"10 คำถาม กับคดีแชร์"
มีคนมากมายมาปรึกษาข้าพเจ้าเกี่ยวกับการเล่นแชร์ ข้าพเจ้าจึงอยากจะตอบคำถามเหล่านี้...
(1). การเล่นแชร์ผิดกฎหมายหรือไม่
มีคนถามข้าพเจ้าว่าโดนโกงแชร์แต่ไม่กล้าไปโรงพัก กลัวตำรวจจับ ขอบอกว่าการเล่นแชร์ไม่ใช่เล่นการพนัน เป็นสัญญาธรรมดาอย่างหนึ่งไม่ผิดกฎหมาย เล่นได้ แต่ต้องเล่นอยู่ในกรอบของกฎหมาย อย่าไปโกงเขา คำตอบก็คือ เล่นแชร์ไม่ผิดกฎหมาย
(2). ตั้งวงแชร์หลายวงได้หรือไม่ มีข้อห้ามอะไรบ้าง
เป็นคำถามที่ดี สมัยก่อนใครจะตั้งแชร์กี่วงก็ได้ พอตั้งแชร์มากมายหลายวงก็ควบคุมกันไม่ได้ เกิดการโกงกันมากมาย ประชาชนที่ถูกโกงก็เดือดร้อน ต่อมาเมื่อปี พ.ศ.2534 รัฐบาลจึงได้ออกกฎหมายเกี่ยวกับการเล่นแชร์มาฉบับหนึ่งชื่อว่า “พระราช บัญญัติการเล่นแชร์ พ.ศ.2534” กำหนดข้อห้ามการเล่นแชร์ไว้หลายอย่าง เช่น เรื่องการตั้งวงแชร์ห้ามไม่ให้บุคคลใดเป็นนายวงแชร์ หรือจัดให้มีการเล่นแชร์ด้วยข้อห้ามสามสามสาม คือ
(1). ห้ามตั้งวงแชร์เกินสามวง
(2). ห้ามมีสมาชิกแชร์เกินสามสิบคน
(3). ห้ามแชร์มีมูลค่ามากกว่าสามแสนบาท
(3). ห้ามสามสามสาม...
ถูกต้อง... เขาห้ามสามอย่าง ถ้าใครตั้งแชร์ผิดข้อห้ามสามสามสาม มีโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน ปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท...
(4). เล่นแชร์ต้องทำเป็นหนังสือหรือไม่
เล่นแชร์เป็นสัญญาอย่างหนึ่งระหว่างนายวงแชร์กับลูกวงแชร์ กฎหมายไม่ได้บังคับว่าจะต้องทำเป็นหนังสือ หรือต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือเหมือนกับการกู้ยืมเงินเกินสองพันบาทต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือ ถ้าไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือก็ฟ้องร้องบังคับคดีการกู้เงินไม่ได้ ดังนั้น การเล่นแชร์แม้ไม่มีหลักฐานเป็นหนังสือก็ฟ้องร้องได้
(5). แล้วจะเอาอะไรไปสู้คดีในศาล ถ้าไม่มีสัญญาเล่นแชร์
เวลาสู้คดีกันในศาลก็เอาพยานบุคคล นายวงแชร์ ผู้เล่นแชร์ด้วยกัน หรือคนอื่นที่รู้เห็นว่ามีการเล่นแชร์กัน ส่วนพยานเอกสาร เช่น หลักฐานการรับ-จ่ายเงิน เช็คจ่ายเงิน การโอนเงินกันทางธนาคาร เอามาพิสูจน์ให้ศาลเห็นว่าใคร ? เป็นฝ่ายผิดสัญญาการเล่นแชร์ ศาลก็พิจารณาพิพากษาได้ แต่ถ้าจะให้ดีอยากจะแนะให้ทำสัญญาเล่นแชร์ไว้จะดีกว่า การรับ-จ่ายเงินมีบัญชีการเซ็นรับเป็นหลักฐาน เวลาดำเนินคดีในศาลจะเป็นพยานหลักฐานที่ดีกว่าไม่ได้ทำสัญญาเป็นหนังสือ
(6). เหตุใด? ตำรวจจึงไม่รับแจ้งความคดีแชร์
การแจ้งความกับตำรวจมีสองอย่างคือ แจ้งความไว้เพื่อเป็นหลักฐานกับแจ้งความเพื่อให้ดำเนินคดีกับคนที่ทำผิดกฎหมาย คดีแชร์เป็นคดีแพ่ง ตำรวจมักจะไม่รับการแจ้งความเพราะเป็นคดีแพ่ง ไม่ใช่คดีอาญา ตำรวจจะแนะนำให้คนที่แจ้งความไปฟ้องร้องกันเองที่ศาล แต่ถ้าเป็นคดีอาญา เช่น ฉ้อโกง เช็คเด้ง ผู้แจ้งมีเจตนาจะเอาคนที่ทำผิดมารับโทษ ตำรวจจะรับแจ้งความ ทำสำนวนการสอบสวนส่งอัยการเพราะเป็นหน้าที่ที่ต้องทำ
แต่คดีแชร์ ธรรมดาผู้เสียหายก็มีสิทธิแจ้งความขอให้ตำรวจลงบันทึกประจำวันไว้เป็นหลักฐานได้ ว่าใครเบี้ยว ใครผิดสัญญาได้ เพื่อบันทึกไว้เป็นหลักฐาน พอฟ้องร้องกันในชั้นศาล ผู้เสียหายก็จะนำบันทึกการรับแจ้งความที่โรงพักส่งไปที่ศาลเพื่อเป็นพยานเอกสารว่าผู้เสียหายได้แจ้งความไว้แล้วจริง
(7). ฟ้องคดีแชร์ ต้องทำอย่างไร ฟ้องที่ไหน
คดีแชร์เป็นคดีแพ่งก็ต้องฟ้องให้ถูกต้องตามวิธีการฟ้องคดีแพ่ง ถ้าทำไม่เป็นก็ต้องให้ทนายความเป็นผู้ฟ้องให้ ส่วนฟ้องที่ไหน... คดีแพ่งที่หลักทั่วไปให้ฟ้องที่ศาลในเขตภูมิลำเนาของจำเลย เช่น จำเลยอยู่อยุธยา ก็ฟ้องที่ศาลจังหวัดอยุธยา หรือฟ้องที่ศาลในเขตที่เกิดเหตุ เช่น เล่นแชร์กันที่จังหวัดสระบุรี ก็ฟ้องที่ศาลจังหวัดสระบุรี เป็นต้น
(8). เล่นแชร์เป็นความผิดฐานฉ้อโกงได้หรือไม่
ก็อย่างที่บอกการเล่นแชร์เป็นการทำสัญญากันเพื่อเอาทุนของสมาชิกมากองรวมกัน มีเจ้ามือแชร์เป็นนายวง แล้วสมาชิกต่างก็ประมูลเปียแชร์กัน ใครให้ดอกมากกว่า คนนั้นก็ได้เงินจากกองทุนกลางไป เป็นคดีแพ่ง ไม่ใช่คดีอาญา
แต่คดีแชร์ก็อาจเป็นอาญาฐานฉ้อโกงได้ คือ เจ้ามือแชร์มีเจตนาจะโกงเงินลูกแชร์มาแต่แรก โดยไม่มีเจตนาจะเล่นแชร์จริงๆ ตัวอย่างเช่น หนึ่งหลอกให้สอง สาม สี่ เอาเงินมาให้ตน โดยวิธีเล่นแชร์ ตนเป็นนายวง พอได้เงินก็หลบหนีไปเลย ดังนี้ หนึ่งมีความผิดฐานฉ้อโกง ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 341 มีโทษจำคุกไม่เกินสามปี ปรับไม่เกินหกพันบาท...
ความผิดอย่างนี้ผู้เสียหายร้องทุกข์ให้ตำรวจดำเนินคดีแก่ผู้กระทำผิดฐานฉ้อโกงได้ เพราะฉะนั้นการฉ้อโกงโดยเอาการเล่นแชร์ขึ้นบังหน้าก็มีสิทธิติดคุกได้เหมือนกัน
(9). เล่นแชร์กันลูกวงเปียแชร์ได้ ลูกวงทำสัญญากู้เงินไว้กับนายวงเพื่อเป็นประกันการชำระค่างวดแชร์แก่ลูกวงคนอื่น ต่อมานายวงฟ้องลูกแชร์คนที่ทำสัญญากู้ไว้เพื่อเรียกเงินตามสัญญากู้ได้หรือไม่ เพราะความจริงไม่มีการกู้เงินกัน
การเล่นแชร์ไม่ใช่การกู้เงินกัน การที่ลูกวงแชร์ทำหนังสือสัญญาการกู้เงินให้ไว้กับนายวงแชร์เพื่อเป็นประกันการชำระหนี้เอกสารนั้น แม้ความจริงไม่มีการกู้เงินกันจริงแต่สัญญากู้นั้นก็เป็นพยานเอกสารอย่างหนึ่งที่แสดงว่ามีการเล่นแชร์กันจริง และลูกวงมีหน้าที่จะต้องชำระเงินค่างวดแชร์ไปตามที่ระบุไว้ในเอกสารสัญญากู้นั้น
ถามว่าจะนำพยานบุคคลมาสืบแก้ไขพยานเอกสาร (สัญญากู้) ได้หรือว่าเป็นการเล่นแชร์ ตอบว่าสืบพยานบุคคลแก้ไขพยานเอกสารได้ในคดีเหล่านี้
(10). หนึ่งตั้งวงแชร์มีมูลค่าห้าแสนบาท มีสอง สาม สี่ ห้า เป็นลูกวง สองเปียแชร์ได้จึงได้ออกเช็คมอบให้หนึ่งไว้เพื่อมอบให้ลูกวง สาม สี่ ห้า ที่จะเปียแชร์คนต่อไป ต่อมาสามเปียได้ หนึ่งมอบเช็คของสองให้สามเพื่อชำระค่างวดของสองให้แก่สาม แต่เช็คนั้นเด้ง ดังนี้ สามจะฟ้องให้สองชำระเงินตามเช็คให้แก่สามได้หรือไม่
คำถามนี้มีประโยชน์มาก ต้องตั้งใจฟังคำตอบให้ดี...
การตั้งวงแชร์ที่ถูกต้องตามกฎหมายนั้น สัญญาเล่นแชร์นั้นย่อมใช้บังคับได้
การที่สองเปียแชร์แล้ว สองย่อมมีหน้าที่ต้องชำระหนี้ให้แก่สามผู้เปียได้ภายหลังตามสัญญา ถือว่าสองกับสามมีมูลหนี้ต่อกันแล้ว สามจึงเป็นผู้ทรงเช็คโดยชอบด้วยกฎหมาย สามจึงมีสิทธิฟ้องให้สองชำระหนี้ตามเช็คนั้นได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยตั๋วเงิน แต่ขอย้ำว่านี่คือการเล่นแชร์โดยชอบด้วยกฎหมาย
เรามาดูปัญหาที่ถามว่าเรื่องนี้เป็นการเล่นแชร์โดยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่
กฎหมายเขาเขียนไว้ว่าห้ามเล่นแชร์เกินสามสามสาม คือ ห้ามเกินสามวง ห้ามเกินสามสิบคน และห้ามเกินสามแสนบาท แต่เรื่องนี้ปรากฏว่าหนึ่งตั้งวงแชร์เกินสามแสนบาท (คือห้าแสนบาท) เป็นการตั้งวงแชร์โดยขัดต่อกฎหมาย ตามหลักกฎหมายแล้วสัญญาใดที่ขัดต่อกฎหมายหรือขัดต่อความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชนนั้น กฎหมายถือว่าสัญญานั้นเป็นโมฆะ ใช้ไม่ได้เลย
เพราะฉะนั้นการตั้งวงแชร์ครั้งนี้จึงเป็นโมฆะใช้ไม่ได้เลย การออกเช็คของสองที่สั่งจ่ายให้สามลูกวงแชร์ด้วยกันจึงเป็นเช็คที่มีมูลหนี้ที่ต้องห้ามตามกฎหมาย เช็คนั้นก็ใช้ไม่ได้ ตกเป็นโมฆะไปด้วย สามจึงไม่มีสิทธิเรียกร้องให้สองชำระเงินตามเช็ครายนี้ได้
นอกจากจะเรียกร้องอะไรไม่ได้ เพราะสัญญาเล่นแชร์ตกเป็นโมฆะแล้ว หนึ่งในฐานะผู้ตั้งวงแชร์เกินมูลค่าที่กฎหมายห้ามไว้ก็จะมีสิทธิติดคุกได้ถึงหกเดือน และถูกปรับได้ถึงหนึ่งแสนบาทอีกด้วย
ขอเจริญพร...
ศรัญญา วิชชาธรรม
28 ก.ค. 66
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
