23 พ.ค. เวลา 11:52 • ธุรกิจ

‘คุณาธรโต๊ะมุก’ สืบสานตำนานเฟอร์นิเจอร์มุก รุกออนไลน์ ขยายตลาดของทายาทธุรกิจรุ่น 2

ประณีตศิลป์ เลอค่า เหลือบล้อแสงสี แวววาว
งานประดับมุก หรือหัตถศิลป์ประดับมุก ประณีตศิลป์ชั้นสูงที่มีปรากฏหลักฐานทางโบราณคดีมานับตั้งแต่สมัยทวารวดี มาจนถึงยุคต้นรัตนโกสินทร์ นิยมนำไปประดับตกแต่งซุ้มประตู บานหน้าต่างตามวัด อาราม วิหาร พระอุโบสถ ปราสาท พระบรมมหาราชวัง และเครื่องใช้ในงานพระราชพิธีต่าง ๆ รวมทั้งเครื่องใช้สอยสำหรับภิกษุสงฆ์ พระมหากษัตริย์ เชื้อพระวงศ์ และขุนนางชั้นสูง ถือเป็นของสูงศักดิ์ ใช้เพื่อแสดงออกถึงฐานะทางสังคม
ความนิยมในงานประดับมุกเริ่มลดลง เนื่องจากต้องใช้ช่างฝีมือชั้นสูง ซึ่งในอดีตช่างมุกสังกัดกรมช่างสิบหมู่ (ช่างสิปปะ เป็นภาษาสันสกฤต หมายถึง ช่างศิลปะ) แต่ปัจจุบันจะหาช่างมุกชำนาญงานตามตำรับกรรมวิธีโบราณนั้น ค่อนข้างยากแล้ว ขณะที่ในต่างประเทศยังมีงานจีน งานเวียดนาม และงานญี่ปุ่น ที่มีเอกลักษณ์แตกต่างตามพื้นเพวัฒนธรรมของแต่ละเชื้อชาติ ออกมาแพร่หลาย
เหตุนี้ หากพิจารณาในแง่ของธุรกิจ งานประดับมุกจัดอยู่ในตลาดเฉพาะกลุ่ม (Niche Market) ดังนั้น จึงไม่ค่อยมีคนหนุ่มสาวรุ่นใหม่ให้ความสนใจและสานต่องานประณีตศิลป์ประดับมุก ที่มีข้อจำกัดในหลายด้าน
คุณภาพมัดใจลูกค้าสายบุญ
คุณอภิรดี สรรพวัต เจ้าของร้านคุณาธรโต๊ะมุก ตั้งอยู่ที่ ม.5 ต.สามชุก อ.สามชุก จ.สุพรรณบุรี ธุรกิจผู้ผลิตและจำหน่ายเฟอร์นิเจอร์ประดับมุก ย้อนถึงที่มาของธุรกิจว่า คุณพ่อเริ่มธุรกิจทำเฟอร์นิเจอร์ประดับมุกมากว่า 30 ปีแล้ว โดยมองว่าตลาดในตอนนั้นยังมีคู่แข่งน้อย เลียนแบบยาก และสินค้ามีมูลค่าสูง น่าจะพัฒนาเป็นธุรกิจได้ จากเดิมเน้นผลิตเป็นสินค้าเฉพาะกลุ่ม
ที่ใช้ในเชิงศาสนา เครื่องใช้สำหรับพระสงฆ์ และศาสนพิธี อาทิ ชุดโต๊ะหมู่บูชา ตู้พระธรรม ฐานตั้งพระพุทธรูป ธรรมมาสน์ ตาลปัตร ตะลุ่ม บาตรพิธี อาสนะ กล่องใส่หมากพลู พานแว่นฟ้า และเครื่องใช้สอยที่แสดงฐานะ
หรือให้การเคารพยกย่อง มากกว่าการเป็นเฟอร์นิเจอร์เพื่อใช้งานในชีวิตประจำวัน
เธอเล่าอีกว่า ตอนที่เข้ามาสานต่อ ธุรกิจครอบครัว (Family Business) ได้เพิ่มดีไซน์งานประดับมุกตามความต้องการของลูกค้ามากขึ้น พยายามขยายตลาดให้เข้าถึงกลุ่มลูกค้าที่หลากหลาย ตลอดจนการควบคุมต้นทุนการผลิต ทั้งในส่วนวัสดุ ขนาด รูปทรง ลวดลาย ตามงบประมาณ และความต้องการของลูกค้า จะเน้นงานปรับแต่ง (Customize) ตามออเดอร์ของลูกค้ามากขึ้น
ดังนั้น ชิ้นงานประดับมุกของทางร้านจะมีราคาและต้นทุนตามโจทย์ที่ได้รับจากลูกค้า มีทั้งแบบที่ราคาไม่แพงมาก ไปจนถึงชุดหนึ่งหลักล้านบาท ลูกค้าส่วนใหญ่จะเป็นพระ และกลุ่มพุทธศาสนิกชนที่ซื้อเพื่อนำไปถวายพระในงานบุญ ลูกค้าที่เคยใช้งานและพึงพอใจในคุณภาพสินค้าจึงกลับมาสั่งซื้อซ้ำ (Repeat Order) เกิดเป็นการตลาดแบบบอกต่อให้แก่ผู้ที่ต้องการเฟอร์นิเจอร์มุกไปใช้ในกิจกรรมที่ต้องการ ทำให้ช่วงที่ผ่านมายังคงมีออเดอร์เข้ามาต่อเนื่อง
ขั้นตอนการผลิตงานเฟอร์นิเจอร์มุก
การประดับมุกลงหุ่น หรือวัสดุพื้นผิวไม้ที่ย้อมสี เริ่มจากร่างลายบนพื้นผิวและแกะสลักให้เป็นลายตื้นเพื่อให้สามารถฝังชิ้นเปลือกมุก โดยใช้เปลือกหอยได้หลายชนิด เช่น หอยมุก หอยอูฐ หอยนมสาว หอยเป่าฮื้อ หอยจอบ มาขัดให้เป็นประกายมันวาวเป็นสีรุ้ง ศัพท์ทางช่างเรียกว่า ‘มุกไฟ’ ส่องประกายวาวแม้ต้องแสงธรรมชาติ
โดยเปลือกหอยแต่ละชนิดจะมีไฟประกายที่งดงามต่างกัน การสะท้อนสีที่หลากหลายมากน้อยตามชนิดของเปลือกหอยที่ช่างเลือกใช้ เปลือกหอยที่มีไฟดีจะมีราคาสูง บางชนิดไฟไม่ดีเท่า ราคาจะต่ำกว่า เมื่อนำมาผลิตเป็นชิ้นงานแล้วจะทำให้ผลงานมีราคาแพง หรือถูกกว่าตามไปด้วย จึงกล่าวได้ว่า เปลือกหอยเป็นส่วนหนึ่งของการกำหนดราคาสินค้า
หลังจากฝังมุกตามร่องลายที่ออกแบบไว้เสร็จ จะถมพื้นวัสดุและปิดเสี้ยนไม้ด้วยยางรัก (นำเข้าจากต่างประเทศ) ให้เต็มพื้นผิว แล้วขัดจนกระทั่งลายมุกปรากฏขึ้นมาเรียบเสมอกับผิวไม้ จะเห็นได้ว่างานประดับมุกเป็นงานละเอียด ต้องอาศัยช่างฝีมือที่มีความชำนาญสูง และมีความอดทนเป็นอย่างมาก เพราะเป็นงานทำมือ 100% ที่ใช้เวลาการผลิตนานกว่า 1-2 เดือนต่อชิ้น
สำหรับการออกแบบลวดลายประดับมุก ส่วนใหญ่เป็นลวดลายไทย จากตอนหนึ่งในวรรณคดีไทย และลายจีน สิ่งสำคัญคือต้องออกแบบ หรือเลือกลายที่จะนำมาใช้ให้สัมพันธ์กับรูปทรงที่จะฝังมุก ต้องพิจารณาถึงลักษณะรูปทรง และบริเวณพื้นที่ที่จะใช้สำหรับประดับมุกด้วย เพื่อให้ได้ลวดลายที่มีความงามเหมาะสมกับสิ่งที่จะประดับ
จุดแข็งของธุรกิจ
คุณอภิรดี วิเคราะห์ว่า เนื่องจากที่ร้านมีช่างฝีมือที่มีความชำนาญ ทำให้สามารถผลิตสินค้าที่ดีมีคุณภาพได้ทัน และตรงตามความต้องการลูกค้า ซึ่งเฟอร์นิเจอร์มุกเป็นงานฝีมือการที่จะหาช่างฝีมือที่มีความชำนาญและฝีมือดีนั้นค่อนข้างยาก ด้วยเหตุผลนี้ หากจะสานต่อธุรกิจครอบครัว ส่วนหนึ่งจึงต้องประคับประคองและหล่อเลี้ยงบุคลากรช่างฝีมือที่นับวันยิ่งหายาก ทั้งการฝึกฝนพัฒนาไปจนถึงระดับช่างที่ทำงานได้ดีจะต้องใช้เวลาหลายปี
ปัจจุบันที่ร้านมีช่างเพียงพอต่องานที่ทำ แต่มองว่า หากในอนาคตต้องการขยายธุรกิจให้เติบโต อาจเกิดปัญหาการขาดแคลนช่างฝีมือในส่วนนี้ได้ ดังนั้นจึงไม่เพียงต้องหล่อเลี้ยงบุคลากรเหล่านี้ไว้ให้อยู่กับเรา แต่ต้องสรรหาช่างฝีมือรายใหม่ ๆ เพื่อเข้ามารับผิดชอบในงานแต่ละประเภท ให้สามารถบริหารบุคลากรและบริหารการทำงานส่วนนี้อย่างเป็นระบบ ภายใต้การผลิตที่มีฝ่ายช่างรับผิดชอบในงานต่าง ๆ แยกเป็นแผนกชัดเจน เพื่อให้ได้งานที่มีคุณภาพ และลดขั้นตอนที่ซ้ำซ้อนลงได้
รวมถึงการให้มีช่างที่ชำนาญ และช่างอาวุโสคอยควบคุมอย่างละเอียดของชิ้นงานเฟอร์นิเจอร์ประดับมุกในทุกขั้นตอนอีกที ด้วยแนวคิดนี้ เชื่อว่าจะสามารถประคับประคองธุรกิจครอบครัวดำเนินต่อไปได้อย่างราบรื่น ตลอดจนมีการนำลวดลายและรูปทรงใหม่ ๆ มาประยุกต์เพื่อให้เข้ากับความต้องการของตลาดตามยุคสมัยมากขึ้น
เปลี่ยนวิกฤตโควิด-19 เป็นโอกาสในการขาย
แน่นอนว่าทุกธุรกิจต่างได้รับผลกระทบหนักเบาตามแต่รายธุรกิจ ร้านคุณาธรโต๊ะมุกก็เช่นกัน คือประสบปัญหาลูกค้าไม่สามารถเดินทางมาที่ร้านได้ เหตุนี้ จึงมีการเปิดเพจขายสินค้าผ่าน Facebook เพื่อเปิดตลาดในส่วนออนไลน์ ลูกค้าที่เดินทางมาที่ร้านไม่ได้ ก็สามารถสั่งทางออนไลน์แทน วิกฤตใหญ่ครั้งนั้น ไม่ใช่แค่เราสามารถผ่านพ้นมาได้ แต่ทำให้เรามีช่องทางและโอกาสในการขายได้มากขึ้นจนถึงวันนี้ ดังนั้นในวิกฤตอาจมีโอกาสซ่อนอยู่ เพียงแต่เราต้องรู้จักมองปัญหาและหาโอกาส เพื่อปรับตัวให้ทันต่อสถานการณ์
ความตรงไปตรงมา และบริการหลังการขาย คือหัวใจสำคัญ
คุณอภิรดี กล่าวว่า ต้นทุนในส่วนของวัสดุเป็นสิ่งที่เราตอบลูกค้าอย่างตรงไปตรงมา ซึ่งต้องเรียนตามตรงว่า บางครั้งหากเจ้าของร้านไม่ได้บอก ลูกค้าก็จะไม่ทราบเลยว่า สินค้าที่ใช้งานเป็นสินค้าที่ผลิตจากวัสดุคุณภาพดี มีกระบวนการผลิตที่ตรงตามกรรมวิธีแบบโบราณที่ละเอียด ประณีต และซับซ้อน หรือว่าเป็นสินค้าทั่วไปที่เน้นผลิตแบบรวดเร็ว ดังนั้นความซื่อสัตย์ต่อลูกค้าจึงเป็นอีกหนึ่งจุดแข็งที่ทำให้ร้านมียอดขายอย่างต่อเนื่องตั้งแต่รุ่นคุณพ่อจวบจนรุ่นเราในทุกวันนี้
นอกจากนี้ การให้ข้อมูลลูกค้าเป็นสิ่งที่เราให้ความสำคัญเป็นสำดับแรกเสมอ ทุกครั้งที่ขายสินค้าเรามีบริการหลังการขายที่ต้องการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้า การสอบถามความต้องการที่แท้จริงของลูกค้า เป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพื่อที่เราจะได้สามารถจัดสรรให้ตรงตามความต้องการ ให้ลูกค้าเกิดความพึงพอใจสูงสุด
โอกาสขยายธุรกิจเฟอร์นิเจอร์ประดับมุก
ปัจจุบันสินค้าส่วนใหญ่ของร้านคุณาธรโต๊ะมุก จะเกี่ยวข้องกับศาสนพิธี การขยายธุรกิจจึงมองโอกาสที่จะทำให้มีสินค้าที่ตอบสนองต่อตลาดสายบุญได้อย่างครบวงจรมากขึ้น เพราะจากเดิมที่ลูกค้ามาที่ร้านอาจจะได้สินค้าเป็นโต๊ะหรือเฟอร์นิเจอร์ประดับมุกเพียงอย่างเดียว เหตุนี้ จึงอยากเปิดเป็นแนวร้านสังฆภัณฑ์ เพื่อให้มีสินค้าเกี่ยวกับศาสนพิธีครบทุกอย่างตามความต้องการของลูกค้า
รวมถึงพัฒนาการบริการ เพื่อสร้างความประทับใจให้ลูกค้าด้วย ทั้งในแง่ของสินค้า และบริการหลังการขาย ยกตัวอย่างเช่น ลูกค้าเป็นเจ้าภาพงานกฐิน มาที่ร้านจะได้ทุกอย่างที่ต้องการโดยที่ไม่ต้องไปไหนอีก โดยมีสินค้าหลักที่เป็นเรือธงของร้านคือเฟอร์นิเจอร์ประดับมุก และบริการจัดส่งในลูกค้าถึงที่
เพราะด้วยการที่สินค้าของเราบางออเดอร์มีมูลค่าสูง จึงต้องใส่ใจในทุกรายละเอียด ประกอบกับเวลาที่ไปส่งสินค้า คุณอภิรดี จะติดตามไปด้วยตนเองเพื่อสอบถามและให้บริการลูกค้า เพื่อรับคำแนะนำจากลูกค้ามาพัฒนาสินค้าและบริการ ให้ตอบสนองได้ตรงต่อการนำไปใช้งานที่ดียิ่งขึ้น
แนวคิดแตกไลน์ธุรกิจมูเตลู
คุณอภิรดี บอกว่า อยากแตกไลน์ธุรกิจไปในด้านความเชื่อ (ธุรกิจมูเตลู) ซึ่งได้รับความนิยมมากในกลุ่มคนรุ่นใหม่สมัยนี้ รวมทั้งการแตกไลน์สินค้าประดับมุก ที่มีขนาดเล็กลง เพื่อให้คนทั่วไปสามารถซื้อหาได้ง่ายและเข้าถึงได้มากขึ้น
ข้อคิด SME
“การซื่อตรงต่อลูกค้า ด้วยการให้ข้อมูลที่เป็นจริง และผลิตสินค้าคุณภาพดีภายใต้งบประมาณที่ลูกค้าเป็นผู้กำหนด ทำให้ลูกค้าพึงพอใจ กลับมาซื้อซ้ำ และเกิดการบอกต่อ สิ่งเหล่านี้คือจุดแข็งทำให้ธุรกิจเราเติบโตได้มาถึงปัจจุบัน”
ขอบคุณเครดิตภาพประกอบจาก ร้านคุณาธรโต๊ะมุก
ติดตามเพิ่มเติมได้ที่ : https://web.facebook.com/profile.php?id=100069002626883
โฆษณา