16 พ.ย. 2024 เวลา 12:46 • ไลฟ์สไตล์

ประสบการณ์ตรงจากการ นั่งสมาธิ หรือ การทำสมาธิ และการได้ไปวิปัสนากรรมฐาน

ก่อนอื่นต้องขอบอกก่อนว่า ฉันไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญในการนั่งสมาธิแต่อย่างใด แต่ผ่านการฝึกปฏิบัติวิปัสนากรรมฐานมาเป็นระยะเวลาหนึ่ง ตั้งแต่อายุ 15 ปี จนถึงปัจจุบัน กับท่านแม่ชีละเอียด ซึ่งท่านบวชมาแล้ว 72 พรรษา บวชเป็นแม่ชีตั้งแต่อายุได้เพียง 7 ปี ตอนนี้ท่านอายุ 79 ปี และพระอาจารย์ทองคำ ที่ได้สอนฉันเกี่ยวกับการทำสมาธิ ฉันจึงอยากเขียนสิ่งที่ฉันนำมาปฏิบัติแล้ว ช่วยให้ชีวิตของฉันมีสติในการดำเนินชีวิตประจำวันมากขึ้นให้แก่ผู้สนใจได้อ่าน
การนั่งสมาธิในรูปแบบ ท่านสอนฉันว่า ให้กำหนดรู้ลมหายใจเข้า - ออก หายใจเข้าให้รู้ ท้องพอง หายใจออก ให้รู้ท้องยุบ กำหนดจิตให้รู้กับคำภาวนาที่ว่า "พองหนอ"
"ยุบหนอ" ปล่อยมันให้เป็นไปตามธรรมชาติ
สฏิปฐาน 4 (ตามที่ท่านแม่ชีละเอียดสอนมาแบบเข้าใจง่าย ๆ ) จะมี กาย เวทนา จิต และ ธรรม
กาย = รู้ว่าร่างกายเราเป็นเช่นไร
เวทนา = รู้เจ็บปวดมั้ยเวลานั่งสมาธิ
จิต = จิตใจเราเป็นเช่นไรในขณะปฏิบัติ คิด ง่วง ฟุ้งซ่าน สงสัย หรือจิตรู้ว่าคิดอะไร?
ธรรม = ธรรมชาติของจิตในการเกิด-ดับ
***ถ้าในใจมันคิดขณะนั่งสมาธิ ให้กำหนดคำภาวนา ว่า คิดหนอ ๆ ๆ จนกว่าความคิดนั้นมันจะดับไป หรือถ้าเกิดความเจ็บปวดเท้า ขา ขณะ นั่งสมาธิ ให้ใช้คำภาวนาใจว่า เจ็บหนอ ๆ ๆ ไปเรื่อย ๆ จนกว่าความเจ็บจะหายไป แต่อย่าเอาจิตไปยึดกับความเจ็บปวด ให้เพียงรับรู้และปล่อยวาง แล้วธรรมดาของจิตมันก็จะไปจับอย่างอื่นอีก ให้กำหนดมันต่อไปเรื่อย ๆ เมื่อจิตรู้ ให้กำหนดมันว่า รู้หนอ ๆ ๆ ไปเรื่อย ๆ ๆ
ถ้าจิตมันคิดอีก เช่น คิดถึงลูก สามี บ้าน หนี้สิน ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นมาในชีวิตเรา เพียงรับรู้ แต่อย่าปรุงแต่ง ให้กำหนดมันในใจว่า คิดหนอ ๆ ๆ แต่อย่าไปเพ่งในความคิด ให้ใช้จิตรู้ มีสติ รู้ว่าตอนนี้คิดอะไร? แล้วกำหนดว่า คิดหนอ ๆ ๆ ๆไปเรื่อย ๆ ๆ จนกว่าความคิดนั้นจะหายไป เช่นกัน
จากนั้นเมื่อหายใจเข้าดึงสติกลับมาที่ลมหายใจเข้า - ออก รู้ท้อง พอง - ยุบ กำหนด พองหนอ - ยุบหนอ หายใจเข้าท้องพอง หายใจออกท้องยุบ ไปเรื่อย ๆ แต่อย่าเกรงจนเกินไป ให้ปล่อยมันเป็นไปตามธรรมชาติ ของการเกิด - ดับ ของจิต
***กรณี ใช้คำภาวนาไม่ทันการเกิดดับของจิต หากใช้คำว่า พองหนอ - ยุบหนอ ไม่ทัน ขณะหายใจเข้า - หายใจออก ให้จิตรู้แล้วใช้คำภาวนาสั้น ๆ ให้มันจบตรงคำว่า "หนอ" ตัวอย่าง หายใจเข้าใช้คำว่า "พอง" หายใจออกใช้คำว่า "หนอ"
เรื่องนี้คือ ประสบการณ์ตรง ว่าบางครั้งทำไม? ภาวนาไม่ทัน ลมหายใจเข้า - ออก ตอนท้องพอง - ยุบ จึงได้ถามท่านแม่ชีละเอียดท่าน ท่านจึงสอนการภาวนาจิตให้ ว่าให้มันจบตรงคำว่า "หนอ" จิตรู้ว่ายุบแล้ว "หนอ" ปล่อยมันเกิดขึ้นตามธรรมชาติการเกิด - ดับของจิต
เวลานั่งอย่าไปเกรงมาก อย่าไปเคร่งในสมาธิมากเกินไป เพียงขอให้รู้ลมหายใจเข้า - ออก ท้องพอง - ยุบ เพียงเท่านี้ก็ดีแล้ว ท่านกล่าว...กล่าวโดย...ท่านแม่ชีละเอียด
และท่านได้สอนว่า ทุกอย่างที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันเรา ก็สามารถทำเป็นสมาธิได้ทุกอย่าง ไม่เพียงแต่การนั่งหลับตา แม้แต่จะนั่ง จะนอน จะกิน จะเดิน ทำงานบ้าน ล้างจาน อ่านหนังสือ เขียนหนังสือ ก็เป็นการภาวนาจิตได้ เมื่อใดจิตใจจดจ่ออยู่กับสิ่งที่ทำ สิ่งนั้นเรียกว่า "สมาธิ"
บางท่านใช้คำภาวนาว่า พุธ-โธ ๆ ๆ ๆ ก็มี แต่เราเรียนมาทางสาย พองหนอ - ยุบหนอ และการเกิดขึ้นจริงตามธรรมชาติของจิต และความเจ็บปวดของร่างกาย "ขออนุญาติใช้ภาษาไม่เป็นทางการนะคะ"
สุดท้ายนี้จากการได้ฝึกปฏิบัติวิปัสนากรรมฐาน ทำให้ฉันได้มีสติในการดำเนินชีวิตมากขึ้น และเป็นประโยชน์ต่อการดำรงค์ชีวิตประจำวัน ในทุก ๆ วันอย่างมีสติทุก ๆ เวลา และการไปวิปัสนากรรมฐานทั้งครอบครัว เป็นกิจกรรมที่ช่วยสร้างสรรค์ครอบครัวมีความสุข อบอุ่นใจ ลูก และสามี มีธรรมะประจำใจ และถือเป็นการทำบุญใหญ่ได้อีกด้วย จึงอยากเชิญชวนทุกท่าน ได้ลองไปปฏิบัติธรรมกันดูสักครั้งในชีวิต หรือบางท่านเคยไปปฏิบัติแล้วก็ตาม คุณจะรับรู้ได้ถึงการมีความสุขทางใจที่หาไม่ได้ จากที่อื่น ๆ และสิ่งของนอกกายภายนอกก็ตาม
รู้สึกโชคดีและขอบคุณ ๆ ๆ ท่านแม่ชีละเอียด พระอาจารย์ทองคำ ลูก สามี และพ่อแม่ ที่ร่วมใจกันได้ไปปฏิบัติธรรมในทุก ๆ ครั้ง ที่มีโอกาส และถ้ามีโอกาสว่างมีเวลากลับไปประเทศไทย ฉันและครอบครัว จะไปปฏิบัติธรรมอย่างสม่ำเสมอ ขอบคุณที่มีพระพุทธศาสนาสืบต่อกันมาจนถึง ณ ปัจจุบัน
Jumpasang
โฆษณา