Blockdit Logo (Mobile)
จ
จินดารัตน์ ม่วงงาม
•
17 ก.พ. เวลา 09:05

น้ำท่วมฝั่งหมิ่น เมื่อกว๊านพะเยาเอ่อล้น สู่หนทางการรับมือ

หมู่บ้านฝั่งหมิ่น ตั้งอยู่ใน ตำบล ดอกคำใต้ อำเภอ ดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา เดิมมีชื่อว่า “บ้านริมอิง” และมีการก่อตั้งขึ้นเมื่อราว ๆ ปี พ.ศ. 2460 หรือประมาณสมัยรัชกาลที่ 6 โดยกลุ่มคนแรกที่เข้มาอาศัยในหมู่บ้าน คือ พ่อเลี้ยงหนานหล้า หมอหล้า ชาวไทใหญ่ หรือเงี้ยว ร่วมกับชาวบ้านจากบ้านแม่ต๋ำเมืองชุม รวมเป็น 6 ครอบครัว ซึ่งย้ายเข้ามาเพื่อหลีกหนีการสร้างถนนพะเยา-แม่ต๋ำและเพื่อหาพื้นที่ทำนาปลูกข้าว
ในช่วงแรก หมู่บ้านเต็มไปด้วยต้นสีเสียดและต้นจามจุรีที่ขึ้นอยู่ทั่วไป ทำให้บรรยากาศของหมู่บ้านในอดีตเต็มไป ด้วยความร่มรื่น ส่วนภาษาที่ใช้ในหมู่บ้านเป็นภาษาถิ่นเหนือ เส้นทางสัญจรในหมู่บ้านยังคงมีลักษณะดั้งเดิม จากอดีตจนถึงปัจจุบัน หมู่บ้านฝั่งหมิ่นมีจำนวนประชากรประมาณ 500 คน โดยมีครัวเรือนทั้งสิ้น 167 ครัวเรือน ซึ่งในจำนวนนี้มี 135 ครัวเรือนที่อาศัยอยู่จริง หมู่บ้านฝั่งหมิ่นตั้งอยู่ในพื้นที่ติดกับทางระบายน้ำของกว๊านพะเยา ซึ่งเป็นเส้นทางน้ำไหลผ่านหมู่บ้าน
ลักษณะทางภูมิประเทศ
สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปของ บ้านฝั่งหมิ่น ตั้งอยู่ในแอ่งที่ราบล้อมรอบด้วยภูเขาสูง มีลักษณะภูมิประเทศเป็นที่
ราบสลับกับเนินเขา มีแม่น้ำอิงไหลผ่าน
แผนที่หมู่บ้าน
แผนที่กว๊าน
กว๊านพะเยาเป็นแหล่งน้ำขนาดใหญ่ที่อยู่ในพื้นที่กลางของจังหวัด
พะเยา โดยเป็นจุดรวมของน้ำจากหลายแหล่ง ได้แก่ แม่เหยี่ยน แม่ตุ้ม แม่สุก แม่ปืม แม่ใจ แม่โซ้ แม่นาเรือ บ้านตุ่น และบ้านต๋อม น้ำจากแหล่งเหล่านี้จะไหลมารวมกันที่กว๊านพะเยา และจากนั้นจะไหลออกทางประตู ผ่านลำน้ำอิง ก่อนจะไหลไปยังลุ่มน้ำโขง
เหนือ ซึ่งเป็นลุ่มน้ำหลักของภาคอีสาน
น้ำในกว๊านพะเยามีความสามารถในการเก็บได้ประมาณ 55 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยเฉลี่ยแล้วจังหวัดพะเยามีปริมาณน้ำฝนประมาณ 1,300 มิลลิเมตรต่อปี แต่ในปี 2567 ปริมาณน้ำฝนกลับเพิ่มขึ้นถึง 3 เท่า โดยมีปริมาณฝนรวมถึง 3,900 มิลลิเมตร
ทำให้ในช่วงฤดูฝนเกิดปัญหาน้ำท่วมขังในบางพื้นที่ เนื่องจากกว๊านพะเยาไม่สามารถกักเก็บน้ำได้เพียงพอ และบางจุดของระบบระบายน้ำมีขนาดแคบ ทำให้น้ำที่เก็บไว้ไม่สามารถระบายออกได้ทัน ส่งผลให้น้ำ
ล้นและไหลเข้าสู่พื้นที่หมู่บ้านฝั่งหมิ่น ซึ่งทำให้เกิดความเสียหายและปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่ดังกล่าว ปัญหานี้เป็นสิ่งที่ต้องการการดูแลและการปรับปรุงระบบการจัดการน้ำให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อให้สามารถรองรับปริมาณน้ำฝนที่เพิ่มขึ้นในอนาคตและลดผลกระทบต่อชุมชนในพื้นที่ได้
แผนที่กว๊าน
หมู่บ้านฝั่งหมิ่นประสบปัญหาน้ำท่วมเป็นประจำ เนื่องจากท่อระบายน้ำมีขนาดเล็ก ทำให้สามารถระบายน้ำได้เพียง 60% ส่วนอีก 40% ไหลเข้าหมู่บ้าน กว่าจะลดลงใช้เวลาประมาณ 1 สัปดาห์ โดยเฉพาะปี 2567 ฝนตกหนัก ทำให้การระบายน้ำล่าช้ากว่าปกติ
ภาพท่อระบายน้ำ
จากสถานการณ์น้ำท่วม บางครอบครัวต้องอพยพออกจากบ้านประมาณ 3-4 ครอบครัว ได้ย้ายไปยังศูนย์เรียนรู้บ้านสันปาเป้า และบางส่วนไปยังแม่ต๋ำสายใน โดยมีหน่วยสนับสนุน ทั้งชุดเฉพาะกิจและกลุ่มจิตอาสา คอยให้ความช่วยเหลือ
สำหรับพื้นที่อพยพเพิ่มเติม ได้แก่ วัดพระธาตุโพธิ์งามและศาลาอเนกประสงค์ เนื่องจากสถานที่อื่นได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมทั้งหมด ชาวบ้านสามารถรับรู้ข่าวสารผ่านเสียงตามสายและไลน์กลุ่มของหมู่บ้าน โดยมีการประชาสัมพันธ์ทุกเช้าและเย็น นอกจากนี้ยังมีการอบรมเกี่ยวกับภัยพิบัติเป็นระยะเพื่อให้ความรู้ในการรับมือกับสถานการณ์
ภาครัฐได้เข้ามาให้ความช่วยเหลือ โดยสนับสนุนเงินเยียวยาครัวเรือนละ 9,000 บาท ซึ่งได้รับการจัดสรรอย่างทั่วถึง ไม่มีครัวเรือนไหนตกหล่น เนื่องจากบ้านฝั่งหมิ่นเกิดการน้ำท่วมหนักทำให้ชาวบ้านใช้ชีวิตอย่างลำบาก
กรมชลประทานได้วางแผนรับมือ โดยจัดตั้งกลุ่มรายงานระดับน้ำกว๊านพะเยาทุกวัน พร้อมทั้งร่วมมือกับกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่เพื่อติดตามข้อมูลและคาดการณ์แนวโน้มปริมาณน้ำ การดำเนินการนี้ช่วยให้สามารถวางแผนบริหารจัดการน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดผลกระทบต่อชุมชนในอนาคต
ข้อมูลจากกรมชลประทาน
วิธีรับมือช่วงฤดูฝน (พฤษภาคม - ตุลาคม)
ช่วงฤดูฝนตั้งแต่กลางเดือนพฤษภาคมถึงตุลาคม ควรติดตามประกาศจากกรมอุตุนิยมวิทยาและกรมชลประทานจังหวัดพะเยาเป็นประจำ เพื่อรับทราบสถานการณ์น้ำที่ไหลผ่านหมู่บ้าน และเตรียมพร้อมรับมือกับเหตุฉุกเฉินได้อย่างปลอดภัย
การเตรียมความพร้อม
  • ●
    เตรียมอุปกรณ์จำเป็น เช่น โทรศัพท์มือถือ ไฟฉาย น้ำดื่ม ยารักษาโรคประจำตัว หรือยาแก้ปวด และอาหารแห้งที่สามารถเก็บไว้ได้นาน
  • ●
    หากมีประกาศจากทางจังหวัดเกี่ยวกับการปล่อยน้ำจากกว๊านพะเยา ควรขนของขึ้นที่สูงโดยเร็ว
  • ●
    สำหรับบ้านที่อยู่ในพื้นที่ต่ำ ควรนำสิ่งของที่จำเป็นไปไว้ที่จุดอพยพที่หมู่บ้านจัดเตรียมไว้ การเตรียมตัวล่วงหน้าจะช่วยลดความเสียหายและทำให้สามารถรับมือกับสถานการณ์ได้อย่างปลอดภัย
https://www.facebook.com/phayaotv/posts/วัดพระธาตุโพธิ์งาม-ชุมชนบ้านฝั่งหมิ่น-อดอกคำใต้-จพะเยา-ติดท้ายประตูน้ำกว๊านพะเยา/1060844252351943/
โฆษณา