3 เรื่องต้องรู้เกี่ยวกับ ประมาณการหนี้สินผลประโยชน์พนักงาน
ใกล้จะสิ้นปีแล้ว นักบัญชีหลายๆ คนน่าจะกำลังเตรียมตัวปิดบัญชีพร้อมทั้งบันทึกประมาณการค่าใช้จ่ายในธุรกิจให้ครบถ้วนใช่ไหมเอ่ย
แต่รู้ไหมคะว่ามีค่าใช้จ่ายรายการนึงที่นักบัญชีกลัวมากๆ เพราะไม่รู้ว่าจะคำนวณอย่างไร และบันทึกบัญชีแบบไหน ซึ่งค่าใช้จ่ายที่ว่าก็คือ “ประมาณการหนี้สินผลประโยชน์พนักงาน” นั่นเองค่ะ
ในวันนี้ถ้าใครกำลังสงสัยว่ารายการนี้จำเป็นไหมสำหรับธุรกิจ และมีวิธีคิด พร้อมทั้งการบันทึกบัญชีอย่างไร CPD Academy มีคำตอบมาให้ทุกคนค่ะ
📌ประมาณการหนี้สินผลประโยชน์พนักงาน คืออะไร?
ผลประโยชน์ของพนักงาน (Employee’s Benefit) หมายถึง สิ่งตอบแทนทุกรูปแบบที่กิจการให้เพื่อแลกเปลี่ยนกับการบริการที่ได้รับจากพนักงานหรือการเลิกจ้าง เช่น โบนัส สวัสดิการ ค่าชดเชยเมื่อไล่ออกจากงาน เป็นต้น
ประมาณการหนี้สินผลประโยชน์พนักงาน หมายถึง ภาระผูกพันหรือหนี้สินเกี่ยวกับพนักงานที่กิจการต้องจ่ายให้กับพนักงานซึ่งเกิดอาจขึ้นตั้งแต่อดีตสะสมมาจนถึงปัจจุบัน แต่ยังไม่ชัวร์ว่าต้องจ่ายจำนวนเท่าไร และเมื่อไร
ยกตัวอย่าง เช่น บริษัทอาจไล่พนักงานออก (ในประวัติศาสตร์ก็มีการทำเช่นนี้อยู่เรื่อยๆ) ซึ่งกฎหมายบอกว่าต้องจ่ายเงินชดเชยเลิกจ้าง แต่ก็ไม่ชัวร์ว่าจะไล่ออกเมื่อไร เลยต้องตั้งประมาณการหนี้สินนี้เอาไว้ในงบการเงินให้เหมาะสมตามที่มาตรฐานบัญชีกำหนด
📌มาตรฐานบัญชีที่เกี่ยวข้องคืออะไร?
ถ้าจะบันทึกบัญชีให้ถูก เราต้องเข้าใจว่ามาตรฐานการบัญชี ที่เกี่ยวข้องมีอะไรบ้าง?
กิจการมีส่วนได้เสียสาธารณะ
TAS 19 เรื่อง ผลประโยชน์ของพนักงาน
กิจการไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะ
TFRS for NPAEs บทที่ 16 ประมาณการหนี้สิน หนี้สินที่อาจเกิดขึ้น และสินทรัพย์ที่อาจเกิดขึ้น
โดยทั่วไปแล้ว กิจการส่วนใหญ่ในไทย ใช้มาตรฐาน TFRS for NPAEs กันค่ะ ซึ่งเป็นมาตรฐานชุดเล็ก ไม่ซับซ้อนเท่ากับ TAS19
📌 และใน TFRS for NPAEs บทที่ 16 ให้นิยามไว้กว้างๆ ตามนี้
ประมาณการหนี้สิน หมายถึง หนี้สินหรือภาระผูกพันปัจจุบันที่มีความไม่แน่นอนเกี่ยวกับจังหวะเวลาหรือจำนวนที่ต้องจ่ายชำระ
ประมาณการหนี้สินจะต้องรับรู้ก็ต่อเมื่อเป็นไปตามเงื่อนไขทุกข้อต่อไปนี้
1. กิจการมีภาระผูกพันปัจจุบัน ซึ่งเป็นผลจากเหตุการณ์ในอดีตไม่ว่าภาระผูกพันนั้นจะเป็นภาระผูกพันตามกฎหมายหรือภาระผูกพันจากการอนุมาน
2. มีความเป็นไปได้ค่อนข้างแน่ที่กิจการจะสูญเสียทรัพยากรที่มีประโยชน์เชิงเศรษฐกิจต่อกิจการเพื่อจ่ายชำระภาระผูกพันดังกล่าว
3. สามารถประมาณจำนวนของภาระผูกพันได้อย่างน่าเชื่อถือ
📌 จำเป็นไหมที่ต้องตั้งหนี้สินผลประโยชน์พนักงาน?
ถ้ามองผิวเผินไม่ได้คิดลึก หลายคนคงไม่ทันคิดว่า บริษัททั่วไปจะมีภาระที่ต้องจ่ายเงินให้กับพนักงานในอนาคตถึงขนาดที่ว่าต้องตั้งประมาณการหนี้สินผลประโยชน์พนักงานเชียวหรอ
แต่ในความเป็นจริงแล้ว ทุกๆ กิจการมีภาระผูกพันตัวนี้อยู่ ตามกฎหมายที่เรียกว่า พรบ. คุ้มครองแรงงาน ค่ะ แม้ว่าบริษัทไม่มีนโยบายจะจ่ายเงินให้พนักงานก็ตาม แต่เมื่อกฎหมายกำหนด เราก็ไม่อาจละเลยได้
📌 สิ่งต้องรู้ก่อนตั้งหนี้สินผลประโยชน์พนักงาน คืออะไร?
1. ลูกจ้างเกษียณอายุ หรืออายุครบ 60 ปีต้องจ่ายค่าชดเชยด้วย
ไม่ใช่แค่การจ่ายค่าชดเชยในกรณีไล่พนักงานออกที่ต้องตั้งหนี้สินผลประโยชน์พนักงานตามกฎหมายเท่านั้น
ตาม พรบ. คุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2560 มีข้อความในวรรค 118/1 ว่า นายจ้างต้องจ่ายค่าชดเชยให้แก่ลูกจ้างที่เกษียณอายุ แม้ว่าจะมีการตกลงไว้หรือไม่ก็ตาม
ดังนั้น บริษัทต้องบันทึกประมาณการหนี้สินผลประโยชน์ของพนักงานในงบแสดงฐานะการเงินและรับรู้ค่าใช้จ่ายทันทีในงบกำไรหรือขาดทุนค่ะ ถ้ากำหนดนโยบายเกษียณอายุไว้ก็ยึดตามนโยบาย แต่ถ้าไม่เคยมีนโยบาย ก็จะยึดที่อายุ 60 นั่นเอง
2. เงินชดเชยจ่ายให้พนักงานเพิ่มขึ้นตามอายุการทำงาน
พรบ.คุ้มครองแรงงาน ม.118 กำหนดตารางเงินชดเชยพนักงาน ตามอายุงานไว้ดังนี้
ระยะเวลาการทำงาน : 120 วัน แต่ไม่ถึง 1 ปี
เงินชดเชย : 30 วัน หรือ 1 เดือน
ระยะเวลาการทำงาน : 1 ปี แต่ไม่ถึง 3 ปี
เงินชดเชย : 90 วัน หรือ 3 เดือน
ระยะเวลาการทำงาน : 3 ปี แต่ไม่ถึง 6 ปี
เงินชดเชย : 180 วัน หรือ 6 เดือน
ระยะเวลาการทำงาน : 6 ปี แต่ไม่ถึง 10 ปี
เงินชดเชย : 240 วัน หรือ 8 เดือน
ระยะเวลาการทำงาน : 10 ปี แต่ไม่ถึง 20 ปี
เงินชดเชย : 10 ปี แต่ไม่ถึง 20 ปี 300 วัน หรือ 10 เดือน
ระยะเวลาการทำงาน : 20 ปีขึ้นไป
เงินชดเชย : 400 วัน หรือ 13.33 เดือน
สังเกตได้ว่า ถ้ายิ่งอายุงานเยอะ ก็มีสิทธิ์ได้รับเงินชดเชยตามกฎหมายในกรณีเลิกจ้างหรือเกษียณเยอะเช่นกัน
3. ไม่จำเป็นต้องใช้นักคณิตศาตร์ประกันภัยคำนวณก็ได้ถ้าใช้ TFRS for NPAEs
หลายคนเข้าใจผิดว่าการคำนวณประมาณการหนี้สินพนักงานนี้ต้องมีคนเก่งๆ อย่างนักคณิตศาสตร์ประกันภัยเท่านั้นคำนวณ และต้องเสียค่าใช้จ่ายเยอะแน่ๆ
แต่สำหรับ TFRS for NPAEs แล้วไม่ได้บังคับไว้ เพียงแต่เขียนไว้ว่า ต้องประมาณการให้ดีที่สุดก็พอ
ดังนั้น นักบัญชีเองก็สามารถช่วยผู้บริหารประมาณการหนี้สินตัวนี้ได้ค่ะ
อบรม CPD ออนไลน์ 24 ชั่วโมงแบบง่ายๆ ที่บ้าน
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
