31 ก.ค. 2022 เวลา 10:43 • การเมือง
(3) สร้างระบบพรรคการเมืองที่เข้มแข็ง
ในประเทศไทยในระยะหลังๆ ถือกันว่า พรรคการเมืองเป็นผลของรัฐธรรมนูญ
เมื่อมีรัฐธรรมนูญจึงมีพรรคการเมือง
ไม่มีรัฐธรรมนูญก็ไม่มีพรรคการเมือง
และทรรศนะเช่นนี้ ก็เกิดมาจาก ทรรศนะที่ว่ารัฐธรรมนูญเป็นเครื่องมือสร้างประชาธิปไตย
4
แต่ความจริงนั้น เครื่องมือสร้างประชาธิปไตย
คือ นโยบาย รัฐธรรมนูญเป็นเครื่องมือรักษา
ผลสำเร็จของนโยบาย และเป็นอุปกรณ์ช่วยเหลือการปฏิบัตินโยบาย หมายความว่า นโยบายที่ถูกต้องเป็น เครื่องมือสร้างประชาธิปไตย และเมื่อสร้างสำเร็จโดยพื้นฐานแล้ว ก็ใช้รัฐธรรมนูญรักษา ประชาธิปไตย นั้นไว้ และช่วยเหลือ
ในการดำเนินนโยบายพัฒนาประชาธิปไตยต่อไป
3
ผู้ยึดถือนโยบายและรัฐธรรมนูญ คือ พรรคการเมือง ดังนั้น ผู้สร้างระบอบประชาธิปไตย ก็คือ พรรคการเมือง และ
ดังนั้น ทั้งนโยบายและรัฐธรรมนูญจึงเป็นผล
ของพรรคการเมือง หาใช่พรรคการเมือง
เป็นผลของรัฐธรรมนูญแต่อย่างใดไม่
3
แต่การที่พรรคการเมืองจะสร้างระบอบประชาธิปไตยให้สำเร็จได้ต้องเป็นพรรคการเมืองที่เข้มแข็ง และพรรคการเมืองที่เข้มแข็งต้องไม่ใช่ พรรคการเมืองที่เกิดจากรัฐธรรมนูญเท่านั้น เพราะพรรคการเมืองเช่นนั้นจะเป็นได้แต่เพียงพรรคนักการเมืองหรือพรรคสภา คือพรรคที่รวบรวมนักการเมือง เพื่อแข่งขันเลือกตั้งเป็นสำคัญ พรรคชนิดนี้ไม่สามารถจะสร้างระบอบประชาธิปไตยได้
5
พรรคที่เข้มแข็ง คือ พรรคของมวลชน ไม่ใช่พรรคนักการเมืองหรือพรรคสภา พรรคของมวลชนย่อมมี นโยบายสอดคล้องกับความต้องการของประชาชน และมีการจัดตั้งองค์การอย่าง เป็นระบบ เพื่อเป็นพลัง ให้บรรลุความสำเร็จตามนโยบาย
4
พรรคของมวลชน ที่มีความสัมพันธ์ภายในอย่างเป็นระบบ รวมกับความสัมพันธ์อย่าง เป็นระบบ ระหว่างพรรคเหล่านั้น ทั้งที่เป็นพรรคฝ่ายรัฐบาลฝ่ายค้าน คือระบบพรรค
4
ระบบพรรคดังกล่าวนี้ คือผู้สร้างระบอบประชาธิปไตย ฉะนั้น ถ้าจะสร้างระบอบประชาธิปไตยให้สำเร็จ ก็จะต้องสร้าง
ระบบพรรคที่เข้มแข็งขึ้นมา
2
เมื่อพรรคการเมืองยังคงเป็นแต่เพียง
พรรคนักการเมืองหรือพรรคสภา ก็ยังไม่มีระบบพรรคการเมืองที่เข้มแข็ง และเมื่อยังไม่มีระบบพรรคการเมืองที่เข้มแข็ง ก็ยังไม่มีผู้สร้างประชาธิปไตย เมื่อยังไม่มีผู้สร้างประชาธิปไตย การสร้างประชาธิปไตยทางตรง ก็ยังเป็นไปไม่ได้
4
อีกประการหนึ่ง อธิปไตยของปวงชนก็ไม่สามารถจะเป็นความจริงขึ้นได้ แต่โดยเพียงเลือกตั้งผู้แทนและตั้งรัฐบาล ไม่ว่ารัฐธรรมนูญจะกำหนดให้เลือกตั้งผู้แทนและตั้งรัฐบาล ทั้งระดับชาติ และ ระดับท้องถิ่นไว้อย่างดีสักเพียงใดก็ตาม
2
การที่จะให้อธิปไตยของปวงชนตามรัฐธรรมนูญเป็นความจริงขึ้นได้นั้น ต้องอาศัยกิจกรรมทางการเมืองและทางการจัดตั้งของประชาชนเอง โดยมีระบบพรรคการเมืองที่ถูกต้องเป็นผู้ดำเนินการ
3
พรรค แม้ว่าทางกฎหมายจะเป็นผลของรัฐธรรมนูญ แต่ก็จะสร้างตนเองและ สร้างความ สัมพันธ์กับพรรคอื่น ให้เป็นระบบพรรคการเมืองที่เข้มแข็ง เพื่อทำหน้าที่เป็นผู้สร้างสรรค์ ประชาธิปไตยให้สำเร็จ
4
(4) สร้างผู้นำทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตยให้เพียงพอต่อความต้องการ
3
การที่จะสร้างระบบพรรคการเมืองที่เข้มแข็งก็ดี
การที่ระบบพรรคการเมืองจะดำเนินการสร้างสรรค์ประชาธิปไตยก็ดี จะต้องมีผู้นำทางการเมืองเป็นจำนวนมาก
3
ทั้งผู้นำภายในพรรรค และ ผู้นำภายนอกพรรค ทั้งผู้นำระดับชาติ และผู้นำระดับท้องถิ่น
3
ถ้าปราศจากผู้นำทางการเมือง การสร้างระบอบหรือระบบการเมืองใดๆ ก็ไม่อาจจะเป็นไปได้
3
ในยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ประเทศไทย
เคยมีผู้นำทางการเมืองในลักษณะผู้นำแห่งชาติ ผู้ยิ่งใหญ่ อาทิ สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก สมเด็จพระปิยะมหาราช เป็นต้น ด้วยเหตุนี้ ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของไทย จึงประสบความสำเร็จอย่างเป็นแบบฉบับ
3
แต่ในยุคประชาธิปไตย ประเทศไทยขาดผู้นำทางการเมือง และยิ่งไม่เคยมีผู้นำแห่งชาติ นี่คือ
มูลเหตุสำคัญที่สุดประการหนึ่งของความล้มเหลวของระบอบประชาธิปไตย
3
พรรคจึงจะต้องมีหน้าที่ค้นหาและฝึกฝนผู้นำทางการเมือง เพื่อให้ระบอบประชาธิปไตยของไทย มีผู้นำอย่างเพียงพอ ทั้งระดับชาติและระดับท้องถิ่น และไม่น้อยหน้าชาติอื่น
3
โฆษณา