• กบฎนักมวยคืออะไร?
ถ้าหากกล่าวถึงหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้ราชวงศ์ชิงและระบอบจักรพรรดิของจีนถึงจุดสิ้นสุดลง เหตุการณ์กบฎนักมวย (Boxer Rebellion) หรือสงครามพันธมิตรแปดชาติ (Eight-Nation Alliance War) ที่เกิดขึ้นในช่วงปี 1899-1901 ก็น่าจะเป็นอีกหนี่งปัจจัยสำคัญที่นำไปสู่จุดจบของราชวงศ์ชิง
ตั้งแต่ช่วงกลางศตวรรษที่ 19 เป็นต้นมา จีนได้ประสบกับเหตุการณ์สำคัญต่าง ๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นสงครามฝิ่นทั้งสองครั้งกับอังกฤษ (1839-42 และ 1856-60) กบฎไท่ผิงเทียนกั๋วหรือกบฎเมืองแมนแดนสันติของ หง ซิ่วเฉวียน (1850-1864) รวมไปถึงสงครามกับจักรวรรดิญี่ปุ่น (1894-95)
ซึ่งเหตุการณ์ต่าง ๆ เหล่านี้ ล้วนก่อให้เกิดความเสื่อมถอยและความอ่อนแอให้กับราชวงศ์ชิงอย่างหนัก โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับอิทธิพลของบรรดาชาติตะวันตกที่ได้เข้ามาควบคุมและชักใยอยู่ภายในแผ่นดินจีน
ด้วยเหตุนี้ทำให้ในช่วงปลายทศวรรษที่ 1890 กลุ่มชาวจีนที่มีแนวคิดรักชาติ จึงจัดตั้งกลุ่มสมาคมที่เรียกว่า สมาคมอี้เหอถวน (Yihequan) ขึ้นมา เพื่อต่อต้านอิทธิพลของชาติตะวันตกในจีน
กลุ่มนักรบของอี้เหอถวน
ซึ่งสมาคมอี้เหอถวนนี้ ก็ได้รับการสนับสนุนเป็นอย่างดีจากทางราชวงศ์ชิง ภายใต้การนำของพระนางซูสีไทเฮา ผู้ที่มีอิทธิพลมากที่สุดของราชวงศ์ชิงในช่วงเวลานั้น
และด้วยความที่สมาชิกส่วนใหญ่ของสมาคมอี้เหอถวนมีความเชี่ยวชาญในด้านศิลปะการต่อสู้อย่างมวยจีน เลยทำให้สมาคมอี้เหอถวนรู้จักกันในอีกชื่อหนึ่งคือ กลุ่มนักมวยหรือกบฎนักมวยนั่นเอง
สมาคมอี้เหอถ้วนได้เริ่มก่อการในเมืองหลวงกรุงปักกิ่ง และตามหัวเมืองสำคัญต่าง ๆ ในจีน ในช่วงปี 1899
โดยเหล่าสมาชิกของอี้เหอถวนก็ได้เข่นฆ่าชาวตะวันตก รวมไปถึงชาวจีนที่นับถือศาสนาคริสต์ มีการเผาทำลายโบสถ์คริสต์ สถานที่ราชการของตะวันตก รวมไปถึงเส้นทางรถไฟ คาดว่ามีชาวตะวันตกและชาวจีนที่นับถือคริสต์ที่ถูกสังหารโดยอี้เหอถวนมากกว่าหลายหมื่นคน
อี้เหอถวนสังหารชาวตะวันตกและชาวจีนที่นับถือคริสต์
ในเดือนมิถุนายน 1900 หลังจากที่สมาคมอี้เหอถวนสามารถยึดครองเขตสถานทูตในกรุงปักกิ่งได้ พระนางซูสีไทเฮาก็ได้ประกาศสงครามกับเหล่าชาติตะวันตกอย่างเป็นทางการ
การประกาศสงครามของจีนในครั้งนี้ ก็ได้ทำให้เหล่าบรรดาชาติตะวันตกได้ประกาศสงครามกับจีนตอบโต้เช่นกัน และได้ส่งกองทัพบุกเข้ามาในจีน
โดยกองกำลังต่างชาติที่ได้ส่งกองทัพเข้ามาในจีนนั้น ประกอบไปด้วยแปดชาติสำคัญได้แก่ อังกฤษ สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย เยอรมนี ฝรั่งเศส, ออสเตรีย-ฮังการี อิตาลี และญี่ปุ่น ยังไม่นับรวมประเทศอื่น ๆ ที่ให้การสนับสนุนอีก
ทหารของพันธมิตรแปดชาติยืนถ่ายภาพร่วมกัน
ในช่วงเดือนมิถุนายนจนถึงสิงหาคมปี 1900 กองทัพพันธมิตรแปดชาติก็ได้ส่งกองกำลังราว 20,000 นาย บุกโจมตีเพื่อหวังยึดครองกรุงปักกิ่ง เมืองหลวงของจีนให้จนได้
ท้ายที่สุดหลังจากที่สู้รบได้ราว 55 วัน กองทัพพันธมิตรแปดชาติก็สามารถเอาชนะสมาคมอี้เหอถวนและกองทัพของราชวงศ์ชิงได้สำเร็จ กรุงปักกิ่งได้ตกอยู่ภายใต้การยึดครองของกองทัพพันธมิตรแปดชาติ นอกจากนี้กองทัพพันธมิตรแปดชาติยังได้เข้าช่วยเหลือชาวตะวันตก และกลุ่มชาวจีนที่นับถือศาสนาคริสต์ภายในกรุงปักกิ่งได้อีกด้วย
ทหารอังกฤษและญี่ปุ่นบุกโจมตีปักกิ่ง
หลังจากนั้นกองทัพพันธมิตรแปดชาติก็สามารถปราบปรามสมาคมอี้เหอถวนที่อยู่ตามเมืองต่าง ๆ ของจีนได้อย่างง่ายดายและราบคาบ อันมาจากเทคโนโลยีการรบของพวกเขา ที่เหนือชั้นกว่าของจีนอยู่หลายเท่า
ผลสุดท้ายในวันที่ 7 กันยายน 1901 กองทัพพันธมิตรแปดชาติก็ได้บีบบังคับให้ราชวงศ์ชิงลงนามในพิธีสารนักมวย (Boxer Protocol) เพื่อยอมรับความพ่ายแพ้ และปฏิบัติตามข้อตกลงที่พันธมิตรแปดชาติต้องการ
พิธีสารนักมวยมีเนื้อหาสำคัญคือ
- จีนจะต้องลงโทษสมาชิกของสมาคมอี้เหอถวนรวมไปถึงผู้ที่เกี่ยวข้องทุกคนในข้อหาเป็นกบฏ (ซึ่งมีโทษถึงตาย)
- ป้อมปราการต่าง ๆ ภายในกรุงปักกิ่งจะต้องถูกรื้อถอน
- จีนจะต้องอนุญาตให้ต่างชาติสามารถนำกองกำลังของตนเข้ามาประจำการในจีนได้
- จีนจะต้องห้ามนำเข้าอาวุธจากต่างชาติเป็นระยะเวลา 2 ปี
- จีนจะต้องจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามให้กับพันธมิตรแปดชาติเป็นจำนวนทั้งสิ้น 330 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
เรียกได้ว่าผลของพิธีสารนักมวยและเหตุการณ์กบฎนักมวยได้สร้างบาดแผลอันบอบซ้ำให้กับจีน ชนิดที่เรียกได้ว่าไม่อาจสมานแผลได้อีกเลย
ราชวงศ์ชิงบัดนี้ได้หมดสิ้นอิทธิพลในภูมิภาคเอเชียตะวันออกอย่างถาวร และบาดแผลนั้นก็นำพาให้ราชวงศ์ชิงไปสู่จุดอวสานในปี 1912 ในท้ายที่สุด
*** Reference
• HISTORY. Boxing Rebellion. http://bitly.ws/DbgR
• Britannica. http://bitly.ws/DbgW
#HistofunDeluxe
- 10
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
