11 พ.ค. 2022 เวลา 01:00 • ข่าวรอบโลก
🔥หมู่เกาะโซโลมอน หมากตัวใหม่ในกระดานชาติตะวันตก-จีน
ท่ามกลางความสนใจของทั่วโลกต่อสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครน ก็มีข่าวการบรรลุข้อตกลงด้านความมั่นคงระหว่างหมู่เกาะโซโลมอนกับประเทศจีน สร้างแรงกดดันในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกต่อพันธมิตรเก่าอย่างสหรัฐฯ และออสเตรเลียที่พยายามกดดันให้ยกเลิกการทำข้อตกลงนี้ ภายใต้ความกังวลว่าจีนอาจจะขยายอิทธิพลด้วยการสร้างฐานทัพในหมู่เกาะโซโลมอนซึ่งห่างจากออสเตรเลียเพียง 2,000 กิโลเมตร
ความเคลื่อนไหวครั้งนี้จะสร้างแรงกระเพื่อมทางการเมืองระหว่างประเทศขนาดไหน หมู่เกาะโซโลมอนจะได้รับผลอะไรบ้างในหมากเกมส์นี้?
📌ข้อตกลงฉบับนี้มีเนื้อหาสาระอย่างไร?
จีนเปิดเผยว่าบรรลุข้อตกลงด้านความมั่นคงกับหมู่เกาะโซโลมอน ประเทศหมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก มีประชากรราว 700,000 คน ตั้งอยู่ห่างประเทศออสเตรเลียเพียง 2,000 กิโลเมตร เป็นข้อตกลงที่ทั้งสองฝ่ายได้ประโยชน์ร่วมกัน จุดประสงค์คือ สร้างเสถียรภาพ ปกป้องและให้ความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพย์สิน ให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมและภัยพิบัติ เพื่อช่วยให้หมู่เกาะโซโลมอนเสริมสร้างขีดความสามารถและรักษาความปลอดภัยตนเอง
โดยภายหลังจากมีการเปิดเผยว่าหมู่เกาะโซโลมอนกำลังร่างข้อตกลงกับจีนเมื่อเดือนมีนาคม นายกรัฐมนตรีมานัสเซห์ โซกาวาเร ของหมู่เกาะโซโลมอนกล่าวว่า ข้อตกลงนี้ไม่บ่อนทำลายสันติภาพและความกลมเกลียวในภูมิภาค และยืนกรานว่าข้อตกลงนี้ทำขึ้นโดยที่เราเข้าใจถึงสถานการณ์เป็นอย่างดี และคำนึงถึงผลประโยชน์ของชาติเป็นสำคัญ
แม้ยังไม่มีการเปิดรายละเอียดของข้อตกลง แต่จากเอกสารที่หลุดทางโลกออนไลน์เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา เปิดเผยให้เห็นเนื้อหาที่สำคัญอย่างการอนุญาตให้เรือรบจีนเข้าเทียบท่าที่หมู่เกาะโซโลมอนได้ และรัฐบาลจีนสามารถส่งกองกำลังความมั่นคงเข้าช่วยเหลือด้านการรักษาความสงบทางสังคมได้
หมู่เกาะโซโลมอนได้บอกปัดความพยายามของออสเตรเลียที่จะโน้มน้าวให้ยับยั้งการลงนามข้อตกลงดังกล่าว ออสเตรเลียถือเป็นผู้บริจาคเงินให้หมู่เกาะโซโลมอนรายใหญ่ที่สุด และการประกาศบรรลุข้อตกลงเกิดขึ้นระหว่างผู้แทนของสหรัฐฯ และออสเตรเลีย ที่กำลังเดินทางไปโน้มน้าวรัฐบาลหมู่เกาะโซโลมอนให้ยับยั้งการลงนามข้อตกลงฉบับนี้
📌จีนเดินหมากเกมส์นี้มาแล้วหลายปี
จีนสานสัมพันธ์ทางการทูตกับรัฐบาลนายโซกาวาเรอย่างยาวนาน และประสบความสำเร็จจนรัฐบาลหมู่เกาะโซโลมอนตัดความสัมพันธ์ทางการทูตที่มีมาอย่างยาวนานกับไต้หวันเมื่อปี 2019 นำไปสู่เหตุจลาจลนองเลือดในกรุงโฮนีอารา หลังผู้ประท้วงก่อเหตุรุนแรงย่านไชน่าทาวน์และบุกรัฐสภา จนรัฐบาลออสเตรเลียต้องส่งกองกำลังป้องกันตนเองเข้าไปรักษาความสงบ ภายใต้ข้อตกลงความมั่นคงระหว่างสองประเทศที่ลงนามเมื่อปี 2017
📌ทำไมข้อตกลงนี้ถึงมีความสำคัญ
จีนพยายามขยายอิทธิพลในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกมานานแล้ว ซึ่งเห็นได้จากการสร้างเกาะเทียมเป็นฐานทัพทหารในทะเลจีนใต้สร้างความขัดแย้งด้านเขตแดนกับประเทศอาเซียน
หลายฝ่ายจึงมองว่าการทำข้อตกลงครั้งนี้เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของแผนการตั้งฐานทัพถาวรในหมู่เกาะโซโลมอน แม้จะยังไม่เกิดขึ้นในเวลาอันใกล้ โดยสหรัฐฯ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ และญี่ปุ่น ออกแถลงการณ์ร่วมแสดงความกังวลว่าข้อตกลงนี้จะเป็นภัยคุกคามต่อหลักการเสรีและเปิดกว้างของอินโด-แปซิฟิก
📌ท่าทีสหรัฐฯ และผลกระทบต่อออสเตรเลีย
สหรัฐฯ ทำสนธิสัญญาด้านความมั่นคงร่วมกับสหราชอาณาจักร และออสเตรเลีย ชื่อ AUKUS ซึ่งผู้เชี่ยวชาญมองว่าเป็นการคานอำนาจจีนที่กำลังแผ่อิทธิพลในภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก ก่อนหน้านี้สหรัฐฯ ออสเตรเลีย ญี่ปุ่น และอินเดีย จัดตั้งกลุ่ม QUAD เพื่อต่อต้านการขยายอิทธิพลทางเศรษฐกิจ การเมือง และการทหารของประเทศจีนในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก
ด้านออสเตรเลียซึ่งมีความใกล้ชิดกับหมู่เกาะโซโลมอนก็มองว่าข้อตกลงนี้บ่อนทำลายความมั่นคงในภูมิภาค ส่วนพรรคเลเบอร์ ฝ่ายค้านของออสเตรเลีย เรียกข้อตกลงนี้ว่า "ความล้มเหลวด้านนโยบายต่างประเทศของออสเตรเลียที่เลวร้ายที่สุด" ในรอบ 80 ปี
ขณะที่นายกฯ สกอตต์ มอร์ริสัน ซึ่งกำลังหาเสียงโดยยกประเด็นความมั่นคงขึ้นมาเป็นหนึ่งในนโยบาย แต่ความล้มเหลวทางการทูตครั้งนี้กลายเป็นจุดให้ฝ่านตรงข้ามโจมตี อย่างไรก็ตามนายมอร์ริสันก็ตอบโต้ว่าข้อตกลงนี้ไม่ได้เป็นการพิสูจน์ว่า รัฐบาลของเขาทำให้เกิดข้อผิดพลาดทางการทูตขึ้นกับหมู่เกาะโซโลมอน
📌เงินบริจาคมหาศาลแต่คุณภาพชีวิตไม่ดีขึ้น
นักการเมืองใช้ประเด็นการเมืองระหว่างประเทศเป็นผลงานทางการเมือง และประเทศมหาอำนาจก็รู้ในจุดนี้เช่นกัน การตัดสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวันทำให้จีนมอบเงินช่วยเหลือหลายล้านดอลลาร์ ช่วยสร้างสนามกีฬาแห่งชาติขนาดใหญ่ ด้านสหรัฐฯ และออสเตรเลียเมื่อเห็นว่ารัฐบาลหมู่เกาะโซโลมอนทำข้อตกลงกับจีนก็เสนอมอบเงินหลายสิบล้านดอลลาร์ให้หมู่เกาะโซโลมอน
1
แม้จะได้รับเงินบริจาคจำนวนมหาศาลมาตั้งแต่ยุค 1970 แต่คุณภาพชีวิตประชาชนยังย่ำแย่เหมือนเดิม ไม่มีการพัฒนาสาธารณูปโภค ประชากรกว่า 80% ยังอยู่ในชนบทและเมืองทุรกันดาร ขาดปัจจัยพื้นฐานต่อการดำรงชีวิต
มีความกังวลว่าหมู่เกาะโซโลมอนจะติดกับดักหนี้จีน หลังจีนเตรียมสร้างเสาสัญญาณโทรศัพท์กว่า 200 แห่ง ที่เป็นของบริษัทจีนซึ่งให้บริการเครือข่ายมือถือในหมู่เกาะโซโลมอน ซึ่งรัฐบาลหมู่เกาะโซโลมอนต้องจ่ายเงินราว 70 ล้านดอลลาร์ ในขณะที่ประเทศยังต้องการการพัฒนาในด้านที่จำเป็นมากกว่าเสาสัญญาณโทรศัพท์ เช่น การศึกษา สาธารณสุข
ไม่แน่ว่าการเป็นหมากในกระดานระหว่างประเทศมหาอำนาจอาจสร้างความแตกแยกภายในที่รอวันปะทุ
ไม่มีใครรู้ว่าในอนาคตชาติตะวันตกและจีนจะเดินเกมส์อย่างไรต่อ แต่สิ่งที่คาดได้อย่างแน่นอนก็คือ ภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกจะเป็นอีกสมรภูมิที่ทั่งสองฝ่ายจะเข้ามาแข่งขันขยายอิทธิพลอย่างหนัก
โฆษณา