2 พ.ค. 2023 เวลา 11:15 • ธุรกิจ

กรณีศึกษา HITACHI ตัวพ่อด้านพัฒนา รถไฟความเร็วสูง

หากพูดถึงแบรนด์ HITACHI แน่นอนว่าเราก็จะนึกถึงเครื่องใช้ไฟฟ้าหนัก ๆ อย่างเช่น ตู้เย็น และเครื่องซักผ้า
ไปจนถึงสิ่งอำนวยความสะดวก อย่างเช่น ลิฟต์ และบันไดเลื่อน
1
แต่เรารู้หรือไม่ว่า นอกจาก HITACHI จะโดดเด่นในเรื่องเครื่องใช้ไฟฟ้าแล้ว
ก็ยังมีอีกธุรกิจหนึ่ง ที่เรียกว่า HITACHI เป็นตัวพ่อในอุตสาหกรรม
นั่นคือ การผลิตรถไฟหัวกระสุนความเร็วสูง ชินคันเซ็น (Shinkansen)
1
ธุรกิจผลิตรถไฟหัวกระสุน ของ HITACHI น่าสนใจอย่างไร ?
BrandCase จะสรุปให้ฟัง แบบเข้าใจง่าย ๆ
จุดเริ่มต้นของ HITACHI เริ่มจากคุณ Namihei Odaira
เขาได้ไปทำงาน เป็นวิศวกรที่เหมืองแร่ขุดทองแดงแห่งหนึ่ง ในเมืองฮิตาชิ (Hitachi) ในจังหวัดอิบารากิ ประเทศญี่ปุ่น
ในระหว่างที่เขาทำงาน เขาได้เห็นว่า เครื่องจักรและอุปกรณ์ทำเหมืองแร่ที่นำเข้าจากต่างประเทศ
ในช่วงปี 1910 ใช้งานได้ไม่ค่อยดี เสียง่าย
และมันทำให้คนงานส่วนใหญ่ ต้องเสียเวลาไปกับการซ่อมอุปกรณ์ขุดเจาะเหมืองแร่
1
ตั้งแต่ตอนนั้น คุณ Odaira จึงได้มีแนวคิด อยากทำอุปกรณ์ขุดเจาะ ให้มีความทนทานและใช้งานได้ดี
จึงได้พัฒนา มอเตอร์ขนาดเล็ก 5 แรงม้า สำหรับใช้ขุดเจาะเหมืองแร่ทองแดง
และหลังจากนั้น เขาก็ได้เปิดบริษัท และก่อตั้งแบรนด์ HITACHI ขึ้นในเมือง Hitachi
ซึ่งเขาได้ต่อยอดธุรกิจ ไปเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าอื่น ๆ ที่ใช้มอเตอร์ เช่น พัดลม และกังหันน้ำ
HITACHI ได้ย้ายสำนักงานมาที่โตเกียว ในปี 1918
ซึ่ง HITACHI ก็ได้เริ่มขยายธุรกิจ ไปยังธุรกิจขนส่ง อย่างการผลิตหัวรถจักรไฟฟ้า ได้สำเร็จในปี 1924
1
และก็ได้ขยายธุรกิจ มาทำอุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดใหญ่ อย่าง ตู้เย็น ลิฟต์โดยสาร และบันไดเลื่อน
1
ซึ่งก็ต้องบอกว่าที่ผ่านมา HITACHI ยังได้ให้ความสำคัญกับการฟื้นฟู และพัฒนาประเทศอีกด้วย
อย่างในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 (หลังจากปี 1945)
HITACHI ก็ได้เข้ามามีบทบาทสำคัญ ในการฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศญี่ปุ่น
ด้วยการผลิตสินค้าที่มีความสำคัญ ต่ออุตสาหกรรมในญี่ปุ่น เช่น อุปกรณ์ขุดเจาะเหมืองแร่
รวมไปถึง รถไฟสำหรับบรรทุกถ่านหิน เพื่อขนส่งไปยังโรงไฟฟ้า และอุปกรณ์ผลิตไฟฟ้าต่าง ๆ
ในช่วงทศวรรษ 1950s อุตสาหกรรมในญี่ปุ่นเริ่มฟื้นตัว
จากเดิมที่ HITACHI เน้นการผลิตเครื่องจักรที่ใช้ในอุตสาหกรรม ก็ได้ขยายธุรกิจ ไปเป็นของใช้ภายในบ้านสำหรับคนทั่วไปแทน เช่น เครื่องปรับอากาศ วิทยุ และโทรทัศน์
และ HITACHI ก็ยังเป็นแบรนด์แรกในญี่ปุ่น ที่ได้พัฒนาคอมพิวเตอร์แอนะล็อกด้วย
ซึ่งนับได้ว่า คอมพิวเตอร์ Made In Japan ตัวแรก ก็คือคอมพิวเตอร์ของ HITACHI นั่นเอง..
2
และหลังจากนั้น คอมพิวเตอร์ HITACHI ก็ได้ถูกต่อยอด ไปเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่พลิกวงการรถไฟโลกในยุคนั้น
นั่นคือ “ระบบจองตั๋วรถไฟออนไลน์”..
4
โดยช่วงทศวรรษ 1960s เศรษฐกิจญี่ปุ่นดีขึ้นเรื่อย ๆ
ก็ทำให้ รัฐบาลญี่ปุ่น เริ่มหันมาให้ความสำคัญกับการพัฒนาระบบขนส่งมวลชน ที่เป็นเส้นเลือดใหญ่ของญี่ปุ่น อย่าง “รถไฟความเร็วสูง”
และเมื่อคนในเมือง เริ่มมาใช้รถไฟมากขึ้นเรื่อย ๆ ก็ทำให้มีปัญหาความแออัดตามมา
คือ คนต้องรอเข้าแถวเป็นเวลานาน เพื่อซื้อตั๋วรถไฟกับเจ้าหน้าที่
ทำให้ในตอนนั้น การรถไฟญี่ปุ่น หรือ JNR แก้ปัญหาดังกล่าวด้วยการร่วมมือกับบริษัท HITACHI เพื่อพัฒนาระบบจองตั๋วโดยสารรถไฟ
ทาง JNR ก็ได้แนะนำให้ HITACHI ลองพัฒนาระบบจองตั๋วที่ทันสมัย ผ่านคอมพิวเตอร์
ซึ่ง HITACHI ก็ได้พัฒนาระบบจองตั๋วต้นแบบขึ้น โดยใช้ชื่อว่า MARS-1
ระบบจองตั๋วรถไฟ MARS-1 ได้เริ่มทดลองใช้ในปี 1960 ซึ่งพนักงานสามารถตรวจสอบที่นั่งว่าง
ทำการจอง และออกตั๋วให้กับผู้โดยสารได้แบบเรียลไทม์
3
ซึ่งต่อมา HITACHI ก็ได้อัปเดตระบบจองตั๋วเป็น MARS-101 โดยได้ถูกนำไปใช้
ในรถไฟชินคันเซ็นสาย Tokaido Shinkansen ซึ่งเป็นรถไฟความเร็วสูงสายแรกของญี่ปุ่น
จนกระทั่งระบบการจองตั๋วรถไฟออนไลน์ ก็ได้ถูกนำไปใช้ ในทุกสถานีรถไฟของญี่ปุ่นในปี 1968
นอกจากระบบการจองตั๋วออนไลน์แล้ว HITACHI ก็ยังเป็นหนึ่งในผู้ร่วมออกแบบและพัฒนา รถไฟความเร็วสูงชินคันเซ็น หรือรถไฟหัวกระสุนรุ่นแรกกับ JNR
โดยรถไฟหัวกระสุนรุ่นแรก มีชื่อรุ่นว่า The 0 series
ซึ่งนอกจาก HITACHI จะเป็นผู้คิดค้นและผลิตหัวรถไฟรุ่นนี้แล้ว ก็ยังมีผู้ผลิตยานยนต์ค่ายญี่ปุ่นรายอื่น อย่าง Kawasaki Sharyo
ที่เป็นบริษัทลูกของ Kawasaki ค่ายรถมอเตอร์ไซค์ ที่หลายคนรู้จักดี
1
และก็ยังมีบริษัทผลิตรถไฟประจำท้องถิ่นในญี่ปุ่น
อย่างเช่น Kinki Sharyo, Kisha Seizo, Nippon Sharyo และ Tokyu Car ร่วมพัฒนาด้วย
ซึ่งรถไฟความเร็วสูงชินคันเซ็น สายแรกของญี่ปุ่น เป็นเส้นทางวิ่งระหว่างเมืองโตเกียว และเมืองโอซากา ได้เปิดให้บริการครั้งแรกในปี 1964
โดยได้เปิดตัวเพียงไม่กี่วัน ก่อนวันจัดงานโอลิมปิกฤดูร้อน ครั้งที่ 18 ที่กรุงโตเกียว
ซึ่งรถไฟหัวกระสุน The 0 series สามารถวิ่งได้ด้วยความเร็ว 200 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
นับว่า เส้นทางรถไฟหัวกระสุนสายนี้ เป็นบริการรถไฟความเร็วสูง แบบครบวงจร แห่งแรกของโลก
ซึ่งหลังจากนั้น HITACHI ก็ได้ทำโครงการ เกี่ยวกับรถไฟขนส่งมวลชนเรื่อย ๆ อย่างเช่น
- ทำรถไฟโมโนเรล เชื่อมระหว่างสนามบินฮาเนดะ ไปยังใจกลางกรุงโตเกียว ในปี 1966
- ออกแบบระบบคอมพิวเตอร์ เพื่อควบคุม ระบบการจราจร ของรถไฟความเร็วสูง ในปี 1970
- ผลิตรถไฟชินคันเซ็นให้สามารถวิ่งได้ ด้วยความเร็วสูงสุด 270 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ในปี 1993
- การพัฒนาระบบ ATOS ขึ้นในปี 1996
ซึ่งเป็นระบบที่ใช้ควบคุมการจราจร สำหรับเส้นทางรถไฟฟ้าในกรุงโตเกียวที่มีหลายสาย ให้สามารถเดินรถได้อย่างมีประสิทธิภาพและรวดเร็วมากขึ้น
1
ซึ่งปัจจุบัน รถไฟฟ้า 20 กว่าสาย ที่ให้บริการ โดยบริษัทเดินรถไฟมากมายหลายเจ้า ในกรุงโตเกียว
ต่างก็ถูกควบคุมการเดินรถ โดยระบบ ATOS ที่ HITACHI ได้พัฒนาขึ้น
1
ปัจจุบัน HITACHI ก็ยังคงเป็นผู้ผลิตรถไฟชินคันเซ็นเจ้าหลัก และรถไฟขนส่งมวลชนต่าง ๆ ให้กับผู้ให้บริการรถไฟในประเทศญี่ปุ่น
1
โดยรถไฟหัวกระสุน รุ่นล่าสุดที่ HITACHI ได้ร่วมพัฒนาและผลิต คือรุ่น ALFA-X
ALFA-X ได้เปิดตัวในปี 2019 สามารถทำความเร็วได้สูงสุด 400 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
และปัจจุบันยังอยู่ระหว่างการทดลองวิ่ง
2
ซึ่งรถไฟหัวกระสุนรุ่นนี้ ก็มีผู้ผลิต 2 เจ้า คือ HITACHI และ Kawasaki
นอกจากนี้ HITACHI ก็ยังเป็นหนึ่งในผู้พัฒนา Maglev รถไฟความเร็วสูง ที่วิ่งได้โดยใช้แรงสนามแม่เหล็ก
โดยรถไฟความเร็วสูง Maglev นี้ สามารถวิ่งได้ด้วยความเร็วมากกว่า 500 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
ซึ่งมากกว่ารถไฟชินคันเซ็นแบบเดิม
และคาดว่าจะเปิดให้บริการในเส้นทางระหว่างเมืองโตเกียว และเมืองนาโกยะ ได้ในปี 2027
1
และก็ต้องบอกว่า HITACHI ไม่ใช่แค่เป็นผู้นำ ในอุตสาหกรรมรถไฟในประเทศเท่านั้น
แต่ HITACHI ก็ยังได้ผลิตและติดตั้ง รถไฟความเร็วสูงและรถขนส่งมวลชน ส่งออกไปกว่า 38 ประเทศทั่วโลก
รวมถึงประเทศอังกฤษ ที่ในอดีต เคยได้ถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับรถไฟ ให้กับญี่ปุ่นด้วย..
มาถึงตรงนี้ ก็พอจะสรุปได้ว่า
แบรนด์ HITACHI ที่หลายคนรู้จักกันดี ว่าโดดเด่นในเรื่องเครื่องใช้ไฟฟ้า
และสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ เช่น ลิฟต์ และบันไดเลื่อน
แต่ HITACHI ก็ยังคงมีอีกธุรกิจหนึ่ง ที่โดดเด่น และเป็นธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของทุกคน
นั่นคือ ธุรกิจเกี่ยวกับรถไฟ
นอกจากนี้ HITACHI เองก็ยังเป็นส่วนหนึ่ง ของการพัฒนารถไฟเจ้าแรก ๆ ในญี่ปุ่น
อย่างการผลิตหัวรถจักร และการทำระบบการจองตั๋วออนไลน์ ได้เป็นเจ้าแรกของโลก
1
และ HITACHI เองก็เป็นส่วนหนึ่งของความสำเร็จ ในการสร้างรถไฟหัวกระสุนรุ่นแรก
ซึ่งสามารถผลักดันประเทศญี่ปุ่นให้ผงาดบนเวทีโลกได้ ตั้งแต่เมื่อ 60 ปีก่อน..
1
ปิดท้ายด้วยข้อมูลที่น่าสนใจ..
รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง เส้นทาง รังสิต-ตลิ่งชัน ก็ใช้รถไฟฟ้าของ HITACHI เช่นเดียวกัน..
3
โฆษณา