สายลมแห่งกาลเวลา (1) .. พิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ ฯ
คนเรามักใช้กระจกเงาส่องมองให้เห็นรูปร่างหน้าตา .. บ้านเมืองของเราก็เช่นกัน เป็นเสมือนกระจกเงา สะท้อนให้เห็นความเป็นมาของสิ่งที่บรรพบุรุษได้สร้างไว้ให้เราได้เพ่งมอง
เมื่อมองแล้วเราอาจจะได้เห็นบางแง่มุมของชีวิต .. บางสิ่งอาจจะก่อให้เกิดความภาคภูมิใจ ตรงข้ามกับบางสิ่งที่อาจจะเป็นประจักษ์พยานแห่งความไม่อภิรมย์ ดูแล้วห่อเหี่ยวใจ
.. ขึ้นอยู่กับว่า เรารู้จักอ่านความหมายของสิ่งเหล่านั้นได้มากน้อยเพียงใด
One fine day in the heart of Bangkok .. ฉันเลือกที่จะไปเดินชมความงดงามของบริเวณเกาะกลางกรุงรัตนโกสินทร์ที่งดงาม เพื่อชื่นชมกับสิ่งที่บรรพกษัตริย์และบรรพชนรุ่งเก่าได้สร้างสรรค์ทิ้งไว้เป็นมรดกแห่งความทรงจำที่ดี ให้เราได้ชม และภาคภูมิใจ
พิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ พระบรมราชินีนาถ
พิพิธภัณฑ์ผ้าในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ตั้งอยู่ ณ หอรัษฎากรพิพัฒน์ ในเขตพระราชฐานชั้นนอก ริมกำแพงพระบรมมหาราชวังด้านทิศเหนือ
หอรัษฎากรพิพัฒน์ .. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ก่อสร้างอาคาร ๒ ชั้นเป็นแถวยาวเมื่อ พุทธศักราช ๒๔๑๓ และพระราชทานนาม หอรัษฎากรพิพัฒน์ เพื่อเป็นที่ทำการกรมพระคลังมหาสมบัติ มีหน้าที่บริหารงานด้านการจัดเก็บระเบียบภาษีอากร ต่อมาอาคารนี้ได้กลายเป็นที่ทำการของหน่วยงานอย่างน้อย ๔ หน่วยงาน ได้แก่ สำนักงานธนาคารชาติไทย กรมธนารักษ์ราชบัณฑิตยสถาน กองพระราชพิธี จากนั้นจึงว่างเว้นจากการใช้งาน
พุทธศักราช ๒๕๑๙ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถทรงก่อตั้งมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ขึ้น โดยทรงใช้พระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ในการสนับสนุนให้ราษฎรประกอบอาชีพเสริมด้านหัตถกรรมอย่างค่อยเป็นค่อยไป
ในพุทธศักราช ๒๕๔๖ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ กราบบังคมทูลขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต ใช้อาคารหอรัษฎากรพิพัฒน์ เป็นที่ตั้งของพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ
โถงกลางของอาคาร หอรัษฎากรพิพัฒน์ .. โอ่อ่า สมคุณค่าในการจัดแสดง ราชพัสตรา
ภาพจาก qsmtthailand.org
ราชพัสตราจากผ้าไทย .. จัดแสดงฉลองพระองค์ชุดสากลในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นักออกแบบไทยและต่างชาตินำผ้าไหมไทยมาใช้ในการตัดเย็บ ทำให้ผ้าไทยที่สวยงามเป็นเอกลักษณ์และเกิดจากภูมิปัญญาท้องถิ่นเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง
พระราชกุศโลบายในการเผยแพร่และส่งเสริมผ้าไทย รวมทั้งศิลปวัฒนธรรมด้านการแต่งกายของสตรีไทยให้เป็นที่รู้จักในระดับสากล .. ผ่านฉลองพระองค์ที่ตัดเย็บด้วยผ้าไทยนั้นมีความงดงาม สร้างความประทับใจให้แก่ผู้ที่ได้พบเห็น ทำให้เกิดความนิยมสวมใส่ชุดที่ตัดเย็บด้วยผ้าไทยทั้งในและต่างประเทศ
ภาพจาก qsmtthailand.org
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงส่งเสริมการใช้ผ้าไทย โดยพระราชทานโอกาสให้นักออกแบบเสื้อผ้าทั้งชาวไทยและชาวต่างชาตินำผ้าทอฝีมือชาวบ้านไปออกแบบตัดเย็บเป็นฉลองพระองค์ที่ทรงในวาระสำคัญต่างๆ ทำให้ผ้าไหมไทยเป็นที่รู้จักและยอมรับในระดับสากล
ภาพจาก qsmtthsiland.org
ความงดงามของผ้าไหมไทยได้ถ่ายทอดผ่านฉลองพระองค์ในรูปแบบต่างๆ ผ้าจากภูมิปัญญาชาวบ้านจึงได้รับความนิยมอย่างกว้างขวาง ชาวไทยสวมใส่ผ้าไทยในโอกาสต่างๆ รวมถึงชาวต่างชาติต่างก็ชื่นชมในความงามอันเป็นเอกลักษณ์ของผ้าไหมไทย
สมดังพระราชปณิธานที่ทรงก่อตั้งมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ขึ้น เพราะนอกจากจะเป็นการสร้างอาชีพเสริมจนพัฒนามาเป็นอาชีพหลักที่สร้างรายได้อันยั่งยืนให้แก่ราษฎรแล้ว ยังเป็นการอนุรักษ์สมบัติทางวัฒนธรรมของชาติให้คงอยู่สืบไป
ปัก ถัก ทอ .. ภาษาของฝ้ายและเส้นไหม
จากผ้าไหมพื้นบ้านที่ใกล้จะสูญหาย สู่ฉลองพระองค์สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ .. ได้ทำให้ชาวไทยเห็นคุณค่าและให้ความสำคัญต่อผ้าไหมไทย ซึ่งถือเป็นงานศิลปะท้องถิ่นของราษฎร สะท้อนอัตลักษณ์ ภูมิปัญญา และวัฒนธรรมของชาวไทยในแต่ละท้องถิ่นได้อย่างงดงามโดยแท้
ณ ชั้นหนึ่งของอาคารหอรัษฎากรพิพัฒน์ เปิดเป็นพื้นที่การเรียนรู้ใหม่ ในชื่อ “ปัก : ถัก : ทอ (Woven Dialects)” เพื่อสืบสานพระราชปณิธานของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงด้านศิลปาชีพ
เผยแพร่องค์ความรู้ตลอดจนพระราชกรณียกิจด้านศิลปาชีพอันยาวนานกว่า ๔๖ ปี และเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๙๐ พรรษา
ปัก : ถัก : ทอ (Woven Dialects) .. สะท้อนแนวคิด “ความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของประเทศไทย” โดยยังคงเอกลักษณ์ท้องถิ่นไว้
ด้วยการนำผ้าท้องถิ่นที่มีชื่อเสียงในแต่ละภูมิภาคจากมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ มาเล่าผ่านแผนที่ประเทศไทย Textile Cartograph of Thailand ซึ่งทำจากเทคนิค Appliqué โดย เพลินจันทร์ วิญญรัตน์ (ศิลปินและนักออกแบบสิ่งทอ)
.. ถ่ายทอดเรื่องราวผ่านภัณฑารักษ์มากประสบการณ์คือ ณชนก วงศ์ข้าหลวง และเจ้าหน้าที่การศึกษา ธัญลักษณ์ ตึกดี
.. จัดแสดงอุปกรณ์และวิดีโอขั้นตอนการทอผ้าแต่ละประเภท ได้แก่ ผ้าขิด ผ้าจก ผ้ายก ผ้าฝ้าย ผ้าแพรวา ผ้าชาวไทยภูเขา ผ้ามัดหมี่ ผ้าปักซอยแบบไทย และผ้าบาติก
.. เพื่อสร้างแรงบันดาลใจในการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมอันทรงคุณค่า และเพื่อสืบสานพระราชปณิธานของสมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง
พร้อมเปิดโอกาสให้ผู้เข้าชมถ่ายภาพเป็นที่ระลึก และมีส่วนร่วมกับตัวอย่างผ้า อุปกรณ์การทอผ้า
รวมไปถึงกิจกรรมต่างๆ ภายในห้อง เช่น ตราประทับลายผ้าอัตลักษณ์ประจำจังหวัดได้อีกด้วย
***ห้องจัดแสดงฉลองพระองค์ ไม่อนุญาตให้ถ่ายภาพ ..เนื้อความและภาพบางส่วนมาจาก
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
