8 ธ.ค. 2022 เวลา 11:11 • ประวัติศาสตร์
• เอกภาพทางเวลา
1
ทำไมประเทศที่กว้างใหญ่อย่างจีน ถึงมีเขตเวลาแค่เขตเดียว
ทุกคนน่าจะทราบกันเป็นอย่างดีว่า พื้นที่ในแต่ละแห่งบนโลก จะมีเวลาที่แตกต่างกัน ซึ่งมาจากการแบ่งเขตโซนเวลา (Time Zone) ที่มีอยู่ทั้งหมด 24 เขตด้วยกัน
ก่อนอื่นเรามารู้จักกับเขตโซนเวลาโลกแบบง่าย ๆ กันก่อน โดยโลกของเราจะมีเส้นที่เรียกว่า เส้นลองจิจูด (Longitude) โดยเป็นเส้นที่ลากผ่านจากขั้วโลกเหนือไปยังขั้วโลกใต้ โลกมีเส้นลองจิจูดทั้งหมด 360 เส้น หรือก็คือ 360 องศา
ในทุก ๆ ลองจิจูดที่ 15 เส้น หรือ 15 องศา จะเท่ากับพื้นที่หนึ่งเขตโซนเวลา ดังนั้นโลกจึงมีเขตโซนเวลาทั้งหมด 24 เขตนั่นเอง (360÷15=24)
1
กรีนิช (Greenwich) ประเทศอังกฤษ ได้ถูกกำหนดให้เป็นจุดศูนย์กลางของเขตโซนเวลาโลก โดยถูกเรียกว่า เวลาสากลเชิงพิกัดที่ 0 (Coordinated Universal Time หรือ UTC+00:00)
โดยทุก ๆ เขตโซนเวลาที่อยู่ทางทิศตะวันออกของกรีนิช จะมีเวลาเร็วกว่าที่กรีนิช 1 ชั่วโมง ทำนองเดียวกัน ทุก ๆ เขตโซนเวลาที่อยู่ทางทิศตะวันตกของกรีนิช ก็จะมีเวลาที่ช้ากว่าที่กรีนิช 1 ชั่วโมง
3
ยกตัวอย่างเช่น ประเทศไทยอยู่เขตโซนเวลา UTC+07:00 หมายความว่า ประเทศไทยมีเวลาเร็วกว่าที่กรีนิช 7 ชั่วโมง หรือจะเป็นมหานครนิวยอร์กในสหรัฐฯ ตั้งอยู่ในเขตโซนเวลา UTC-05:00 ก็หมายความว่า มีเวลาช้ากว่าที่กรีนิช 5 ชั่วโมง
1
จากทั้งหมดนี้ ทำให้ประเทศที่มีขนาดใหญ่ ก็จะมีเขตโซนเวลาหลายอัน ยกตัวอย่างเช่น สหรัฐฯ มีเขตโซนเวลาทั้งหมด 6 เขต รัสเซียมีเขตโซนเวลาทั้งหมด 11 เขต
แต่กลับมีอยู่ประเทศหนึ่ง ที่แม้จะมีขนาดใหญ่ แต่กลับมีเขตโซนเวลาแค่เขตเดียวเท่านั้น ประเทศที่ว่านี้ก็คือจีน
2
ตามทฤษฎีแล้ว จีนจะต้องมีเขตโซนเวลาทั้งหมด 5 เขต ซึ่งในอดีตจีนก็เคยใช้เขตโซนเวลาแบบนี้ โดยถูกใช้งานในช่วงปี 1912 จนถึง 1949 ในยุคที่รัฐบาลสาธารณรัฐจีนปกครองประเทศ
เขตโซนเวลาทั้ง 5 ของจีน ไล่เรียงจากตะวันตกไปตะวันออก ได้แก่เขตคุนหลุน (UTC+05:30) เขตซินเจียง-ทิเบต (UTC+06:00) เขตกานซู่-เสฉวน (UTC+07:00) เขตจงหยวน (UTC+08:00) และเขตฉางไป่ (UTC+08:30)
แผนที่เขตโซนเวลาทั้ง 5 เขตของจีน
แต่เขตโซนเวลาทั้ง 5 เขตนี้ ก็ถูกยกเลิกไปในปี 1949 ภายหลังจากที่พรรคคอมมิวนิสต์จีนขึ้นสู่อำนาจ
ตามเจตนารมณ์ของเหมาเจ๋อตงผู้นำสูงสุดคนแรก เขาต้องการทำให้จีนมีเอกภาพเพียงหนึ่งเดียวเท่านั้น ห้ามแตกต่าง ห้ามแบ่งแยก ประชาชนที่มีเชื้อชาติแตกต่างกันในจีนจะต้องเป็นหนึ่งเดียวกัน และความเป็นหนึ่งเดียวนี้ ยังรวมถึงเวลาด้วย
1
ดังนั้นรัฐบาลคอมมิวนิสต์จึงประกาศให้ทั่วประเทศจีน จะต้องใช้เวลาที่กรุงปักกิ่ง (Beijing Time) หรือที่เรียกว่า เวลามาตรฐานจีน (China Standard Time) ที่มีเขตโซนเวลาเท่ากับ UTC+08:00 เท่านั้น
จีนใช้งานเวลากรุงปักกิ่งเป็นเวลามาตรฐานของประเทศมาจนถึงปัจจุบัน แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า นอกเหนือจากการสร้างความเป็นเอกภาพที่สำเร็จ (มั้ง?) มันก็ได้สร้างความสับสนให้กับประชาชนอยู่ในบางพื้นของจีนเช่นกัน
1
ตัวอย่างที่เห็นได้ชัด ก็คือในพื้นที่เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ทางตะวันตกสุดของจีน โดยเวลาที่นี่จะช้ากว่าเวลาปักกิ่ง 2 ชั่วโมง แต่การที่ต้องใช้เวลาตามปักกิ่ง ที่อยู่ห่างออกไปกว่าหลายพันกิโลเมตร เลยทำให้การติดต่อนัดหมายเกิดความสับสนอยู่บ้าง
อย่างเช่นเวลาที่ปักกิ่งคือตอนเช้าตรู่พระอาทิตย์ขึ้น แต่ในซินเจียงยังเป็นช่วงค่ำพระอาทิตย์ยังไม่ขึ้น ดังนั้นประชากรที่ซินเจียงบางส่วนจึงใช้เวลาซินเจียงแทน เพื่อให้ตรงกับเวลาจริง ๆ
สถานที่ราชการในซินเจียง จะมีการติดตั้งนาฬิกาอยู่ 3 เรือน ซ้ายสุดเป็นเวลาที่มอสโก ตรงกลางเป็นเวลาที่ปักกิ่ง และขวาสุดเป็นเวลาที่ซินเจียง
โดยรัฐบาลปักกิ่งก็อนุญาตให้ซินเจียงสามารถใช้เวลาของตัวเองได้ แต่ใช้ได้เฉพาะในภาคพลเรือนเท่านั้น ถ้าเป็นภาคการทหาร การติดต่อราชการ การรถไฟ การบิน และโทรคมนาคม จะต้องใช้เวลาปักกิ่งอยู่ดี
3
*** References
1
• CulturalWorld. Why does China Have Only One Time Zone?. http://bitly.ws/xBPD
• New York Times. Rise at 11? China’s Single Time Zone Means Keeping Odd Hours. http://bitly.ws/xBPI
• The Atlantic. China Only Has One Time Zone—and That's a Problem. http://bitly.ws/xBPZ
#HistofunDeluxe
โฆษณา