20 ธ.ค. 2022 เวลา 05:59 • การศึกษา
ข้อสอบ TGAT "อาหารเมนูไหน ทำให้โลกร้อนน้อยสุด"
หากไปถาม "เอไอ" จะตอบได้มั้ย?
คำถามที่ว่า อาหารเมนูไหน ทำให้โลกร้อนน้อยสุด กับ 4 ตัวเลือก
ข้าวราดไก่ผัดกระเทียมพริกไทย | ราดหน้าหมู | สเต็กปลาแซลมอน และ สุกี้ทะเลรวมมิตร ที่ทำให้โลกโซเชียลถกกันสนั่น..
และแม้ ทปอ. จะออกแถลงการณ์ต่อเรื่องนี้ แต่กลับไม่ได้เฉลยคำตอบ...
นำมาสู่การให้คำตอบโดย นักวิทยาศาสตร์และผู้คนในสื่อสังคมออนไลน์จำนวนมาก ซึ่งส่วนหนึ่งมองว่า ไม่สามารถให้คำตอบแบบตายตัวได้ เพราะ สาเหตุของโลกร้อนจากแต่ละเมนูอาหารนั้น มีหลายปัจจัย
เช่นเดียวกับ การลองนำคำถามนี้ไปถาม AI หรือ ChatGPT ที่พบว่าไม่มีคำตอบที่ถูกต้องเพียงหนึ่งเดียว
การตั้งคำถามและกำหนดให้ตอบเพียงคำตอบเดียวเช่นนี้ จึงไม่เหมาะต่อการตอบปัญหาที่มีความซับซ้อนทั้งเรื่องสิ่งแวดล้อม และหลายเรื่องในโลกปัจจุบัน
วิธีการออกข้อสอบ หรือตั้งคำถามต่อปัญหาโลกร้อน และการเลือกบริโภคอาหาร สามารถทำได้หลายวิธี ซึ่งน่าจะดีกว่าการล็อคคำตอบเดียวตายตัว เช่น การให้บรรยาย หรือ การให้เปรียบเทียบ เป็นต้น
เพราะ วัตถุดิบต่างๆ ที่คนบริโภค ก่อคาร์บอนจริง แต่มีปริมาณความมากน้อยต่างกัน เช่น พืช ปล่อยคาร์บอนน้อยกว่า สัตว์ และ สัตว์เล็ก อย่างปลา ปล่อยคาร์บอน น้อยกว่าสัตว์ใหญ่ ไปจนถึง การขนส่ง "ใกล้" ดีกว่า "ไกล" เป็นต้น
ดังนั้น การออกข้อสอบของ ทปอ. ที่แม้จะช่วยกระตุ้นให้คนสนใจเรื่องสิ่งแวดล้อมและโลกร้อน แต่คงต้องทบทวนถึงการตั้งคำถามและการกำหนดตัวเลือกให้ผู้ตอบตอบเพียงคำตอบเดียวตายตัว ที่อาจไม่สอดรับความเป็นจริงหรือบริบทโดยรอบ
ข้อสอบในลักษณะดังกล่าว ทำให้ต้องย้อนดูข้อสอบ ONET เมื่อปี 2555 อันโด่งดัง ด้วยคำถาม ที่ว่า หากเกิดอารมณ์ทางเพศ ขึ้นมาต้องทำอย่างไร ซึ่งมีรูปแบบคำตอบตายตัวเช่นเดียวกัน และคำเฉลยไม่ได้นึกถึงบริบทอื่น เช่น หากเป็นผู้หญิงไม่เล่นฟุตบอล จะทำอย่างไร หรือ เกิดอารมณ์ทางเพศในยามดึก จะต้องเตะบอลไหม ? เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม หากเทียบกับข้อสอบเรื่องโลกร้อน ประเด็นร้อนล่าสุดนี้ ถือว่ามีการพัฒนาการตั้งคำถามขึ้นมาแล้ว แต่ก็ยังมีปัญหาอยู่ ผู้ออกข้อสอบควรยอมรับถึงปัญหาที่เกิดขึ้น เพื่อให้สังคมเกิดการเรียนรู้ไปสู่การหาคำตอบร่วมกัน
ติดตามรับฟังมุมมอง และข้อเสนอต่อประเด็นนี้ จาก สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ได้ที่
โฆษณา