1 ส.ค. 2022 เวลา 15:13 • ปรัชญา
วงกลมสังสารวัฏมีอยู่จริง ความคิดและความเชื่อแบบที่คุณว่าสร้างวงกลมนี้ขึ้นมา ถ้าลองคุณไม่คิดหรือทําจิตให้ว่างมันก็ไม่มีเหตุปัจจัยให้เดินต่อ วงกลมสังสารวัฏก็ไม่เกิด แต่ระหว่างที่เราเกิดมาไม่มีใครที่จะทําจิตว่างได้ตลอดเวลา มันจึงมีเชื้อให้เดินตามไปตามวงกลมนั้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ยิ่งความสงสัยใคร่รู้มันเป็นกิเลสหรือหัวเชื้อเป็นอย่างดี มันจึงสร้างทางเดินไปยังภพต่างๆ ตามเส้นรอบของวงกลมนั้น และวนกลับมาที่เดิม เป็นไปตาม กฏปฏิจจสมุปบาท
ซึ่งมีทั้งแบบข้ามภพเรียกว่าการเวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสารกับแบบไม่ข้ามภพซึ่งเกิดขึ้นภายใต้ความคิด มีลักษณะวนเป็นวงกลมเริ่มต้นด้วยอวิชชา สังขาร วิญญาณ นามรูป สร้างตัวตน ภพภูมิและวนกลับไปอวิชชา
กรณีแบบข้ามภพ ตัวที่เดินตามเส้นรอบวงของวงกลมมิใช่ร่างกายแต่เป็นจิตของเราเมื่อตายไป แต่จะไปหยุดตรงจุดไหนของวงกลมนั้นวิบากแห่งกรรมร่วมกับตัณหาจะเป็นตัวพาไป จิตของมนุษย์จึงเป็นตัวตนที่แท้จริงของเรา ที่จะถูกห่อหุ้มด้วยร่างกายหรือไม่มีร่างกาย ก็ได้ เรียกว่าการเปลี่ยนผ่านสภาวะ เหมือนวงจรชัวิตของผีเสื้อ ที่เริ่มต้นจากหนอน กลายเป็นดักแด้ กลายเป็นผีเสื้อ ตอนมันเป็นผีเสื้อมันก็ไม่รู้ตัวว่าตัวเองเคยเป็นหนอนมาก่อน มันก็คิดเช่นกันว่า อดีตชาติของมันไม่มีอยู่จริง ตอนมันเป็นหนอน มันก็ไม่รู้จักภพภูมิของผีเสื้อ
1
ลักษณะการเปลี่ยนสภาวะทางจิตของมนุษย์ก็เข่นเดียวกันกับผีเสื้อ ดังนั้นที่เราเข้าใจว่าเราตาย ความตายจึงเป็นเพียงการเปลี่ยนผ่านเท่านั้น ไม่มีอะไรตายไปจริงๆ เราก็ไม่เห็นว่าหนอนผีเสื้อมันตายตอนมันเป็นหนอน หรือเป็นดักแด้ สิ่งของต่างๆก็มีการเกิดแล้วตายอยู่ตลอดเวลา เรียกว่าเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป วนอยู่อย่างนั้นด้วยความรวดเร็วที่สายตามนุษย์มองไม่เห็น ในทางปรมัตถ์จึงไม่มีอะไรตายจริงๆ
1
ภพภูมิจึงเป็นสถานที่ที่มีอยู่จริง และมันก็เกิดขึ้นในความคิดได้ด้วย นั่นคือความคิดสร้างภพภูมิขึ้นมาส่วนหนึ่ง คําว่าสวรรค์ในอก นรกในใจคือภพภูมิที่เกิดขึ้นในจิต ลักษณะการปรุงแต่งของความคิดสร้างภพภูมิขึ้นมาเช่นเดียวกัน เราจึงคิดว่าภพภูมิเป็นเพียงแค่ความคิด ภพภูมิจริงกับภพภูมิไม่จริง อธิบายได้ตามกฎปฏิจจสมุปบาท เป็นกฏของธรรมชาติที่สร้างวัฏสงสารขึ้นมา
ปฏิจจสมุปบาทจึงมีสองลักษณะคือ แบบที่ข้ามภพข้ามชาติ วนเป็นวงกลม ภพภูมิคือจุดหนึ่งในวงกลม วัฏสงสาร ภพภูมิจึงมีหลายจุดมาก โลกมนุษย์ก็เป็นภพภูมิหนึ่งในวงกลมนั้น ตัวที่วนไปยังวงกลมนั้นคือจิตของมนุษย์ที่วนไปอยู่ตามภพภูมิต่างๆ ตามวิบากแห่งกรรม สร้างตัวตนในรูปแบบต่างที่เหมาะสมตามภพภูมินั้นๆ
ส่วนปฏิจจสมุปบาทอีกลักษณะหนึ่งคือ ปฏิจจสมุปบาทแบบไม่ข้ามภพ นั่นคือภพภูมิที่เกิดขึ้นในความคิด ซึ่งเกิดจากแรงขับเคลื่อนของกิเลส ตัณหา คิดดี ก็เกิดกุศลกรรมหรือสวรรค์ในอก คิดชั่วก็เกิดอกุศลกรรมหรือนรกในใจ เกิดขึ้นจากการทำงานของจิต แม้แต่ยามนอนหลับ ภพภูมิก็เกิดขึ้นในลักษณะของความฝัน เพราะจิตทํางานอย่างต่อเนื่องตลอดเวลา
ปฏิจจสมุปบาทจึงทํางานเป็นวงกลมเล็ก ( เกิดขึ้นในจิตตอนมีชีวิต) ซ่อนอยู่ในวงกลมใหญ่ ( วัฏสงสาร ) ต้นเหตุของ ปฏิจจสมุปบาทอันแรกคือ อวิชชา --> สังขาร--> วิญญาณ-->นามรูป---> ชาติ ชรามรณะ โสกะ ปริเทวะ......... และวนกลับไปมาจนหาเหตุอันแรกไม่เจอ มีรายละเอียดปลีกย่อยอีกมากในปฏิจจสมุปบาทซึ่งมีความละเอียดลึกซึ้ง อธิบายกลไกการทํางานของจิตมนุษย์ เป็นกฏที่เป็น The theory of everything ในทางศาสนา ที่ให้กําเนิดสรรพสิ่ง
โฆษณา