เรียนรู้อวกาศ เรียนรู้ธรรมชาติ เรียนรู้ตัวเรา
Cosmic Cliff
เมื่อกล้องโทรทัศน์อวกาศ เจมส์ เวบบ์ ซึ่งเป็นกล้องที่ทันสมัยที่สุดในประวัติศาสตร์มนุษยชาติ ซึ่งโคจรอยู่ในลักษณะเดียวกับโลกที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ ห่างออกไป 1.5 ล้าน กิโลเมตร เป็นวงโคจรที่อยู่ระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ เรียกว่าจุดลากร็องฌ์ที่ 2
โดยเมื่อมัน เริ่มทำงาน และส่งภาพแรกมา นักวิทยาศาสตร์ และนักดาราศาสตร์ รวมถึงคนที่สนใจเรื่องอวกาศ ก็ต้องร้องว้าว เพราะมันคือภาพ ห้วงอวกาศ ที่ลึก และละเอียดมี่สุดตั้งแต่มนุษย์เคยพัฒนาระบบถ่ายภาพอวกาศมา จะข้อมูลที่เราเห็น เจาจะเห็น แกแล็กซีจำนวนมาก นับพันล้านแกแล็กซี่ กระจายตัวอยู่ในห้วงอวกาศที่ดูเหมือนะจะไม่มีที่สิ้นสุด
และเมื่อซูมเข้าไปอีก เราจะเห็นพฤติกรรม และปรากฏการณ์มากมายของดวงดาว และแกแล็กซีต่างๆ ที่กำลังเกิดขึ้น ให้เราเห็นในปัจจุบัน แต่แท้จริงแล้วสิ่งที่เราเห็นนั้นหาใช่สิ่งที่เกิดในปัจจุบันไม่ แต่มันคือแสงแห่งอดีต ของปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นไปแล้ว นับพัน นับหมื่น นับแสน นับล้านๆ ปีแสง ด้สยความที่เอกภพ มันใหญ่โตเกินจะจินตนาการได้ แม้แต่แสงที่เดินทางเร็วยังใช้เวลานับล้านปีในการเดินทางจากจุดกำเนิดมาหาเรา
ลองนึกง่ายๆ แสงเดินทางด้วยความเร็ว ประมาณ 300,000 กิโลเมตรต่อวินาที (เน้นว่าต่อวินาทีนะครับ) แต่แสงใช้เวลาเดินทางจาก ดวงอาทิตย์มายังโลก ซึ่งอยู่ไม่ไกลมาก ก็ปาเข้าไป 8.5 นาที แล้ว แล้วลองนึกเปรียบเทียบ สเกลของ สุริยะจักรวาลของเรา ที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 12,000 ล้านกิโลเมตร กว่าแสงอาทิตย์จะเดินทางไปจุดขอบแค่ระบบสุริยะจักรวาลของเรา ก็ปาเข้าไปกว่า 11 ชั่วโมงแล้ว
นึกขยายต่อไปอีก ว่าระบบสุริยะจักรวาลของเราที่มีโลกซึ่งเราใช้ชีวิตกันอยู่นี้ เป็นแค่จุดเล็กๆ ของแกแล็กซี่ทางช้างเผือก หรืออาจเรียกภาษาไทยว่าดาราจักรทางช้างเผือก เส้นผ่าศูนย์กลางของดาราจักรทางช้างเผือกมีระยะทางระหว่าง 150,000 ถึง 200,000 ปีแสง หันกลับมามอง ที่ระะบบสุริยะของเรา เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 22 ปีแสงเท่านั้น
หรือพูดง่ายๆ ว่าเส้นผ่าศูนย์กลางของแกแล็กซี่ทางช้างเผือก ใหญ่กว่าระบบสุริยะของเรา เกือบ 10,000 เท่า ผมถึงบอกว่า ระบบสุริยะเรา ก็แค่จุดเล็กๆ หรือแค่ระบบสุริยะขนาดเล็ก ที่โคจรอยู่ในระบบดาราจักรทางช้างเผือก มีจำนวนดาวฤกษ์แบบดวงอาทิตย์เราอยู่ถึง ประมาณ 1 แสนล้าน ถึง 4 แสนล้านดวง เรียกว่ายังนับกันไม่ถ้วน
เมื่อมองไกลออกไปอีก ระบบดาราจักร หรือแกแล็กซี่ทางช้างเผือกนั้น ก็เป็นเพียงหนึ่งในหลายแสนล้านแกแล็กซี่ ที่ถือกำเนิดขึ้น จากสมมุติฐาน ที่นักวิทยาศาสตร์ประเมิน จากความรู้ที่เราพอมี และวัดได้จากการเคลื่อนที่เข้าออกของดวงดาว และแกแล็กซี่ต่างๆ ว่าน่าจะมีต้นกำเนิดจากการระเบิดครั้งใหญ่ที่เรียกว่า Big Bang
โดย บิกแบง (Big Bang) หรือ "การระเบิดครั้งใหญ่" ที่ถือเป็นต้นกำเนิดของ Space Time เป็นแบบจำลองของการกำเนิดและวิวัฒนาการของเอกภพในจักรวาลวิทยาซึ่งได้รับการสนับสนุนจากหลักฐานทางวิทยาศาสตร์และจากการสังเกตการณ์ที่แตกต่างกันจำนวนมาก
ภาพถ่ายภาพแรกจาก กล้องโทรทัศน์อวกาศ เจมส์ เวบบ์
นักวิทยาศาสตร์โดยทั่วไปใช้คำนี้กล่าวถึงแนวคิดการขยายตัวของเอกภพ ที่ค่อยๆขยายออก หลังจากสภาวะแรกเริ่มที่ทั้งร้อนและหนาแน่นอย่างมากในช่วงเวลาจำกัดระยะหนึ่งในอดีต (ซึ่งก็เป็นสมมุติฐานที่มนุษยชาติ และนักวิทยาศาสตร์ พอจะจินตนาการได้จากความรู้เท่าที่มี ก่อนหน้านั้น ไม่ต้องพูดถึง จินตนาการล้วนๆ) และปัจจุบัน เรายังคงตรวจจับการขยายตัวบองเอกภพได้อยู่จนถึงในปัจจุบัน
ย้อนกลับมาที่ กล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เวบบ์ (James Webb Space Telescope) เป็นกล้องโทรทรรศน์อวกาศที่ถูกพัฒนาขึ้นโดยองค์การนาซา องค์การอวกาศยุโรป (ESA) และองค์การอวกาศแคนาดา (CSA) มีเป้าหมายเพื่อสืบทอดภารกิจของกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลในการเป็นภารกิจฟิสิกส์ดาราศาสตร์หลักของนาซา ที่เริ่มเก่า และมีข้อจำกัด
โดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เวบบ์ถูกปล่อยขึ้นสู่อวกาศเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม ค.ศ. 2021 มันสามารถสังเกตภาพในช่วงคลื่นอินฟราเรดด้วยความคมชัดและความไวแสงมากกว่ากล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล นอกจากนี้ มันสามารถสังเกตวัตถุและเหตุการณ์ที่ห่างไกลในเอกภพได้ด้วย เช่น การกำเนิดและวิวัฒนาการของดาราจักร และลักษณะชั้นบรรยากาศของดาวเคราะห์นอกระบบ
เนบิวล่าที่ถ่าบได้ล่าสุด
โดยหลังที่เริ่มทำการถ่ายภาพมาเพียงไม่กี่วัน นักวิทยาศาสตร์ก็ได้ข้อมูลที่ต้องศึกษาและสังเกตการณ์อีกจำนวนมหาศาล เราถ่ายภาพกลุ่มแกแล็กซี่ที่เคลื่อนมี่เข้าใกล้ และกำลังดึงดูดเข้าหากัน จนอาจเกิดการชนกันของแกแล็กซี่ เราถ่าภาพเนบิวล่า หรือกลุ่มฝุ่น ก๊าซ และพลาสมาในอวกาศ ที่เป็นต้นกำเนิดของดาวฤกษ์แบบดวงอาทิตย์ ถ่ายภาพทะเลดาว และ Cosmic Cliff ที่เป็นปรากฏการณ์รอยต่อของกลุ่มดาวที่มีความหนาแน่นต่างกัน
ทะเลดาว และ Cosmic Cliff
รวมถึงตรวจจับดวงดาว ที่อยู่ไกลโพ้น ที่มีลักษณะคล้ายโลก คือมีเมฆ และชั้นบรรยากาศ นี่แต่เริ่มต้นถ่ายภาพนะครับ ถ้าต่อไปเราคงจะเจออะไรอีกมากและยากจะคาดเดา
กลุ่มแกแล็กซี่ที่กำลังดึงดูดกัน
แต่สุดท้าย อยากจบลงตรงที่ให้หันกลับมามองตัวเอง ว่าเรามันคือเศษเสี้ยวธุลีของเอกภพอันใหญ่โตจนยากจะจินตนาการ จงอย่ายึดติด อย่ามีความเป็นตัวกู ของกู อย่าอยากใหญ่ อยากมีอำนาจ มีกิเลสกันนักเลย เพราะไม่ว่าใหญ่แค่ไหน ก็เทียบกับเอกภพไม่ได้เลย
และมนุยชาติเราเกิดมาบนโลก เท่าที่มีหลักฐานจากยุคหิน ก็แค่ 3 ล้านปี เทียบกับอายุของโลก 4.5 พันล้านปี มันช้างสั้นยิ่งกว่าเข็มวินาทีของจัการวาลด้วยซ้ำ และสักวันหนึ่งด้วย กิเลส ตัณหา ความอยากมี อยากได้ อยากยิ่งใหญ่ของมนุษย์ ก็ค่อยๆบ่อนทำลายสิ่งแวดล้อม และสภาวะบนโลก ให้อยู่ยากขึ้นเรื่อยๆ สุดท้ายมันก็ต้องสูญสลายไปในที่สุด แม้ความทะเยอทะยานของมนุษย์ จะไม่สิ้นสุด คิดจะไปตั้งอาณาจักรบนดาวดวงอื่น ก็น่าตลก คือที่แทนจะหยุดทำลายโลก กลับคิดจะหนีไปสร้างโลกใหม่กันแทน
ฝากไว้ก่อนจบ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป มันคือวงรอบของทุกสรรพสิ่ง ที่มิอาจหลีกเลี่ยงได้ ดังนั้นคิดดี ทำดี มีความสุขกับทุกนาทีของชีวิต เพราะเราไม่รู้หรอกว่าเวลาของเราจะหยุดลงตรงไหน
เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป มันคือวงรอบของทุกสรรพสิ่ง ที่มิอาจหลีกเลี่ยงได้ ดังนั้นคิดดี ทำดี มีความสุขกับทุกนาทีของชีวิต เพราะเราไม่รู้หรอกว่าเวลาของเราจะหยุดลงตรงไหน
ดร.เอกรินทร์ วาสนาส่ง
ดร.เอกรินทร์ วาสนาส่ง
13 ก.ค. 2565
ติดตามผมได้จากหลายช่องทางนะครับทฝาก กด Like กด Share กด ติดตามกันด้วย
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
