17 ก.ย. 2022 เวลา 09:27 • สุขภาพ
Quiz Time!
💬Q: ยา Diamicron MR สามารถหักครึ่งได้หรือไม่?
Ans: ...
เหมือนเราทราบกันดีอยู่แล้วว่ายารูปแบบใดก็ตามที่มีการพัฒนาให้มีการออกฤทธิ์พิเศษ หรือที่เรียกว่า Modified release นั้น เป็นยาที่ต้องระมัดระวังในการจ่ายหรือใช้ ไม่ว่าจะเป็น Controlled-release (CR) Prolonged-release (PL) Extended-release (XL/ER) Sustained-release (SR) หรือ Delayed-release (พวกยาเม็ดเคลือบต่างๆ)
เพราะว่า...ส่วนใหญ่มันแพง!
แล้วถ้าเราเอาไปใช้ไม่ถูกวิธี เช่น เคลือบมาอย่างดี ดันเอาไปหักครึ่ง ทำเป็นเนื้อเมทริกซ์มาอย่างดี ดันเอาไปบด แบบนั้นน่าเลี้ยวกลับไปหายารูปแบบออกฤทธิ์ทันทีอย่างปกติแทนดีกว่า เพราะฉะนั้น เวลาเจอคำลงท้ายพวกนี้ เราก็จะระลึกขึ้นมาทันที
ห้าม! หัก บด เคี้ยว
คิดว่ารอดแล้ว แต่...ยาก็ยังล้ำหน้าเราไปได้อีก เมื่อยาบางตัวดันสามารถหักได้ หรือถึงขั้นบดได้อีก!
เพื่อให้ใช้ยาได้อย่างเต็มรูปแบบมากขึ้น นอกจากตัวอย่างข้างต้น ยังยกตัวอย่างยาตัวอื่นๆ มาให้ทราบเพิ่มเติมค่ะ
ยาที่หักได้ แต่ห้ามบด หรือเคี้ยว ยาพวกนี้จะผสมยากับ Polymer metrix โดยไม่ใช้การเคลือบเพื่อควบคุมการปลดปล่อย จึงหักได้ แต่ห้ามบดมิฉะนั้นการควบคุมการปลดปล่อยของเมทริกซ์ก็จะเสียไปอีก ตัวอย่างเช่น
1. Diamicron® MR (Glicazide)
2. Nuelin®SR or Theodur® (Theophylline)
3. Depakine® Chrono 500 mg (Sodium valproate) sustain release แต่ห้ามหักใน Depakine 200 mg® tablet (Enteric coated)
4. Isoptin®SR (Verapamil)
5. Ditoin® (Phenytoin)
6. Nexium® (Esomeprazole)
ดังนั้น
💬Q: ยา Diamicron MR สามารถหักครึ่งได้หรือไม่?
Ans: หักได้ เนื่องจากตัวยาออกแบบมาให้ควบคุมการปลดปล่อยในรูปยาเม็ดเมทริกซ์ จึงสามารถหักครึ่งได้ แต่ห้ามบด หรือเคี้ยว! จะทำให้เกิดการทะลักของยาซึ่งก่อให้เกิดอันตรายจากอาการข้างเคียง
💬Q: แล้วถ้าเป็น Circadin 2 mg prolonged-release ล่ะ?
Ans: เอ่อ....ชิบหายและ! ขอเปิดกรุแปปนึง
สำหรับ Circardin เท่าที่เราสืบค้นได้ ถูกออกแบบมาในรูปยาเม็ดเมทริกซ์ การหัก หรือบด ไม่ได้ทำให้ตัวยาเสียหาย หรือเกิดอาการข้างเคียงรุนแรง ดังนั้น คุณหมอบางท่านจึงต้องการให้ผู้ป่วยหัก หรือบดเม็ดยาเพื่อให้มีคุณสมบัติเป็น Immediate-release และใช้ในแง่ของการชักนำให้หลับเร็วขึ้น โดยยาก็จะอยู่ได้เพียง 2-3 ชั่วโมง จะต่างกับการให้รูปแบบออกฤทธิ์เนิ่นที่ต้องการเพื่อปรับพยาธิสภาพการนอนของร่างกายตลอดทั้งคืน
นอกจากนี้ ยังมีการศึกษาแสดงให้เห็นว่า การหักยาครึ่งเม็ด ยังมีคุณสมบัติเป็นออกฤทธิ์เนิ่นได้ แต่การแบ่งสี่ส่วนหรือบด การออกฤทธิ์จะกลายเป็นแบบปลดปล่อยทันที (บางข้อมูลการแบ่งสี่ส่วนก็ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่)
นอกจากนี้อย่างยา Aspent M 81 mg ที่เป็น enteric-coated บางครั้งก็ยอมให้เคี้ยวได้กรณี Acute MI (ยอมข้ามๆเรื่องระคายเคืองกระเพาะไปก่อน)
ก็มีเหนือข้อยกเว้นกันขึ้นไปอีก
Chua HM, Hauet Richer N, Swedrowska M, Ingham S, Tomlin S, Forbes B. Dissolution of Intact, Divided and Crushed Circadin Tablets: Prolonged vs. Immediate Release of Melatonin. Pharmaceutics. 2016; 8(1):2. https://doi.org/10.3390/pharmaceutics8010002
Drăgoi, C. M. , & Nicolae, A. C. , (Eds.). (2018). Melatonin - Molecular Biology, Clinical and Pharmaceutical Approaches. IntechOpen. https://doi.org/10.5772/intechopen.74993
#PHARMDRiPQuizTimeDaily
โฆษณา