พลเมืองกับแม่กาหลวง

หมู่บ้านแม่กาหลวง ตั้งอยู่ที่ อำเมือง จังหวัดพะเยา เป็นหมู่บ้านที่มีขนาดใหญ่ จำนวนครัวเรือน 178 ครัวเรือน ประชากร 480 คน ชาย 238 คน หญิง 242 คน
หมู่บ้านแม่กาหลวงเริ่มก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2430 ตั้งอยู่ในเขตต้าบล จำป่าหวาย อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย เดิมที่ชื่อ บ้านแม่กาน้ำล้อม เพราะมีน้ำ 2 สายไหลผ่าน คือ คลองเเม่กาหลวงเเละเเม่ต๋ำ ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อว่า บ้านรันค้า เพราะอาศัยมีเเม่น้ำไหลล้อมหมู่บ้าน ต่อมาได้ชื่อว่าบ้านแม่กาหลวง
เข้าใจว่ามีน้ำไหลมาบรรจบกัน เลยชื่อว่าบ้านแม่กาหลวงหรือหลงโดยมีราษฎรส่วนหนึ่งอพยพมาจากอำเภองาว จังหวัดลำปาง ย้ายถิ่นฐานมาอยู่ประมาณ 300 ปี เพราะเห็นว่าพื้นที่มีความอุดมสมบูรณ์ และส่วนหนึ่งเป็นคนในพื้นที่อาศัยอยู่รวมกันยึดทำการเกษตรเพราะมีน้ำไหลผ่านกลางหมู่บ้าน อาชีพหลักของประชากรในชุมชนแม่กาหลวงส่วนใหญ่ทำอาชีพ เกษตรกรรมและทำสวน/ทำไร่แป็นส่วนใหญ่
ผมนายเจตน์ มะโนชัย เป็นนิสิตจากมหาวิยาลัยพะเยา พวกผมได้ไปศึกษาปัญหาของชุมชนแม่กาหลวงพวกผมได้พบปัญหาใหญ่ๆ เลยคือปัญหาที่มาจากขยะ ในอดีตชุมชนแม่กาหลวงได้มีบ่อทิ้งขยะที่ขุดไว้เพื่อทิ้งขยะ ชาวบ้านในชุมชนก็ต่างพากันไปทิ้งในบ่อขยะนั้น พอผ่านไปสักระยะหนึ่งบ่อทิ้งขยะเริ่มเกิดผลเสียตามมาคือ ขยะไม่เกิดการย่อยสลายทำให้ชาวบ้านในชุมชนม่กาหลวงต้องทำการเผาขยะที่บ่อทิ้งขยะของชุมชนแม่กาหลวงนั้นก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศคือควันจากการเผาขยะที่ส่งกลิ่นเหม็นไปทั่วบริเวณนั้นถ้าไม่เผาก็ต้องปล่อยขยะให้เน้าเหม็นต่อไป
บ้านเรือนที่อญุ่บริเวณนั้นก็ได้รับผลกระทบดังกล่าว และมีสวนเกษตรกรของชาวบ้านในชุมชนคนหนึ่งที่อยู่ติดกับบ่อทิ้งขยะนั้นได้เกิดมีสุนัขคาบขยะจากบ่อทิ้งขยะไปเล่นเล่นในสวนของชาวบ้านดังกล่าวทำให้สวนเกษตรของเขาเกิดความเสียหายและได้รับกลิ่นเหม็นจากขยะทำให้เกิดความเดือดร้อนเขาจึงไปแจ้งให้ผู้ใหย่บ้านทราบ แต่ถึงอย่างไรก็ตามชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบจากบ่อทิ้งขยะก็ยังเป็นเสียงส่วนน้อยจากชาวบ้านในชุมชนแม่กาหลวงทั้งหมด
จากการที่ผมได้ไปลงพื้นที่ในชุมชนแม่กาหลวงมาผมได้ไปสอบถามชาวบ้านที่มีบ้านเรือนอยู่ในบริเวณใกล้เคียงกับบ่อบ่อทิ้งขยะนั้น ชาวบ้านบางคนบอกว่าเมื่อก่อนเคยมีรถของเทศบาลเทศมาเก็บขยะแต่อยู่ๆรถของเทศบาลก็ไม่มาเก็บขยะเพราะทางฝั่งเทศบาลได้ให้ความว่ารถเก็บขยะของเทศบาลเกิดความเสียหายทำให้ไม่สามารถเข้ามาเก็บขยะให้ชาวบ้านได้ผู้ใหญ่บ้านคนเก่าจึงทำการขุดบ่อทิ้งขยะขึ้นมา บางก็บอกว่าไม่อยากจ่ายค่าเก็บขยะจากรถเทศบาล
ด้วยเหตุนี้ผู้ใหญ่บ้านคนปัจจุบันจึงเร่งการจัดการปัญหาบ่อทิ้งขยะให้ผมดไปและคาดว่าจะทำสำเร็จภายใน 2 เดือนแรกของปี 2568 นี้
และชุมชนแม่กาหลวงยังมีการทำสินค้า O-TOP ขายคือแหนมเนื้อ ไส้อั่ว แหนมปีกไก่ ก่อนหน้านี้ทางชาวบ้านชุนแม่กาหลวงได้มีฝึกอบรมการทำอาหารดังกล่าวจากอาจารย์ท่านหนึ่งในมหาวิทยาพะเยสทางพวกผมได้เข้าไปร่วมอบรมการทำอาหารด้วยหลังจากได้ทำการอบรมการทำอาหารเสร็จผ่านไป 1 สัปดาห์ ทางชุมชนแม่กาหลวงได้เรื่มการผลิตสินค้า O-TOP เพื่อวางจำหน่ายเป็นสินค้าของชุมชนแม่กาหลวงพวกผมก็ได้เข้าไปช่วยในการผลิตด้วย ผลรู้สึกสนุกมากและมีความสุดที่ได้เข้าไปมีส่วนร่วมกับชุมชนแม่กาหลวง
โฆษณา