วันเปิดเทอมวันแรกของจูลี ฟรากา ในวัยอนุบาล สิ่งแรกที่คุณครูบอกเธอและเด็กคนอื่นๆ คือ กฎของการเป็นนักเรียนห้องนี้ “หนึ่ง ต้องเก็บกระเป๋าเป้ไว้ในล็อกเกอร์ทุกเช้า สอง เคารพเพื่อนร่วมชั้นด้วยกันเอง สาม ห้ามนินทา…”
จนมาถึงข้อสุดท้าย คุณครูบอกว่า “และที่สำคัญที่สุด ถ้ามีคำถาม ให้ยกมือถามได้”
แม้ครูจะอนุญาตอย่างชัดเจน แต่ทุกๆ ครั้งที่จูลีมีข้อสงสัย สิ่งแรกที่เธอทำคือ สังเกตสีหน้าของครูก่อน ดูว่าเธอเหนื่อย โกรธ หรือรำคาญอยู่หรือเปล่า เธอทึกทักเอาว่า ถ้าครูยกคิ้วขึ้นสูงแปลว่าครูรู้สึกคับข้องใจ และถ้าครูพูดเร็วเกินไป นั่นเป็นเพราะครูมีเรื่องร้อนใจ
หลังจากสังเกตและวิเคราะห์รายละเอียดเล็กน้อยเสร็จแล้ว อันดับต่อมา จูลีจะยกมืออย่างกล้าๆ กลัวๆ ถามเสียก่อนทุกครั้งว่า “หนูถามคำถามได้ไหมคะ”
ครั้งแรกๆ คุณครูก็ตอบด้วยความใจดีและเอ็นดู ว่า “แน่นอน ได้สิ” แต่หลังจากเหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นซ้ำๆ วันหนึ่งครูก็ตะคอกอย่างหงุดหงิดใส่จูลีว่า “บอกแล้วใช่ไหมว่าให้ถามได้ ไม่ต้องขออนุญาต ไม่ได้ตั้งใจฟังหรือยังไง”
แม้เรื่องราวนี้จะเกิดขึ้นตั้งแต่สมัยอนุบาล แต่ ‘ดอกเตอร์จูลี ฟรากา’ นักจิตวิทยา ยังจำเหตุการณ์ฝังใจในวัยเด็กได้ดี หลายครั้งเธอในวัยเด็กคิดโทษตัวเอง และรู้สึกว่าตัวเองช่างแตกต่างจากคนอื่น โดยไม่มีใครบอกเธอเลยว่า บนโลกนี้มีกลุ่มคนที่ “อ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ” (Highly Sensitive Person)
และเธอคือหนึ่งในนั้น
#รู้จักกับคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ
คนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ หรือ Highly Sensitive Person (HSP) คือคำที่ใช้เรียกกลุ่มคนที่มีความไวเป็นพิเศษบริเวณระบบประสาทส่วนกลาง ซึ่งส่งผลต่อความรู้สึกทางกาย ทางอารมณ์ และการตอบสนองต่อสิ่งเร้าทางสังคม โดยคนกลุ่มนี้จะมีห้วงอารมณ์อ่อนไหวและรู้สึกมากกว่าคนอื่นในหลายๆ ด้าน
ความสนใจต่อคนกลุ่มอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ เกิดขึ้นในช่วงกลางยุค 90 บุกเบิกโดยนักจิตวิทยา ชื่อ เอเลน แอรอน และ อาร์เธอ แอรอน การศึกษาของพวกเขาพบว่า มีประชากรกว่า 15-20% เป็นคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ
แล้ว #สัญญาณที่บอกว่าเราเป็นคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ มีอะไรบ้าง
[ ] รับรู้สัมผัสต่างๆ รอบตัวได้ดีกว่าคนอื่น :: ไม่ว่าจะเป็นรูป รส กลิ่น และเสียง สภาพแวดล้อมที่คนธรรมดามองว่าปกติ อาจจะรู้สึกท่วมท้นสำหรับคนอ่อนไหวง่าย
[ ] มีอารมณ์อ่อนไหว
[ ] มักถูกคนภายนอกมองว่าขี้อาย :: แต่จริงๆ แล้วคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษสามารถเป็นได้ทั้ง Extrovert และ Introvert
[ ] เห็นอกเห็นใจผู้อื่น :: แม้ฝ่ายตรงข้ามแสดงอารมณ์ออกมาเพียงเล็กน้อย คนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษจะสังเกตได้ทันที
[ ] ระดับความทนต่อความเจ็บปวดต่ำ :: แค่สัมผัสที่แรงเพียงเล็กน้อยสำหรับคนปกติ อาจเจ็บเป็นพิเศษสำหรับคนอ่อนไหวง่าย
[ ] หลีกเลี่ยงสังคม :: คนกลุ่มนี้มักจะต้องการเวลาส่วนตัวในการรับมือกับสภาพแวดล้อม เลยมักจะปลีกตัวไปอยู่คนเดียวบ่อยๆ
นอกจากสัญญาณเหล่านี้ ยังมีสัญญาณอื่นๆ ที่ระบุไว้ในเช็กลิสต์ เช่น อาการสะดุ้งตกใจง่าย หรือ ความกลัวต่อการถูกวิพากษ์วิจารณ์
#จะใช้ชีวิตให้ราบรื่นอย่างไรหากเราอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ
ตัดภาพกลับมาที่จูลี ฟรากา เมื่อเวลาล่วงเลยผ่านไปหลายปีจนเธอเข้ามหาวิทยาลัย วันหนึ่งในคลาสจิตวิทยา อาจารย์ได้พูดถึงลักษณะของ HSP หรือ คนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ ณ ตอนนั้นจูลีรู้สึกเหมือนได้ปลดล็อกอะไรบางอย่างในชีวิต
คลาสเรียนวันนั้นได้เปลี่ยนชีวิตเธอไปตลอดกาล
หลังจากค้นคว้าข้อมูลเพิ่มเติม จูลีได้เรียนรู้ว่าการที่เธออ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษนั้น ไม่ใช่ความผิดปกติ ไม่ใช่โรคร้าย และไม่ใช่ความบกพร่องทางบุคลิกภาพแต่อย่างใด แต่เป็นแค่ลักษณะนิสัยประเภทหนึ่งเท่านั้น
เธอเรียนรู้เพิ่มเติมและเก็บเกี่ยวประสบการณ์มากมาย จูลี ฟรากา ซึ่งปัจจุบันเป็นนักจิตวิทยา ได้ให้คำแนะนำ ‘การใช้ชีวิต’ ในฐานะคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษไว้ดังนี้
1) เข้าใจอารมณ์ของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นความเครียด วิตกกังวล เศร้า หรือรู้สึกท่วมท้นเพราะประสาทสัมผัสรับรู้มากเกินไป จดจำความรู้สึกอารมณ์เหล่านี้ไว้และจำไว้ว่ามันเป็นเพียงความรู้สึก ‘ชั่วคราว’ เท่านั้น
ดังนั้นเวลารู้สึกเช่นนี้ขึ้นมาอีก อย่าตื่นตระหนกตกใจมาก เพราะไม่นานมันก็จะหายไป
2) สุขภาพจิตและสุขภาพกายสำคัญ ดังนั้นดูแลตัวเองให้ดี ออกกำลังกายเป็นประจำ นอนหลับให้เต็มอิ่ม และเปิดใจปรึกษาคนรอบตัวหรือผู้เชี่ยวชาญ
3) บอกให้คนรอบตัวรู้ว่าเราเผชิญกับอะไร พวกเขาจะได้เข้าใจว่าเวลาเราขอปลีกตัวไปอยู่ที่เงียบๆ เวลาอยู่ในที่เสียงดัง แสงจ้า หรือคนเยอะ เป็นเรื่องปกติของเรา
4) ใจดีกับตัวเองให้มากๆ อย่าน้อยใจหรือกล่าวโทษตัวเองที่เราอ่อนไหวแบบนี้
‘It is truly both a blessing and a curse to feel everything so deeply.’
(การที่เรารู้สึกอย่างลึกซึ้งนั้นเป็นทั้งพรและคำสาปในเวลาเดียวกัน)
จากในอดีตที่เคยไม่เข้าใจว่าสิ่งที่เธอเป็นคืออะไร และ ถูกต่อว่าเสมอว่า ‘เซนซิทีฟเกินไป’ ตอนนี้จูลีโอบกอดความอ่อนไหวเป็นพิเศษไว้ด้วยความเต็มใจ ทั้งข้อดีและข้อเสียของมัน แม้เธอจะไม่สามารถสนุกกับปาร์ตี้เสียงดังๆ หรือหนังสยองขวัญได้ แต่เธอก็เข้าใจงานศิลปะ บทเพลง และความรู้สึกของผู้คนรอบตัวได้อย่างลึกซึ้ง
หากคุณเป็นหนึ่งคนที่อ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ สิ่งหนึ่งที่เธออยากให้คุณรู้ไว้ คือ แม้การใช้ชีวิตอาจจะยากไปสักหน่อย แต่จำไว้เสมอว่าคุณไม่ได้อยู่ตัวคนเดียว :)
เนื้อหาอื่นๆ ที่น่าสนใจ:
รู้จักคนอ่อนไหวง่ายเป็นพิเศษ ผ่านหนังสือ “The Handbook for Highly Sensitive People” >> https://bit.ly/35nwRdP
#missiontothemoon
#missiontothemoonpodcast
#psychology
- 21
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
