7 มิ.ย. 2022 เวลา 02:00 • การเกษตร
ทำเกษตรแบบไหน ถึงจะขึ้นทะเบียนเกษตรกรได้ มาลองอ่านกันค่ะ
หลังจากคู่มือการขึ้นทะเบียนและปรับปรุงทะเบียนเกษตรกรปี 2565 ประกาศใช้อย่างเป็นทางการ ซึ่งในเนื้อหาได้ระบุการขึ้นทะเบียนเกษตรกรสำหรับผู้ที่ปลูกกัญชา กัญชง และใบกระท่อม รวมไว้กับกิจกรรมการเกษตรอื่นๆ ที่มีข้อกำหนดชัดเจน
2
ที่น่าสนใจคือการใช้ระบบดิจิทัลเข้ามาเป็นตัวช่วยให้การขึ้นทะเบียน ทั้งการบันทึกข้อมูลผ่านแอปพลิเคชั่น Farmbook Application และแจ้งข้อมูลผ่าน e-Form ที่เว็บไซต์ทะเบียนเกษตรกร (farmer.doae.go.th) การวาดแปลงเกษตรดิจิทัล ซึ่งสามารถนำข้อมูลภาพมาเทียบกับถ่ายทางดาวเทียมหากประสบภัยพิบัติได้ง่ายขึ้น ช่วยให้การรับความช่วยได้เร็วขึ้น
รวมทั้งสามารถนำไปซ้อนทับกับชั้นข้อมูลภูมิสารสนเทศอื่นๆ เพื่อวิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของแปลงนั้นๆ เช่น ความเหมาะสมสำหรับการปลูกพืช เขตชลประทาน ชั้นคุณภาพน้ำบาดาล พื้นที่ต้นน้ำ รวมถึงการวิเคราะห์ สถานที่ตั้งของแปลงเพื่อให้สอดคล้องกับการกำหนดนโยบายต่างๆ เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการจัดการ
ทำไมต้องขึ้นทะเบียนเกษตรกร
การขึ้นทะเบียนเกษตรกรและอัปเดตข้อมูลในทุกปีจะทำให้ภาครัฐสามารถวางแผนการผลิต การตลาด ส่งเสริมสนับสนุนเกษตรกรได้อย่างถูกต้องเหมาะสมและจัดทำโครงการมาตรการต่างๆ เพื่อให้ความช่วยเหลือเกษตรกรได้อีกด้วย ดังจะเห็นได้จากการที่หน่วยงานภาครัฐเชื่อมโยงข้อมูลทะเบียนเกษตรกรไปใช้เป็นข้อมูลประกอบโครงการและมาตรการเพื่อให้การสนับสนุน และช่วยเหลือเกษตรกรเป็นจำนวนมากในปีที่ผ่านมา เช่น
- การให้ความช่วยเหลือเกษตรกรผู้ประสบภัยพิบัติด้านพืช
- โครงการประกันภัยข้าวนาปีและข้าวโพดเลี้ยงสัตว์
- โครงการส่งเสริมปลูกพืชหลากหลายฤดูนาปรัง
- โครงการสนับสนุนต้นทุนการผลิตให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวนาปี
- โครงการประกันรายได้พืชเศรษฐกิจ (ข้าว ปาล์มน้ำมัน มันสำปะหลัง ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์)
ฯลฯ
เงื่อนไขหลักๆ ในการขึ้นทะเบียนเกษตรกร ครัวเรือนเกษตรที่ขึ้นทะเบียนจะต้องประกอบการเกษตรเป็นอาชีพหลักหรืออาชีพรองก็ได้ โดย 1 ครัวเรือน จะมีผู้แทนมาขอขึ้นทะเบียนได้เพียง 1 คน ซึ่งจะถือว่าเป็นหัวหน้าครัวเรือนเกษตร โดยไม่จำเป็นต้องเป็นหัวหน้าครัวเรือนตามทะเบียนบ้าน
และหากเป็นหัวหน้าครัวเรือนเกษตรแล้ว จะไม่สามารถเป็นสมาชิกของครัวเรือนเกษตรอื่นได้อีก และกำหนดให้ 1 ทะเบียนบ้าน สามารถขึ้นทะเบียนเกษตรกรได้เพียง 1 ครัวเรือนเกษตรเท่านั้น
ทำเกษตรแบบไหนถึงจะขึ้นทะเบียนเกษตรกรได้...ไปทำความรู้จักหลากหลายการประกอบการเกษตรที่ กรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ระบุไว้ พร้อมข้อกำหนดในการแจ้งขึ้นทะเบียนกัน
**การระบุเนื้อที่ที่เพาะปลูก/เลี้ยง ต้องหักลบเนื้อที่ที่ไม่ได้ปลูก/เลี้ยง ออก เช่น การปลูกข้าวให้หักเนื้อที่ที่อยู่อาศัย โรงเรือน สระน้ำ ปศุสัตว์ นาหญ้า หรือพืชชนิดอื่นออก
ปลูกผัก ไม้ดอก ไม้ประดับ สมุนไพร
- เนื้อที่ 1 งาน ขึ้นไป
ขึ้นทะเบียนหลังปลูกแล้วไม่น้อยกว่า 15 วัน – ก่อนเก็บเกี่ยว ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
ปลูกกัญชา
-ปลูกกลางแจ้ง เป็นสมุนไพร เนื้อที่ 30 ตร.ม. ไม่น้อยกว่า 6 ต้น / ปลูกในโรงเรือนถาวร เป็นสมุนไพร เนื้อที่ 30 ตร.ม.
-แจ้งขึ้นทะเบียนหลังปลูก 15 วัน ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
กัญชา เป็นพืชที่มีเงื่อนไขพิเศษที่มีข้อกำหนดเพิ่มเติมคือ
1 ต้องเป็นผู้ประกอบอาชีพเกษตรกรรมที่รวมกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชนซึ่งจดทะเบียนตามกฎหมาย ว่าด้วยการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจเพื่อสังคมตามกฎหมายว่าด้วยการนั้น หรือสหกรณ์การเกษตร ซึ่งจดทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์ ซึ่งดำเนินการภายใต้ความร่วมมือและกำกับดูแลของผู้ขออนุญาต ดังนี้
-หน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่ศึกษาวิจัยหรือจัดการเรียนการสอนทางการแพทย์เภสัชศาสตร์ วิทยาศาสตร์ หรือเกษตรศาสตร์ หรือมีหน้าที่ให้บริการทางการแพทย์ เภสัชกรรม หรือวิทยาศาสตร์ หรือมีหน้าที่ให้บริการทางเกษตรกรรมเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์หรือเภสัชกรรม หรือหน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่ในการป้องกัน ปราบปราม และแก้ไขปัญหายาเสพติด หรือสภากาชาดไทย
-สถาบันอุดมศึกษาตามกฎหมายว่าด้วยสถาบันอุดมศึกษาเอกชนที่มีหน้าที่ศึกษาวิจัยและจัดการเรียนการสอนเกี่ยวกับทางการแพทย์หรือเภสัชศาสตร์
2 ผู้ได้รับอนุญาตผลิต (ปลูก) ซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 (กัญชา) จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดยที่ใบอนุญาตยังไม่หมดอายุ ณ วันที่มาขึ้นทะเบียนเกษตรกร กรณีเป็นองค์กรหรือนิติบุคคล จะต้องมีการมอบหมายตัวแทนมาขึ้นทะเบียน
-การคำนวณเนื้อที่ขั้นต่ำของกิจกรรมการเกษตรสามารถนับรวมจากหลายแปลง หลายเอกสารสิทธิ์ได้ แต่ต้องเป็นแปลงที่อยู่ติดกันเท่านั้น
คู่มือขออนุญาตปลูกกัญชาสำหรับเกษตรกร >>https://bit.ly/3ln2NU2
ปลูกกัญชง
-ปลูกกลางแจ้ง เป็นสมุนไพร เนื้อที่ 30 ตร.ม. ไม่น้อยกว่า 6 ต้น / ปลูกกลางแจ้ง เป็นพืชไร่ (เส้นใย) เนื้อที่ 1 ไร่ / ปลูกในโรงเรือนถาวร เป็นสมุนไพร เนื้อที่ 30 ตร.ม.
- แจ้งขึ้นทะเบียนหลังปลูก 15 วัน ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
- ต้องเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคล ที่ได้รับใบอนุญาตผลิต (ปลูก) จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และใบอนุญาตยังไม่หมดอายุ ณ วันที่มาขึ้นทะเบียนเกษตรกร กรณีเป็นนิติบุคคลจะต้องมีการมอบหมายตัวแทนมาขึ้นทะเบียน
-การคำนวณเนื้อที่ขั้นต่ำของกิจกรรมการเกษตรสามารถนับรวมจากหลายแปลง หลายเอกสารสิทธิ์ได้ แต่ต้องเป็นแปลงที่อยู่ติดกันเท่านั้น
ปลูกกระท่อม
-ปลูกกลางแจ้ง เป็นสมุนไพร เนื้อที่ 1 งาน ไม่น้อยกว่า 20 ต้น
-แจ้งขึ้นทะเบียนหลังปลูกแล้วไม่น้อยกว่า 30 วัน ถ้ายืนต้นอยู่ให้ปรับปรุงทุกปี ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียน จนถึง 60 วัน
-ต้องเป็นบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคล กรณีเป็นนิติบุคคล จะต้องมีการมอบหมายตัวแทนมาขึ้นทะเบียน
-การคำนวณเนื้อที่ขั้นต่ำของกิจกรรมการเกษตรสามารถนับรวมจากหลายแปลง หลายเอกสารสิทธิ์ได้ แต่ต้องเป็นแปลงที่อยู่ติดกันเท่านั้น
ปลูกพืชแบบเกษตรผสมผสาน ระบบเกษตรกรรมยั่งยืน
-เนื้อที่ 1 ไร่ ขึ้นไป *อ้างอิงจำนวนต้นต่อไร่ตามกำหนด
- สวนผสม หมายถึง การเพาะปลูกพืชหลายชนิดปะปนกัน ในพื้นที่เดียวกัน มีอาณาเขตของสวนที่แน่นอนแต่ระยะปลูกของพืชแต่ละชนิดไม่แน่นอน และอาจมีการเลี้ยงสัตว์ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำร่วมด้วยการคิดพื้นที่ปลูกของสวนผสมหากเป็นไม้ผลไม้ยืนต้นให้นับเป็นจำนวนต้น
- เกษตรกรรมยั่งยืน (Sustainable agriculture) หมายถึง การทำการเกษตรที่ตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภค เป็นมิตรกับสภาพแวดล้อม และความสมดุลของสภาพธรรมชาติ เป็นระบบการผลิตทางการเกษตรหรือระบบฟาร์มในรูปแบบต่างๆ ทีเหมาะสมกับภูมินิเวศของแต่ละพื้นที่
จัดเป็นระบบการผลิตที่เหมาะสม ซึ่งจำแนกตามลักษณะการผลิตว่าจะเน้นหนักด้านใด หรือมีจุดเด่นที่ต่างกันออกไปอย่างไร มีรูปแบบระบบเกษตรกรรม 5 รูปแบบ ได้แก่ เกษตรผสมผสาน (Integrated farming) เกษตรอินทรีย์ (Organic farming) เกษตรธรรมชาติ (Natural farming) เกษตรทฤษฎีใหม่ (New theory agriculture) วนเกษตรหรือไร่นาป่าผสม (Agroforestry)
ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น แบบสวนเดี่ยว สวนแซม
-เนื้อที่ 1 ไร่ ขึ้นไป *อ้างอิงจำนวนต้นต่อไร่ตามกำหนด หลังปลูกแล้วไม่น้อยกว่า 30 วัน ถ้ายืนต้นอยู่ให้ปรับปรุงทุกปี
- พืชแซมที่ต้องการแสงมาก เช่น ข้าว มันสำปะหลัง ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ หญ้าเลี้ยงสัตว์ สับปะรด ปลูกแซมได้ไม่เกิน 4 ปีแรกของการปลูกพืชหลัก กรณีพืชแซมที่เป็นพืชเกื้อกูลกันจะไม่กำหนดระยะเวลาการแซม
-การคิดพื้นที่ปลูกของพืชแซม กรณีพืชหลัก ได้แก่ ยางพารา ปาล์มน้ำมัน ไม้ผล ไม้ยืนต้น แซมด้วยพืชอายุสั้น (เฉพาะพืชแซมที่ต้องการแสงมาก เช่น ข้าว มันสำปะหลัง ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ หญ้าเลี้ยงสัตว์ สับปะรด) หรือพืชอายุมากกว่า 1 ปี หรือไว้หน่อไว้ตอ สามารถคงพื้นที่ 1 - 4 ปี โดยคิดที่ร้อยละ 80 ของพื้นที่ปลูกของพืชหลัก
- กรณีพืชหลักเป็นไม้ผล ไม้ยืนต้น ต่างๆ เช่น มังคุด มะพร้าว แซมด้วยพืชที่เกื้อกูลกัน สามารถปลูกได้เต็มพื้นที่
ปลูกสวนป่า หรือปลูกป่าเศรษฐกิจแบบสวนเฉพาะ
-เนื้อที่ 1 ไร่ ขึ้นไป จำนวน 100 ต้นขึ้นไป
-หลังปลูกแล้วไม่น้อยกว่า 30 วัน ถ้ายืนต้นอยู่ให้ปรับปรุงทุกปี
เพาะเห็ด ทำผักงอก
-ปลูกบนเนื้อที่ 30 ตร.ม. ขึ้นไป
-แจ้งขึ้นทะเบียนหลังปลูก 15 วัน ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
เพาะปลูกพืชในระบบโรงเรือนถาวร
-ขนาด 6 x 12 เมตร (ขั้นต่ำ 72 ตร.ม.)
-แจ้งขึ้นทะเบียนหลังปลูก 15 วัน ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
ทำนาเกลือสมุทร
-เนื้อที่ 1 ไร่
-หลังจากวันที่ปล่อยน้ำเข้าแปลงแล้ว 15 วัน – ก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิตครั้งสุดท้าย ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียน จนถึงก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิตครั้งสุดท้าย
เพาะเลี้ยงแมลงเศรษฐกิจ
- ผึ้ง 10 รัง / ชันโรง 20 รัง / จิ้งหรีด ดวงสาคู ไส้เดือน 30 ตร.ม.
- แจ้งขึ้นทะเบียนหลังเลี้ยงไม่น้อยกว่า 15 วัน – ก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิต ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียน จนถึง ก่อนเก็บเกี่ยวผลผลิต
- หากเกษตรเลี้ยงด้วงสาคู ต้องเป็นผู้ที่ได้รับความเห็นชอบจากชุมชน ให้ดำเนินการเลี้ยงด้วงสาคูได้
ปลูกข้าว พืชไร่
- เนื้อที่ 1 ไร่ ขึ้นไป
- ข้าว กรณีเป็นการหว่านข้าวแห้งให้นับวันงอกเป็นวันปลูก ขึ้นทะเบียนหลังปลูก 15-60 วัน ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
- พืชไร่ เช่น ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ขึ้นทะเบียนหลังปลูก 15 - 60 วัน ตรวจสอบข้อมูลหลังแจ้งขึ้นทะเบียนจนถึงก่อนเก็บเกี่ยว
- การระบุเนื้อที่ที่เพาะปลูก/เลี้ยง ต้องหักลบเนื้อที่ที่ไม่ได้ปลูก/เลี้ยง ออก เช่น การปลูกข้าวให้หักเนื้อที่ที่อยู่อาศัย โรงเรือน สระน้ำ ปศุสัตว์ นาหญ้า หรือพืชชนิดอื่นออก
อ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่ >> https://bit.ly/3ln2NU2
เรื่อง : JOMM YB
ภาพประกอบ : มนธีรา มนกลาง
คลังสาระความรู้เรื่องบ้านและพรรณไม้ยังมีอีกมากมาย อ่านเนื้อหาเพิ่มเติมได้ที่ www.baanlaesuan.com
โฆษณา