26 ธ.ค. 2022 เวลา 15:43 • การศึกษา
อันว่าวิญญุชน นอกในเป็นหนึ่งเดียว จิตใจเจิดจรัสประภัสสร
ที่จะกล่าวต่อไปนี้คือปราชญ์ที่ขงจื่อให้ความเคารพนับถือ เขามีชื่อว่าฉวีป๋ออวี้
ฉวีป๋ออวี่ (蘧伯玉) มีนามว่าเอวี้ยน (瑗) ฉายาป๋ออวี้ (伯玉) อำมาตย์แคว้นเว่ย เป็นสหายคนสนิทของขงจื่อ เป็นบุคคลที่ขงจื่อให้ความเคารพนับถือยิ่งคนหนึ่ง ถึงขนาดได้ยกย่องฉวีป๋ออวี้ว่า “อายุ 50 แต่รู้ความผิดตนเมื่อ 49 ปีก่อน” เมื่อสมัยที่ขงจื่อเดินทางไปแคว้นเว่ย ก็ได้อาศัยที่บ้านของฉวีป๋ออวี้เป็นเวลานาน
ฉวีป๋ออวี้เป็นปราชญ์ที่มีคุณธรรม จนแม้แต่หนันจื่อซึ่งเป็นพระสนมของเว่ยหลิงกงก็ยังทรงชื่นชม ดังรายละเอียดต่อไปนี้
เมื่อครั้งที่เว่ยหลิงกงและหนันจื่อทรงประทับอยู่ด้วยกันในค่ำคืนหนึ่ง ได้ทรงยินเสียงรถม้าผ่าน ครั้นถึงหน้าวังก็หยุด หนันจื่อตรัสขึ้นว่า “คนผู้นี้ต้องเป็นฉวีป๋ออวี้เป็นแน่แท้”
เว่ยหลิงกงตรัสถามว่า “ทราบได้อย่างไร?” หนันจื่อทูลว่า “นี่คือจริยา ลงรถม้าหน้าวัง เคารพต่อราชอาชา นี่คือความเคารพนบนอบอย่างที่สุดแล วิญญูชนจะไม่ละทิ้งคุณธรรมแม้ในที่ลับ อันป๋ออวี้ผู้นี้ คือปราชญ์อันแท้จริง ปกติก็ปฏิบัติต่อฝ่าบาทด้วยความเคารพ คนผู้นี้จะไม่ละทิ้งจริยาในที่ลับตาอย่างแน่นอน” เว่ยหลิงกงทรงให้คนไปสืบดู ปรากฏว่าคือป๋ออวี้จริงดังว่าแล
周衞蘧瑗,字伯玉。年五十,知四十九年之非。靈公與夫人南子夜坐,聞車聲轔轔,至闕而止。南子曰:此蘧伯玉也。公曰:何以知之?南子曰:禮,下公門,式路馬,所以廣敬也。君子不以冥冥墮行。伯玉,賢大夫也,敬以事上,此其人必不以闇昧廢禮。公使問之,果伯玉也。
ดังนั้น อันว่าวิญญูชน จะไม่ละทิ้งคุณธรรมในที่ลับคน ภายในภายนอกล้วนเป็นหนึ่งเดียวไม่ผิดเพี้ยน ต่อหน้าและลับหลังล้วนเป็นหนึ่งเดียวไม่แตกต่าง เช่นนี้ แหงนจึงไม่อายฟ้า ก้มหน้าจึงไม่อายดิน
โฆษณา