25 ต.ค. 2022 เวลา 01:25 • ศิลปะ & ออกแบบ
PINE TREES
ภาพวาดต้นสนที่สวยที่สุดในโลก
3
งานศิลปะสไตล์ญี่ปุ่นมีอยู่หลากหลายแบบ
บ้างก็ฉูดฉาดน่าตื่นเต้น
บ้างก็มีพลังมากล้นเหลือ
บ้างก็หลุดโลกไปเลย
บ้างก็สงบนิ่ง ไม่เคลื่อนไหว
1
ซึ่งศิลปะแต่ละแบบเราอาจต้องดูบริบท
กับความเหมาะสม โอกาส และกาลเทศะว่ามันเข้ากันกับบริบทแบบไหน
แต่มีศิลปะแบบหนึ่งที่เราแทบจะนึกถึงหากพูดถึงศิลปะแบบญี่ปุ่น
และยังใช้ได้กับทุกโอกาส
นั่นคือ ศิลปะสไตล์ Minimalism
1
ผมมีโอกาสได้ดูสารคดี
The Magic of Japanese Masterpieces
ทางช่อง NHK World-Japan ที่พูดถึงมนต์เสน่ห์ศิลปะชิ้นเอกแห่งญี่ปุ่นชิ้นหนึ่ง
1
โดยในตอนนี้กล่าวถึงภาพวาดสไตล์ Minimalism
ที่ดูน้อยแต่ทรงพลังเป็นอย่างมาก
ภาพวาดชิ้นนี้มีชื่อว่า “Pine Trees” เป็นผลงานของศิลปิน ชื่อดัง ฮาเซงาวะ โทฮากุ
3
ฮาเซงาวะ โทฮากุ คือศิลปินญี่ปุ่นที่มีชิวิตอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 16 อาศัยอยู่ในเมืองโนโตะหรือที่เราเรียกว่าเมืองฟุกุอิในปัจจุบัน
แรกเริ่มเดิมทีเขามักวาดภาพที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา ภาพวาดบุคคลสำคัญต่างๆ
ผลงานชื่อเด่นๆ ของเขาในช่วงแรกจะมี
ภาพสิบสองเทวา แห่งวัดอิชิกาวะโชกากุ
ภาพเหมือนของ ทาเคดะชินเงน แห่งวัดเซอิอิบนภูเขาโคยะ ภาพเหมือนของนาวา นากาโตชิ
ต่อมาเขาได้ย้ายมาอยู่เกียวโต
และมีโอกาสศึกษาการวาดภาพหมึกน้ำกับปรมาจารย์แห่งซุยโบะกุ รวมทั้งยังได้ศึกษาภาพวาดหมึกจีนของราชวงศ์ซ่งและราชวงศ์หยวน ทำให้ตัว ฮาเซงาวะ โทฮากุ กลายเป็นผู้เชี่ยวชาญสไตล์การวาดสีหมึกขึ้นมา
ในช่วงนี้เองที่ผลงานของ ฮาเซงาวะ โทฮากุ ได้เปลี่ยนไป จากภาพวาดเหมือนจริง กลายเป็นภาพวาดที่วาดน้อยแต่ให้ผลลัพธ์กับคนดูเป็นอย่างมาก
แล้วภาพวาดป่าสนซึ่งเป็นภาพวาด Masterpieces ของฮาเซงาวะก็ได้ถูกวาดขึ้นมา
ภาพวาดป่าสนได้สะท้อนความสุดยอดของภาพเขียนด้วยหมึกสีดำของญี่ปุ่น จนได้รับการยกย่องว่าเป็นภาพวาดสีหมึกที่สวยที่สุดรูปหนึ่งในโลก
Pine Trees เป็นภาพวาดต้นสนจำนวนหนึ่งที่ถูกวาดบนฉากกั้นญี่ปุ่น
3
เบื้องหลังของต้นสนมีภูเขาที่ถูกปกคลุมเต็มไปด้วยหิมะ
เมื่อเรามองที่ต้นสนครั้งแรกเราจะมองเห็นสีดำหนาเป็นปื้น
แต่เมื่อพิจารณามองให้ดีจะมองเห็นทิวสนเรียงกันเป็นต้นๆ ในระยะทางไกล และถ้ายิ่งมองให้ไกลออกไปอีก
สิ่งที่ปรากฏแก่สายตาของก็จะเป็นป่าสนขึ้นมา
3
ฮาเซงาวะ โทฮากุ ใช้เทคนิคการวาดน้อยแต่ให้ผลลัพธ์ที่มากในภาพนี้ ภาพๆ นี้จริงๆ แล้วเป็นแค่ภาพร่างขึ้นมาเท่านั้น แต่มันกับทรงพลังกับคนที่ได้พบเห็นเป็นอย่างมาก
ฮาเซงาวะ วาดภาพนี้เรียบง่ายไม่ซับซ้อน เขาเลือกที่จะวาดในส่วนที่จำเป็นต้องมีเท่านั้น
โดยใช้ลายเส้นหนัก เบา และการเว้นพื้นที่วาง
เป็นตัวการให้คนที่ได้เห็นสร้างจินตนาการภาพขึ้นมาอีกที จากภาพทิวป่าสนที่วาดแค่ทิวไม่กี่ต้น
สามารถสร้างภาพให้เราได้รู้สึกว่าเป็นป่าสนที่อยู่ท่ามกลางภูเขาหิมะออกมาได้
3
ฮาเซงาวะ ได้ผ่านประสบการณ์ชีวิตต่างๆ มามากมายทำให้ตัวเขาเข้าใจธรรมชาติ เข้าใจวิถีชีวิตมากขึ้น ผลงานจากภาพวาดเหมือนจริงที่มีลายละเอียดมากมาย
กลายมาเป็นภาพวาดที่น้อยแต่กลับกระตุ้นจินตนาการเราออกมา
หลายคนอาจเข้าใจว่ายิ่งเราผ่านประสบการณ์
เรียนรู้สิ่งต่างๆ มามากมาย
เรายิ่งต้องใส่ความรู้ทุกอย่างลงไปในสิ่งที่เราทำ
เรายิ่งต้องแสดงให้คนอื่นได้เห็นว่าเรารู้ทุกเรื่อง
กลายเป็นภาระมากมายที่เราต้องแบก
ซึ่งจริงๆ แล้วมันอาจไม่จำเป็นเลย
เพราะบางทีคนที่รู้จริง
เขากลับเลือกตัดทอนสิ่งที่ไม่จำเป็นทิ้งไป
ให้เหลือสิ่งจำเป็นให้น้อยที่สุด
1
ยิ่งน้อยเท่าไร ก็ยิ่งสำคัญมากเท่านั้น
ยิ่งน้อยเท่าไร ก็ยิ่งมีเสน่ห์ดึงดูด
5
บางทีชีวิตเราอาจไม่ต้องเยอะ
อย่างที่เราแบกกันอยู่ก็เป็นได้ครับ
5
อ้างอิงบทความและรูปภาพจาก
สารคดี The Magic of Japanese Masterpieces ทางช่อง NHK World-Japan
โฆษณา