## Episode51: Kinesiology of lumbar spine#7
Muscle of the trunk(1/3) ##
.
กล้ามเนื้อที่อยู่ในlumbar regionทั้งด้านหน้าและด้านหลัง จะมีความสัมพันธ์กับกล้ามเนื้อในregionอื่นๆ ดังนั้นการจะเข้าใจกล้ามเนื้อในบริเวณนี้นั้น จะต้องเข้าใจโดยรวมถึงกล้ามเนื้อรอบๆลำตัว ในบทความนี้ผมจะมาพูดถึงกล้ามเนื้อในบริเวณลำตัวนี้กันครับ
ถ้าเราจะแบ่งกล้ามเนื้อที่อยู่รอบๆลำตัวให้เข้าใจง่าย จะแบ่งได้เป็น3กลุ่มคือmuscle of the posterior trunk, muscle of the antero-lateral trunkและadditional muscleครับ
สำหรับกลุ่มแรกคือmuscle of the posterior trunk("back muscle") กล้ามเนื้อหลังจะถูกแบ่งได้เป็น3layers คือsuperficial(ชั้นตื้น), intermediate(ชั้นกลาง) และdeep(ชั้นลึก)
กล้ามเนื้อหลังชั้นตื้น จะมีกล้ามเนื้ออยู่ด้วยกัน5มัดคือ trapezius, rhomboid, levator scapulae, latissimus dorsiและserratus anteriorที่เกาะมาบนซี่โครงทางด้านข้างของลำตัว
.
โดยปกติแล้ว กล้ามเนื้อที่อยู่ในชั้นตื้น เมื่อทำงานพร้อมกันทั้ง2ข้าง(bilateral contraction)จะทำให้เกิดการextensionในareaที่กล้ามเนื้อเกาะอยู่ ส่วนถ้ามีการทำงานข้างเดียว(unilateral contraction) จะช่วยในเรื่องการขยับสะบักและมีส่วนช่วยเรื่องการlateral flexionกับrotationของspineได้เล็กน้อย
สำหรับกล้ามเนื้อที่อยู่ในintermediate layer จะมีอยู่2มัดคือ serratus posterior superiorและ serratus posterior inferior ซึ่งตำแหน่งของ2มัดนี้ จะอยู่ลึกลงไปจากกล้ามเนื้อrhomboidและlatissimus dorsiตามลำดับ หน้าที่หลักของกล้ามเนื้อในกุ่มนี้คือการstabilize trunkและมีส่วนช่วยในเรื่องการหายใจครับ
กล้ามเนื้อหลังทั้งหมดที่อยู่ในsuperficialและintermediate layer จะถือว่าเป็น "extrinsic muscle" ตามมุมมองทางembryology เพราะมีความเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวของแขนเช่น levator scapulae, rhomboid, serratus anterior แม้ว่าจะเกาะอยู่ที่หลังแต่actionหลักจะเป็นการขยับสะบักซึ่งมีผลต่อการเคลื่อนไหวของupper limbนั่นเอง ดังนั้นกล้ามเนื้อที่อยู่ในsuperficial และintermediate layerนี้ จึงถูกเลี้ยงด้วยventral ramiของspinal nerveซึ่งจะแตกต่างจากback muscle มัดอื่นๆครับ
ส่วนกล้ามเนื้อหลังที่อยู่ในdeep layer ก็จะแบ่งตามความลึกได้เป็นอีก3กลุ่มเรียงจากตื้นไปลึกคือ erector spinae, transversospinalisและ short segmental group
ความแตกต่างระหว่างกล้ามเนื้อทั้ง3กลุ่มนี้คือ กล้ามเนื้อในชั้นที่ลึก fiberจะยิ่งวางตัวเอียงทำมุมกับแนวverticalมากขึ้น มีขนาดเล็กและสั้นลง นั่นคือกล้ามเนื้อกลุ่มerector spinae ที่อยู่ตื้นกว่า จะเกาะแนวตรงยาวตลอดกระดูกสันหลัง มีขนาดใหญ่และแข็งแรงมาก ในขณะที่กล้ามเนื้อที่อยู่ลึกลงไปจะมีขนาดเล็กกว่าและเกาะข้ามspineแค่ไม่กี่segmentเท่านั้นครับ
กล้ามเนื้อในกลุ่มของerector spinae เป็นกลุ่มของกล้ามเนื้อหลังขนาดใหญ่ เกาะขนานอยู่2ฝั่งตลอดแนวของกระดูกสันหลัง มีจุดเกาะร่วมกันเป็นcommon tendonมาเกาะที่sacrumและโครงสร้างรอบๆเช่นsupraspinous ligament, iliac crest, sacrotuberous และsacrospinous ligamentรวมถึงกล้ามเนื้อgluteus maximusและmultifidusครับ
ตลอดความยาวของerector spinae จะมีองค์ประกอบอยู่ทั้งหมด3ตัวคือ
-Iliocostalis m. จะเกาะอยู่ใน3region คือiliocostalis lumborum, iliocostalis thoracis, iliocostalis cervicis เกาะอยู่lateralที่สุดของกล้ามเนื้อกลุ่มerector spinae จุดเกาะของiliocostalis lumborumจะเกาะจากcommon tendonทางด้านล่าง เกาะในทิศoutward+laterally มาเกาะที่lower ribs มาเชื่อมต่อกับiliocostalis thoracis ที่จะเกาะในแนวverticalขึ้นไปเกาะที่angle of upper, middle rib จากจุดนี้จะเชื่อมต่อกับiliocostalis cervicisที่จะเกาะupward+medially ขึ้นไปเกาะที่transverse processของmiddle C
-Longissimus จะเกาะใน3regionคือ longissimus thoracis, longissimus cervicis, longissimus capitis เป็นกล้ามเนื้อที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในกลุ่มerector spinae
โดยlongissimus lumborumจะเกาะยาวจากcommon tendon ขึ้นมาเกาะที่ribs จากนั้นfiberจะเชื่อมต่อกับlongissimus cervicisวิ่งupward+medially ขึ้นมาเกาะที่posterior tubercleของtransverse process ส่วนlongissimus capitis จะวิ่งออกupward laterallyขึ้นไปเกาะที่mastoid process ของtemporal bone ซึ่งการที่longissimusมีการเกาะแบบoblique fiberในส่วนบนๆนี้ทำให้ มีส่วนช่วยในเรื่องการrotationในcraniocervical regionด้วยครับ
-Spinalis จะมี3ระดับเหมือนกับ longissimusคือ splenius thoracis, splenius cervicisและsplenius capitis กล้ามเนื้อมัดนี้จะมีขนาดเล็กมาก เกาะอยู่ระหว่างspinous process เห็นได้ชัดที่ระดับthoracicและcervical ส่วนsplenius capitisจะblend ไปกับsemispinalis capitisครับ
การทำงานของerector spinaeนั้น หลักๆจะเป็นการเคลื่อนไหวแบบgross movement คือเมื่อทำงานแบบbilateral contractionจะทำให้เกิดextension ของspine ส่วนภ้าทำงานแบบunilateral contraction iliocostalisที่เกาะอยู่ทางด้านlateral จะช่วยให้เกิดlateral flexionได้ดีที่สุด ส่วนในpartที่เกาะที่craniumกับcervical ของlongissimusของiliocostalis จะช่วยในเรื่องการrotation to same sideโดยเฉพาะอย่างยิ่งในend rangeครับ
กล้ามเนื้อในกลุ่มtransversospinalis ชื่อของกล้ามเนื้อกลุ่มนี้มาจากจุดเกาะของกล้ามเนื้อที่จะเกาะจากtransverse processไปยังspinous processในระดับที่อยู่สูงขึ้นไป โดยกล้ามเนื้อกลุ่มนี้ fiberจะวางตัวในทิศทางupward+medially ซึ่งจะมีกล้ามเนื้ออยู่3ตัวคือ semispinalisที่อยู่ชั้นตื้นกว่า multifidusที่อยู่ตรงกลางและrotatoresที่อยู่ลึกที่สุด
-semispinalis muscle จะมีอยู่3parts คือsemispinalis thoracis, semispinalis cervicisและsemispinalis capitis โดยปกติแล้วsemispinalis จะเกาะข้ามspine6-8ระดับคือเกาะจากtransverse processระดับล่าง fiberวางตัวเฉียงupward+mediallyขึ้นไปเกาะที่spinous process6-8ระดับที่เหนือขึ้นไป
โดยsemispinalis cervicisและcapitis จะมีขนาดที่ใหญ่กว่าในระดับthoracic สามารถคลำเจอได้ง่ายและมีส่วนสำคัญในการทำextensionของคอครับ
-Multifidus(plural: multifidi) จะมีความยาวและขนาดใกล้เคียงกับกับsemispinalis เกาะยาวตั้งแต่ระดับsacrumขึ้นไปจนถึงระดับC2 แต่จะมีความแตกต่างกันคือ multifidusจะหนาตัวในlumbosacral regionและจะเกาะข้ามspineแค่2-4ระดับเท่านั้นครับ
ความสำคัญของmultifidusคือเป็นตัวช่วยเสริมstabilityให้กับbaseของspineและยังเป็นตัวช่วยkeep lumbar lordotic curveครับ
-Rotatores เป็นกล้ามเนื้อมัดเล็กที่เกาะข้ามแค่1-2segmentเท่านั้น หนาตัวมากที่สุดในระดับthoracic ช่วยเรื่องการrotationแค่เล็กน้อย แต่มีส่วนช่วยในการstabilize spineด้วยครับ
.
กล้ามเนื้อในกลุ่มtransversospinalisนี้ จะไม่ได้ช่วยเรื่องการเคลื่อนไหวมากเหมือนกับlayerอื่น แต่จะทดแทนด้วยความสามารถในการสร้างstabilityให้กับspineนั่นเอง
กล้ามเนื้อกลุ่มสุดท้ายคือshort segmental group คือกล้ามเนื้อขนาดเล็ก อยู่ในชั้นที่ลึกที่สุด เกาะติดกับspineและเกาะระหว่างspineเพียง1ข้อเท่านั้น มีอยู่2มัดคือinterspinalis m.ที่เกาะระหว่างspinous processที่อยู่ติดกัน และintertransversarii m. ที่เกาะระหว่างtransverse process
กล้ามเนื้อกลุ่มนี้แทบจะไม่ช่วยในเรื่องการเคลื่อนไหว แต่มีความสำคัญต่อเรื่องfine motor controlมาก เพราะเป็นกล้ามเนื้อที่มีmuscle spindleอยู่มาก ทำให้มีsensory feedbackเยอะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในcraniocervical partมีกล้ามเนื้อกลุ่มนี้ที่developมาก จึงมีส่วนสำคัญต่อการcontrol headกับneckครับ
ทั้งหมดนี้คือกล้ามเนื้อที่อยู่ในposterior muscle of trunk(back muscle)นะครับ ในบทความต่อไปผมจะพูดถึงกล้ามเนื้อลำตัวอีก2กลุ่มที่เหลือคือantero-lateral trunkและadditional muscleนะครับ
ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ผมฝากกด like กดแชร์ กดติดตามเพจphysioupskillด้วยนะครับ ส่วนถ้าใครมีข้อสงสัยอะไรก็commentไว้ด้านล่างได้เลยครับ
_PhysioUpskill_
#Physioupskill
⭐สำหรับใครที่อยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถอ่านบทความอื่นๆได้ที่ https://physioupskill.com/บทความ/
หรือดูรายละเอียดคอร์สเรียนของเพจได้ที่ https://physioupskill.com/คอร์สเรียน/ ได้เลยครับ
Ref.
Neumann, D. A. (2016). Kinesiology of the Musculoskeletal System: Foundations for Rehabilitation. Mosby.
Foster, M. A. (2019). Therapeutic Kinesiology: Musculoskeletal Systems, Palpation, and Body Mechanics (1st ed.). Pearson.
Drake, R., Vogl, A. W., & Mitchell, A. W. M. (2019). Gray’s Anatomy for Students.
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
