ทำไมคนอียิปต์โบราณทำมัมมี่แมว
ทำไมคนอียิปต์โบราณทำมัมมี่แมว
(เรียบเรียงโดย อมรรัตน์ วิโรจน์พันธุ์)
ถ้าให้เหล่าทาสแมวลองนึกเล่น ๆ ว่า เราจะไม่มีวันพรากจากเจ้านาย(แมว) อันเป็นที่รัก และได้อยู่ด้วยกันตลอดไป เชื่อว่าหลายคงจะแฮปปี้น่าดู….แต่ถ้าคำว่าตลอดไปนั้น หมายถึงชีวิตในโลกหลังความตายล่ะ!
อย่าเพิ่งงงไป ความเชื่อโลกหลังความตายนี้ถือเป็นพื้นฐานทางศาสนาของชาวอียิปต์โบราณเลยทีเดียว จึงเกิดเป็นพิธีกรรมการทำมัมมี่เพื่อสร้างร่างเสมือนของผู้ตายไว้ให้ใช้ในโลกหน้า รอวันที่ “The Ka” หรือ พลังงานชีวิตเดินทางไปถึง แล้วอาศัยร่างเสมือนนี้อยู่อย่างมีความสุขในโลกนิรันดร์ตลอดไป
แล้วในเมื่อคนเรายังถูกทำเป็นมัมมี่เพื่อชีวิตหลังความตายได้ แล้วบรรดาสัตว์ต่าง ๆ ของชาวอียิปต์โบราณจะไม่มีการทำมัมมี่ได้ไงล่ะ
นักโบราณคดีหลายท่านสันนิษฐานว่า การทำมัมมี่สัตว์นั้นมีด้วยกันหลายวัตถุประสงค์ เช่น เพื่อการพิธีกรรมบูชายัญหรือแก้บนกับเทพเจ้า, สำหรับเป็นอาหารในโลกหลังความตาย รวมทั้งทำมัมมี่เพื่อให้สัตว์เลี้ยงตัวโปรดได้ไปใช้ชีวิตในโลกหน้าด้วยกันตลอดไป
เหตุผลอย่างหลังนี้ถือเป็นสัดส่วนที่พบได้น้อยมาก เนื่องจากการทำมัมมี่นั้นมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูงและใช้ระยะเวลานานโข คนที่จะมีทรัพย์สินมากพอที่จะทำมัมมี่ด้วยเหตุผลนี้ได้ ก็คงเป็นกษัตริย์ บรมวงศานุวงศ์ หรือแขุนนางชึ้นสูงที่อู้ฟู่ มีเงินเหลือเฟือซัพพอร์ตเผื่อมัมมี่สัตว์เลี้ยงด้วย
กรณีที่โด่งดังที่สุดที่เชื่อกันว่า มีการทำมัมมี่ให้สัตว์เลี้ยงสุดรัก คือ เจ้าแมว ของ Crown Prince Djhutmose (หรือ Thutmose) ลูกชายคนโตของฟาโรห์ Amenhotep ที่ 3 ซึ่งเจ้าเหมียว Ta-miu (she-cat) เธอถูกทำมัมมี่ตามขั้นตอนอย่างปราณีต บรรจุในโลงศพหินที่มีการแกะสลักอย่างงดงาม เพื่อให้สมฐานะเหมียวคู่ใจของมกุฏราชมารแห่งอียิปต์
Crown Prince Djhutmose (หรือ Thutmose) ที่มา : wikipedia.org
ดังนั้น หากการทำมัมมี่ให้สัตว์เลี้ยงเป็นเหตุผลส่วนน้อย ก็เป็นไปได้ว่าจำนวนมัมมี่สัตว์กว่าหลายล้านตัวที่นักโบราณคดีค้นพบเกิดขึ้นจากวัตถุประสงค์หลักคือ การบูชาเทพเจ้า โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากสัตว์ชนิดนั้นมีลักษณะเดียวกับเทพเจ้าในความเชื่อชาวอียิปต์โบราณ เช่น นกไอบิสที่เป็นสัญลักษณ์ของเทพธอส (Thoth) เหยี่ยวที่เป็นสัญลักษณ์ของเทพเจ้าฮอรัส (Horus)
เทพธอส (Thoth) ที่มา : huntmuseum.com
แต่ที่ฮิตที่สุดเห็นจะเป็นเจ้าเหมียวนี่แหละ เพราะแมวเป็นสัตว์ที่ชาวอียิปต์โปรดปราน สอดคล้องกับที่มีการบูชาเทพีบาสเต็ท (Bastet) เทพีแห่งความรักและความอุดมสมบูรณ์ ซึ่งมีสัญลักษณ์เป็นเทพีที่มีศีรษะเป็นแมว และด้วยสังคมเกษตรกรรมของชาวอียิปต์
เทพีบาสเต็ท (Bastet) ที่มา : metmuseum.org
น้องแมวถือเป็นสัตว์สำคัญที่มาคอยช่วยสอดส่องจับหนู งู และเหล่าแมลงในไร่นา ช่วยลดความเสียหายด้านผลผลิตทางการเกษตร และลดความเสี่ยงการระบาดของกาฬโรคได้ แมวจึงเหมือนเป็นสัตว์นำพาความอุดมสมบูรณ์มาให้ เป็นเหตุให้ขุดพบซากมัมมี่แมวจำนวนมหาศาลที่ถูกนำมาบูชา บริเวณวิหารของเทพบาสเต็ท (Bastet) และเทพเซคเมท (Sekhmet) เทพีแห่งสงคราม ซึ่งมีศีรษะเป็นสิงโต
เทพเซคเมท (Sekhmet) ที่มา : istockphoto.com
สิ่งที่น่าสนใจมากไปกว่านั้นคือ เมื่อได้ลองใช้เทคโนโลยีทางวิทยาศาสตร์มาสแกนเพื่อตรวจสอบชิ้นส่วนด้านในของมัมมี่สัตว์ดูแล้ว พบว่ากระดูกหรืออวัยวะไม่ได้มาจากแมวเพียงตัวเดียว! บางครั้งพบกระดูกขาของแมวถึงสามตัวปะปนมาภายใต้มัมมี่ชิ้นเดียวกัน และอวัยวะสำคัญบางชนิดก็หายไป บางชิ้นมีการใช้เศษผ้าทำมาม้วนเป็นวงกลมเพื่อทดแทนบริเวณกะโหลก บางชิ้นเมื่อสแกนแล้วก็แทบจะว่างเปล่าด้วยซ้ำ ซึ่งผิดหลักการทำมัมมี่ที่ควรเป็น
ผู้เชี่ยวชาญเผยว่า มีการค้นพบมัมมี่สัตว์ (ที่กระดูกปน ๆ กัน) แบบนี้อยู่เป็นจำนวนมาก และอาจเป็นไปได้ที่ความเชื่อในการนำมัมมี่สัตว์มาบูชาหรือแก้บนมันฟีเว่อร์มากเสียจน อาจเกิดเป็นอุตสาหกรรมการค้าขายมัมมี่สัตว์ และแน่นอน ถ้าพ่อค้าอยากได้กำไรเพิ่ม ก็ย่อมมีการลดต้นทุนด้วยการเนียนใส่อวัยวะของแมวตัวอื่นหรือสิ่งเแปลกปลอมเข้าไปด้วย
การขุดค้นและหาคำตอบในเรื่องนี้ยังคงดำเนินต่อไปโดยผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดีและนักวิทยาศาสตร์ ซึ่งมันช่วยสะท้อนให้เราเห็นว่าน้องแมวมีบทบาทกับชาวอียิปต์โบราณในช่วงเวลานั้นมากน้อยเพียงใด
อ้างอิง
● 70 million animal mummies: Egypt’s dark secret, May 11, 2015. Available from: https://www.bbc.com/news/science-environment-32685945
● Joshua J. Mark (March 2, 2017). The Soul in Ancient Egypt. Available from: https://www.worldhistory.org/.../the-soul-in-ancient-egypt/
● Kimberly Graf. (November 3, 2021). Mummified Animals: How Ancient Egypt Preserved Pets. Available from: https://www.thecollector.com/ancient-egyptian-mummified-animals/
● Yasemin Saplakoglu. (November 5, 2019). Inside Ancient Egyptian Cat Mummy, Archaeologists Find the Remains of 3 Cats. Available from: https://www.livescience.com/ancient-cat-mummy-multiple-cats.html/
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
