1 พ.ย. 2023 เวลา 00:17 • หนังสือ

ทำไมเมื่อทุกข์ จึงไม่ควรหนี แต่ควรโอบรับมันไว้

คนจำนวนมากเมื่อประสบเรื่องร้าย จะเอ่ยว่าทำไมเรื่องร้าย ๆ เกิดขึ้นกับเราตลอดเวลาโดยที่เราไม่ใช่ต้นเหตุของปัญหาด้วยซ้ำ
ประโยค 'เราไม่ได้ทำอะไรผิด' มักแปะติดมาด้วยเสมอ
คนเราไม่ค่อยถามอะไรเมื่อโชคดีมีความสุข แต่ตั้งคำถามเมื่อเกิดเรื่องร้าย โดยเฉพาะเมื่อเรื่องร้ายมาเป็นชุด
แต่ในสายตาของชาวสโตอิก (Stoic) เห็นว่าเรื่องร้ายเป็นแค่มุมมอง
Stoicism เป็นปรัชญากรีกโบราณ ผู้ก่อตั้ง Stoicism คือ ซีโนแห่งซีเทียม
ซีโนเป็นพ่อค้าร่ำรวย แต่ประสบชะตากรรมเรือแตก สูญเสียทุกอย่าง หลังจากนั้นเขาก็มองโลกด้วยมุมมองใหม่
เขาเสนอแนวคิดให้ลดทอนอารมณ์ด้านลบ และเพิ่มความรู้สึกด้านบวก ยอมรับเรื่องร้าย ๆ ได้ด้วยรอยยิ้ม รักษาความสงบเยือกเย็น และกล้าหาญในยามเจออุปสรรคร้ายแรง ที่เรียกว่า stoic calm
3
ปราชญ์สาย Stoicism มีหลายคน คนหนึ่งคือเซเนกา (Seneca) งานเขียนเกี่ยวกับสโตอิกของเขาชิ้นหนึ่งที่อยู่รอดมาถึงปัจจุบันคือ จดหมายจากสโตอิกคนหนึ่ง (Letters from a Stoic) เป็นจดหมายจำนวน 124 ฉบับที่เซเนกาเขียนถึงเพื่อนชื่อ Lucilius Junior เล่าเรื่องทั่วไป แล้วโยงเข้าหาปรัชญา ข้อคิด และการจะเป็นสโตอิกที่ดี
เซเนกาเขียนในเรื่องนี้ว่า “เราทนทุกข์กับจินตนาการมากกว่าความจริง”
จักรพรรดิโรมัน มาร์คัส ออรีลิอัส (Marcus Aurelius) ก็เป็นนักปรัชญาสโตอิกที่มีชื่อเสียง แม้จะเป็นนักรบ แต่ก็เก่งเรื่องปรัชญา งานเขียนของเขา เช่น Meditations สอนให้ยอมรับสิ่งที่เป็น ยอมรับสิ่งที่มาปรากฏต่อหน้า และสร้างทัศนคติที่ปรับตัวได้ต่อโลกภายนอก
หลักของชาวสโตอิกคือไม่หนีความทุกข์ แต่โอบรับมัน
โอบกอดความทุกข์ไว้ เพราะมันเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต ยอมรับเคราะห์ร้ายได้ ไม่สาปแช่งโชคชะตาฟ้าดิน ไม่บ่น เพราะไม่มีประโยชน์ ไม่ต่อต้านเรื่องร้าย ๆ ด้วยอารมณ์ ยอมรับว่ามันเกิดขึ้น แล้วเรียนรู้ที่จะอยู่กับมัน
5
เพราะเคราะห์ร้ายก็เหมือนเชื้อโรคที่อยู่กับเรา กำจัดไม่ได้ มีแต่อยู่กับมันอย่างสันติ มันทำอะไรเราไม่ได้เมื่อเราแข็งแรง เราหนีมันไม่พ้น แต่เราอยู่กับมันได้
อยู่กับทุกข์ได้ก็จบไปแล้วครึ่งหนึ่ง
ชาวสโตอิกมองว่าความทุกข์ยากลำบากก็เป็นแค่บททดสอบแห่งชีวิต เรื่องร้ายไม่ใช่เรื่องร้ายหรือไม่ร้าย แต่อยู่ที่มุมมอง
จุดนี้คล้ายหลักเซน โลกไม่มีดีหรือร้าย มันเป็นเช่นนั้นเอง
ทัศนคติต่างหากที่ทำให้เราตัดสินและตีตราว่าเรื่องที่เกิดขึ้นดีหรือร้าย
บางทีในเรื่องร้ายก็มีเรื่องดีเสมอ เช่น ถูกไล่ออกจากงาน ก็อาจเปิดประตูบานใหม่ไปสู่ความสำเร็จ
1
ความแตกต่างของความสุขกับความทุกข์จึงอยู่ที่ทัศนคติต่อสิ่งที่เกิดขึ้น
ชีวิตมีเรื่องที่คุมได้ กับคุมไม่ได้ คุมสิ่งที่คุมได้ ถ้าอะไรแก้ไขได้ก็แก้ แก้ไม่ได้ก็ไม่ต้องแก้ อะไรทำได้ก็ทำ ทำไม่ได้ก็ไม่ต้องทำ
2
แค่ไหนแค่นั้น อย่าคิดมาก เพราะจะทำอะไรได้เล่า มันไร้ประโยชน์ที่จะวิตกกับสิ่งที่เราคุมไม่ได้
เราไม่อาจคุมดินฟ้าอากาศ พายุ แผ่นดินไหว และการกระทำเรื่องร้าย ๆ ของคนอื่นที่ส่งผลกระทบต่อเรา แต่เราสามารถจัดการตัวเองให้อยู่ในสถานการณ์ร้าย ๆ ได้ โดยใช้สติ + ปัญญา + ความอดทน ฝ่าความยากลำบาก
2
หลวงพ่อชา สุภทฺโท สอนว่า มองเห็นธรรมชาติ มันเกิดขึ้นแล้ว มันทรงอยู่ แล้วมันก็ดับไป เป็นธรรมชาติอย่างนี้ เข้าใจแล้ว จิตก็สบายขึ้น
2
ไม่เฉพาะแต่เหตุร้าย บ่อยครั้งเราก็เจอคนแย่ ๆ ทำเรื่องไม่ดีกับเรา
การเจอคนอื่นทำให้เราเจอเรื่องแย่ ๆ ก็ต้องยอมรับเขา ให้เข้าใจว่าธรรมชาติของมนุษย์มีทั้งดีและไม่ดี ก็แค่ยอมรับ
แต่ละคนมีวิธีของเขาเอง เราอาจไม่ชอบวิธีของเขา แต่เราไม่ใช่เขา อย่าพยายามไปเปลี่ยนคนอื่น
1
เอพิคทีตัสกล่าวว่า “ใครก็ตามที่สามารถทำให้ท่านโกรธ จะกลายเป็นเจ้านายของท่าน เขาสามารถทำให้ท่านโกรธเพียงเมื่อท่านอนุญาตให้เขารบกวนท่านเอง”
2
คนที่ยอมให้ปัจจัยภายนอกตัวเป็นข้อแม้ของความสุข จะถูกชะตาภายนอกกำหนด ความสุขอยู่ภายใน
1
จากหนังสือ หิน 15 ก้อนของ สตีฟ จ๊อบส์ หนังสือเกี่ยวปรัชญา วิธีการมองชีวิต เพื่อความสุขของเรา มีจำหน่ายในงานหนังสือ บูธ L-35 และเว็บไซต์ winbookclub.com (คลิกตรง "ซื้อหนังสือ")
หรือสั่งซื้อทาง Shopee คลิกลิงก์ตามนี้ (ชุด 3 เล่ม S10) ชีวิตที่ดี + หิน 15 ก้อนฯ + เป่ย (ปก 660.- เหลือ 590.- พร้อมลายเซ็นนักเขียน) https://shope.ee/LL9SCqyRl?share_channel_code=6
โฆษณา