รู้จักค่า อิเล็กโทรเนกาติวิตี (EN) อธิบายแบบเข้าใจง่ายๆ
รู้จักค่า อิเล็กโทรเนกาติวิตี (EN)
อธิบายแบบเข้าใจง่ายๆ
(เรียบเรียงโดย ณัฐนันท์ รัตนชื่อสกุล)
หนึ่งในคุณสมบัติที่สำคัญของธาตุแต่ละชนิด และนักเรียน ม.ปลายสายวิทย์ทุกคนจะต้องรู้จักนั่นคือ ค่าอิเล็กโทรเนกาติวิตี (Electronegativity หรือ EN)โดยค่า EN ซึ่งหมายถึงความสามารถในการดึงดูดอิเล็กตรอนเข้าหาตัวเอง เป็นค่าสำคัญที่ใช้ในการตัดสินชนิดของพันธะที่จะเกิดขึ้นระหว่างอะตอม 2 อะตอมเลยทีเดียว
ค่า EN ของธาตุแต่ละชนิดที่แตกต่างกัน ทำให้พันธะที่เกิดขึ้นมีความแตกต่าง และคุณสมบัติของสารประกอบที่เกิดขึ้นก็มีหลากหลายมากมาย
หากพูดให้เข้าใจโดยง่ายนั้น ค่า EN เป็นการวัดความโหยกระหายอิเล็กตรอนของอะตอม และเป็นคุณสมบัติเฉพาะตัวของธาตุแต่ละชนิด ขึ้นอยู่กับขนาดและจำนวนโปรตอนในนิวเคลียส ซึ่งค่า EN จะบอกให้เราทราบว่าอิเล็กตรอนที่อะตอม 2 อะตอมใช้ร่วมกันอยู่นั้นอยู่ใกล้อะตอมใดมากกว่ากัน เปรียบเสมือนกับการเล่นชักเย่อกันระหว่างอะตอม 2 อะตอม
ถ้าอะตอมทั้ง 2 ฝั่งออกแรงดึงเท่ากัน (EN เท่ากัน) เชือก (อิเล็กตรอน) ก็จะอยู่ตรงกลางหรือถูกแชร์อย่างเท่าเทียมกัน แต่หากมีฝั่งใดออกแรงมากกว่า (EN มากกว่า) อิเล็กตรอนก็จะอยู่ใกล้อะตอมนั้นมากกว่าด้วย ตัวอย่างที่ชัดเจนในเรื่องนี้คือ โมเลกุลของน้ำ ซึ่งเป็นพันธะระหว่างอะตอมของออกซิเจนและไฮโดรเจน โดยออกซิเจนนั้นมีค่า EN ที่สูงกว่าไฮโดรเจน ทำให้กลุ่มหมอกอิเล็กตรอนนั้นไปกระจุกกันบริเวณอะตอมของออกซิเจนมากกว่า ด้วยเหตุนี้น้ำจึงเป็นโมเลกุลที่มีขั้ว
อีกหนึ่งตัวอย่างที่ชัดเจนของประโยชน์จากค่า EN คือ เทฟลอน ซึ่งเป็นสารเคลือบกระทะเพื่อไม่ให้อาหารติดบนพื้นผิว โครงสร้างของเทฟลอนนั้นเป็นพอลิเมอร์ที่เป็นสายโซ่ยาวของคาร์บอน และมีฟลูออรีนซึ่งเป็นธาตุที่มี EN สูงที่สุดเกาะอยู่ 2 อะตอมบนคาร์บอนแต่ละตัว นี่ทำให้อิเล็กตรอนแทบทั้งหมดจะถูกดึงดูดไปอยู่ที่อะตอมของฟลูออรีน และทำให้โมเลกุลของอาหารไม่สามารถจับกับโมเลกุลของเทฟลอนได้เลย
โครงสร้างพอลิเตตระฟลูออโรเอทิลีน หรือเทฟลอน ที่มา : wikipedia.org
นอกจากนี้ ยาหลายๆชนิดถูกออกแบบมาให้จับกับโปรตีนของร่างกายเราในบริเวณที่จำเพาะเจาะจงในลักษณะคล้ายคลึงกับแม่กุญแจและลูกกุญแจ ซึ่งแรงดึงดูดที่เกิดขึ้นมักจะเป็นแรงทางไฟฟ้า ทำให้เราสามารถออกแบบยาโดยใช้ค่า EN ของอะตอมให้เหมาะสม จะทำให้โมเลกุลของยาจับกับโปรตีนได้อย่างมีประสิทธิภาพนั่นเอง
อ้างอิง
- 3
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
