28 ธ.ค. 2022 เวลา 02:06 • ประวัติศาสตร์
โบราณสถานเนินพระ นครปฐม
เป็นอีกหนึ่งโบราณสถาณยุคสมัยทวาราวดีของนครปฐม ถูกสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 12 ถึง 16 ตั้งอยู่ในตำบลดอนยายหอม อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม ไม่เป็นที่รู้จักมากนักเนื่องจากความสมบูรณ์ของตัวเจดีย์และการไม่ได้รับการส่งเสริมด้านการศึกษา โดยเฉพาะในพื้นที่ อีกทั้งเป็นโบราณสถานที่ตั้งอยู่นอกจากตัวจังหวัดและวัด จึงไม่ได้รับการ ดูแลมากนัก
ปัจจุบันสภาพได้รับความเสียหายไปตามกาลเวลาและการขุดทำลาย เนื่องจากก่อนปี 2500 มีลักษณะเป็นเนินดินมีเศษอีกกระจัดกระจาย ชาวบ้านส่วนใหญ่ไม่รู้ว่าด้านล่างเป็นเจดีย์สมัยทวารวดี หลวงพ่อเงินเจ้าเอาวาดวัดดอนยายหอมในสมัยนั้น จึงได้ขอแรงผู้คนช่วยขนเศษอิฐมาสร้างโบสถ์ แต่เมื่อรื้ออิฐลงไปเจอเป็นลักษณะของเจดีย์ หลวงพ่อจึงได้ติดต่อกรมศิลปากรให้ขุดแต่ง จึงได้พบเจดีย์สมัยทวารวดี ธรรมจักรและเสาหินรวมถึงกวางหมอบ ปัจจุบันเก็บรักษาไว้ที่วัดดอนยายหอม
ตัวเจดีย์มีลักษณะคล้ายกับเจดีย์พระประโทณ โดยเป็นเจดีย์สี่เหลี่ยมจตุรัส มีบันไดทางขึ้นจากทั้งสี่ทิศ ด้านหน้าหันไปทางตะวันออก รายละเอียดของเจดีย์เริ่มจากทางเดินประทักษิณเตี้ยกว้าง 2 ชั้น แล้วตามด้วยฐานชั้นที่หนึ่งเป็นผังสี่เหลี่ยมยกเกรด ส่วนล่างเป็นบัววลัย แล้วจึงเป็นท้องไม้ ในระหว่างท้องไม้มีเสาหลอกแทรกเป็นระยะเพื่อแบ่งช่อง ตามรูปแบบที่นิยมในสมัยทวาราวดี ด้านบนเป็นบัวหงาย
ชั้นที่สองได้รับความเสียหายพอสมควร แต่คาดว่าจะเป็นฐานสี่เหลี่ยมในผังยกเกรดแทรกประดับด้วยเสาหลอกแยกเป็นหลายส่วนหลายชั้นลักษณะเดียวกับพระประโทนเจดีย์ก็เป็นได้ ส่วนบนสุดของเจดีย์ได้รับความเสียหายจนคาดเดาได้ยาก แต่หากพิจารณาจากศิลปะร่วมสมัย ด้านบนน่าจะเป็นสถูปทรงโอ่งคว่ำและอาจมีซุ้มประดิษฐานพระพุทธรูป
โดยเจดีย์แห่งนี้เกี่ยวข้องกับตำนานเมืองพระยากงพระยาพาน กล่าวกันว่านที่แห่งนี้เดิมคือบ้านของยายหอมที่ใช้เลี้ยงพระยาพานมาแต่วัยเยาว์ เมื่อกระทำปิตุฆาตและสังหารยายหอมแล้ว ภายหลังได้สร้างเจดีย์ลงบนบ้านเดิมของยายหอม เพื่อเป็นอนุสรณ์ในความผิดพลาดของพระยาพาน ท่านใดสนใจเที่ยว ชมเดินทางค่อนข้างสะดวก อยู่ฝั่งตรงข้ามก่อนถึงวัดดอนยายหอมประมาณหนึ่งกิโลเมตร จากถนนใหญ่เลี้ยวเข้าไปประมาณ 50 เมตรเท่านั้น
โฆษณา