หัวบันไดแห้ง
พันเอก พระยาสุรพันธเสนี (อิ้น บุนนาค) เป็นนายทหารชั้นผู้ใหญ่ในรัชกาลที่ 6-7 รับราชการตำแหน่งสมุหเทศาภิบาลมณฑลราชบุรี มีอำนาจลงโทษประหารชีวิตคนได้ (ท่านเป็นบิดาของ อ้อม บุนนาค ภรรยาของนักเขียนนามอุโฆษ มนัส จรรยงค์ โดยสถานะ ท่านจึงอาจนับได้ว่าเป็นพ่อตาของ มนัส จรรยงค์ แต่โดยหลักการอาจไม่ใช่ทีเดียวนัก เพราะหนุ่มสาวทั้งสองหนีไปอยู่กินด้วยกันเอง)
เมื่อเกิดการปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 ท่านไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงการปกครองนั้น ปีถัดมาเมื่อมีการรวมกลุ่มก่อรัฐประหารนำโดยพลเอกพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช ท่านก็เข้าร่วมด้วย เป็นหนึ่งในคณะก่อการในเดือนตุลาคม ปี พ.ศ. 2476
ฝ่ายก่อการรัฐประหารคึกคักมาก ยกกำลังทหารมาจากหลายจังหวัดเข้าล้อมกรุง ทว่าก็เหมือนพายุที่แรงต้นอ่อนปลาย ทัพก่อการอ่อนกำลังลงอย่างรวดเร็ว ภายในชั่วข้ามคืนก็เปลี่ยนสถานะจาก ‘ปฏิวัติ’ เป็น ‘กบฏ’ เรียกว่า กบฏบวรเดช
พลันนายทหารชั้นผู้ใหญ่ชั้นผู้น้อยจำนวนหลายร้อยนายก็ถูกจับเข้าคุก บรรดาเพื่อนๆ และคนที่รู้จักนายทหารชั้นผู้ใหญ่เหล่านั้นพากันหายหน้าหายตาไปหมด ในชั่วข้ามคืนทหาร ‘กบฏ’ เหล่านั้นพบว่าพวกเขาไร้เพื่อนโดยสิ้นเชิง ไม่มีใครอยากถูกโยงเข้ากับพวกแพ้เกมการเมือง เพราะรู้ดีว่าการ ‘เช็กบิล’ ครั้งใหญ่กำลังมา
พระยาสุรพันธเสนีกลายเป็นคนมีค่าหัว ไม่นานเขาก็ถูกคนใกล้ชิดทรยศจับตัวส่งให้ทางการขณะพยายามหลบหนีผ่านป่ากะเหรี่ยงข้ามเขตแดนไทยไปยังฝั่งพม่า
พระยาสุรพันธเสนีกล่าวด้วยความเข้าใจสัจธรรมของชีวิตเมื่อสองเท้าถูกล่ามด้วยตรวนเหล็กหนักอึ้งที่คุกบางขวางว่า หากคณะบวรเดชปฏิวัติสำเร็จ รับรองว่าหัวบันไดบ้านของท่านจะไม่แห้ง เพราะใครๆ ก็มาเลียแข้งเลียขา
จนถึงวันนี้ สัจธรรมของอำนาจและชื่อเสียงไม่เคยเปลี่ยนแปลง!
ขึ้นที่สูงได้ก็ตกลงมาได้...
และตกยิ่งสูงยิ่งเจ็บ!
สัจธรรมก็คือคนมีอำนาจ คนเก่ง คนดี คนมีชื่อเสียงมักเป็นแม่เหล็กดูดเศษเหล็กต่างๆ เข้ามาหาเสมอ
ใครๆ ก็อยากเป็นส่วนหนึ่งของตำนาน หรือชัยชนะ เป็นเรื่องที่เข้าใจได้
ตัวอย่างประหลาดตัวอย่างหนึ่งคือการเลือกตั้ง เมื่อผลโพลบอกว่าพรรค ก. จะได้ชัยชนะท่วมท้น ผู้สนับสนุนพรรค ข. อาจเปลี่ยนมาเลือกพรรค ก. หน้าตาเฉย เพราะอยากอยู่ฝ่ายชนะ!
ทางพุทธสอนสัจธรรมสำคัญหนึ่งว่า ไม่มีอะไรอยู่นิรันดร์ มีลาภก็มีเสื่อมลาภ มียศก็มีเสื่อมยศ มีชื่อเสียง ก็มีเสื่อมชื่อเสียง
นี่ก็คือหลักฟิสิกส์ธรรมดา ไม่มีอะไรสามารถดำรงสถานะเดิมตลอดกาล
เมื่อเข้าใจสัจธรรมนี้ ก็จะลดความทุกข์เมื่อตกจากที่สูง หรือเมื่อคนรอบตัวหายหน้าหายตาไป
เมื่อเข้าใจสัจธรรมนี้ ก็จะมองโลกในแง่ดีได้เช่นกันว่า มีเสื่อมลาภก็มีลาภกลับมาได้ มีเสื่อมชื่อเสียง ก็มีชื่อเสียงกลับมาได้
คนที่เคยผ่านการเสื่อมลาภ เสื่อมยศ เสื่อมชื่อมาก่อน ย่อมเห็นความไม่แน่นอนของชีวิต และใช้ชีวิตโดยไม่ประมาท
คนเราวัดใจกันเมื่อตกยากตกระกำลำบาก ไม่มีเงิน ไม่มีสถานะสูงในสังคม
เวลาที่หัวบันไดแห้งเป็นช่วงยามที่ดีที่สุดที่จะรู้ว่าใครเป็นเพื่อนแท้ ใครเป็นเพื่อนเทียม
เวลาที่หัวบันไดแห้งเป็นช่วงที่น่าจะได้พิจารณาตนเอง วิเคราะห์สิ่งที่ตนกระทำมาในอดีต แล้วปรับปรุงตัวเอง
เวลาที่หัวบันไดแห้งเป็นเวลาที่สมควรเงยหน้ามองท้องฟ้าและแสงดาว และหาทางก้าวต่อไป
หัวบันไดแห้งก็เช่นการเป็นไวรัสหวัด เราทำอะไรกับมันไม่ได้ นอกจากยอมรับการดำรงอยู่ของมัน ไม่เสียสติเพราะรู้ว่ามันมีชีวิตอยู่ได้เพียงช่วงเวลาหนึ่ง ผ่านช่วงเวลานี้ไปได้ มันก็จะตายจากไป
มีลงก็มีขึ้น
หัวบันไดแห้งไม่เป็นไร เพราะแห้งได้ก็เปียกได้
พันเอก พระยาสุรพันธเสนี ถูกถอดยศและจำคุกนานหกปี ใช้ชีวิตลี้ภัยต่างแดนอีกราวหกปี ก็ได้กลับคืนบ้านเกิดและขึ้นที่สูงอีกครั้ง ในปี พ.ศ. 2489 ท่านดำรงตำแหน่งเป็นรัฐมนตรี
หัวบันไดท่านก็เริ่มเปียกอีกครั้ง...
จาก ชีวิตคือปาฏิหาริย์! / วินทร์ เลียววาริณ
- 24
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
