• ทำไมถึงเรียกผู้ปกครองสูงสุดของรัสเซียในอดีตว่า 'พระเจ้าซาร์'
ทุกคนน่าจะทราบเป็นอย่างดีว่า ในอดีตรัสเซียเคยปกครองภายใต้ระบอบกษัตริย์มาก่อน โดยผู้ปกครองสูงสุดของรัสเซียในตอนนั้นก็จะถูกเรียกว่า 'พระเจ้าซาร์' (Tsar, Tzar หรือ Czar) แต่เคยสงสัยไหมว่า คำว่าซาร์มีที่มาจากไหน
คำว่าซาร์เป็นคำในภาษาสลาฟ ที่มาจากคำว่า ซีซาร์หรือไคซาร์ (Caesar) คำในภาษาละตินซึ่งเป็นพระยศหรือคำที่ใช้เรียกตำแหน่งจักรพรรดิของโรมัน โดยคำว่าซีซาร์ในที่นี้ ก็มาจากชื่อของจูเลียส ซีซาร์ (Julius Caesar) รัฐบุรุษผู้ยิ่งใหญ่ในปลายยุคสาธาณรัฐ
จริง ๆ แล้ว คำที่ใช้เรียกตำแหน่งจักรพรรดิโรมันไม่ได้มีแค่คำว่าซีซาร์เท่านั้น เพราะยังมีคำอื่น ๆ อีก อาทิ ออกุสตุส (Augustus) ที่แปลว่าผู้ได้รับความเคารพนับถือ ปอนติเฟกซ์ แมกซิมุส (Pontifex Maximus) ที่แปลว่าผู้นำนักบวช
และอีกหนึ่งคำก็คือ อิมเปราตอร์ (Imperator) ที่แปลว่าผู้บัญชาการหรือผู้ถืออาญาสิทธิ์ คำดังกล่าวเป็นคำที่ใช้เรียกแม่ทัพที่นำชัยชนะสู่โรมัน แต่ภายหลังก็เป็นอีกหนึ่งคำที่ใช้จักรพรรดิโรมัน ที่สำคัญ Imperator ก็คือที่มาของคำว่า เอมเพอร์เรอร์ (Emperor) ในภาษาอังกฤษที่แปลว่าจักรพรรดินั่นเอง
ในปี 1453 เมื่อจักรวรรดิโรมันตะวันออกหรือจักรวรรดิไบแซนไทน์ (Byzantine Empire) ได้ล่มสลายลง รัสเซียในตอนนั้นหรือก็คือ ราชรัฐมอสโคว์ (Grand Duchy of Moscow) ก็ได้เคลมว่าตนคือ 'กรุงโรมที่สาม' (Third Rome) ที่สืบทอดความยิ่งใหญ่ต่อจากโรมันดั้งเดิมและไบแซนไทน์
การสืบทอดอำนาจในฐานะกรุงโรมที่สามของรัสเซีย ก็มีทั้งการนำตราแผ่นดินนกอินทรีสองหัวของไบแซนไทน์มาใช้เป็นตราแผ่นดินของรัสเซีย การทำให้รัสเซียเป็นจุดศูนย์กลางของศาสนจักรนิกายออร์โธดอกซ์แทนที่ไบแซนไทน์ ที่สำคัญก็คือการนำคำว่าซีซาร์ที่ใช้เรียกจักรพรรดิโรมัน มาใช้เรียกตำแหน่งผู้นำของรัสเซีย
ในปี 1547 ในยุคของเจ้าชายอิวานที่ 4 หรืออิวานผู้วิปลาส (Ivan the Terrible) พระองค์ก็ได้รับการสถาปนาเป็นพระเจ้าซาร์พระองค์แรกของรัสเซีย ราชรัฐมอสโคว์ถูกยกสถานะเป็นราชอาณาจักรซาร์รัสเซีย (Tsardom of Russia)
เวลาผ่านไปจนกระทั่งในปี 1721 พระเจ้าซาร์ปีเตอร์ที่ 1 หรือปีเตอร์มหาราช (Peter the Great) พระองค์ได้ปฏิรูปรัสเซียตามแนวทางของยุโรปตะวันตก หนึ่งในนั้นก็คือการยกสถานะของรัสเซียให้กลายเป็น จักรวรรดิรัสเซีย (Russian Empire)
จริงอยู่ที่ตำแหน่งพระเจ้าซาร์ตามมุมมองของรัสเซียจะหมายถึงจักรพรรดิ แต่ตามมุมมองของยุโรปตะวันตก กลับมองว่าซาร์ของรัสเซียมีสถานะที่ด้อยกว่า Emperor ที่พวกเขารู้จัก และตำแหน่งซาร์ยังดูเป็นกษัตริย์มากกว่าจักรพรรดิ
นี่เองที่ทำให้ปีเตอร์มหาราชทรงเปลี่ยนสถานะผู้ปกครองของรัสเซีย จากพระเจ้าซาร์กลายเป็นจักรพรรดิหรือ Emperor ตามแบบยุโรปตะวันตก อย่างไรก็ตาม ซาร์ก็ยังคงเป็นคำที่ใช้เรียกผู้ปกครองของรัสเซียอยู่ดี จวบจนกระทั่งจักรวรรดิรัสเซียล่มสลายลงในปี 1917 ในยุคของพระเจ้าซาร์นิโคลัสที่ 2 (Nicolas II)
อีกหนึ่งสิ่งที่น่าสนใจก็คือ รัสเซียไม่ได้เป็นแค่ชนชาติเดียวที่มีผู้นำเป็นพระเจ้าซาร์ ชนชาติสลาฟอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็น บัลแกเรียในช่วงศตวรรษที่ 10 ถึง 14 และศตวรรษที่ 20 รวมถึงเซอร์เบียในช่วงศตวรรษที่ 14 ก็ได้เรียกผู้นำของตนว่าพระเจ้าซาร์เช่นกัน
*** Reference
• Russian Revolution ปฏิวัติรัสเซีย สำนักพิมพ์ยิปซี
• Britannica. tsar. https://bit.ly/3JQKCSc
• Russia Beyond. Why Russians called their monarch 'tsar'. https://bit.ly/3JU70tJ
• Empire Rome. Emperors: Names and Titles of the Ancient Roman Emperors. https://bit.ly/3w30wDg
• Quora. What were all the titles of the Roman emperors?. https://bit.ly/3PoiUNV
#HistofunDeluxe
- 9
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
