16 ธ.ค. 2022 เวลา 13:37 • ประวัติศาสตร์
• ไก่กับฝรั่งเศสมีความเชื่อมโยงได้อย่างไร?
'ทีมตราไก่' คือฉายาของฟุตบอลทีมชาติฝรั่งเศส ซึ่งฉายาดังกล่าวก็มาจากตราไก่ที่เป็นตราของทีมชาติ แน่นอนไม่ใช่เฉพาะกับทีมฟุตบอลเท่านั้น เพราะกีฬาชนิดอื่นของฝรั่งเศสก็ได้ใช้ไก่เป็นตราสัญลักษณ์ของตนเช่นกัน
แล้วทำไมฝรั่งเศสถึงเชื่อมโยงกับไก่ได้ บทความนี้เราจะมาหาคำตอบกันครับ
ความเชื่อมโยงระหว่างฝรั่งเศสกับไก่หรือที่เรียกว่า 'ไก่กอลลิค' (Gallic Rooster) อาจจะย้อนกลับไปได้ตั้งแต่ยุคที่จักรวรรดิโรมันยังเรืองอำนาจ
1
ในช่วงเวลานั้น บริเวณที่ตั้งของฝรั่งเศสในปัจจุบัน ถูกเรียกว่าดินแดนกอล (Gaul) เพราะบริเวณนี้เป็นถิ่นที่อยู่ของชาวกอล ซึ่งเป็นกลุ่มคนที่พูดภาษาตระกูลเคลติก (Celtic)
โดยในช่วงศตวรรษที่ 1 ก่อนคริสตกาล จูเลียส ซีซาร์ ได้นำกองทัพบุกยึดครอง และผนวกดินแดนกอลให้เป็นส่วนหนึ่งของโรมัน
มีประเด็นน่าสนใจคือ สำหรับชาวโรมันนั้น พวกเขาได้เรียกดินแดนกอลตามภาษาละตินว่า กอลลุส (Gallus) แต่คำว่ากอลลุสนี้ ยังไปพ้องเสียงกับคำว่า gallus ที่ในภาษาละตินแปลว่าไก่
2
การพ้องเสียงของคำว่ากอลลุส ทำให้ถูกมองว่าเป็นจุดเชื่อมโยงระหว่างฝรั่งเศสกับไก่ จากมุมมองที่ว่า ชาวกอลคือบรรพบุรุษของชาวฝรั่งเศส
3
แต่จุดเชื่อมโยงจริง ๆ ของฝรั่งเศสกับไก่ เกิดขึ้นในช่วงยุคกลาง จากการที่ชาวฝรั่งเศสมองว่าไก่เป็นสัญลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกับศาสนาคริสต์
1
จากพฤติกรรมของไก่ที่มันจะร้องขันในทุกรุ่งเช้ายามพระอาทิตย์ขึ้น ทำให้ไก่ถูกนำไปผูกเข้ากับเรื่องของความดีชนะความชั่ว แสงสว่างชนะความมืด สภาวะที่รู้แจ้ง การฟื้นคืนชีพของคนตาย รวมถึงการเสด็จกลับมาที่โลกมนุษย์ของพระคริสต์
ที่สำคัญในฐานะที่ฝรั่งเศสเป็นรัฐคาทอลิก ทำให้กษัตริย์ฝรั่งเศสของราชวงศ์วาลัวส์และราชวงศ์บูร์บงตามลำดับ ได้นำไก่มาเป็นสัญลักษณ์ของความเป็นรัฐคาทอลิกที่เข้มแข็ง จนกลายเป็นสัญลักษณ์ประจำชาติไปโดยปริยาย
ไก่ในฐานะสัญลักษณ์ของฝรั่งเศสเฟื่องฟูอย่างมากในช่วงปฏิวัติฝรั่งเศส เพื่อแสดงถึงอัตลักษณ์ที่แท้จริงของความเป็นฝรั่งเศส (ที่มีต้นตอจากชาวกอล)
อย่างไรก็ตามในยุคของนโปเลียน โบนาปาร์ต (1804-1815) เขาได้ล้มล้างระบบสาธารณรัฐแล้วตั้งตัวเป็นจักรพรรดิ นโปเลียนได้นำนกอินทรีที่เป็นสัตว์สัญลักษณ์ในยุคโรมัน มาใช้เป็นสัญลักษณ์ประจำชาติแทนไก่ เพราะไก่เป็นสัตว์อ่อนแอและไม่มีอำนาจเหมือนกับนกอินทรี
แต่สุดท้ายไก่ก็กลับมาเป็นสัญลักษณ์ของฝรั่งเศสได้อีกครั้ง ตั้งแต่ยุคสาธารณรัฐที่ 2 (1848-1852) และยุคสาธารณรัฐที่ 3 (1870-1940) เป็นต้นมา ส่วนหนึ่งก็มาในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 ผลพวงของลัทธิชาตินิยม ทำให้ไก่ถูกนำมาเป็นสัญลักษณ์ของฝรั่งเศสอย่างกว้างขวาง เพื่อต่อกรกับทางเยอรมันที่มีสัญลักษณ์เป็นนกอินทรี
2
นับแต่นั้นมา ไก่จึงกลายเป็นสัญลักษณ์แทนชาติและความภาคภูมิใจของชาวฝรั่งเศส แม้ว่ามันจะไม่ได้มีการบัญญัติไว้อย่างเป็นทางการก็ตาม
*** Reference
• France Diplomacy. The Gallic Rooster. http://bitly.ws/xVwR
• Ensemble en France. Why is France’s emblem a rooster?. http://bitly.ws/xVwY
#HistofunDeluxe
โฆษณา