1 พ.ย. 2022 เวลา 03:17 • ประวัติศาสตร์
งานลอกเลียนที่สร้างมูลค่าได้มากกว่างานต้นฉบับ
5
เวลาเราทำอะไร
ไม่ว่าใครก็ไม่อยากให้เกิดข้อผิดพลาดขึ้นมา
จะด้วยความตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม
เพราะมันอาจส่งผลกระทบใหญ่หลวงต่อชีวิตเรา
แต่ในบางครั้งข้อผิดพลาดก็นำโชคที่ไม่คาดฝันมาให้ได้เช่นกัน
ย้อนกลับไปเมื่อปี 2012
เศรษฐกิจของสเปนกำลังย่ำแย่
ธุรกิจหลายอย่างต้องปิดตัวลง
คนตกงานมากมาย
เงินเฟ้อเพิ่มสูงขึ้น
บอร์ฆา ก็คือเมืองเล็กในสเปนที่มีคนอาศัยอยู่เพียง 5,000 คนเท่านั้น
และด้วยภาวะเศรษฐกิจที่กำลังตกต่ำทำให้ในเมืองบอร์ฆานั้นเงียบเหงา
ผู้คนในเมือง บอร์ฆา ต่างอาศัยโบสถ์คาทอลิก เดอะ แซงชัวรี ออฟ เมอร์ซี เป็นที่พึงทางใจ
ซึ่ง ดอนน่า เซซิเลีย คิเมเนช คุณยายวัย 85 ปี ก็คือหนึ่งในนั้นด้วย
เวลามาที่โบสถ์คุณยายคิเมเนชจะมองไปยังภาพวาด Ecce Homo ที่ผนังโบสถ์
เพราะทุกครั้งที่เธอมองจะทำให้จิตใจสงบลง
ภาพ Ecce Homo คือภาพวาดปูนเปียกเป็นภาพพระเยซูทรงมงกุฎหนามที่พระเศียร
วาดโดยศิลปิน เอเลียส การ์เซีย มาร์ติเนซ เมื่อปี 1930
ภาพ Ecce Homo เป็นภาพวาดที่ไม่ได้โด่งดัง ไม่ได้พิเศษอะไร จึงไม่ได้มีคนให้ความสนใจ
กาลเวลาผ่านไป ภาพวาด Ecce Homo สีได้หลอกหลุด แต่เนื่องจากทางโบสถ์
ไม่มีเงินจ้างศิลปินมีชื่อมาบูรณะได้
เมื่อเป็นเช่นนั้นทางคุณยายคิเมเนชจึงอาสาซ่อมแซมบูรณะภาพวาดเอง
4
แต่ด้วยคุณยายคิเมเนชไม่ได้เป็นศิลปิน ไม่ได้ฝึกฝนทางด้านศิลปะมาก่อน
คุณยายคิเมเนชแทนที่จะบูรณะภาพวาดเพียงบางส่วน
แต่เธอกลับวาดระบายทับใหม่ไปทั้งภาพ
และที่สำคัญคือภาพวาดใหม่มันดูไม่เหมือนของเดิมเลยสักนิด
ในตอนแรกคนอื่นที่ได้มาเห็นนึกว่าคนมือบอนมาวาดทับลงกำแพงโบสถ์
บางคนก็ล้อเลียนว่าเป็นภาพฝีมือเด็ก
มีคนตั้งชื่อภาพให้ใหม่จากชื่อภาพ Ecce Homo (จงมองบุรุษผู้นี้)
มาเป็นชื่อ Ecce Mono (จงมองลิงตัวนี้)
4
เมื่อข่าวภาพวาดใหม่นี้ได้แพร่กระจายออกไป
คนต่างล้อเลียนขบขันกับภาพนี้
ทายาทของ มาร์ติเนซ ต่างขู่จะฟ้องคุณยายคิเมเนช
ฐานทำให้ภาพของ มาร์ติเนซ ต้องเสียชื่อเสียง
1
ด้านคุณยายคิเมเนชเองก็รู้สึกเศร้าเสียใจ ที่คนอื่นต่างล้อเลียนในผลงานของตน
ตัวคุณยายเองแม้ไม่มีฝีมือทางศิลปะ ไม่ได้ร่ำเรียนมาก่อน
แต่เธอก็ตั้งใจวาดด้วยความศรัทธา ด้วยความเต็มใจ
แต่แล้วก็เกิดเรื่องไม่คาดฝันขึ้นมา
ยิ่งภาพวาดนี้ถูกแชร์ หรือ ล้อเลียนไปมากเท่าใด
ก็ยิ่งมีนักท่องเที่ยวต่างหลั่งไหลมายังเมือง บอร์ฆา
เพื่อมาดูภาพวาดนี้ที่ผนังโบสถ์ เดอะ แซงชัวรี ออฟ เมอร์ซี
ร้านอาหาร โรงแรม ถูกจองเต็มหมด
ใครจะมาเที่ยวเมือง บอร์ฆา จะต้องจองที่พัก ร้านอาหาร ล่วงหน้าเป็นเดือน ๆ
8
ในขณะที่เมืองอื่น ๆ ในสเปนกำลังเดือดร้อนจากเศรษฐกิจตกต่ำกันอยู่
แต่เมืองบอร์ฆาเศรษฐกิจกับเจริญก้าวหน้า
เมื่อเป็นเช่นนั้นแทนที่จะแก้ไขภาพวาดนี้ใหม่
ทางโบสถ์จึงปลอดภาพไว้เป็นเช่นนั้น
พร้อมกับเก็บเงินค่าเข้าชม ทั้งยังทำของที่ระลึกต่าง ๆ
ไม่ว่าจะเป็น แก้วกาแฟ ปากกา ไวน์ โดยที่ใส่รูปวาดนี้ลงไปในของที่ระลึกด้วย
2
โดยรายได้ทางโบสถ์จะนำไปเป็นค่าใช้จ่ายบ้านพักผู้สูงอายุที่ทางโบสถ์ทำการดูแลอยู่
และรายได้ส่วนหนึ่งก็แบ่งให้กับคุณยายคิเมเนชผู้ตั้งใจวาดภาพนี้ขึ้นมา
3
ในไม่ช้าภาพวาดนี้ก็โด่งดังไปทั่วโลก จนมีคนนับแสนต่างเดินทางมาเที่ยวชมให้เห็นกับตา
ทั้ง ๆ ที่ไม่ใช่ภาพวาดของศิลปินดังเลยด้วยซ้ำ
สื่อดังหลายสำนักต่างทำข่าว ต่างวิจารณ์ความเห็นไปต่าง ๆ นานา โดยทางนิตยสารฟอร์บได้กล่าวถึงภาพวาดนี้ว่า มันคือภาพวาดของพระผู้เป็นเจ้าในจินตนาการ ของผู้หญิงคนหนึ่ง โดยที่ไม่ได้ยึดติดกับมาตรฐานความงามที่สอนกันในวิชาศิลปะ
2
จะเห็นได้ว่าก่อนหน้าที่คุณยายคิเมเนชได้วาดรูปทับลงไปนั้น
ภาพ Ecce Homo ไม่เป็นที่รู้จัก ไม่มีใครรู้ว่ามีภาพนี้ในโบสถ์นี้ ไม่ใครรู้ว่าใครเป็นผู้วาด
ไม่มีใครยอมมาเที่ยวเมืองบอร์ฆาและยอมเสียเงินเพื่อซื้อของที่ระลึกภาพวาดนี้
แต่เมื่อคุณยายคิเมเนชได้วาดรูปใหม่ขึ้นมาแล้ว
ทุกอย่างก็เปลี่ยนไปหมด คนนับแสนต่างมาเที่ยวเมืองบอร์ฆา เพื่อมาชมภาพนี้ให้ได้
ผู้คนมากมายต่างควักเงินเพื่อซื้อภาพก็อปปี้เก็บเป็นที่ระลึกกลับบ้าน
ธุรกิจ ร้านค้าในเมืองต่างได้รับผลประโยชน์ไปด้วย
บอร์ฆา จากเมืองที่ไม่มีอะไรก็กลายเป็นเมืองท่องเที่ยวขึ้นมา
5
แม้ในทางวงการด้านศิลปะจะมองว่ารูปวาดของคุณยายคิเมเนชคือความผิดพลาด
แต่ความผิดพลาดนี้มันไม่มีใครทำมาก่อน มันไม่เหมือนใคร
มีเรื่องราวน่าสนใจ จนปลุกกระแสให้คนต้องหันมาดูได้
1
ดังนั้นเวลาเราทำอะไรใหม่ ๆ ไม่เหมือนใคร
แล้วผลออกมาผิดพลาดไม่เป็นไปตามที่หวัง
ก็อาจไม่ใช่ว่าเราจะล้มเหลวสูญเสียทุกอย่าง
เพราะสิ่งที่เราทำขึ้นมาใหม่นั้น แม้ไม่ได้ตามที่คิด
แต่มันอาจไปต่อยอดเป็นสิ่งอื่นที่ยิ่งใหญ่กว่าก็เป็นได้
6
สำคัญที่เราต้องกล้าลงมือทำสิ่งใหม่ ๆ ขึ้นมาจริง ๆ ก่อนครับ
1
โฆษณา