น้ำฝนหลั่งมา น้ำป่าไหลหลาก วันนี้…ประกาศจากกรมอุตุนิยมวิทยา บอกว่าฤดูฝนมาเยือนแล้วอย่างเป็นทางการ จริงๆก็เยื้องกายมาบ้างแทบจะทุกวัน ตลอดสัปดาห์ของต้นเดือนพฤษภาคม มาเร็วกว่าที่คิดเอาไว้
ผมจำได้เพราะได้บันทึกไว้ วันนี้ของปีที่แล้ว ยาวไปจนถึงกลางเดือนมิถุนายน ๒๕๖๔ ฝนยังไม่มีเลย ตกเย็นหลังจากโรงเรียนเลิก ต้องเข้าไปใน"โคกหนองนา" เพื่อใส่ปุ๋ย พรวนดินและรดน้ำต้นไม้
แต่เมื่อวันวานกับวันนี้ ผิดแผกแตกต่างกันกับเมื่อปีก่อน มองไปทางไหนมีแต่น้ำ พื้นที่นาของเพื่อนบ้านที่อยู่ด้านข้างติดกับริมรั้วลวดหนาม น้ำเต็มเปี่ยม ดูเวิ้งว้างจนรู้สึกวังเวง เมื่อคิดว่าน้ำฝนนำร่องมาก่อนขนาดนี้ แล้วตลอด ๓ เดือนต่อไปนี้จะมากขนาดไหน
ทำให้ผมนึกถึงผืนนาเดิมๆในปี ๒๕๖๒ ก่อนที่จะกลับกลายเป็นโคกหนองนาในปลายปี ๒๕๖๓ ชาวบ้านในชุมชนบอกผมว่า นาตรงนี้เป็นแอ่งกระทะ น้ำฝนจากที่ไหนก็ตามจะไหลมารวมกันอยู่บริเวณนี้ และสูงจนท่วมหัว
ไม่ใช่แต่น้ำฝนเท่านั้น ยังรวมถึงน้ำป่าจากเทือกเขาใหญ่น้อย ในแถบ อ.ด่านช้าง และชายขอบ อ.เลาขวัญ ไหลปะทะถาโถมลงมาสู่หมู่บ้านหนองผือ ชาวบ้านจะไม่ปล่อยให้น้ำท่วมไร่มันสำปะหลังและไร่อ้อย จึงต้องทำทางน้ำเป็นลำรางให้ไหลบ่าอย่างสะดวกและคล่องตัว ลงมารวมกันบริเวณที่นาของผม
จากนั้น..น้ำจะทรงตัว ท่วมแบบนิ่งๆและเนิ่นนาน เพราะมวลน้ำก้อนใหญ่ได้ไหลรอดผ่านท่อสาธารณะ ที่ฝังอยู่ใต้ถนนคอนกรีตของเทศบาล ทั้งน้ำฝนและน้ำป่าจะไหลไปลงสระของชาวบ้านในชุมชน จนล้นทะลักทลายไปในผืนนา ให้ชาวนาได้เตรียมพร้อมสำหรับการไถหว่านหรือดำนากันได้เลย
ผมจึงไม่แปลกใจว่าทำไม ชาวบ้านหนองผือจึงอุดมสมบูรณ์ ประสบความสำเร็จในการทำเกษตรกรรม ทำไร่นาสวนผสม ในแต่ละปีผลผลิตที่ได้เป็นกอบเป็นกำ ทำให้เห็นรอยยิ้มของผู้ปกครองมาตลอด ๑๖ ปีที่ผมอยู่ที่นี่
หลายคนอาจมองสภาพภูมิสังคม เป็นที่ดอนและพิ้นดินปนทราย มีความแห้งแล้วเจือปน แตผมกลับมองว่า ตรงนี้เป็นที่ปลายน้ำ มีลักษณะเป็นที่ลุ่มต่ำอยู่พอสมควร และที่สำคัญ ชาวบ้านยุคใหม่ได้ขุดสระรองรับน้ำ จึงมีธนาคารน้ำให้เห็นอยู่มากมาย
วันที่ผมขุดสระอันกว้างใหญ่และลึกมาก ขุดคลองใส้ไก่ที่กว้างยาวและลึกเช่นเดียวกัน ชาวบ้านให้ความสนใจ และในปีต่อมาก็ยิ่งจะสนใจหนักขึ่้น เมื่อมวลน้ำก้อนใหญ่ ไหลจากทุกทิศทุกทาง มารวมตัวกันตามฤดูกาลที่นัดหมายไว้ น้ำมากมายจนผมตกใจ
จริงๆชาวบ้าน..ไม่ได้สนใจโคกหนองนาของผมเลย แต่เฝ้าดูว่าผมจะปิดกั้นทางน้ำ ไม่ให้ไหลลงท่อใหญ่ จะปิดกั้นทางลำเลียงน้ำไม่ให้ไหลสู่สระและท้องทุ่งอันกว้างใหญ่ของหมู่บ้าน..หรือไม่?
ผมไม่รู้จะกั้นไปเพื่ออะไร แค่ได้ยินเสียงน้ำไหลหลากออกไป ฟังเหมือนเสียงน้ำตก ได้เห็นท้องน้ำอันอุดมสมบูรณ์ของชุมชน เห็นชาวบ้านทอดแหหาปลา ผมก็มีความสุขแล้ว
จริงอยู่ หลายคนอาจใช้วิธีการเก็บกักน้ำที่หลากหลาย ทำให้สมประโยชน์ในที่ดินของตน แต่สำหรับผมแค่คิดว่าน้ำ"เพียงพอ"ก็พอเพียงได้ และต้องพอเพียงจริงๆทั้งวิธีคิดและวิธีทำ ไม่ต้องสร้างความยุ่งยากแก่ตนเองและจะไม่สร้างความเดือดร้อนให้ผู้อื่นด้วย
ปี ๒๕๖๓ - ๒๕๖๔ ที่น้ำฝนหลั่งมา และน้ำป่าไหลหลาก จะมาเร็วมาช้า แต่ก็ได้นำพาปลาทุกชนิด ที่พลัดพรากจากแหล่งที่อยู่ แหวกว่ายมาตามน้ำ แทนที่พวกมันจะอยู่ทักทายผม รอผมได้ยลโฉมที่คลองไส้ไก่ก็หาไม่
ปลาทั้งหลายที่ท่องเที่ยวผ่านท้องทุ่ง มารวมกันที่โคกหนองนา ได้ชักชวนปลาสารพัดที่ผมเลี้ยงไว้ ไหลออกไปตามท่อขนาดใหญ่ของหมู่บ้าน ไปสำเริงสำราญเบิกบานใจเป็นที่เรียบร้อย
นานนับปีแล้ว ที่ปลาทั้งหลายไม่หวนกลับคืนมา…เหมือนกระแสน้ำที่ไม่เคยไหลคืน ผมคิดเสียว่า…เหลือแค่ไหนก็แค่นั้น.. อย่าคิดเยอะ
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๑๓ พฤษภาคม. ๒๕๖๕
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
