ำดี ฯลฯ ที่เด็กกลืนตอนอยู่ในมดลูกแม่
ผ่านทางสายรกนั่นไง เมื่อออกมาเผชิญโลกด้วยตัวเองแล้ว ก็จะขับถ่ายออกมาเป็นขี้เทาให้เห็นเป็นก้อนเหนียว ๆ ซึ่งจริง ๆ มันสะอาดนะ เพราะไม่มีเชื้อโรค ไม่งั้นเด็กก็ไม่รอดสิ
ตรงนี้ ขี้เทา จะถ่ายไม่ควรเกิน 1-3 วัน ถ้านานกว่านี้ เด็กจะเริ่มตัวเหลือง!
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
อาการต่าง ๆ ที่ว่ามา ยังไม่นับระบบภายในที่แปรปรวน
อาจทำให้เด็กมีอายุสั้นจากภาวะ Myxedema Coma
ตรงนี้คงเห็นแล้วว่า เราโชคดีแค่ไหนที่มีวันนี้ ผ่านพ้นช่วงเวลาวัยแบเบาะที่พึ่งพาตัวเองไม่ได้มาถึงวันนี้ได้เพราะใคร ก็รักเค้า ๆ ให้มาก ๆ กันด้วยนะ
และก็ร่วมกันเป็นกำลังใจให้ครอบครัวคุณแป้งและครอบครัวอื่น ๆ มากมายที่มีบุตรหลานเจ็บป่วยด้วยโรคภัยต่าง ๆ กันด้วยนะคะ
ห่วงใยสุขภาพนะ เทคแคร์กันล่ะ
นก ไดโนสคูล (ภญ.) 5เมษายน65
https://nokdinoschool.com/%e0%b8%95%e0%b9%88%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a3%e0%b8%ad%e0%b8%a2%e0%b8%94%e0%b9%8c-congenital-thyroid/
แหล่งอ้างอิงข่าว
https://nokdinoschool.com/about-me/
https://nokdinoschool.com/about-me/
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
