28 มี.ค. เวลา 12:57 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

Could this be the bold new future of depression treatment?

ชุดของหูฟังนี้อาจเป็นอนาคตใหม่ที่กล้าหาญของการรักษาโรคซึมเศร้าหรือไม่
มีหูฟังอ้างว่าสามารถรักษาอาการซึมเศร้าได้ และเป็นมากกว่าเกินจะบรรยาย
ชุดหูฟัง โฟลว์ Flow มีลักษณะเหมือนอุปกรณ์ประกอบฉากจากภาพยนตร์นิยายวิทยาศาสตร์ มีลักษณะเพรียวบางและโค้งมน มีแผ่นรองทรงกลมขนาดใหญ่ 2 แผ่นที่มีขั้วไฟฟ้าเพื่อส่งกระแสไฟฟ้าขนาดกระแสต่ำ เข้าไปในสมองของคุณ
บริษัทที่ผลิตชุดหูฟังนี้ตั้งราคาที่ 400 ปอนด์ หรือประมาณ 520 ดอลลาร์ บอกว่าสามารถช่วยรักษาอาการซึมเศร้าได้ โดยผู้ใช้ร้อยละ 77 เห็นอาการดีขึ้น จากการใช้ภายในระยะเวลาเพียง 3 สัปดาห์
ผมสนใจทันทีเมื่อได้อ่านคำบรรยายคุณประโยชน์ของอุปกรณ์นี้ในครั้งแรก
ผมคาดหวังไม่มากนักในศักยภาพของอุปกรณ์สวมใส่นี้ในการปรับปรุงสุขภาพของเรา แต่ผมก็ได้ยินคำโฆษณาที่ยิ่งใหญ่ของอุปกรณ์นี้มามากมาย ซึ่งจากคำอ้างหลายเรื่อง ยังคงไม่ได้เป็นเช่นนั้น
โฟลว์ เป็นหนึ่งในอุปกรณ์แรกๆ ที่อาจเปลี่ยนความคิดของผมได้ เนื่องจากมีหลักฐานจริงจากการวิจัย ที่พิสูจน์ได้ว่า อุปกรณ์นี้สามารถใช้งานได้ผลจริง
ในช่วงสองสามปีที่ผ่านมา มีการวิจัยหลายชิ้นที่ทำวิจัยว่า ผู้ป่วยโรคซึมเศร้า ตอบสนองต่อการใช้อุปกรณ์ดังกล่าวอย่างไร แต่ก็ต้องยอมรับว่า การทำวิจัยเหล่านี้ ได้รับทุนในการทำวิจัย จากบริษัทผู้ผลิตอุปกรณ์นี้คือ บริษัท โฟลว์ นิวโรไซเอนซ์ Flow Neuroscience แต่ในการออกแบบการวิจัยรวมถึงการดำเนินการวิจัย กระทำโดย นักวิทยาศาสตร์ และผู้ประกอบวิชาชีพด้านสุขภาพจิต เป็นคนภายนอกทั้งหมด
ในการวิจัยทดลองล่าสุด ดำเนินการโดยทีมวิจัยที่นำโดย มหาวิทยาลัย อีสต์ลอนดอน University of East London มีผู้ป่วยเข้าร่วมการวิจัยรวม 174 ราย ทั้งในประเทศสหราชอาณาจักร และในประเทศสหรัฐอเมริการวมกัน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยทดลองแบบสุ่มสองทางควบคุมด้วยยาหลอก หรือ placebo ซึ่งใกล้เคียงกับมาตรฐานสูงสุดที่ในการทำวิจัย
ผลของการวิจัยพบว่า ผู้ที่ใช้ชุดหูฟัง โฟลว์ มากกว่าครึ่งหนึ่ง คือร้อยละ 56 ไม่มีอาการซึมเศร้า หลังจากการใช้ชุดหูฟังนี้เป็นระยะเวลา 10 สัปดาห์
โอนีล-เคอร์ Alex O’Niel-Kerr จิตแพทย์ที่ปรึกษา กล่าวว่า “เรากำลังพูดถึงการหายจากอาการซึมเศร้า” “อาการซึมเศร้าดังกล่าวไม่มีเลย หรือมีอาการซึมเศร้าเพียงเล็กน้อย”
โอนีล-เคอร์ เคยทำวิจัยทดลองชุดหูฟังนี้ในงานวิจัยก่อนหน้านี้กับ มูลนิธิ นอร์แธมตันเชียร์ เฮลท์แคร์ Northamptonshire Healthcare NHS Foundation Trust ชื่อย่อว่า NHFT ซึ่งมูลนิธินี้ ได้ให้บริการด้านสุขภาพจิตแก่ชุมชน นอกจากนี้ โอนีล-เคอร์ ยังได้สั่งจ่ายอุปกรณ์นี้ในคลินิกส่วนตัวของเขาด้วย
โอนีล-เคอร์ ได้พูดถึงผู้ป่วยที่เคยบอกเล่ากับตัวเขาเองว่า “ผมตกตะลึงมากเมื่อเริ่มใช้ครั้งแรก” “โดยผู้ป่วยบอกว่า ‘ตอนนี้ชีวิตผมกลับคืนมาแล้ว’ วันนี้ผมได้คุยกับผู้ป่วยที่ใช้เครื่องอุปกรณ์หูฟัง Flow และพบว่าชุดหูฟังนี้ ได้ทำให้ชีวิตของพวกเขา เปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง”
สิ่งสำคัญที่ต้องทราบคือ ไม่ใช่ทุกคนที่ได้รับประโยชน์จากการใช้ชุดหูฟังนี้ ในบางการวิจัย เทคนิคนี้ไม่ได้ให้ผลลัพธ์ที่ดีเช่นนี้เสมอไป การวิจัยครั้งหนึ่งที่ดำเนินการโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวเยอรมันในปี 2023 พบว่าเทคโนโลยีนี้ ไม่ได้ผลที่ดีไปกว่าการกระตุ้นหลอก ซึ่งไม่ต้องใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้น
อย่างไรก็ตาม หลักการพื้นฐานเบื้องหลังชุดหูฟัง ซึ่งก็คือ การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือชื่อย่อว่า tDCS ได้รับการสนับสนุนจากงานวิจัยเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ โดยหลักการทำงานของ การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือ tDCS คือ การส่งกระแสไฟฟ้าอ่อนๆ เข้าไปในสมอง และไม่ทำให้ผู้ใช้งานเจ็บปวด ซึ่งกระแสไฟฟ้าอ่อนๆ นี้ สามารถจะกระตุ้นสมองในบริเวณที่สมองมีทำงานน้อยลง ในผู้ที่เป็นโรคซึมเศร้าได้
โอนีล-เคอร์ กล่าวว่า ปัจจัยหนึ่ง ที่ทำให้เกิดเป็นโรคเป็นซึมเศร้าก็คือ การสื่อสารของบริเวณสมองที่ควบคุมอารมณ์ของเรา ได้ถูกทำลาย หรือมีการสื่อสารไม่ดีในบริเวณสมองส่วนนั้น การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือ tDCS อาจช่วยให้การสื่อสารบริเวณสมองเหล่านี้ มีการเชื่อมต่อกันได้ดีขึ้น
การพัฒนาอุปกรณ์ดังกล่าวนี้ขึ้นมา อาจจะเป็นตัวเปลี่ยนเกมได้ เนื่องจากผู้ป่วยโรคซึมเศร้าประมาณหนึ่งในสาม ไม่ตอบสนองต่อยารักษาโรคซึมเศร้า หรือไม่ตอบสนองการรักษา นอกจากนี้ การใช้อุปกรณ์ดังกล่าวนี้ยังอาจลดการไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลด้วย
โอนีล-เคอร์ กล่าวว่า “ผู้ป่วยเหล่านี้ มักจะมาพบแพทย์ค่อนข้างบ่อย เนื่องจากมีอาการที่ไม่ดีขึ้น” “ตอนนี้ผู้ป่วยมีอะไรบางอย่างที่อาจใช้ได้ผลแล้ว และสิ่งที่ดีที่สุดของอุปกรณ์นี้ก็คือ ผู้ป่วยสามารถใช้เองได้ที่บ้าน”
ผลข้างเคียงที่สังเกตได้จากการใช้การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือ tDCS นั้นไม่รุนแรง เมื่อเทียบกับยารักษาอาการซึมเศร้าหลายๆ ชนิด ผู้ป่วยบางรายจะรู้สึกเสียวซ่าบริเวณใกล้กับอิเล็กโทรดที่มีหน้าที่ปล่อยกระแสไฟ บางรายจะปวดหัว แต่ก็ไม่ได้ทำให้ผู้ป่วยติดยาเหมือนติดยารักษาอาการซึมเศร้า และอุปกรณ์นี้ไม่เป็นอันตรายต่อผู้ป่วยด้วย
ชุดหูฟังนี้ใช้งานง่าย และสามารถจะใช้ร่วมกับการรักษาแบบดั้งเดิมได้ แบรนด์ โฟลว์ Flow ไม่ใช่แบรนด์ของชุดหูฟังเพียงรุ่นเดียวที่ใช้หลักการของ การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือ tDCS เพื่อให้เกิดผลดีต่อสมอง ยังมีชุดหูฟังแบรนด์อื่นๆ ที่ใช้หลักการเดียวกันกับแบรนด์โฟลว์ เช่น พลาโตเวอร์ค PlatoWork และ เบรนไดรเวอร์ BrainDriver ก็ให้ผลเช่นเดียวกันกับแบรนด์ โฟลว์ แต่ว่า แบรนด์ โฟลว์ เป็นอุปกรณ์เพียงรุ่นเดียวที่ปัจจุบัน ได้รับการสนับสนุนจาก ระบบบริการสุขภาพแห่งชาติสหราชอาณาจักร หรือ NHS
นอกจากนี้ ยังมีการทำวิจัยเพื่อจะหาว่า การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือ tDCS สามารถรักษาโรควิตกกังวล โรคเครียดภายหลังเผชิญเหตุการณ์สะเทือนขวัญ หรือที่มีชื่อย่อว่า โรคพีทีเอสดี และสามารถจะรักษาโรคอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวกับสุขภาพจิต เช่น โรคเสียงดังหู ได้หรือไม่
โอนีล-เคอร์ หวังว่า การกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ หรือ tDCS จะกลายเป็นการรักษาที่ใช้กันเป็นปกติสำหรับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า หรือ อาจถึงขั้นเป็นการรักษาที่ผู้ป่วยเลือกใช้ก็ได้ “คุณกำลังทำให้สมองกลับมาเป็นปกติ” โอนีล-เคอร์ กล่าว
ผู้เขียน : Ian Taylor
แปลไทยโดย : Wichai Purisa (senior scientist)
โฆษณา