15 มิ.ย. 2024 เวลา 07:30 • เพลง & ซีรีส์ เกาหลี

จาก “fever” สู่ “power” บทบาทใหม่ของแฟนคลับ K-pop

จาก “K-pop fan club fever” สู่ปรากฏการณ์ “K-pop fan club power” เมื่อการเดินตามศิลปินต้อย ๆ แล้วแห่กรี๊ดไม่หยุดหย่อน จะไม่ใช่ภาพจำอีกต่อไป
จาก “K-pop fan club fever” สู่ปรากฏการณ์ “K-pop fan club power” เมื่อการเดินตามศิลปินต้อย ๆ แล้วแห่กรี๊ดไม่หยุดหย่อน จะไม่ใช่ภาพจำอีกต่อไป เพราะบรรดา K-pop fan club กำลังสร้างภาพจำซีรีส์ใหม่ ในก้าวจังหวะที่ทั้งโลกกำลังคืนความเป็นสีเขียวให้กับธรรมชาติ และถอยออกมาจากการโหมประโคมก๊าซคาร์บอนสู่ชั้นบรรยากาศแบบไม่พัก
หลายครั้งที่เรามักได้ยินได้เห็นผ่านสื่อ ถึงความเคลื่อนไหวที่ไม่ธรรมดาของบรรดาแฟนคลับ K-pop ที่คลั่งไคล้ศิลปินแดนกิมจิ ทั้ง boy band และ girl band อย่าง BTS, Blackpink, Exo และ Aespa อย่างสุดลิ่มทิ่มประตู ต่อให้ตั๋วคอนเสิร์ตราคาแพงมหาโหดแค่ไหน ก็ขายหมดเกลี้ยงได้ภายในพริบตา หรือต่อให้กดจองไม่ทัน กับตั๋วผีที่ราคา +++ เข้าไปอีก ก็ยังมีแฟนคลับจำนวนไม่น้อย ยินดีควักกระเป๋าจ่าย แม้จะสุ่มเสี่ยงเป็นเหยื่อให้มิจฉาชีพสวมรอยมาหลอกขายตั๋วทิพย์ก็ตาม
ยังไม่รวมถึงการลงขันครั้งใหญ่ สมทบทุนกันซื้อโฆษณาในสถานีรถไฟใต้ดินกรุงโซล เกาหลีใต้ เพื่อ Happy Birthday ศิลปินคนโปรดในดวงใจ แบบโลกต้องรู้
บางครั้งเงินกองทุนของบรรดาแม่ยกกระเป๋าหนักกลุ่มนี้ ยังมีมากกว่าเงินบริจาคของ กองทุนเด็กแห่งสหประชาชาติ (UNICEF) เพื่อเด็กในเอธิโอเปียที่ประสบภาวะทุพโภชนาการอย่างรุนแรง 1 ล้านราย เสียอีก
แต่ตอนนี้ดูเหมือนว่าทิศทางลมกำลังเปลี่ยนไป เมื่อกลุ่มแฟนคลับ K-pop ในประเทศบ้านเกิด และหลายประเทศในเอเชีย ยังคงคอนเซ็ปต์แม่ยกกระเป๋าหนักเหมือนเดิม แต่เพิ่มเติมคือ ภารกิจ save the world พ่วงเข้ามาด้วย
จนกลายเป็นปรากฏการณ์น่าสนใจว่า บรรดาแฟนคลับ K-pop ในกลุ่ม coming of age (การก้าวผ่านวัย หรือการเปลี่ยนจากวัยเด็กเข้าสู่วัยผู้ใหญ่) จะสามารถสร้าง impact ให้กับสังคมได้อย่างไร ในเมื่อตัวเองก็ยังต้องแบมือขอเงินพ่อแม่กินใช้
พลังไม่เงียบ ‘Kpop4Planet’
 
‘Kpop4Planet’ คือกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ก่อตั้งโดย K-pop fan club เป็นชุมชนออนไลน์ขนาดใหญ่ ที่บรรดาแฟนคลับของวงดนตรีป๊อปเกาหลีจากทั่วทุกมุมโลก เป็นจำนวนกว่าหลายล้านคน จะแวะเวียนกันมาอัพเดทข่าวสาร คอยมอนิเตอร์กิจกรรมทางด้านสภาพอากาศและสิ่งแวดล้อม ที่ส่งผลกระทบต่อโลก แบบไม่น่าให้อภัย
ไม่กี่เดือนก่อนหน้านี้ Kpop4Planet เพิ่งยื่นโนติสถึงยักษ์ใหญ่ “ฮุนไดมอเตอร์ส” หนึ่งในตำนานแชโบลระดับ diamond ที่เติบโตมาจากธุรกิจครอบครัว จนสามารถสร้างเศรษฐกิจเกาหลีใต้ให้อยู่ดีกินดี ถ้าเป็นบ้านเราก็ประมาณ “เครือซีพี” ที่เก่งกล้าสามารถจนยกระดับประเทศให้เป็น “ครัวของโลก”
Kpop4Planet พยายามโน้มน้าวใจให้ ฮุนไดมอเตอร์ส ยุติการจัดหาอลูมิเนียมแปรรูป ที่โรงงานแห่งใหม่ในประเทศอินโดนีเซีย เพราะมันเป็นแหล่งล้างผลาญถ่านหิน ตัวการสำคัญที่ทำให้โลกร้อน
ลำพังแค่แฟนคลับศิลปิน มาเย้ว ๆ ที่หน้าบริษัทฮุนได ผู้บริหารคงไม่ใส่ใจกับเสียงนกเสียงกาสักเท่าไหร่ แต่เมื่อสื่อดังอย่าง “Nikkei Asia” คอยตามติดและเสนอข่าวความเคลื่อนไหวของเด็กรุ่นใหม่กลุ่มนี้ อย่างกัดไม่ปล่อย ก็คงทำให้ฮุนไดมอเตอร์ส หนาว ๆ ร้อน ๆ ไปเหมือนกัน เพราะมันกระทบกับหน้าตาและภาพลักษณ์ล้วน ๆ
ฮุนไดฯ โดนกดดันทุกทาง
 
นูรุล ซาริฟาห์ (Nurul Sarifah) หนึ่งในนักกิจกรรมของ 'Kpop4Planet' ในจาการ์ตา เมืองหลวงของอินโดนีเซีย ให้สัมภาษณ์ออนไลน์กับ “Nikkei Asia” ไม่นานมานี้ว่า ฮุนไดฯ น่าจะตัดสินใจได้ดีกว่านี้ จากการใช้ถ่านหินมาเป็นเชื้อเพลิง โดยไม่คิดหน้าคิดหลัง
เพราะในขณะที่สมาชิก Kpop4Planet พยายามส่งเสริมความยั่งยืนให้กับศิลปิน BTS พวกเขาก็ไม่เคยลืมที่จะเป็นกลางทางคาร์บอนให้ได้ ภายในปี ค.ศ. 2045 ตลอดห่วงโซ่อุปทานของแฟนคลับ
"ดังนั้น หากฮุนไดฯ ยังต้องการผลิตอลูมิเนียม จากโรงไฟฟ้าถ่านหินแห่งใหม่ในเมืองกาลิมันตัน ของอินโดนีเซีย มันจะขัดแย้งกับคํามั่นสัญญาด้านสภาพอากาศ ที่ฮุนไดเคยพูดไว้อย่างมาก" ซาริฟาห์ พยายามเตือนสติ
ที่ผ่านมา ซาริฟาห์ และสมาชิกคนอื่น ๆ ขององค์กร พยายามใช้กลยุทธ์มากมาย เพื่อกดดันฮุนไดฯ ในกรุงโซล เช่น โพสต์คําร้องบนโซเชียลมีเดีย, ส่งจดหมายเปิดผนึกไปยังผู้ผลิตรถยนต์ระดับโลก และยืนประท้วงหน้าที่ทำการตัวแทนจำหน่ายรถยนต์ฮุนได ในเมืองจาการ์ตา
ในที่สุด การประท้วงแบบไม่เงียบก็เป็นผล หลังจากความพยายามครั้งสุดท้ายคือ การยื่นคําร้องออนไลน์ กดดันให้บรรดาผู้ผลิตรถยนต์ ยุติการจัดหาอะลูมิเนียมที่มาจากซากฟอสซิล “ลี ดายอน” (Lee Dayeon) หนึ่งในสมาชิก 'Kop4Planet' ก็สามารถเข้าไปหารือกับผู้จัดการฮุนไดมอเตอร์ส ในกรุงโซลได้
ลี กล่าว ระหว่างให้สัมภาษณ์ร่วมกับ ซาริฟาห์ ว่า ฮุนไดเข้าใจและรับฟังเสียงเรียกร้องของ 'Kpop4Planet' เพราะฮุนไดฯ รู้ดีว่า แฟนคลับของ K-pop ต่างกังวลใจเกี่ยวกับปัญหาสภาพภูมิอากาศอย่างจริงจัง
"เนื่องจากเราได้ออกมาเรียกร้อง และเคลื่อนไหวอย่างจริงจัง ในนามแฟนคลับของ K-pop และมันได้ผลจริง ๆ ฉันคิดว่ามันเป็นความโชคดีมากๆ ที่ในที่สุดแล้ว ฮุนไดมอเตอร์ส ก็ออกมายอมรับกับข้อเรียกร้อง เราทำสำเร็จแล้ว”
ทั้ง ซาริฟาห์ นักเคลื่อนไหวเต็มตัว และ ลี นักศึกษา จากมหาวิทยาลัยการศึกษาต่างประเทศโตเกียว (Tokyo University of Foreign Studies) กล่าวว่า การสนับสนุนจากแฟนคลับเคป๊อปวงอื่น ๆ เช่น BTS Army ก็มีส่วนทําให้พวกเขาประสบความสําเร็จด้วยเหมือนกัน จากการเข้าร่วมกิจกรรมเขียนคําร้องออนไลน์ และกิจกรรมอื่น ๆ
ฮุนไดฯ ยอมยกธงขาว
 
'Kpop4Planet' ได้รับข่าวดีจากฮุนไดฯ ผ่านอีเมล์ โดยระบุชัดว่า หลังจากครบกำหนด MOU (Memorandum of Understanding หนังสือบันทึกความเข้าใจร่วมกัน) ระหว่าง ฮุนไดมอเตอร์ส กับ บริษัท อดาโรการขุดแร่ธาตุ แห่งอินโดนีเซีย จำกัด (Adaro Minerals Indonesia) ในปลายปี ค.ศ. 2023 ทั้งสองบริษัทตัดสินใจไม่ต่อสัญญา และยกเลิกการสำรวจถ่านหินและพลังงานอื่น ๆ ทั้งหมด
นอกจากนี้ ฮุนไดฯ ยังได้ตอบคำถาม Nikkei Asia เกี่ยวกับความคืบหน้าของประเด็นที่เรียกร้อง โดยฮุนไดฯใช้ข้อความเดียวกับที่ส่งไปให้ 'Kpop4Planet' และบอกว่า
"ฮุนไดมอเตอร์ส พยายามแสวงหาความร่วมมือกับพันธมิตรระดับโลก ที่หลากหลายอย่างต่อเนื่อง โดยมีความยั่งยืนเป็นพันธสัญญาแรก"
การประกาศดังกล่าวเกิดขึ้นหนึ่งปี ก่อนที่บริษัทจะเปิดตัวแคมเปญ 'ฮุนได หยุด ถ่านหิน' ( 'Hyundai, Drop Coal') จากกรณีแฟนคลับ K-pop กว่า 11,000 คน ลงนามในข้อเรียกร้องให้ ฮุนไดฯ และ เกีย (Kia) บริษัทในเครือ ถอนตัวออกจากการใช้ฟอสซิลมาเป็นพลังงานผลิตอะไหล่รถยนต์ และหันไปจัดหาวัสดุทดแทนจากพลังงานหมุนเวียน
จุดเริ่มต้นรักษ์โลก
 
ชนวนการเคลื่อนไหวของแฟนคลับ จนนำไปสู่การยุติบทบาทของถ่านหิน ในอุตสาหกรรมการผลิตรถยนต์ มาจากเวที การประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ ในเมืองนิวยอร์ก ปี ค.ศ. 2021 เมื่อ 7 boy band วง BTS ได้ขอให้บรรดาผู้นําระดับโลก ร่วมมือกับคนหนุ่มสาว ส่งเสริมกิจกรรมและการดำเนินงานทางด้านสภาพภูมิอากาศ เพื่อให้สอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติ
การจุดประกายครั้งนั้น เหมือนลมทะเลที่พัดเข้าหาฝั่ง และกลายเป็นคลื่นสึนามิในที่สุด เมื่อแฟนคลับ K-pop เริ่มไหวตัว และแสดงความกังวลเกี่ยวกับประเด็นต่าง ๆ ทางสังคม จนไม่อาจนิ่งเฉยได้ อีกต่อไปแล้ว
บทบาทของศิลปินที่ขยายวงจากการให้ความบันเทิง มาเป็นการชี้นำสังคมให้อยู่ร่วมกับธรรมชาติ ถ้าไม่พูดถึง Blackpink คงเหมือนกับไอศกรีมที่ไม่มีเชอรี่วางอยู่ข้างบน ทั้ง 4 สาวแสนสวย อย่าง Jennie, Jisoo, Lisa และ Rose เคยเป็นทูตในการประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สมัยที่ 26 (COP26) ที่เมืองกลาสโกว์ ประเทศสกอตแลนด์
ทั้ง 4 สาวพูดถึงผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เป็นภาษาอังกฤษ ภาษาเกาหลี และภาษาไทย มีผู้รับชมกว่า 3.5 ล้านครั้ง และปรากฏการณ์ลิซ่า เอฟเฟกต์ ยังได้เพิ่มจํานวนการค้นหา Google ในประเทศไทย สําหรับแบรนด์ท้องถิ่นอย่าง “พิพัชรา” (Pipatchara) จากการที่ลิซ่าเลือกที่จะสวมใส่ชุดกระโปรงรีไซเคิล จากผลงานรังสรรค์ของดีไซน์เนอร์ พิพัชรา โดยชุดดังกล่าวทํามาจากฝาขวดพลาสติก จนทำให้บรรยากาศการแข่งขัน Formula 1 Grand Prix ที่โมนาโก ดูพิเศษและแปลกตาไปจากทุกปีที่ผ่านมา
กัดไม่ปล่อย อุตฯ เคป็อป
 
หลังจากจบเคสฮุนไดฯ 'Kpop4Planet' กำลังเริ่มซีรีย์ใหม่ ด้วยการโฟกัสไปที่อุตสาหกรรมเคป็อป เพื่อกดดันหน่วยงานบันเทิงของเกาหลีใต้ ให้ควบคุมการปล่อยคาร์บอน ที่เกี่ยวข้องกับการเปิดตัวอัลบั้ม ซะบ้าง
"บริษัทบันเทิงเกาหลีใต้ กําลังเผยแพร่อัลบั้มจํานวนมาก โหมทําการตลาดมากเกินไป ทำให้แฟนคลับ K-pop ต้องจ่ายเงินซื้ออัลบั้มซ้ำหลายครั้ง" ลี กล่าว
เธอบอกว่า หน้าที่ของนักเคลื่อนไหว จะต้องทํางานเพื่อรักษาแรงกดดันต่อบริษัทบันเทิง จนกว่าพวกเขาจะยอมเปลี่ยนแปลงตัวเอง ลดของเสียจากอัลบั้ม และเลิกการผลิตอัลบั้มที่ไม่มีประโยชน์
วายจีเอ็นเตอร์เทนเมนท์ (YG Entertainment) โปรดิวเซอร์ K-pop ชั้นนํา กล่าวว่า ยังไม่ได้รับคําวิจารณ์ดังกล่าว จากแฟนคลับ ขณะเดียวกัน นิเคอิ เอเชีย ก็ยังตามมาขยี้ต่อ ด้วยการติดต่อไปยัง เอสเอ็มเอนเตอร์เทนเมนต์, เจวายพีเอนเตอร์เทนเมนต์ และไฮบี ( SM Entertainment, JYP Entertainment, Hybe) ซึ่งเป็นเอเจนซี่ของ BTS ที่โด่งดังระดับโลก เพื่อขอความคิดเห็นเกี่ยวกับมุมมองทางด้านสิ่งแวดล้อม กับการทำธุรกิจ แต่ยังคงไม่ได้รับคำตอบใด ๆ
จากข้อมูลของ 'Circle Chart' สมาคมสตูดิโอเพลงของเกาหลีใต้ ทำหน้าที่ตรวจสอบอุตสาหกรรมเพลงชั้นนํา และติดตามยอดขายอัลบั้ม 400 อันดับแรกในประเทศ มียอดขายรวมกัน 115.8 ล้านชุด ในปี ค.ศ. 2023 เพิ่มขึ้น 50.1% จากปีก่อนหน้า โดยรายได้ส่วนใหญ่มาจากซีดี และแผ่นเสียงไวนิล
นุช และ นุชา ของ เป๊ก ผลิตโชค
 
เรื่องราวที่ดูแปลกในสายตาของคนทั่วไป คือการที่ศิลปิน “เป๊ก ผลิตโชค” จากค่าย White music ในเครือ GMM MUSIC ใช้คำเรียกขานแฟนคลับว่า “นุช” สำหรับแฟนคลับผู้หญิง และ “นุชา” สำหรับแฟนคลับผู้ชาย และถ้าแฟนคลับผู้หญิงมีกันหลายคน ก็จะเรียกว่า “นุชเชส” (นุช เติม es) โดยเหตุผลที่เลือกคำว่า นุช เพราะเป็นคำไทย ๆ แปลว่า น้อง การเรียกแฟนคลับว่า นุช จึงเป็นการเรียกขานแทนคำว่า “น้องสาวแสนสวย”
ขณะที่แฟนคลับของ เป๊ก ก็นิยมเรียกเขาว่า “คุณหลวง” จากทรงผมที่เขาชอบทำผมแสกกลาง ทำให้มีรูปหน้าเหมือนไทยโบราณ
ความสัมพันธ์ระหว่าง “คุณหลวง” กับ “บรรดานุช ๆ และนุชา” ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับละครสะท้อนค่านิยมสังคม อย่าง “นางทาส” แต่ในทางกลับกัน เป็นความสัมพันธ์เชิงบวกในฐานะศิลปินกับแฟนคลับ ที่พัฒนาต่อยอดไปสู่กิจกรรมเพื่อสังคม จากจุดเริ่มต้นเล็ก ๆ เพียงแค่ว่า เป๊กเคยไปออกรายการเจาะใจ แล้วบอกว่า การขึ้นไปเป็นอาสาบนดอย เป็นหนึ่งในความฝันที่เขาอยากทำ แต่ยังไม่มีเวลาทำ
แค่คำพูดไม่กี่ประโยค ก็สร้างแรงกระเพื่อมได้มหาศาล เมื่อแฟนคลับนุชกลุ่มหนึ่ง อยากสานฝันของ “ผลิตโชค” ให้เป็นจริง เลยเกิดการรวมตัวจากบรรดานุช-นุช ที่ไม่ได้รู้จักกันเลย แต่ยึดโยงกันเพราะคำว่า นุช และมีเป๊กเป็นศูนย์กลาง
“เขาเป็นต้นแบบในการทำความดี เป็นแรงบันดาลใจให้แฟนคลับอยากจะทำสิ่งดี ๆ ตาม ด้วยความที่กลุ่มแฟนคลับมีจำนวนมาก และหลากหลายวัย หลากหลายอาชีพ ทำให้แต่ละคนที่มีความถนัดที่แตกต่างกัน มาเสนอแนวคิด รวมตัวจัดกิจกรรมดี ๆ ให้ ด้วยเพราะปัจจุบันข้อจำกัดของ เป๊ก ผลิตโชค ที่ไม่อาจไปทำกิจกรรมเหล่านั้น” หนึ่งในแฟนคลับเป๊ก บอกกับสื่อ
แฟนคลับของเป๊กเป็นสายคุณภาพ เป็นมากกว่าแฟนคลับ เพราะเหล่านุชกลุ่มก้อนนั้น ใส่ใจสังคม และมุ่งสร้างประโยชน์ให้กับส่วนรวม มากกว่าการติดตามศิลปิน หลายปีมานี้บรรดานุชทุกช่วงวัย ต่างรวมตัวกันทำกิจกรรมดีๆ ติดต่อกัน ทั้งบริจาคเงินช่วยน้ำท่วม เก็บขยะชายหาด สนับสนุนโรงพยาบาล โดยที่เป๊กไม่เคยไปด้วย มีแต่ชื่อไป
“ผลิตไม่ต้องมาก็ได้ คือพอความที่เราหลากหลาย เราก็อยู่กันแบบเข้าใจ เราก็ไม่ต้องการครอบครอง ไม่ต้องการโมเม้นต์ ไม่ต้องการอะไร เราแค่อยากเห็นเขา ยืนอยู่ตรงนั้น ได้ทำในสิ่งซึ่งเขาอยากทำ แล้วเขามีความสุข เขายิ้มได้ แลกแค่ยิ้มเดียว อะไรก็ได้แลกแค่ยิ้มเดียว ทุกคนยินดี” หนึ่งในแฟนคลับ ให้สัมภาษณ์กับ Voice Online
ขณะที่เป๊ก ก็ให้สัมภาษณ์ผ่านสื่อ บอกไปถึง นุช นุช และก็นุช ว่า นุช เป็นครอบครัวของเขา เราให้กำลังใจเขา เขาให้กำลังใจเรา ต่างคนต่างสนับสนุนกันไป ทำในสิ่งที่ดีๆ ซึ่งจริงๆแฟนๆ ไม่ต้องทำก็ได้ แต่พอเขาทำและใส่ชื่อ ให้เราเป็นส่วนหนึ่งของโครงการก็รู้สึกขอบคุณมากๆ นะครับ ที่ให้เกียรติผมได้เป็นส่วนหนึ่งของสิ่งดีๆ”
ถึงแม้ว่า T-pop fan club ยังอยู่แค่ใน stage fever and change ยังไม่ก้าวหน้า ก้าวไกล เท่ากับ K-pop fan club power แต่ทั้งหมดนี้ถือเป็นอีกปรากฏการณ์น่าสนใจ ที่สะท้อนให้เห็นว่า คนรุ่นใหม่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมอย่างจริงจัง และไม่ได้แค่พูด แต่เลือกที่จะลงมือทำทันที ที่มีโอกาส
 
#ศิลปินKpop
#ฮุนได
#สิ่งแวดล้อม
#เกาหลี
#อุตสาหกรรมรถยนต์
#อุตสาหกรรมบันเทิง
#เป๊กผลิตโชค
#คุณหลวงนุชนุชา
#ESGuniverse
โฆษณา