24 ธ.ค. 2024 เวลา 06:45 • ประวัติศาสตร์

๓๐๑๏ ได้ว่า ข้ามย่านฟ้ามาม่วน เมืองเพียง
ขอแก่ บุญเฮืองคึดอี่ดู ฝูงข้อย
ดีแก่ ลมพานไม้สวนเกียง หนาวหน่วง
สาวถ่าวได้โดยฮ้อย อยู่เหงา ฯ
๓๐๒๏ สงัดเน่งแท้เทิงข่วง ฮมกระสัน
โอยๆอดลวดสะเจา ใจม้าง
มือผันผ้าผืนแครง ครางฮุ่ย
เยาวะราช เจ้าติ่วช้างเลยเล่า ลักหัว ฯ
๓๐๓๏ ทำทู่ยเนื้อท้าวฮุ่ง เฮียงเฮียม
ผะนัวเหมือยหมอกฮวาย ลงเค้า
เฮาก็ ยังเจียมถ้อยกลัวเกรง ต้านปาก
เมื่อนั้น ผู่แห่งเหง้าสองท้าว กล่าวกลอน ฯ
๓๐๔๏ ขอแก่ บุญมากเจ้าบนบอก พระแขไข
ดีแก่ ฮองๆเดือนส่องงาม เงาซ้าย
เฮาก็ ดูแนนน้องทังสอง เสมอภาค กันแล้ว
ท่อว่า แนนเพื่อนพุ้นทังค้าย ต่างสวน ฯ
๓๐๕๏ กกอยู่พุ้นปลายหาก เชยชอน
ออระควรใบฮ่วมกัน เฝือฝั้น
ยังเล่า เห็นแนนเบื้องอุดร นคเรศ
เหมือนจัก ได้ฝ่ายก้ำภายนั้น ตื่มมา ฯ
๓๐๖๏ สาเรศง้อมงามเงื่อน อินทร์กรอง
เยียวท่อ ฮามราชาอยู่ไกล กลอยกลั้น
พอประมาณด้ามสองปี ปุนคอบ กันแล้ว
เมี้ยนท่อนั้นเมือฟ้า จิ่งเสถียร ฯ
๓๐๗๏ เมื่อนั้น ง้อมขอบข้อขานเที่ยว ทูลถวาย
เวโรเบียนบาปใด ดลข้อง
เปนคนฮ้างฮมกัน กลั้นโศก
ดูดั่ง แนนเพื่อนพ้องภายพุ้น หากเหลือ ฯ
๓๐๘๏ ลุโชคล้นๆลาภ ลืมหลัง บ่ฮู้
ภายเชียงเครือส่วนเหย หมองหม้อม
ฮอยที่ กัมมังแล้วกัมมา เวียนคอบ
น้องท่านผู้คีงค้อม หากขวาง ฯ
๓๐๙๏ เหมือนจัก ข้ามขอบฟ้าเดินดุ่ง โดยดอม พระเอย
เปนคนผางเผิดอัน อายหน้า
รือจัก ลอนเนาให้ไทชอม ชี้ง่อน ได้นั้น
เปนดั่ง ไซใส่น้ำหลังหล้า บ่หมาน ฯ
๓๑๐๏ ยามเมื่อ ได้ท่อนท้าวล้านท่อ ภายหลัง
เปนคนสะเทินอยู่ไกล การชู้
เวรังแล้วเวรา ถ้วนบาป
พายพี่พี้ภายพุ้น หากเหลือ นั้นดาย ฯ
๓๑๑๏ เจ้ามาศฟ้าล้านกาบ คำหวา
ยินคราญเคืองเล่าแถม เถิงถ้อย
ขอพรห้ามเก็งญา ยอมโทษ ปางนี้
น้องท่าน เจ้าติ่วสร้อยเหมือนไป่ ละเฮา ว่าอัน ฯ
​๓๑๒๏ ชื่อว่าแสนโกฎิแก้วนางนาถ นักสนม ก็ดี
พอแต่ หายบันเทาที่ใจ จงอ้าง
ดูแนนน้องยังสม สวรรค์มิ่ง
แนนเพื่อนบ้างหลายแท้ โทษมี ฯ
๓๑๓๏ ดูกิ่งไม้พุ้นต่ำ เฮาสูง
ผงธุลีเลยห่อนกลาย เปนน้ำ
ดีแก่ ยูงสูนฮ้องเสียงวอน ในเถื่อน
เอื้อยมู่งซ้ำแถมถ้อย กล่าวกลอน ฯ
๓๑๔๏ ขอข่ำเบื้องแนนเพื่อน ยอเฮา พระเอย
ออระชอน เสียงเทพาเล่าแหน คำต้าน
ตูจัก เอาแนนน้องทังสอง ฮักยิ่ง
แนนเพื่อนไว้แวนถ้าน ต่ำตอย ฯ
๓๑๕๏ ปองมิ่งน้องให้อยู่ สวนสูง
สองลำพลอยยิ่งไกล ไทอ้าง
ภายลุนพุ้นหลายเหลือ หลึมอ่อน
เมื่อนั้น ง้อมม่วนผู้ธรรม์อ้าง สว่างกระสัน ฯ
๓๑๖๏ หมักหม่อนเนื้อท้าวฮุ่ง เฮียงนาง
โพยภัยสันสิ่งใด ดูเผี้ยน
ขอแก่ บุญขวางไท้ทรงเมือง หลิ้นม่วน
ทุกที่เที้ยนยินพร้อม ขึ่นบาน ฯ
๓๑๗๏ ทะล่วนพร้อมฝูงถ่าว สาวสนม
วิญญาณจงจอดทวน ทางชู้
อาฮมดิ้นดวงแด ดั้นเดี่ยว
ภายยี่ผู้ใจแจ้ง บ่าวบา ฯ
๓๑๘๏ (จิตเกี่ยวแก้วนางนาถ นักสนม
ตาไชชอนเสียดสาว ประสงค์ชู้)
หนัวหนัวหลิ้นซอนมือ ลักลอบ
จาอิ่นอ้อยเสียงจ้อย กล่าววอน ฯ
๓๑๙๏ ไปเปี่ยวหลิ้นมือลอบ ลักบาย ก็มี
หนัวๆจาม่วนหู คีค้อย
โอยๆโอ้โออาย อกสั่น
สนุกอยู่พร้อมเขาข้อย เพิ่งบุญ ฯ
๓๒๐๏ ผ่อเห็น ทักทั่นฟ้าซ้องช่อ เขียวนิล พุ้นเยอ
ปุนคำควรค่อยจา จงต้าน
วินๆแล้ววอนๆ ชาวแขก
ชาวแขกพร้อมชาวบ้าน ชื่นบาน ฯ
๓๒๑๏ แฮกฮ่วมชู้ฮักเฮ่ง มีมาย
คำสงสารเล่าสาน สานม้าง
นักๆโอ้โอยอาย กลั้นสวาท
บางพ่อง หน้าต่อหน่าโลมล้าง ลูบบาย ฯ
๓๒๒๏ บางพ่อง ยังหยาดน้ำสัจจะเที่ยง วาจา
คำสงสารหมื่นหมาย หมายหมั้น
เทื่อนี้ โทเรฮ้างโทรา ฮามขวบ ก็ดี
อันที่ชั้นใจน้อย อย่ามาย ฯ
๓๒๓๏ ขอจวบเจ้าๆจวบ จงฮัก
เสนหาหาฮอดกระหาย หูยแห้ม
นักๆกลั้นกลอยกลม กวนกอด
แก้มก่ายแก้มโลมลิ้น แลกสลา ฯ
๓๒๔๏ หอดๆหน้าๆต่อ ตาตาม
เมื่อนั้น เก็งญายินชื่นโดย ดอมข้า
ฮมๆเค้าในมะฮาม ล้นข่วง
ชาวลุ่มพร้อมชาวฟ้า พร่ำสวรรค์ ฯ
​๓๒๕๏ เสียงปี่ก้องลมล่วง เวหา
คอนๆนันนอกใน ดังก้อง
แต่นั้น นงเมืองเจ้าคำหวา ต้านตอบ
ชมชื่นหน้าขาวแจ้ง จิ่งแถลง ฯ
(โคลงมหาสินธุมาลี) ๓๒๖๏ ดอกนึ่งบานก่อนไม้ ทังหลาย
ปนดอกเอามาทวาย ฮ่มกั้ง
ดวงนึ่งเมื่อลมผาย ผันหมอก
บินสู่แดนฟ้าตั้ง ต่อพุ้น พายสาย ฯ
๓๒๗๏ ดอกนึ่งเต็มด่านด้าว ตีนผา
ถ่องนึ่งปันเอามา เสียบให้
ดวงนึ่งเปนกลางนา เฮฮ่อน
ดวงดาษดวงละไล้ ก็ใช่ไม้สาผล ฯ
๓๒๘๏ ดอกนึ่งเหาะหอบเต้น ลีลา
เอาแทบเทียมทรงทวาย ทัดเนื้อ
ดวงนึ่งมีวรรณพรายๆ เฮื่องเฮื่อ
จักว่าผ้าฮู้ว่าเสื้อ สิ่งนั้นคนิงดู ฯ
๓๒๙๏ ดอกนึ่งสาวบ่าวค้าน สงสัย
ต้นบ่สูงพอไค แค่หน้า
ดวงนึ่งเมื่อลมไกว ฮสฮ่วง
ลุกทั่วดินแดนฟ้า ท่วยไท้ ถือวี ฯ
๓๓๐๏ เมื่อนั้น ภูธรนงนาถน้อย นาคอง
ฮับพากย์คำสายสนอง ชื่นช้อย
พวงภักตร์ดั่งผิวทอง พวงพี่
ยินดั่งดวงหิ่งห้อย ดั่งนั้น ทวายเหิน ฯ
๓๓๑๏ ดอกนึ่งฮ่อนฮ่อนฮ้อน เฮฮน
บ่แม่นขอพญาบน เล่าแก้
นานาต่างภายหน หายาก พระเอย
จักกล่าวคำจิงแท้ ฝากน้อง พาที ฯ
๓๓๒๏ ดอกนึ่งเสียงปี่ก้อง เวหน
ดังทั่วพรหมสากล แหล่งหล้า
ดวงนึ่งฮสสุคนธ์ ฮ่วงเฮ้า
นางอมรเจ้าฟ้า อยู่เฝ้าแฝงโพย ฯ
๓๓๓๏ ดอกนึ่งมีนึ่งแล้ว หาสอง
เมียมิ่งทำใจหมอง เคียดค้อย
ดวงนึ่งจักปุนปอง เอาก็ยาก
ละแผ่นพื้นแครงซ้อย ห่างไว้วอนกระสัน ฯ
๓๓๔๏ ดอกนึ่งลงน้ำแกว่ง ไกวงวง
ปลาฟั่งเฟือนทังปวง ลอบลี้
คุชสารบ้าโบยงวง ไกวแกว่ง
ดอกอันใดอันนี้ นาถไท้ชี้ทูลถวาย ฯ
๓๓๕๏ ดอกนึ่งต้านไว้ว่า แนแพง
เอาใส่ดอมโฮยแกง ข้อยเข้า
ดอกนึ่งไปแสวง หาคู่
งามบ่มีฮู้เศร้า ตราบต่อเท้าพันวัสสา ฯ
(วิชชุมาลี) ๓๓๖๏ เมื่อนั้น ชะพู่เนื้อน้อยนาถ นงศรี
ปุนคำควรค่อยจา จงต้าน
ลอนจัก พาทีแท้ทรงกลัว เยื้อนยาก
ผิดถืกต้องแพงล้าน หมั่นเติน แต่เถิ้น ฯ
​(มหาสินธุมาลี) ๓๓๗๏ ดอกนึ่งฟ้าสนั่นก้อง เวหา
ดอกนึ่งสถานเก็งญา ยอดไท้
ดอกนึ่งซอมแซมหญา หลายกาบ
ดวงดาดดวงละไล้ ลูบไล้ลืมวาง ฯ
๓๓๘๏ ดอกนึ่งฮวงสุ่มเพี้ยง เพลิงฮัก
ดวงนึ่งเพียงสารชัก แนบน้าว
ดวงนึ่งเหลือใจฝัก แฝงคู่
นางบ่มีเฮือนย้าว มิ่งเมี้ยน มระณัง ฯ
๓๓๙๏ เมื่อนั้น ภูวนาถท้าวผู่ผ่าน สวนตาล
พาทีกลอยกล่าวหมาย แหนอ้าง ฯ
๓๔๐๏ สิ่งนึ่งนั้นพันดอก สามดวง
เซ็งฮอดพรหมแดนสวาง สี่หน้า
ดอกนึ่งเปนงางวง หายาก
จักว่าอันใดเจ้าข้า ก็ใช่เชื้อเมธา ฯ
๓๔๑๏ ดอกนึ่งหว้ายน้ำบ่ หาเฮือ
ทังพวกพลหลายเหลือ แห่พร้อม
ดอกนึ่งต้นซ้าเครือ แคมเถื่อน
มีลูกงามอ้อมส้อม เครื่องพ้อม พายสาย ฯ
๓๔๒๏ ดอกนึ่งได้สะง้าจิ่ง บนบาน
บ่หมายแหนสงสาร ท่านอ้าง
ดวงนึ่งเมื่อลมพาน พัดกิ่ง
เปนฮูปลอยลงล้าง เผ่าท้าวรามเกียรติ์ ฯ
๓๔๓๏ ดอกนึ่งผิวอ่อนเพี้ยง จำปา
ปองมิ่งแนนราชา ใหม่หน้า
ดอกนึ่งจักหา หา ยังยาก
มีแท้ในเมืองฟ้า บ่อาจได้ดูไกล ฯ
๓๔๔๏ โสมสันศรีหนุ่มน้อย เชียงเครือ
ฮับพากย์คำแฝงเฝือ ฝ่ายน้อง
ฮักเอยอย่าลอนเมือ มาเที่ยวพระเอย
จักกล่าวกลอนถวายถ้อง แห่งน้องคนิงดู ฯ
๓๔๕๏ ที่ๆมหาโพธิแจ้ง จริยา
สิ่งนึ่งใครๆหา แหล่งหล้า
ทุมภรอยู่เหิงมา พันขวบ
สามดอกบานแวนช้า บ่ได้โดยคนิง ฯ
๓๔๖๏ ดอกนึ่งงาฮีบไฮ้ มีงวง
ปุนนาคลอยวังหลวง สู่น้ำ
ช้ามีท่อมีดวง ดายดอก
ดอกนึ่งแคๆค้ำ สวางเมี้ยนเมานอน ฯ
๓๔๗๏ ดอกนึ่งเกลี้ยงกล่อมเกลี้ยง ลมไกว
ดวงนึ่งคู่คำไฮ จากไฮ้
ดอกนึ่งยอแยไถน ปองมิ่ง
จักถึกคำจอมไท้ ข้าน้อยทูลถวาย ฯ
๓๔๘๏ ดอกนึ่งฮว่านๆฟ้า ดังหนัก
เปนกาวพลายสายจัก จื่อถ้อย
ดอกนึ่งชู้ชมฮัก บานค่ำ
เสียสิ่งสินแครงซ้อย ท่านได้ดอมมัน ฯ
​๓๔๙๏ ดอกนึ่งเปนส่ำด้าว ดารา
ดวงบ่เห็นหอมมา ฮ่วงเฮ้า
ดอกนึ่งเปนจอมผา ทันง่อน
ดอกสิ่งใดนั้นเจ้า ฮ่อนผ้าย เวหา ฯ
๓๕๐๏ ดอกนึ่งหอมอ่อนเพี้ยง ในทรวง
แดเดือดแดแดดวง เดื่อดั้ง
ดอกนึ่งย่อมเปนพวง สะมาด
ใครอาจลงลอยฮั้ง จึ่งได้เชยชม ฯ
๓๕๑๏ ดอกนึ่งเปนชาติเชื้อ ในหนอง
ทัดบ่เปนลอนกอง เกี่ยวก้าน
ดอกนึ่งคือวันทอง ทังแท่ง
ทาดดวงมีในบ้าน นึ่งนั้นลือสาย ฯ
๓๕๒๏ ข้าน้อยจิ่ง สอนเฮียน
ผิดถึกใดอย่าเตียน บ้างแด่
ดวงใดไป่แวนเสถียร ฮีฮ่ำเฮียมเอย
ถวายแห่งจอมเจ้าช้าง จงค่อยขอฟัง ฯ
๓๕๓๏ นงศรีสาโรจเจ้า สวนตาล
ฮับพากย์นางนงคราญ ชื่นช้อย
จำปีอยู่เหิงนาน พันขวบ
แฮงลักแวนต้นน้อย กว่าไม้ทังหลาย ฯ
๑๓๕๔๏ ดวงนึ่งผิวหลากแหล้ เอ็งชัญ
ดอกนึ่งกลางแก่งผัน ป่าสั้น
ดอกนึ่งเก็งญาธรรม์ ทูลเกศ
ลอนคึดในแต่หั้น แห่งน้อง นงปราง ฯ
๓๕๕๏ ดูเดิกดาวดาษฟ้า ละแดนแพง
แพงพร้อมพายๆหน แล่งหล้า
บ่าวสาวสนกันเฮ ฮ่ำไห้
โทเรศได้ชอนผ้า กล่อมกลิ้งกามะนี ฯ
๓๕๖๏ เหนียๆน่ำๆน้าว คอชม ก็มี
ซับๆซิ่งๆจับ คอจูบ ก็มี
ฮ่อนๆพระพับองค์อ่อน ในมโน
นักขัตตะรืกฮู้ถองแจ้ง จิ่งมโน ฯ
(กลอนอ่านวิชชุมาลี) ๓๕๗๏ เมื่อนั้น ภูวนาถท้าวผู้ผ่าน ควงสวรรค์
ปุนคำควรค่อยแหน สองน้อง
เฮาก็ มางันหลิ้นลวงสาว สู่บ่าว
ค้ายเพื่อนพ้องพันพร้อม พร่ำหลาย ฯ
๓๕๘๏ จักกล่าวให้ชอบชั่ง แนนสม ชอบแล้ว
หมอโหรทวายบอกมา มวลพร้อม
ฮมฮมสร้อยสาวสม สู่บ่าว
เยาวราชผู้คิงค้อม คู่เคียง ฯ
๓๕๙๏ ค่าวๆหน้าเอื้อยมู่ง อามกาน
ปุนเทียนทองใส่ใน ขันเข้ม
ฮองๆเหลื้อมพานสลา ใสมาศ
ประดับดอกไม้เลียนเล้ม เลือกมา ฯ
๓๖๐๏ โสมสะอาดท้าวทังสี่ ทรงสถาน
เขาก็ ดายอยคำใส่สม ผางแก้ว
ยอสองไท้นงคราญ ขึ้นนั่ง
สินบ่แคล้วซงซ้าย ท่อใย ฯ
๓๖๑๏ ญั่งๆหน้าหมอเสี่ยง โหรทวาย
สมภารใผไป่พอ เพิงเพี้ยง
ทังหลายพร้อมสาธุการ ล้นข่วง
ญ่องๆเนื้อผิวเกลี้ยง ส่องศรี ฯ
๓๖๒๏ แนนเพื่อนพุ้นยังล่วง มาสวาน
ทังเทพีลูกลุง อามอั้ว
สะพั่งหน้าพญาหลวง ท้าวกว่า
นางอู่แก้วคีงดั้ว ดั่งเขียน ฯ
๓๖๓๏ เจ้าว่าให้ลองชั่ง ดูบุญ
เขาก็ เฮียงยอยยอใส่ผาง ยอขึ้น
ปุนประมาณด้วยหนักเบา ปุนถ่อง
ฮอยที่ น้องจักได้ผ่านพื้นทังค้าย นั่งปอง ฯ
๓๖๔๏ เมื่อนั้น ญ่องๆหน้าง้อมม่วน ยินสงวน
เขาจิ่ง ยอผางทองถ่ายยอย มาตั้ง
สะพั่งพร้อมหาญพาย อ้ายคว่าง
เพ็งเกื่อนดั้งคอนซ้อย ผ่องเพ็ง ฯ
๓๖๕๏ แหนฮ่างถ้อยแถวถี่ แถมวอน
ภายเก็งญายอดนาง นงหน้า
สะลอนพร้อมอามกาน เอื้อยมุ่ง
โสมหนุ่มหน้าสาวใช้ ชู่คน ฯ
๓๖๖๏ พู่งๆไหว้วอนฮอด ฮักษา
ชาวบนหมอหมู่ควร เคยฮู้
เขาก็ ดาแนนพร้อมทังหลาย แล้วชั่ง
อ้ายคว่างผู้ธรรม์อ้าง ก่อนพล ฯ
๓๖๗๏ ญั่งๆเหลื้อมดาวเฮื่อ เฮืองบน พุ้นเยอ
ญนๆยอใส่ผาง ผายขึ้น
ยังชวนเบื้องอามกาน ดูเหยี่ยง
เหมือนจัก ได้ก่งพื้นตางท้าว ที่ไกล ฯ
๓๖๘๏ หมักหม่อนหน้านงหนุ่ม สอนลอน
ฮอยที่ เจียมนางพรายต่างไท เปนเหง้า
เมื่อนั้น อ้ายคว่างคุ้มยินวอน แวนมาก
กระสันเดือดฮ้อนฮมเฮ้า บ่บาน ฯ
๓๖๙๏ ลอนว่า เยื้อนยากต้านเตินท่าน ทังตอม
แต่นั้น หาญพายเลยเล่าตาม เติมน้อง
ฮอมแนนขึ้นผางทอง แล้วชั่ง
เปนหน่วยพ้องภายซ้าย ย่อมพัน ฯ
๓๗๐๏ หญั่งๆหน้าเอื้อยมุ่ง ยินตอม
สงสารสังแห่งชาย ลวงลิ้น
ดูดั่ง ผิวผอมเข้าผางพี พอเน่ง
คอนเล่าต้านใยถ้อย ซว่าหัว ฯ
๓๗๑๏ เถ้าจ่าซ้อนเฮวเฮ่ง ไปตาม
แนนบัวทองห่างชาย ชวานน้อย
ฮมๆพร้อมสาวฮาม ใช้ชว่าง
ข้าอ่อน เจ้าติ่วสร้อยผางถ้วน ท่อลุง แท้รือ ฯ
๓๗๒๏ สว่าๆฮ้องคับข่วง ตีอก
เขาก็ ทวนคำลุงกล่าวสวาน ไสเถ้า
ชื่อว่า เฮาทุกข์จ้ำเกลือกิน การยาก ก็ดี
แนนอย่าได้เปนเหง้า เพื่อนหยัน ฯ
๓๗๓๏ คอนก็ ฮับพากย์ถ้อยกลอยกล่าว ใสใย
คนิงอันใดก็หากเปน อันนั้น
บาไทแย้มยินสงวน สนุกมาก
ผู่แก่นชั้นสองเจ้า ที่ยำ ฯ
๓๗๔๏ เมี้ยนปากแล้วเลยอยู่ เสด็จการ
นำขุนยอใส่ยอย ยอขึ้น
หมอทวายพร้อมหวนเห็น แล้วกล่าว
เหมือนจัก ได้ก่งพื้นตางท้าว ที่ไกล ฯ
๓๗๕๏ เหน้าหนุ่มเนื้อนงถ่าว ชาวปะกัน
ก็ย่อม ฮมอาลัยลูกเมีย ภายบ้าน
เลยเล่า ยอแนนผู้ธรรม์ยำ อ้ายผ่อง
ยังจัก ได้อยู่บ้านปุนเฝ้า ฝ่ายหลัง ฯ
๓๗๖๏ ได้ท่อนท้าวพุ้นเล่า คืนมา ชอบดาย
สินทองทังเครื่องดี ดูพร้อม
แองคอนขึ้นผางทอง แล้วชั่ง
ลินลั่นค้อมเบาน้อย หน่วยพัน ฯ
๓๗๗๏ ดูดั่งเบื้องสาวหาก แวนเบา
สงสารสังแต่ปุน เปนชู้
เฮาบ่ วางเฮือนฮ้างฮามหลัง เสียง่าย
สองหากฮู้ไปแล้ว ห่อนมาย เมื่อใด ฯ
๓๗๘๏ เกลี้ยงแต่ลิ้นล่ายปาก โมโห
สงสารสังแห่งชาย เพิงเว้น
แหนงจัก เอโกเมี้ยนตายเสีย ลางสว่าง
เมื่อนั้น คอนกล่าวถ้อยสายเส้น เล่ามา ฯ
๓๗๙๏ แหนฮ่างไห้ฮู้ที่ ฮมฮัก นั้นเนอ
คนิง โสมสันดั่งจักเท ทรวงข้อง
รือจัก ลอนลักดั้งใจไป เปนท่าน นั้นเด
เบื้องฝ่ายพ้องภายพุ้น อย่าจา ฯ
๓๘๐๏ ท้าวฮุ่ง ผู่ที่เหง้าได้ผ่าน สามเมือง ก็ดี
เก็งญายังที่เฮา เปนเจ้า
เมืองๆเหลื้อมพะกายกอง แจ้งสว่าง
ขายี่ผู้ธรรม์เหง้า อ่อนชาย ฯ
๓๘๑๏ แหนฮ่างแล้วเลยชั่ง แนนตาม
ภายขวาหนักแสล่งพอ พันฮ้อย
เหมือนจัก ฮามฮักฮ้างฮามเมีย มัวเพื่อน
ข้าท่าน เจ้าติ่วสร้อยสางถ้วน ซู่คน ฯ
๓๘๒๏ แล้วชั่งท้าวอ้ายเกื่อน คนเซ็ง
ปลายมันดนดุ่งปุน ไปหน้า
เลยยอน้องขุนเพ็ง ขึ้นสืบ
ฮื่นๆพร้อมชาวฟ้า ชั่งแนน ฯ
๓๘๓๏ ฝูงนี้ เปนหืบพร้อมอ้ายคว่าง ขุนคอน
ฮอยจัก มีเงินแสนสิ่งสิน ภายหน้า
เมื่อนั้น ภูธรเจ้าจอมหัว ไห้กล่าว
เตินแต่งเจ้าชาวฟ้า ชั่งเปือง ฯ
๓๘๔๏ แนนบ่าวขึ้นผางชั่ง ภายขวา
เมืองๆจันทร์ส่องงาม เงาซ้าย
แนนสาวเมี้ยนดาดี แล้วชั่ง
พลพวกพร้อมทังค้าย ชื่นชม ฯ
๓๘๕๏ ญั่งๆหน้าหมอสว่าย โหรทวาย
สมภารหนักพ่องเบา บางบ้าง
ญิงชายแท้ทางมี ในโลก
ลางพ่องฮ้างลางหม้าย อยู่สะเทิน ฯ
๓๘๖๏ ลางพ่อง ลุโชคฝั้นเฝือกล่อม พะไมมิต ก็มี
ฮมๆเตินแต่งดี ดาเมี้ยน
บาไทท้าวสวนตาล ต้านตอบ
ทุกที่เที้ยนชมพร้อม พร่ำมวล ฯ
๓๘๗๏ เฮาจากหนี้เมือสู่ ผาบุญ ชอบแล้ว
เยียวจวนยามฮุ่งสวาย แสงฮ้อน
สองขุนพร้อมสองนาง นงถ่าว
ผาใหญ่ก้อนหินล้าน ลุ่มมัน ฯ
๓๘๘๏ ค่าวค่าวขึ้นเถิงที่ จอมสูง
คอยไกลหันชู่เมือง ไทท้าว
ภายลุงอั้วอามคาย ขึ้นแข่ง
ทุกที่ด้าวนางเหน้า หนุ่มพะกัน ฯ
๓๘๙๏ บ่ฮอดด้ามได้แพ่ง ซาววา
เขาก็ เอากันคืนเคียดเค็ม ขมค้อย
เฮานี้ ลอนมาแท้เสียแฮง ฮามเปล่า
อันที่เทียมท่าน เจ้าติ่วสร้อยเห็นหั้น หากมี ฯ
๓๙๐๏ เฮาเล่าถ้าหนแห่ง กองตอม ก่อนถ้อน
สามทียังเล่าเปน สันนี้
รือจัก ซอมดูได้แหนงตาย ลางสว่าง
บ่ฮู้ กี่ส่ำเหน้านางท้าว อยู่ตอม ฯ
๒๓๙๑๏ (แล้วพรากเมี้ยนเมือสู่ ผาสูง
แซวแซวชาวคนแถน ม่วนมโน ยินสะอื้น
ดากันขึ้นควางดอย ดูยาก
เต็มไต่ก้อนหินล้าน มุ่งเมิล ฯ)
๓๙๒๏ ญาบๆเที้ยนอ้ายคว่าง หาญพาย
เถิงที่ ผาฮอมฮุนบ่ปุน ไปหน้า
ทังหลายพร้อมอามกาน เอื้อยมุ่ง
ยังเล่าช้าแวนถ้าน ต่ำบน ฯ
๓๙๓๏ จักดุ่งดั้นๆดุ่ง เยียวตก
เปนคนสังบาปหนา แหนงหน้า
จักปกเศร้าโศโก แหนงหน่าย
ขอแก่ เทวราชเจ้าจอมฟ้า ช่อยคูน แด่เนอ ฯ
๓๙๔๏ เบื้องฝ่ายง้อมเยียเกื่อน เพ็งผาย
เถิงที่ ผาฮอมฮุนฮ่อมชัน ซงหั้น
บัวนางพร้อมทังหลาย ถ้านลุ่ม
อ้ายพ่องชั้นคำซ้อย ใช่รือ ฯ
๓๙๕๏ นุ่มๆขึ้นค่อมฮอด เชียงเยีย
พอแต่ เยียวมือเขาคว่างพาย แควนหน้า
เหนียๆพร้อมขุนคาน คลาไคล่
ยศยอดผู้แวนกล้า เกื่อนชาย ฯ
๓๙๖๏ ใญ่ใญ่ขึ้นเถิงที่ ทันเดียว
ฮุนแฮงเขาพรากกลาย เมือหน้า
เหลียวเห็นไท้ทังสอง ทันยอด
ฮื่นๆพร้อมชาวฟ้า กล่าวสงวน ฯ
๓๙๗๏ เถ้าจ่าซ้อนค่อมฮอด ฮิมผา
หัวเซซวานซว่างไป ดูฮ้าย
นางสาวห้ามวอระนา ไห้อยู่
ลุงหากซ้ายซงฮ้าย ชวาดชรา ฯ
๓๙๘๏ เปนคู่หน้าน้องท่าน บัวทอง
สมมาเขือท่านเพิง ฟังถ้อย
จักปองขึ้นเยียวกระหาย หิวหอด
ยาต่ำค้อยใจถ้า ถ่อมดู ฯ
​๓๙๙๏ เมื่อนั้น เจ้ายอดฟ้าผู้ผ่าน ควงสวรรค์
ชะบุคีงควรลูกแถน งามล้วน
เลยลวด ยันความต้านเตินพล แควนด่วน
สาวบ่าวถ้วนเขาขึ้น ชู่คน ฯ
๔๐๐๏ ทะล่วนพร้อมฝูงหมู่ หมอโหร
ญนๆยวงยื่นไฟ ดูหน้า
ใผผู้ โขนโซนพุ้นยังพลอย ภายลุ่ม
อันนั้น เถ้าจ่าซ้อนแวนซ้า บ่ทัน ฯ
๑. บทนี้ไม่พบในฉบับพิมพ์ พ.ศ. ๒๔๘๖ คัดจากฉบับพิมพ์ พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยสำนักพิมพ์มติชน ↩
๒. บทนี้ไม่พบในฉบับพิมพ์ พ.ศ. ๒๔๘๖ คัดจากฉบับพิมพ์ พ.ศ. ๒๕๔๘ โดยสำนักพิมพ์มติชน ↩
โฆษณา