16 พ.ย. 2023 เวลา 07:47 • การศึกษา

คัมภีร์ห้าห่วง "มิยาโมะโตะ มุซาชิ ดาบพเนจรไร้พ่าย"

ซามูไรที่แข็งแกร่งที่สุดในโลกคงหนีไม่พ้น มิยาโมโตะ มุซาชิ เป็นโรนินหรือที่เรียกว่าซามูไรพเนจร ที่ไม่ได้สังกัดราชการใดจึงแทบไม่ได้มีผลงานที่เป็นหลักฐานชัดเจน แต่เหตุใดเขาถึงได้ชื่อว่าเป็นซามูไรที่แข็งแกร่งที่สุดในโลกวันนี้เราจะได้มาเรียนรู้เรื่องของเขากันครับ
มิยาโมะโตะ มุซาชิเป็นซามูไรที่ผ่านการต่อสู้มากว่า 60 ครั้ง
และไม่เคยแพ้เลยสักครั้งเดียว มูซาชิเป็นแบบอย่างในการ
ฝึกฝนทั้งร่างกายและจิตใจอย่างแน่วแน่มุ่งมั่น
และสอนลูกศิษย์อยู่เสมอว่า ถ้าเราควบคุมตัวเองได้
ก็จะสามารถเอาชนะทุกอย่างในโลกได้
ในคัมภีร์ห้าห่วงจะแบ่งเนื้อหา ออกเป็น 5 บท ซึ่งเป็นตัวแทน
ของธาตุทั้ง 5 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ และความว่างเปล่าของจิต
เล่าถึงวิธีการฝึกจิตและร่างกายเพื่อให้เป็นซามูไรที่แข็งแกร่ง
โดยเขียนจากประสบการณ์ทั้งชีวิตของเค้าที่นำไปใช้ได้จริง
ซึ่งมูซาชิเองก็บอกเล่าในหนังสือว่า เค้าปลิดชีพคนครั้งแรก
เมื่ออายุ 13 ปี และครั้งสุดท้ายตอนอายุ 29 ปี
หลังจากจากเค้าใช้เวลาทั้งชีวิตที่เหลือเพื่อขัดเกลา
ถ่ายทอดวิชาไปบนเส้นทางสันโดษของตัวเอง และเพิ่งค้นพบ
ศาสตร์แห่งการต่อสู้ที่แท้จริงก็เมื่อเค้าอายุได้ 50 ปี
5ปรัชญา มิยาโมะโตะ มุซาชิ
1. ดิน คือ การสรุปศาสตร์ของศิลปะการต่อสู้
จากประสบการณ์ของมูซาชิและสำนักสองดาบของเค้าเอง
ศิลปะการต่อสู้ของมูซาชินั้น ไม่ได้หมายถึงแค่เพียง
การใช้ดาบเพื่อฆ่าศัตรูเท่านั้น แต่ยังหมายถึง
การที่เราต้องรู้จักตัวเอง และคู่ต่อสู้ของเราอย่างแจ่มแจ้ง
อีกทั้งการใช้อาวุธเอง นักรบผู้เก่งกล้า จะสามารถใช้อาวุธ
ได้ทุกประเภทที่อยู่ในมือเพื่อเอาชนะคู่ต่อสู้ได้
ถ้าเปรียบกับอาชีพการงานอย่างผู้เชี่ยวชาญ ก็คือ
เรียนรู้ทุกซอกทุกมุมในสิ่งที่เราทำ
:::ตัวอย่าง:::
“วิธีที่จะทำให้ได้รับชัยชนะในการสู้รบ
ด้วยศาสตร์แห่งการทหาร ก็คือ
รู้จังหวะของคู่ต่อสู้ และใช้จังหวะที่คู่ต่อสู้มิได้คาดฝัน
สร้างจังหวะที่ไร้รูปแบบขึ้นมา โดยใช้จังหวะของปัญญา"
2.น้ำ คือ เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับสำนักสองดาบ
เพื่อใช้เป็นพื้นฐานในหลักการต่อสู้โดยใช้ดาบ
และการหาข้อได้เปรียบมาใช้กับคู่ต่อสู้ ด้วยหนทาง
การพลิกแพลงและใจคนที่เปรียบเหมือนสายน้ำ
:::ตัวอย่าง:::
“สภาวะของจิตใจในศิลปะการต่อสู้ ควรเป็นเช่นเดียว
กับในยามปกติ แม้เมื่อนิ่งเฉยอยู่ใจของท่านก็มิได้อยู่เฉย
แม้กำลังรีบเร่งอยู่ ใจของท่านก็มิได้รีบเร่ง
ใจไม่ถูกฉุดลากโดยร่างกาย กายมิได้ถูกฉุดลากโดยจิตใจ
จงใส่ใจกับจิตมิใช่ร่างกาย แม้ภายนอกจะแลดูอ่อนโยน
แต่ภายในต้องแข็งแกร่ง อย่าให้ใครอ่านใจของท่านได้"
3.ไฟ คือ การสอนเกี่ยวกับศาสตร์การต่อสู่ปลีกย่อย
ที่เกี่ยวข้องกับชัยชนะและความพ่ายแพ่เป็นหลัก
เทคนิคต่างๆ เพียงเล็กน้อยก็สามารถพลิกสถานการณ์ได้
:::ตัวอย่าง:::
“การเหยียบย่ำไม่ได้ทำด้วยเท้าเท่านั้น ท่านควรเรียนรู้
ที่จะ “ย่ำ” ด้วยร่าง “ย่ำ”ด้วยใจ และแน่นอน “ย่ำ”ด้วยดาบด้วย"
“การเปลี่ยนตัวเองให้เป็นคู่ต่อสู้ หมายความว่าท่านต้องทำ
เสมือนว่าเป็นคู่ต่อสู่และคิดจากมุมมองของเขา"
“ปล่อยมือทั้ง 4 คือ ขณะที่ท่านและคู่ต่อสู้ไม่มีหนทางไปต่อ
ให้ท่านหยุดทันทีและฉกฉวยชัยชนะด้วยการ
หาประโยชน์จากวิธีอื่น"
(หมายความว่าการต่อสู้ไม่จำเป็นต้องสู้จนตัวตาย
คนฉลาดในการต่อสู้มักมองภาพรวมและสามารถ
ยอมหยุด หรือถอยหลังกลับได้ เพื่อสิ่งที่ดีกว่า
4.ลม คือ การรวบรวมความรู้และหลักการของสำนักอื่นๆ
เพื่อให้รู้เขารู้เรา และเข้าใจวิธีการต่อสู้ของมูซาชิมากยิ่งขึ้น
5.ความว่างเปล่า หรือ สูญญากาศ คือ บทสรุปของศาสตร์แห่งศิลปะ
การป้องกันตัวสุดท้ายแล้ว ก็คือ ความว่างเปล่า..
:::ตัวอย่าง:::
“นักรบเรียนรู้ศาสตร์ของการต่อสู้อย่างถูกต้องและฝึกฝน
เคล็ดลับของศิลปะการต่อสู้อย่างแข็งขัน
หนทางที่นักรบฝึกฝนไม่คลุมเครือแม้แต่น้อย
ปราศจากความสับสนในใจ ไม่มีความเฉื่อยชาในเวลาใด
ขัดเกลาความคิด ความสนใจ ฝึกสายตาซึ่งสังเกต
และมองเห็นให้แหลมคม..
ใครคนหนึ่งควรรู้ว่า ความว่างเปล่าที่แท้จริง
คือสภาวะซึ่งไม่มีความคลุมเครือ และ
เมฆหมอกของความสับสนจางไป"
โฆษณา