4 ม.ค. เวลา 20:43 • ท่องเที่ยว
ตำบลแม่กา

นักสื่อสารได้เข้าไปเป็นฟันเฟืองให้กับชุมชนบ้านบัว

สวัสดีค่ะ ฉันชื่ออีฟ กำลังศึกษาอยู่ชั้นปีที่ 3 สาขาวิชาการสื่อสารสื่อใหม่ มหาวิทยาลัยพะเยา จากกลุ่ม Be Side You ในฐานะ “สื่อพลเมือง” วันนี้ฉันอยากพาทุกคนมารู้จักกับ บ้านบัว หมู่ 7 ตำบลแม่กา อำเภอเมืองพะเยา ที่ตั้งของ “พิพิธภัณฑ์เตาเผาเวียงบัว” ซึ่งถือเป็นมรดกวัฒนธรรมที่ล้ำค่า ที่รอการปลุกฟื้นคืน
ผู้ใหญ่บ้านบ้านบัว (ภาพแรก)
เกือบ 2 เดือนที่ฉันและทีม Be Side You ได้คลุกคลีอยู่กับหมู่บ้านนี้ บ้านบัวไม่ใช่แค่หมู่บ้านธรรมดา ๆ แต่เต็มไปด้วยประเพณีและความเชื่อที่สืบทอดกันมา เช่น ประเพณีเลี้ยงผีปู่ย่า ที่เป็นพิธีบูชาบรรพบุรุษ และ ประเพณีน้ำออกฮู ที่สะท้อนวิถีชีวิตชุมชนคนชนบท หมู่บ้านเล็ก ๆ แห่งนี้ยังคงความเป็นชนบทแท้ ๆ มีวิถีชีวิตแบบ Slow Life และส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม
พี่อ๊อฟ ผู้ดูแลเตาเผา
แต่สิ่งที่ทำให้ฉันประทับใจมากที่สุด คือ พิพิธภัณฑ์แหล่งเตาเผาเวียงบัว ซึ่งเป็นสมบัติโบราณที่สะท้อนเอกลักษณ์เฉพาะตัวของชุมชน เตาเผาโบราณนี้เคยถูกใช้ผลิตเครื่องปั้นดินเผาที่มีลวดลายเฉพาะ เช่น รูปปลา ม้า และลวดลายธรรมชาติอื่น ๆ ที่เกิดจากการปั๊ม (Stamp) ซึ่งเป็นเทคนิคเฉพาะของคนเวียงบัว
ความเงียบเหงาของสมบัติโบราณ
แม้แหล่งเตาเผาเวียงบัวจะมีประวัติศาสตร์และคุณค่าทางวัฒนธรรมมากมาย แต่ปัจจุบันกลับดูเงียบเหงาและรกร้าง สาเหตุหลักคือสถานที่นี้ยังไม่ได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่ เช่น
  • การขาดงบประมาณบำรุงรักษา
  • ทางเข้าที่ไม่สะดุดตา เพราะตั้งอยู่ห่างไกลจากถนนสายหลัก
  • การขาดการโปรโมต ทำให้คนทั่วไปไม่รู้ว่าที่นี่มีอยู่
ฉันต้องยอมรับเลยว่า ก่อนหน้านี้ฉันเองก็ไม่รู้จักบ้านบัวมาก่อน แต่เมื่อประมาณ 2 ปีก่อน ฉันเคยเห็น “พิพิธภัณฑ์เตาเผาเวียงบัว” ใน Google Maps ด้วยความสงสัยจึงขับรถไป แต่สุดท้ายกลับรถทันที เพราะภาพที่เห็นตรงหน้าคือสถานที่รกร้างที่เหมือนไม่มีคนดูแล
เมื่อคนในชุมชนยังมีความหวัง
ชาวบ้านบ้านบัวทุกคนพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า พวกเขาอยากให้แหล่งเตาเผาแห่งนี้กลับมารุ่งเรืองอีกครั้ง ไม่เพียงเพราะเป็นสมบัติทางวัฒนธรรม แต่ยังเป็นโอกาสสร้างรายได้จากนักท่องเที่ยว พวกเขาหวังว่าวันหนึ่งจะได้เห็นคนขับรถเข้ามาเพราะป้ายบอกทางที่เด่นชัด และเห็นนักท่องเที่ยวมาเรียนรู้ประวัติศาสตร์ ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และร่วมปั้นดินในชุมชน
Be Side You กับภารกิจสร้างสื่อเปลี่ยนชุมชน
ฉันและทีม Be Side You ไม่เพียงแค่ทำหน้าที่ “สื่อพลเมือง” แต่ยังเป็น “เพื่อนร่วมทาง” ของชุมชน เราร่วมมือกับคนในหมู่บ้านเพื่อพัฒนาหมู่บ้านในหลายด้าน ไม่ว่าจะเป็น
  • 1.
    โปรโมตพิพิธภัณฑ์เตาเผาเวียงบัว: สร้างสื่อประชาสัมพันธ์ เช่น คลิปวิดีโอทีเป็นคอนเทนต์โซเชียลมีเดีย เพื่อดึงดูดความสนใจจากคนนอกพื้นที่
  • 2.
    ส่งเสริมความรู้ด้านเทคโนโลยี: ช่วยให้คนในชุมชน โดยเฉพาะผู้สูงอายุ ใช้ฟีเจอร์ในแอปพลิเคชัน LINE ได้มากขึ้น
  • 3.
    สนับสนุนเรื่องสิ่งแวดล้อม: ให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการขยะอินทรีย์และการป้องกันมลพิษทางอากาศ เช่น PM 2.5
  • 4.
    อนุรักษ์ประเพณีดั้งเดิม: บอกต่อ ทำคลิปวิดีโอส่งเสริมประเพณีเลี้ยงผีปู่ย่า เพื่อรักษาวัฒนธรรมให้ยั่งยืน
สิ่งที่ฉันได้เรียนรู้
ในฐานะนักสื่อสาร หน้าที่ของเราคือการ มองลึกกว่าปัญหาที่เห็น และพยายามเข้าใจต้นตอ รวมถึงศักยภาพของชุมชนที่อาจถูกมองข้าม การลงพื้นที่บ้านบัวทำให้ฉันเห็นว่า การสื่อสารไม่ใช่แค่การส่งต่อข้อมูล แต่คือการสร้างความเชื่อมโยงระหว่างผู้คน ความหวัง และทรัพยากรในชุมชน
ฟัง: เข้าใจชุมชนผ่านเสียงของพวกเขาเอง การสำรวจหลายรอบไม่ได้แค่ให้ข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับชุมชนเท่านั้น แต่ช่วยให้ฉันเข้าใจความรู้สึกและความต้องการของชาวบ้านอย่างแท้จริง การพูดคุยกับพวกเขาช่วยให้รู้ว่า พวกเขาไม่ได้ต้องการแค่การโปรโมต แต่ต้องการ “ความร่วมมือ” ในการฟื้นฟูสิ่งอยู่คู่หมู่บ้านให้คงอยู่
เข้าใจ: การมองให้เห็นศักยภาพที่ซ่อนอยู่ เตาเผาเวียงบัวอาจดูรกร้างในสายตาคนนอก แต่เมื่อมองผ่านเลนส์ความรู้ของนักสื่อสาร ฉันเห็นว่า ที่นี่มี คุณค่าทางประวัติศาสตร์และศิลปะ ที่พร้อมจะถูกชุบชีวิตอีกครั้ง ถ้าเราช่วยกันดึงความงดงามเหล่านี้ออกมาให้โลกได้เห็น
เชื่อมโยง: เปลี่ยนความหวังเป็นการกระทำ นักสื่อสารไม่ควรเป็นแค่ “คนกลาง” ที่บอกเล่าเรื่องราว แต่ต้องเป็น ผู้ร่วมมือ ที่พร้อมจะเปลี่ยนคำพูดให้เป็นการกระทำ ฉันกับทีมจึงช่วยกันสร้างสื่อที่เข้าถึงง่าย เช่น คลิปวิดีโอ โซเชียลมีเดีย และการออกแบบป้ายที่น่าสนใจ เพื่อช่วยให้ชุมชนสื่อสารกับคนนอกพื้นที่ได้ด้วยตัวเอง
การเรียนรู้ที่ได้จากการทำงานนี้
จากมุมมองของนักสื่อสาร ฉันได้เรียนรู้ว่า ทุกเรื่องราวมีคุณค่า ถ้ามีคนพร้อมจะรับฟังและลงมือทำ การลงพื้นที่ไม่เพียงเปิดโลกให้ฉันเข้าใจชุมชน แต่ยังช่วยให้ฉันรู้ว่าการสื่อสารที่ดีคือการ สร้างความเปลี่ยนแปลงด้วยความจริงใจ
ฉันเชื่อว่าการส่งเสริมชุมชนผ่านสื่อไม่ใช่แค่การ “บอกเล่า” แต่คือการ “ร่วมมือกันสร้างความเปลี่ยนแปลง”
แม้เตาเผาเวียงบัวจะดูเหมือนถูกลืม แต่ฉันเชื่อว่าถ้าพวกเราช่วยกัน เสน่ห์ของแหล่งเรียนรู้แห่งนี้จะกลับมามีชีวิตอีกครั้ง เพิ่มความยั่งยืนให้กับชุมชนบ้านเวียงบัว
โฆษณา