18 มี.ค. เวลา 06:20 • การเกษตร

ระบบที่สามารถช่วยเพิ่มผลผลิตทางการเกษตร

Plant factory หรือการปลูกพืชแนวตั้ง ที่สามารถควบคุมสภาพแวดล้อมและปัจจัยต่าง ๆ ให้เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชได้ ตัวอย่างปัจจัยที่สามารถควบคุมได้แก่ ช่วงคลื่นแสง ความเข้มแสง อุณหภูมิ ความชื้น แร่ธาตุต่าง ๆ รวมถึงปริมาณก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เมื่อควบคุมปัจจัยต่างๆให้อยู่เกณฑ์ที่เหมาะสมจะส่งผลให้ปริมาณผลผลิตของพืชดีกว่าการไม่ควบคุมปัจจัยใดๆเลย
ประเภทของ Plant factory
1) โรงปลูกพืชระบบเปิดชนิดใช้แสงธรรมชาติ (Plant Factory with Sunlight) เหมาะกับเกษตรกรที่เพิ่งเริ่มต้นแต่ต้องการผลผลิตที่สม่ำเสมอ ลดต้นทุนค่าแรงงานและมีเงินทุนไม่มากเพราะโรงปลูกรูปแบบนี้ไม่จำเป็นจะต้องใช้หลอดไฟแต่ใช้แสงแดดธรรมชาติ ซึ่งประเทศไทยมีแสงแดดที่ดีอยู่แล้ว
2) โรงปลูกพืชระบบเปิดชนิดใช้แสงธรรมชาติร่วมกับแสงประดิษฐ์หรือโรงปลูกพืชระบบผสม (Plant Factory Hybrid System)
ระบบนี้จะมีต้นทุนเพิ่มเข้ามาในเรื่องของการติดหลอดไฟแต่ผลผลิตที่ได้คุ้มค่ากับการลงทุนในปัจจุบันได้มีการใช้โรงปลูกพืชระบบเปิดชนิดใช้แสงธรรมชาติร่วมกับแสงประดิษฐ์ ปลูกผักสลัด เมล่อน บนชั้นดาดฟ้าของโรงแรมแห่งหนึ่งที่ได้มีการปลูกผักเสร็จจะทำการเก็บส่งตรงถึงครัวเพื่อนำมาประกอบอาหารให้กับผู้ที่เข้าพักโรงแรมได้รับประทานผักผลไม้ที่สดใหม่และมีคุณภาพ
3) โรงปลูกพืชระบบปิดชนิดใช้แสงประดิษฐ์ทั้งระบบ (Plant Factory with Fully Artificial Light)
เหมาะสำหรับการปลูกเพื่อทำการวิจัยหรือต้องการนำสารจากพืชไปสกัดเป็นยาและเวชสำอาง เนื่องจากค่อนข้างมีต้นทุนที่สูง ถ้าต้องการจะปลูกขายส่งตลาดทั่วไปไม่คุ้มแน่นอนเพราะค่าติดหลอดไฟ มีราคาค่อนข้างสูง วิธีนี้เหมาะกับผู้ลงทุนที่มีจุดมุ่งหมายที่ชัดเจน ทำไปเพื่ออะไร และต้องการได้ผลผลิตและคุณภาพที่สม่ำเสมอ
ซึ่งรูปแบบ Plant Factory ทั้ง 3 ประเภทนี้ เกษตรกรสามารถเลือกให้เหมาะกับเป้าหมายและทุนทรัพย์ของตัวเองได้ แต่ละประเภทมีจุดมุ่งหมายและตลาดที่แตกต่างกัน จะมีผลลัพธ์ที่เหมือนกันคือ สามารถให้ผลผลิตที่สม่ำเสมอ ลดต้นทุนค่าแรงงานและสามารถปรับเปลี่ยนพืชที่ปลูกไปได้เรื่อย ๆ
สิ่งที่สำคัญของ Plant Factory ที่อาศัยการใช้แสงประดิษฐ์หรือแสงจากหลอดไฟ คือการเลือกสีและความยาวคลื่นแสงตามความเหมาะสมของชนิดพืชและระยะการเจริญเติบโต ซึ่งจะช่วยให้พืชที่ปลูกให้ผลผลิตสูงและสามารถผลิตสารสำคัญได้ตามต้องการ ซึ่งแหล่งกำเนิดแสงที่นำมาใช้แทนแสงอาทิตย์คือแสงจากหลอดไฟ LED ที่ให้ความร้อนน้อยกว่าและประหยัดไฟมากกว่าหลอดฟลูออเรสเซนซ์
แหล่งอ้างอิง
-ธาวิดา ศิริสัมพันธ์, 2563, แพลนท์ แฟคตอรี่ (Plant Factory) โรงงานผลิตพืชแห่งอนาคต ผลผักได้เร็วและปริมาณมากกว่าผักบนดินหลายเท่าตัว [Online], Available: https://www.technologychaoban.com/bullet-news-today/article_141084
-Plant Factory”ยกระดับการปลูกพืชสู่เกษตรแม่นยำ, 2564, [Online],
-Avisomo Modular Farming, Plant factory technology makes vertical farming sustainable! [Online], Available: https://avisomo.com/plant-factory-technology/
โฆษณา