ความรู้สึกและสิ่งที่ได้รับจากการศึกษาชุมชนบ้านแม่กาหัวทุ่ง กับการเป็นสื่อพลเมืองในชุมชน
สวัสดีครับผม “นายสหรัฐ ทิยะกัน” นิสิตมหาวิทยาลัยพะเยา คณะบริหารธุรกิจและนิเทศศาสตร์ สาขาวิชาการสื่อสารสื่อใหม่ ตอนนี้กำลังเรียนอยู่ปี3 ในรายวิชาสื่อภาคพลเมือง (Citizen Media) เป็นวิชาที่ทำให้เราได้เรียนรู้การเป็นนักสื่อสารของพลเมืองสำหรับกลุ่มคนเล็กๆ ที่กระแสสังคมมักไม่ได้ยินเสียงของคนเหล่านี้ เราจึงเข้ามาเป็นกระบอกเสียงใหกับกลุ่มคนเหล่านี้ส่งไปยังสื่อกระแสหลัก เพื่อที่สังคมจะหันมามองปัญหาที่พวกเขาพบเจอ การเรียกร้องให้รัฐมาแก้ไข หรือ การเผยแพร่เอกลักษณ์ของดีในชุมชน
ในการศึกษาชุมชนในครั้งนี้ผมเลือก “บ้านแม่กาหัวทุ่ง หมู่ที่12 ตำบล แม่กา อำเภอเมืองพะเยา จังหวัดพะเยา” หมู่บ้านแม่กาหัวทุ่งเป็นหมู่บ้านขนาดเล็ก เล็กที่สุดในตำบลแม่กา มีจำนวนครัวเรือน 87 ครัวเรือน ซึ่งจริงๆแล้วคนในชุมชนเป็นเครือญาติกัน หลังจากเติบโตมีครอบครัวจะทำการย้ายทะเบียนบ้านเข้าอยู่กับครอบครัวตัวเอง ในหมู่บ้านจึงมีบ้านเรือนอยู่อาศัยมากกว่าผู้คน และปัจจุบันหมู่บ้านแม่กาหัวทุ่ง มีผู้สูงอายุเป็นส่วนมาก เนื่องจากลูกหลานออกไปทำงานที่ไกล ทำให้ชุมชนมีแต่ผู้สูงอายุอาศัยอยู่ วัยเด็กมีส่วนน้อย
ภาพในหมู่บ้าน
หลังจากที่ลงพื้นที่สำรวจและสอบถามกับผู้คนในชุมชนทำให้ผมรู้ว่าในชุมชนนี้มีบรรยากาศที่อบอุ่นถึงจะมีผู้คนอยู่กันน้อย แต่ว่าการที่เป็นเครือญาติกันมักจะไปมาหาสู่กันตลอดเวลา ผมเห็นคุณป้าท่านนึงปั่นจักรยานไปหาเพื่อนบ้านพูดคุยกัน คนในมีความเป็นมิตรเห็นนักศึกษาเข้ามาในชุมชนมักจะคอยถามตลอดว่า “มาหาใครรึเปล่า” “มาทำอะไรกันเหรอ” แบบนี้ครับทำให้ผมคิดว่าชุมชนเปิดรับบุคคลภายนอก เวลามีนักศึกษาเข้ามาทำโครงการมักจะเข้าร่วมกิจกรรมกับนักศึกษาตลอด
พูดคุยกับลุงน้อยผู้ทำพิธี
หลังจากสอบถามกับผู้คนในชุมชนพบว่ามีความเชื่อที่คนในหมู่บ้านเชื่อกันอยู่ คือ “ศาลพ่อท้าวควบบ้าน” เป็นสิ่งที่คนในชุมชนนับถือกันว่า จะช่วยปกปักรักษา ปกป้องครอบครัวให้อยู่เย็นเป็นสุข เมื่อมีการบนบานศาลกล่าวมังจะได้อย่างที่ขอ ผู้คนเลยนับถือ แต่เนื่องด้วยเวลาผ่านมาคนยุคใหม่ๆมักไม่ค่อยเชื่อเรื่องงมงายทำให้วัยลูกหลานไม่สืบต่อวัฒนธรรมของชุมชน มีแต่ผู้เฒ่าผู้แก่ที่ยังสืบกันมา ผมได้ถามกับลุงน้อยที่รับหน้าที่ทำพิธีบวงสรวงพ่อท้าวควบบ้านปีละครั้ง ลุงน้อยบอกว่า ลุงน่าจะเป็นคนสุดท้ายที่ได้รับหน้าที่นี้แล้ว
ศาลพ่อท้าวควบบ้าน
หลังจากนี้คงไม่มีใครมาสืบทอดทำหน้าที่นี้แล้ว การที่วัฒนธรรมของคนในชุมชนค่อยๆหายไป เป็นเรื่องที่ทำให้คนเฒ่าคนแก่ที่อยู่กันมาตั้งแต่น้อยใจหายกันแน่นอน เพราะมันมีความทรงจำต่างๆกับคนในชุมชน การเรียนรู้ความเป็นมาทำให้เห็นคุณค่าของชุมชน มีความหลากหลาย ด้านต่างๆที่คนภายนอกไม่รู้
บทบาทหน้าที่การเป็นสื่อพลเมืองในชุมชนบ้านแม่กาหัวทุ่ง ในด้านสุขภาพของคนในชุมชน ผมได้เข้าร่วมและช่วยทำสื่อให้กับคนในหมู่บ้านเรื่องของการเข้าใจความอันตรายของฝุ่นPM2.5 อันตรายที่จะเข้ามาในช่วงหลังฤดูหนาว ฝุ่นที่มาจากหลากหลายสาเหตุ จะเริ่มเข้ามาและทำอันตรายกับคนในชุมชน จึงต้องป้องกันให้คนในชุมชนรู้ทันอันตรายจากฝุ่นPM2.5 และป้องกัน เนื่องจากมีผู้สูงอายุเป็นส่วนใหญ่จึงน่าเป็นห่วง ภายในชุมชนมีกลุ่ม อสม.ที่ช่วยเหลือและดูแลคนในชุมชนอยู่เราจึงร่วมสร้างสื่อสำหรับการเตือนภัยให้ผู้สูงอายุป้องกันได้ด้วยตนเอง
ลงพื้นที่สอบถามผู้สูงอายุ
ข้อคิดที่ได้จากการศึกษาชุมชนบ้านแม่กาหัวทุ่ง ถึงชุมชนบ้านแม่กาหัวทุ่งจะเป็นชุมชนที่เล็กแต่ความเล็กก็ทำให้เห็นถึงความอบอุ่นในชุมชนได้ วัฒนธรรมที่คล้ายคลึงกับหมู่บ้านอื่นๆ สอดคล้องกับความเคยเป็นพื้นที่เดียวกันถึงอย่างนั้นความเป็นอัตตา การดำรงอยู่นี่ถือเป็นเอกลักษณ์ของชุมชนเช่นกัน การที่ได้มาเป็นสื่อพลเมืองในชุมชนนี้ทำให้เราเข้าใจความเป็นชุมชนความเป็นชนบทที่เราคุ้นชินตั้งแต่เด็กซึ่งยังไม่เข้าใจ ในอนาคตผมอยากเข้าไปทำหน้าที่นี้กับที่บ้านเกิดผมเพื่อพัฒนาให้ชุมชนเป็นที่รู้จักให้กับสังคม ขอบคุณครับ
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
