3 ต.ค. 2022 เวลา 15:19 • อาหาร
ของฝาก
ถ้ามีใครไปเที่ยวภูเก็ตหรือพังงา แน่นอนว่าหนึ่งในของฝากที่ต้องซื้อหาติดไม้ติดมือมา คือขนมท้องถิ่นที่มีชื่อเป็นจีนว่า ‘เต้าส้อ’ ที่ใครเคยได้ชิม ต่างต้องยอมรับว่าอร่อย แถมรับประทานเพลินเสียเหลือเกินแล้ว
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพังงา ถือว่าขนมเต้าส้อ เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาวจีนฮกเกี้ยนที่อพยพเข้ามาตั้งรกรากอยู่ในจังหวัดพังงาและภูเก็ต ตั้งแต่ครั้งกิจการเหมืองแร่ดีบุกเฟื่องฟูอยู่ในดินแดนแถบฝั่งทะเลอันดามันนี้ ซึ่งการตั้งถิ่นฐานของคนจีนในแถบนี้ จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์พบว่าดินแดนแถบนี้เป็นเส้นทางผ่านและจุดแวะพักสินค้าของสำเภาจีนมาอย่างน้อยตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 7-8 แล้ว
ช่วงพุทธศตวรรษที่ 18-19 ถลาง ที่ปัจจุบันเป็นอำเภอหนึ่งของภูเก็ต เช่นเดียวกับอำเภอตะกั่วป่าของพังงา ทั้งสองเป็นแหล่งส่งออกดีบุกไปยังเมืองจีน หลังปี พ.ศ. 2352 เป็นต้นมา ความรุ่งเรืองของเหมืองแร่ดึงดูดชาวจีนจากปีนัง ไทรบุรี และพื้นที่ใกล้เคียง ให้เดินทางเข้ามาเสี่ยงโชคในถลางและตะกั่วป่ามากขึ้น จนกลายเป็นแกนนำในการค้าขายแร่ดีบุก
แน่นอนว่าเมื่อคนจีนเหล่านี้อพยพมา สิ่งที่นำติดตัวมาด้วย คือประเพณี ความเชื่อ และวัฒนธรรมต่างๆ รวมถึงวัฒนธรรมอาหารการกิน อาหารท้องถิ่นของภูเก็ตและพังงาหลายๆ เมนู จึงมีส่วนผสมของอาหารจีนอยู่ไม่น้อย รวมไปถึงของหวานและขนมต่างๆ อย่าง เต้าส้อ เป็นต้น เล่ากันว่าชาวเหมืองนั้นนิยมรับประทานเต้าส้อคู่กับน้ำชาเป็นของว่างยามบ่าย ปัจจุบัน…ชาวพังงาเวลาดื่มชา กาแฟ ก็มักจะมีเต้าส้อเป็นของว่างที่รับประทานคู่กันไป
หลายๆ คนมักสับสนระหว่างเต้าส้อกับขนมเปี๊ยะ ค่าที่มีรูปร่างหน้าตาใกล้เคียงกันเหลือเกิน ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร เพราะขนมทั้งสองอย่างนี้มาจากรากเหง้าเดียวกัน แต่ใครจะเกิดก่อนใคร ใครเป็นพี่เป็นน้องของใครนั้น สุดปัญญาที่จะหาคำตอบมาบอกได้
ความแตกต่างระหว่างเต้าส้อกับขนมเปี๊ยะนั้น อยู่ที่ขนาดและไส้ ส่วนใหญ่ขนมเปี๊ยะจะมีขนาดใหญ่ และไส้จะเป็นไส้ฟัก หรือไส้ถั่วเหลือง ส่วนเต้าส้อนั้นจะมีขนาดเล็ก พอดีคำ และไส้ทำจากถั่วเขียว มีทั้งไส้เค็ม และไส้หวาน อาจจะมีไข่เค็มเพิ่มมาด้วย
เพราะเป็น ‘ของฝาก’ ที่ขึ้นชื่อของจังหวัดพังงาและภูเก็ต คนเขียนเลยได้ชิมเต้าส้อในฐานะของฝากจากแฟนเพจท่านหนึ่งที่เป็นคนตะกั่วป่าแท้ๆ และเติบโตมาในยุคที่ตะกั่วป่าเฟื่องฟูด้วยกิจการเหมืองแร่ ได้ทันเห็นตะกั่วป่าในยุคที่เจริญรุ่งเรืองสุดขีด
‘ของฝาก’ นี้ เลยมาจากร้านขนมเต้าส้อแม่อารี ที่จังหวัดพังงา อร่อยขนาดไหน คงไม่ต้องบรรยาย
โฆษณา