21 เม.ย. 2022 เวลา 16:51 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี
ปลาการ์ตูนเปลี่ยนเพศได้ จริงหรอ?
Photo by David Clode
ปลาการ์ตูน (Clownfish or anemonefish) หรือที่คนไทยชอบเรียกว่าปลานีโม่ตามอนิเมชันชื่อดังจากดิสนีย์นั้น มีความพิเศษที่หลายคนอาจจะยังไม่รู้
นั่นคือความสามารถในการเปลี่ยนเพศโดยธรรมชาติ
โดยปกติแล้วปลาการ์ตูนที่ตัวใหญ่ที่สุดในฝูงจะเป็นตัวเมียเพียงตัวเดียวที่คอยวางไข่
และตัวผู้ที่ตัวใหญ่เป็นอันดับสองของฝูงจะเป็นผู้ช่วยในการผสมพันธุ์ไข่พวกนั้นแบบปฏิสนธิภายนอก (External fertilization)
หลังจากนั้นตัวผู้จะเป็นฝ่ายดูแลไข่เหล่านั้นจนกว่าลูกปลาตัวน้อยจะฟักออกมา
ลูกปลาการ์ตูนจะถูกเซตโดยธรรมชาติให้เป็นตัวผู้ที่ไม่สามารถผสมพันธุ์ได้
สิทธิ์ในการผสมพันธุ์จะเป็นของปลาการ์ตูนสองตัวที่ตัวใหญ่ที่สุดในกลุ่มเพียงเท่านั้น
เมื่อตัวเมียหายไปจากฝูง อาจเพราะตายหรือโดนมนุษย์จับไป
ตัวผู้ที่เคยตัวใหญ่เป็นอันดับสองของกลุ่มก็จะกลายเป็นตัวที่ตัวใหญ่ที่สุดทันที
และจากนั้นก็จะเปลี่ยนตัวเองจากปลาการ์ตูนตัวผู้ กลายเป็นปลาการ์ตูนตัวเมียและวางไข่
ส่วนตัวผู้ที่ตัวใหญ่รองลงมาก็จะกลายเป็นผู้ผลิตสเปิร์มเพื่อผสมพันธุ์นั่นเอง
ทำไมปลาการ์ตูนถึงเปลี่ยนเพศได้กันนะ?
ปลาการ์ตูนเป็นสัตว์ที่มีอวัยวะในการสืบพันธุ์ของทั้งเพศผู้และเพศเมียในตัวเดียว
เมื่อสังคมที่อยู่มีการเปลี่ยนแปลง เช่น ตัวเมียหายไป
ร่างกายของปลาตัวที่ขนาดใหญ่ที่สุดจะหลั่งฮอร์โมนเพศ (sex hormones) เพื่อไปยับยั้งการสร้างสเปิร์มและกระตุ้นการสร้างไข่แทน
แล้วทำไมถึงเปลี่ยนเพศ ทำไมไม่ไปหาตัวเมียที่อยู่ที่อื่น?
เพราะมันเสี่ยงยังไงล่ะ
ปลาการ์ตูนเป็นปลาที่อาศัยอยู่กับดอกไม้ทะเล
ถ้าหากจะต้องว่ายน้ำออกไปไกล โอกาสที่จะรอดจากนักล่าจนไปหาตัวเมียจากฝูงอื่นและแข่งกับตัวผู้ในฝูงนั้นก็ดูจะสำเร็จค่อนข้างยาก
ฉะนั้นการเลือกที่จะอยู่ในพื้นที่ปลอดภัยของตัวเองก็จะเพิ่มโอกาสในการรอดมากกว่า
เพิ่มเติม
สีสันลายทางของปลาการ์ตูนถูกสันนิษฐานว่าน่าจะช่วยในเรื่องของการพรางตัวในดอกไม้ทะเลหรือที่อยู่อาศัยหลักของน้องๆ นั่นเอง
และปลาการ์ตูนยังสามารถทนพิษของดอกไม้ทะเลได้ดีอีกด้วย
การฟักไข่ของปลาการ์ตูนก็มักจะฟักในช่วงน้ำขึ้น เพราะว่ามีโอกาสรอดจากนักล่าอื่นๆ มากกว่านั่นเอง
Photo by Kuritafsheen77
โฆษณา