9 พ.ย. 2023 เวลา 11:00

ที่อยู่อาศัยในญี่ปุ่น ตอนที่ 2 บ้านเดี่ยว

น่าจะมีหลายคนสงสัยว่าคนต่างชาติซื้อบ้านที่ญี่ปุ่นได้ไหม ราคาเท่าไร ใหญ่ขนาดไหน ทำไมบ้านร้างเยอะ ทำไมมีบ้านให้เข้าไปอยู่ฟรีต่างๆ นาๆ วันนี้จะมาเล่าให้ฟัง
1. คนต่างชาติซื้อบ้านได้ ซื้อที่ดินที่ญี่ปุ่นได้ ไม่มีข้อจำกัดอะไร ถึงตรงนี้น่าจะมีคำถามว่า อ้าว อย่างนี้คนต่างชาติก็มาซื้อเก็งกำไรกันได้หน่ะสิ คำตอบคือ ใช่แล้วครับ แต่สิ่งที่ป้องกันนายทุนที่มาซื้อที่เก็งกำไรไม่ใช่กฏหมาย แต่เป็นภาษี ภาษีนี่นับหลายดอกมากนับตั้งแต่ตกลงซื้อขาย ไปยันจ่ายทุกปีที่เป็นเจ้าของ
  • ภาษีตอนทำสัญญา (印紙税 อินชิเซย์) เป็นเหมือนค่าธรรมเนียมซื้อขายและกู้ยืมเพื่อที่อยู่อาศัยตกประมาณ 3 หมื่นเยนในราคาบ้าน 10 ล้านเยนถึง 50 ล้านเยน
  • ภาษีจดเทียนและอนุญาต (登録免許税 โทโรคุเมงเคียเซย์) หลังจากซื้อแล้วจะต้องลงทะเบียนเพื่อรับกรรมสิทธิ์ในที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง 2% สำหรับราคาที่ดิน 0.4% สำหรับราคาสิ่งปลูกสร้าง เช่น ที่ดิน 25 ล้านเยน + บ้าน 15 ล้านเยน ก็ตก 5 แสน 6 หมื่นเยน
  • ภาษีถือครองอสังหา (不動産取得税 ฟุโดซังชุโทคุเซย์) คิด 4% คูณราคาประเมินที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง (หักลดหย่อน) ตีเล่นๆ ประมาณ 8 แสนเยน
ทั้ง 3 อันนี้คือจ่ายครั้งแรกครั้งเดียว ประมาณ 1 ล้าน 4 แสนเยนสำหรับบ้านธรรมดาๆ สำหรับครอบครัวเดี่ยว แต่ไฮไลท์มันอยู่ที่ตรงนี้ ภาษีอสังหาริมทรัพย์ (固定資産税 โคะเทชิซังเซย์) เป็นภาษีที่ต้องจ่ายทุกปี คิด 1.4% ของราคาประเมินที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง ซึ่งจะมีลดหย่อนตามขนาด เช่นถ้าที่ดินเล็กกว่า 200 ตร.ม. คิดแค่ 1 ใน 6 ของภาษี ถ้าบ้านอายุเกิน 5 ปี คิดแค่ครึ่งนึงของภาษี
อันนี้แหละแพงจริง เพราะไม่ว่าจะอยู่หรือไม่อยู่ก็ต้องจ่ายทุกปี ปีละเป็นแสนบาท นอกจากนี้ก็จะมีอีกภาษีผังเมือง (都市計画税 โทชิเคย์คะคุเซย์) คิดเป็น 0.3% ของราคาประเมิน ที่ดินเล็กว่า 200 ตร.ม. คิด 1 ใน 3 อันนี้ก็จ่ายทุกปีเช่นกัน
ภาษีเหล่านี้เป็นเหตุผลที่ไม่ค่อยมีคนมาเก็งกำไรอหังสังมากสักเท่าไร เพราะจ่ายแต่ละปีน่าจะเยอะว่าราคาบ้านและที่ดีที่จะเพิ่มสูงขึ้น
2. ราคาและขนาด ทำเลมีผลต่อราคาที่ดิน อันนี้เป็นเรื่องที่แน่นอนอยู่แล้ว ในโตเกียวจะแบ่งเป็นหลายเขต ซึ่งเขตก็จะมีผลต่อราคาบ้านและที่ดิน อันมาจากภาษีและสวัสดิการ (รวมถึงเขตโรงเรียนประถม ซึ่งจะเล่าให้ครั้งถัดไป) และในเมืองโตเกียวจะแพงกว่าแถวๆ รอบนอกเมืองอยู่ประมาณ 40-70% (สำหรับที่ดินเพื่อที่อยู่อาศัย) ที่ดินรอบนอกเมืองโตเกียวจะแพงกว่า ที่ในต่างจังหวัด (แบบไม่บ้านนอก) อยู่เท่าตัวถึง 2 เท่าตัว แบบบ้านนอกจริงๆ น่าจะต่างกันเป็น 10 เท่าได้เลย สำหรับตัวบ้านจริงๆ ไม่ได้แตกต่างกันมากสำหรับทำเล
แล้วขนาดหล่ะ ยกตัวอย่างที่ดินขอบๆโตเกียวใกล้สถานีรถไฟราคา 35 ล้านเยน กว้างประมาณ 58 ตร.ม. 50 ล้านเยน 71 ตร.ม. เป็นต้น บ้านทั่วไปจะเป็นทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าหน้าแคบด้านลึกยาว มี 2-3 ชั้น บางหลังมีที่จอดรถคันเล็กๆได้ 1 คัน มี 3-4 ห้องนอน 2 ห้องน้ำ 1 ห้องนั่งเล่น 1 ห้องครัว
3. บ้านร้างเยอะ แจกบ้านให้อยู่ฟรี อันนี้เป็นเรื่องจริงด้วยเหตุผลเรื่องภาษีนี่แหละ คนแก่อยู่คนเดียวในที่ห่างไกล ถึงจุดที่ไม่สามารถจ่ายภาษีอสังหาได้ หรือไม่ก็ต้องการที่จะไปอยู่ในบ้านพักคนชราที่มีเพื่อน มีสังคม ก็ต้องขายบ้านทิ้ง แต่ในที่ห่างไกลเช่นบนเขาเอย ในป่าเอย ก็ไม่ค่อยมีคนสนใจมาซื้ออยู่แล้ว สุดท้ายจึงจำใจแจก ไม่ก็ปล่อยทิ้งร้างไป ดังนั้นส่วนใหญ่บ้านที่แจกๆ กันน่าจะเป็นบ้านที่อยู่ในที่ที่ห่างไกลนี่แหละ
4. ซื้อบ้านกันยังไง มีบ้านจัดสรรเหมือนไทยไหม บ้านจัดสรรมีเป็นโครงการเรียกว่า (分譲住宅 บุงโจจูทักคุ) แต่ไม่ได้เป็นซอยปิดมีรปภ. เปิดปิดทางเข้าทางออก แต่จะเป็นชุมชนเล็กๆ มีถนนตัดผ่าน ในระแวกมีสวนสาธารณะ
ซึ่งนอกจากบ้านจัดสรรแล้ว ที่นิยมก็จะเป็นบ้านทั่วไปที่บริษัทอสังหาไปจะหาซื้อที่เดี่ยวและปลูกบ้านเอาไว้เพื่อขายแบบเสร็จสรรพ บริษัทจะเริ่มประกาศขายตั้งแต่เริ่มสร้าง ซึ่งแบบแปลน ดีไซน์บ้าน บริษัทจะเป็นคนเลือก ส่วนใหญ่ก็จะสร้างตามดีไซน์ที่บริษัทมีประสบการณ์ สร้างบ่อยๆ อยู่แล้ว ทรงก็จะออกมาคล้ายๆ กัน
สำหรับผู้ซื้อ ถ้าตอนที่ยังสร้างไม่เสร็จก็จะมีแค่รูปตัวอย่างให้ดู ถ้าสร้างเสร็จแล้วก็จะมีรูปถ่ายภายใน
ถ้าอยากได้บ้านแบบที่ไม่ซ้ำกับคนอื่นก็สามารถสั่งทำได้ อันนี้จะเป็นบ้านตามสั่ง (注文住宅 จูมงจูทักคุ) ตามชื่อเลย ตามสั่ง เลือกได้หมดแบบแปลน ดีไซน์ ภายใน ภายนอก มีที่ดินมาให้บริษัท บริษัทก็จะสร้างให้ จะให้ดีก็ต้องเลือกบริษัทก่อสร้างดังๆ ซึ่งอันนี้จะแพงมากๆ เหมาะสำหรับคนรวย
โฆษณา