โคบอลต์ : ธาตุแห่งปีศาจ
และระเบิดทำลายล้างมนุษย์
“โลกของวิทยาศาสตร์นั้น ไม่ค่อยได้รับความสนใจจากสังคมจนกว่าจะเกิดปัญหาขึ้นมา” คำกล่าวเชิงประชด เสียดสีและตลกร้ายนี้ เป็นความจริงอย่างน้อยๆก็กับเรื่องของธาตุกัมมันตรังสีชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นข่าวใหญ่ในปี พ.ศ. 2543
ย้อนกลับไปราว 20 ปีก่อน เหตุการณ์เริ่มต้นจากคนรับซื้อของเก่าได้รับซื้อกล่องโลหะทรงกระบอกขนาดใหญ่ที่ดูไม่มีพิษภัยอะไร เขาและทีมงานก็นำมาตัดแยกชิ้นส่วนเพื่อนำไปส่งขายต่อ แต่หลังจากนั้นราวสองสัปดาห์ ทุกคนที่เกี่ยวข้องเข้าโรงพยาบาล ด้วยอาการป่วยที่ไม่ทราบสาเหตุ ทั้งอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร มือบวมพอง ผมร่วง นิ้วมือบวม และเม็ดเลือดขาวต่ำ ในตอนนั้นแพทย์ระบุได้ว่าร่างกายของผู้ป่วยเหล่านั้นได้รังสีในปริมาณมาก
เมื่อสืบสาวไปเรื่อยๆจึงพบว่ากล่องโลหะดังกล่าวมีธาตุโคบอลต์ -60 ซึ่งเป็นธาตุกัมมันตรังสีอันตราย รายละเอียดต่างๆของข่าวไม่ขอกล่าวถึงในที่นี้ แต่ในช่วงนั้น ธาตุโคบอลต์-60 เป็นข่าวใหญ่มากในประเทศไทยที่แทบทุกสื่อต้องกล่าวถึง
แม้ทุกวันนี้ เรื่องราวเหล่านั้นจะค่อยๆเลือนไปตามกาลเวลา แต่ผู้ได้รับผลกระทบและบทเรียนจากเรื่องนี้ ไม่มีวันหายไป
จริงๆแล้วชื่อโคบอลต์นั้น บ่งบอกถึงกำเนิดที่เป็นดังปีศาจของมันอยู่แล้ว
ราวศตวรรษที่ 16 คนงานเหมืองเงิน ประเทศเยอรมันนี ที่พยายามสกัดเอาแร่เงินออกมาพบกับสารประกอบโคบอลต์แฝงอยู่ซึ่งเป็นพิษร้ายต่อร่างกาย พวกเขาเชื่อว่าสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นผลจากวิญญาณร้ายของภูติผีก็อบลิน ซึ่งคำว่า ก็อบลินในภาษาเยอรมันคือ Kobold อันเป็นที่มาของชื่อธาตุต้องสาปนี้
ก็อบลิน ที่มาของชื่อธาตุโคบอลต
กระนั้น มันก็ยังเป็นองค์ประกอบสำคัญของวิตามินบี 12 ที่ช่วยให้ระบบประสาท และระบบการสร้างเม็ดเลือดแดงทำงานอย่างเป็นปกติ อีกทั้งโคบอลต์ยังใช้ทำโลหะผสมชั้นยอดที่ใช้ทำกังหันของเครื่องยนต์ไอพ่นด้วย
สารประกอบโคบอลต์ยังพบในเครื่องแก้วและเซรามิกสมัยก่อนที่มีสีน้ำเงินเข้ม ในเวลาต่อมา มีการผลิตสีน้ำเงินเข้มสดใสที่เรียกว่า Cobalt blue มาใช้งานในโลกศิลปะมาจนถึงทุกวันนี้
โคบอลต์ที่พบเจอในธรรมชาติและที่เรานำมาใช้งานนั้นเป็นโคบอลต์-59 ที่ไม่เป็นกัมมันตรังสี มันเป็นธาตุที่ไม่ได้ถูกสร้างจากปฏิกิริยาฟิวชันในดาวฤกษ์ แต่เกิดจากซูเปอร์โนวา ซึ่งเป็นการระเบิดที่เกิดขึ้นในวาระสุดท้ายของดาวฤกษ์มวลมหาศาล ในระหว่างนั้นจะมีกระบวนการที่ทำให้เกิดธาตุที่หนักกว่าเหล็กขึ้นได้
ส่วนโคบอลต์-60 นั้นเป็นธาตุกัมมันตรังสีที่ถูกสังเคราะห์ขึ้น มันปลดปล่อยรังสีแกมมาความเข้มสูงออกมา ซึ่งนำไปใช้งานได้หลายอย่าง เช่น การฉายรังสีอาหาร (Food irradiation) เพื่อฆ่าจุลินทรีย์ที่จะทำให้อาหารเกิดการเน่าเสีย โดยไม่ส่งผลต่อรสชาติของวัตถุดิบและอยู่ในระดับที่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค
รวมทั้งการใช้งานทางการแพทย์ อย่างใช้ในการฆ่าเชื้อ ไปจนถึงงานด้านการฉายรังสีเพื่อรักษามะเร็ง โคบอลต์-60 ที่เป็นข่าวในบ้านเราก็มีจุดเริ่มต้นมาจากการใช้งานทางการแพทย์นี่แหละ ก่อนจะถูกทิ้งออกมาเป็นวัตถุอันตราย
การถนอมอาหารด้วยรังสี
ธรรมชาติของสิ่งต่างๆมีคุณอนันต์ก็อาจมีโทษมหันต์ อย่างธาตุโคบอลต์ -60 ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อช่วยรักษาโรคภัย เมื่อบริหารจัดการได้ไม่ดีก็กลับกลายมาเป็นแหล่งโรคภัยเสียเอง
ไม่น่าแปลกใจที่ มนุษย์เคยมีแนวคิดจะสร้างระเบิดทำลายล้างโลกที่มีชื่อว่า ระเบิดโคบอลต์ (Cobalt bomb) ซึ่งจะระเบิดเอาสารกัมมันตรังสีอันตรายออกมาปนเปื้อนทั่วบริเวณนั้นๆอย่างยาวนานจนมนุษย์อาศัยอยู่ไม่ได้เพราะพิษของกัมมันตรังสี
โชคยังดีเพราะเท่าที่รู้ มันไม่เคยถูกสร้างขึ้นใช้งานจริง มิเช่นนั้น อาจไม่หลงเหลือมนุษย์บนโลกให้เรียนรู้บทเรียนใดๆอีกต่อไป
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
